Buligi an mga Ilo Ngan mga Balo nga Babaye ha Ira mga Kasakitan

Diri makuri hisabtan nga nagkikinabuhi kita ha waray gugma nga kalibotan. Ha pag-unabi ha klase han mga tawo nga naeksister ha “kataposan nga mga adlaw,” hi apostol Pablo nagsurat: “Maabot an magpakalilisang nga mga panahon. Kay an mga tawo magmamahigugmaon ha ira kalugaringon, . . . waray gugma nga kinaiya.” (2 Timoteo 3:1-3) Totoo gud ito nga mga pulong!

AN KAHIMTANG ha moral han aton panahon usa han mga hinungdan han kawaray gugma ha mga kasingkasing han damu. An mga tawo nagtitikawaray interes ha kaopayan han iba, ha pipira nga mga kahimtang bisan ha kaopayan han mga membro han ira kalugaringon nga pamilya.

Damu gud an naaapektohan hini nga, tungod han magkalainlain nga mga kahimtang, nagigin kablas. An kadamu han mga balo ngan mga ilo padayon nga nag-uuswag tungod han mga girra, natural nga mga kalamidad, ngan pagbalhin han mga tawo nga namimiling hin mapapalagiwan. (Eklesiastes 3:19) “Sobra 1 ka milyon [nga kabataan] an naiilo o nahibubulag ha ira mga pamilya tungod han girra,” siring han sumat han United Nations Children’s Fund. Hinbabaroan mo liwat an damu nga solo, ginbayaan, o gindiborsyo nga mga iroy nga naatubang hin makuri nga obligasyon ha panginabuhi ngan pagsuporta ha ira mga pamilya nga nag-uusahan. Nagigin mas makuri an kahimtang tungod han kamatuoran nga an iba nga mga nasud naatubang hin seryoso nga krisis ha ekonomiya, nga nagriresulta nga damu han ira mga tuminungnong an nagkikinabuhi ha duro nga kakablas.

May kalabotan hini, mayada ba bisan ano nga paglaom para hadton nagkukuri? Paonan-o masusulbad an pag-antos han mga balo ngan mga ilo? Mawawara gud ba ini nga problema?

Mahigugmaon nga Pag-ataman ha mga Panahon han Biblia

An pag-ataman para han pisikal ngan espirituwal nga mga panginahanglan han mga balo nga babaye ngan mga ilo importante pirme nga bahin han pagsingba ha Dios. Kon nag-aani han ira lugas o mga prutas, diri titirukon han mga Israelita an nahibilin ha uma, mamurot para ha ira kalugaringon. An mga mapupurot kinahanglan bayaan ‘para ha mga dumuruong, ha ilo nga bata ngan ha balo.’ (Deuteronomio 24:19-21) An Balaud ni Moises espisipiko nga nagsiring: “Diri niyo paghatagan  hin kagol-anan an bisan hin-o nga balo nga babaye, o ilo nga bata.” (Eksodo 22:22, 23) An mga balo ngan mga ilo nga gin-unabi ha Biblia makatadunganon nga nagrirepresentar han mas kablas nga mga tawo, tungod kay ha kamatay han bana ngan amay o han duha nga ginikanan, an nahibilin nga mga membro han pamilya bangin mabayaan ngan magkuri. An patriarka nga hi Job nagsiring: “Akon linuwas an kablas nga nagsangpit, an waray amay liwat, nga waray nabulig ha iya.”—Job 29:12.

Durante han siyahan nga mga panahon han Kristiano nga kongregasyon, an pag-ataman hadton nagkuri ngan totoo nga kablas tungod han kamatay han mga ginikanan o han bana importante nga bahin han totoo nga pagsingba. Tungod kay may sinsero nga interes ha kaopayan han sugad nga mga tawo, hi disipulo Jakobo nagsurat: “An relihiyon nga putli ngan waray buring ha atubangan han aton Dios ngan Amay amo ini; an paglaoy ha mga ilo ngan mga balo nga babaye ha ira mga kasakitan, ngan paglikay han buring hini nga kalibotan.”—Jakobo 1:27.

Gawas ha pag-unabi han mga ilo ngan mga balo, nagpakita liwat hi Jakobo hin hilarom nga pagtagad ha iba nga kablas ngan hadton nag-aantos hin duro nga kawaray han importante nga butang ha kinabuhi. (Jakobo 2:5, 6, 15, 16) Hi apostol Pablo nagpakita hin pariho nga pagkamahunahunaon. Han gintagan hira ni Bernabe han ira toka ha pagwali, an ‘paghinumdom ha kablas’ kaupod han mga instruksyon nga ira nakarawat. “Ini man gintinguha ko gud man hin pagbuhata,” nasiring ni Pablo nga may limpyo nga konsensya. (Galasia 2:9, 10) An asoy mahitungod han mga buruhaton han Kristiano nga kongregasyon katapos gud matukod ito nagsiring: “Waray usa ha ira nga may kinahanglan; . . . ngan [an panhatag] pagbahin-bahinon ha tagsatagsa, sugad han iya kinahanglan.” (Buhat 4:34, 35) Oo, an kahikayan nga ginhimo ha kadaan nga Israel ha pag-ataman ha mga ilo, mga  balo nga babaye, ngan ha nagkikinahanglan iginpadayon ha Kristiano nga kongregasyon.

Siyempre, limitado an igintagana nga bulig ngan uyon ha mga kahimtang han tagsa nga mga kongregasyon. Waray karagi an kuwarta, ngan adton ginbuligan nagkikinahanglan gud. Waray Kristiano nga sadang magpahimulos hini nga kahikayan ha diri