“An Ginoo Nabanhaw nga Matuod!”
“An Ginoo Nabanhaw nga Matuod!”
Handurawa kon mationan-o nasubo an mga disipulo ni Jesus han ginpatay an ira Ginoo. An ira paglaom sugad hin waray-kinabuhi nga lawas nga iginbutang ni Jose han Arimatea ha lubnganan. Nawara liwat an bisan ano nga mga paglaom nga tatalwason ni Jesus an mga Judio tikang ha Romano nga pagkabihag.
KON ito an kataposan han kahimtang, posible nga nawara unta an mga disipulo ni Jesus pariho han mga sumurunod han damu nga nagpapaka-Mesias. Kondi buhi hi Jesus! Sumala ha Kasuratan, nagpakita hiya ha iya mga sumurunod ha pipira nga mga okasyon waray pag-iha katapos han iya kamatayon. Salit, an pipira ha ira nagsinggit: “An Ginoo nabanhaw nga matuod!”—Lukas 24:34.
Kinahanglan depensahan han mga disipulo an ira pagtoo kan Jesus sugad nga Mesias. Ha pagbuhat hito, labi nga gin-unabi nira an iya pagkabanhaw sugad nga marig-on nga ebidensya han iya pagka-Mesias. Oo, “ha kadaku nga kakusog han mga apostol nagpamatuod hira han pagkabanhaw han Ginoo nga hi Jesus.”—Buhat 4:33.
Kon mayada usa nga nagpamatuod nga buwa ini nga pagkabanhaw—bangin pinaagi han pag-impluwensya ha usa han mga disipulo ha pagsiring nga buwa ito o pinaagi han pagpamatuod nga an lawas ni Jesus nagpabilin ha lubnganan—napakyas unta an Kristianidad tikang ha tinikangan. Kondi waray ito mapakyas. Tungod kay maaram nga buhi hi Kristo, an mga sumurunod ni Jesus kinadto ha bisan diin ha pagpahayag han iya pagkabanhaw, ngan damu an tinoo ha binanhaw nga Kristo.
Kay ano nga makakatoo ka liwat ha pagkabanhaw ni Jesus? Ano an ebidensya nga totoo ini nga nahitabo?
Kay Ano nga Sadang Tagdon an Ebidensya?
An ngatanan upat nga asoy han Ebanghelyo nagsusumat han pagkabanhaw ni Jesus. (Mateo 28:1-10; Markos 16:1-8; Lukas 24:1-12; Juan 20:1-29) a An iba nga mga bahin han Kristiano Griego nga Kasuratan may pagkasigurado nga naghihisgot mahitungod han pagkabanhaw ni Kristo tikang ha mga patay.
Diri urusahon nga an pagkabanhaw ni Jesus iginpasamwak han iya mga sumurunod! Kon totoo nga ginbanhaw hiya han Dios, ito an pinakaurusahon nga sumat nga hinbatian ha kalibotan. Nangangahulogan ito nga naeksister an Dios. Dugang pa, nangangahulogan ito nga buhi yana hi Jesus.
Paonan-o ito nakakaapekto ha aton? Bueno, hi Jesus nag-ampo: “Ini amo an kinabuhi nga waray kataposan, nga hira kumilala ha imo, nga amo la an matuod nga Dios, ngan hi Jesu-Kristo nga imo ginpakanhi.” (Juan 17:3) Oo, mahimo kita magkaada han naghahatag-kinabuhi nga kahibaro kan Jesus ngan han iya Amay. Pinaagi han pag-aplikar han sugad nga kahibaro, bisan kon mamatay kita, kita mismo mababanhaw, tungod kay nabanhaw hi Jesus. (Juan 5:28, 29) Mahimo kita magkaada han paglaom han kinabuhi nga waray kataposan ha paraiso nga tuna ilarom han langitnon nga Ginhadian han Dios ha pagdumara han iya ginhimaya nga Anak, hi Jesu-Kristo, an Hadi han mga hadi.—Isaias 9:6, 7; Lukas 23:43; Pahayag 17:14.
Salit, importante an pakiana kon ginbanhaw gud ba hi Jesus. Nakakaapekto ito ha aton kinabuhi yana ngan ha aton mga ginlalaoman ha tidaraon. Salit ginhahangyo namon kamo nga usisahon an upat nga bahin han ebidensya nga hi Jesus namatay ngan ginbanhaw.
Totoo nga Namatay hi Jesus ha Kahoy
An iba nga mga maruhaduhaon nasiring nga, bisan kon iginraysang, hi Jesus waray gud mamatay ha kahoy. Nasiring hira nga tipatay pa la hiya ngan nahibalik hiya ha pamurubuot tungod han katugnaw han lubnganan. Kondi, pinamamatud-an han ngatanan nga surok nga an waray-kinabuhi nga lawas ni Jesus an iginbutang ha lubnganan.
Tungod kay ginpatay ha publiko hi Jesus, mayada mga nakakita han kamatuoran nga namatay gud hiya ha kahoy. An iya kamatayon ginpamatud-an han opisyal nga igintoka ha pagpatay. Ito nga opisyal han militar usa nga propesyonal nga an trabaho nag-upod ha pagsiguro nga patay na hi Jesus. Dugang pa, han masiguro la nga patay na hi Jesus nga gintugotan han Romano nga Gobernador nga hi Ponsio Pilato nga ihatag an lawas ni Jesus kan Jose han Arimatea basi ilubong.—Markos 15:39-46.
Waray Sulod an Lubnganan
An waray sulod nga lubnganan naghatag han mga disipulo han ira siyahan nga pamatuod han pagkabanhaw ni Jesus, ngan ini nga ebidensya nagpapabilin nga diri maninigaran. Hi Jesus iginlubong ha bag-o nga lubnganan, usa nga waray pa gud gamita. Hirani ito ha lugar nga ginraysangan ngan sigurado nga masayon gud mabilngan hadto. (Juan 19:41, 42) An ngatanan nga mga asoy han Ebanghelyo nagkakauruyon nga han inabot an kasangkayan ni Jesus ha lubnganan ha ikaduha nga aga tikang han iya kamatay, waray na an iya lawas.—Mateo 28:1-7; Markos 16:1-7; Lukas 24:1-3; Juan 20:1-10.
An waray sulod nga lubnganan urusahon para ha mga kaaway ni Jesus, sugad man ha iya kasangkayan. An iya mga kaaway maiha na nga nangangalimbasog nga makita hiya nga patay ngan iginlubong. Tungod kay naglampos an ira tumong, ira ginpaguwardyahan ngan ginsaradohan an lubnganan. Kondi, ha aga han siyahan nga adlaw han semana, waray na ito sulod.
Ginkuha ba han kasangkayan ni Jesus an iya lawas tikang ha lubnganan? Sigurado nga waray, tungod kay an mga Ebanghelyo nagpapakita nga nasubo gud hira katapos han pagpataya ha iya. Dugang pa, imposible para ha iya mga disipulo nga mag-antos hin pagtimaraot ngan
kamatayon tungod han butang nga maaram hira nga buwa.Hin-o an nagkuha han sulod han lubnganan? Imposible nga an mga kaaway ni Jesus an magkukuha han iya lawas. Bisan kon buhaton nira ito, sigurado nga ira ito ipapakita ha urhi basi mapamatud-an nga sayop an ginsisiring han mga disipulo nga nabanhaw ngan nabuhi hi Jesus. Kondi waray sugad hito nga nahitabo, tungod kay an Dios an nagbuhat.
Paglabay hin mga semana, an mga kaaway ni Jesus waray kumontra han hi Pedro nagpamatuod: “Mga tawo ha Israel pamatii ini nga mga pulong: Hi Jesus nga Nasaretnon, tawo nga pinili han Dios nga iginpakilala ha iyo tungod han mga katingalahan ngan mga urusahon ngan mga tigaman, nga ginbuhat han Dios tungod ha iya ha butnga niyo, sugad han hinbaroan na niyo: Ini hiya igintubyan sugad han ginkatangdoan nga pagburut-an ngan hinbaroan nga daan han Dios, gindakop ngan ginpatay niyo, ngan iginraysang ha [kahoy] ha mga kamot han mga banyaga. Ngan ginbanhaw hiya han Dios, ngan nahubaran han mga kasakitan han kamatayon, kay diri gud sadang nga mahimo nga mapugngan hiya hito. Kay hi David nasiring han nahitutungod ha iya: Hahani gihapon an Ginoo ha atubangan han akon mga mata, . . . labot pa an akon unod maukoy ha paglaom. Kay diri mo babayaan an akon kalag didto ha impyerno, ngan diri mo itutugot, nga an imo Baraan makakita han kadunot.”—Buhat 2:22-27.
Damu an Nakakita hanBinanhaw nga hi Jesus
Ha libro han Mga Buhat, an parasurat han Ebanghelyo nga hi Lukas nagsiring: “Ngan [ha mga apostol] man ginpahayagan [ni Jesus] han iya ngahaw nga buhi, ha katapos niya pag-antos, tungod han damu nga mga pagpamatuod, nga ira pinanhikit-an, ha sulod han kap-atan ka adlaw; ngan iya iginyakan ha mga bagay nga nahitutungod ha ginhadian han Dios.” (Buhat 1:2, 3) Damu nga mga disipulo an nakakita han binanhaw nga hi Jesus ha magkalainlain nga mga okasyon—ha hardin, ha dalan, durante han pangaon, ha Baybayon han Tiberias.—Mateo 28:8-10; Lukas 24:13-43; Juan 21:1-23.
Ginruruhaduhaan han mga kritiko an pagkatotoo hini nga mga pagpakita. Nasiring hira nga gin-imbento han mga parasurat an mga asoy, o nag-uunabi hira hin baga hin diri magkapariho nga mga impormasyon. Ha pagkamatuod, an gudtiay nga mga kalainan ha mga asoy han Ebanghelyo nagpapamatuod nga waray limbong an pagkauruyon nga nahimo. Napapahaluag an aton kahibaro kan Jesus kon an usa nga parasurat nagdudugang hin mga detalye nga nasuporta han iba nga mga asoy ha partikular nga mga hitabo ha kinabuhi ni Kristo ha tuna.
Imahinasyon la ba an mga pagpakita ni Jesus katapos hiya banhawon? Waray basihanan an bisan ano nga sugad hini nga pangatadongan, tungod kay hinkit-an hiya han damu hinduro nga mga tawo. Kaupod ha ira an mga mangirisda, kababayin-an, nagtatrabaho ha gobyerno, ngan bisan an maruhaduhaon nga apostol nga hi Tomas, nga nakombinse la han makita niya an diri-maninigaran nga pamatuod nga nabanhaw hi Jesus. (Juan 20:24-29) Ha pipira nga mga okasyon, ha siyahan waray makilala han mga disipulo ni Jesus an ira nabanhaw nga Ginoo. Makausa, sobra 500 nga tawo an nakakita ha iya, kadam-an hito an buhi pa gihapon han ginamit ni apostol Pablo ito nga hitabo sugad nga ebidensya ha iya pagdepensa han pagkabanhaw.—1 Korinto 15:6.
An Buhi nga hi JesusNakakaapekto ha mga Tawo
An pagkabanhaw ni Jesus diri sadang tagdon sugad nga makapainteres la nga topiko o makapainteres Filipos 2:8-11) Nagbuhat hira hin pagtoo kan Jesus ngan ha tagana ni Jehova nga Dios para han katalwasan pinaagi han halad lukat ni Kristo. (Roma 5:8) Nabilngan han sugad nga mga indibiduwal an totoo nga kalipay pinaagi ha pagbuhat han kaburut-on han Dios ngan pagkinabuhi uyon ha mga katutdoan ni Jesus.
la nga ulohan ha pagdebate. An kamatuoran nga buhi hiya positibo nga nakakaapekto ha mga tawo ha bisan diin. Tikang han siyahan nga siglo, damu nga mga indibiduwal nga waray-interes o bug-os nga nakontra ha Kristianidad an nagin sigurado gud nga ito an totoo nga relihiyon. Ano an nagpabag-o ha ira? An pag-aram ha Kasuratan nagpamatuod ha ira nga ginbanhaw han Dios hi Jesus sugad nga mahimayaon nga espiritu nga linarang ha langit. (Tagda kon mationan-o magin Kristiano ha siyahan nga siglo. Waray dungog, gahum, o karikohan. Ha kabaliktaran gud, damu han siyahan nga mga Kristiano an ‘malipayon nga kinarawat han pagtikasa han ira mga panag-iya’ tungod han ira pagtoo. (Hebreo 10:34) An Kristianidad nagkinahanglan hin pagsakripisyo ha kinabuhi ngan pagtimaraot nga ha damu nga kahimtang natapos ha kamatayon.
Antes magin mga sumurunod ni Kristo, an iba mayada maopay nga kabubuwason kon dungog ngan bahandi an paghihisgotan. Hi Saul han Tarso gintutdoan han bantogan nga magturutdo han Balaud nga hi Gamaliel ngan nagtitikang na makilala han mga Judio. (Buhat 9:1, 2; 22:3; Galasia 1:14) Kondi, hi Saul nagin hi apostol Pablo. Iginsalikway niya ngan han damu pa nga iba an dungog ngan gahum nga igintanyag hini nga kalibotan. Kay ano? Basi maipasarang an mensahe han totoo nga paglaom nga basado ha mga saad han Dios ngan ha kamatuoran nga hi Jesu-Kristo ginbanhaw. (Kolosas 1:28) Disidido hira ha pag-antos para han usa nga hinungdan nga maaram hira nga iginbasar ha kamatuoran.
Totoo ito ha minilyon yana nga panahon. Makikita mo hira ha mga kongregasyon han mga Saksi ni Jehova ha bug-os nga kalibotan. Malipayon nga gindadapit kamo han mga Saksi ha tinuig nga pagsaurog han kamatayon ni Kristo, nga paghihimoon katapos matunod an adlaw ha Domingo, Abril 8, 2001. Malilipay hira nga makatambong kamo hito nga okasyon ngan ha ngatanan nira nga mga katirok para ha pag-aram ha Biblia nga gindudumara ha ira mga Kingdom Hall.
Kay ano nga diri mahibaro hin dugang pa, diri la mahitungod han kamatayon ngan pagkabanhaw ni Jesus kondi mahitungod liwat han iya kinabuhi ngan mga katutdoan? Gindadapit kita niya nga dumangop ha iya. (Mateo 11:28-30) Gios yana ha pagkuha hin husto nga kahibaro kan Jehova nga Dios ngan kan Jesu-Kristo. An pagbuhat hito mahimo mangahulogan hin kinabuhi nga waray kataposan ilarom han Ginhadian han Dios ha pagdumara han iya hinigugma nga Anak.
[Footnote]
a Para han pamatuod mahitungod han pagkatotoo han mga asoy han Ebanghelyo, kitaa “An mga Ebanghelyo—Kasaysayan o Susmatanon?” ha An Barantayan han Mayo 15, 2000.
[Mga Retrato ha pahina 7]
Minilyon an nakakabiling hin totoo nga kalipay sugad nga mga sumurunod ni Jesu-Kristo
[Ginkuhaan han mga retrato ha pahina 6]
Tikang ha Self-Pronouncing Edition of the Holy Bible, nga mayada han King James ngan Revised nga mga bersyon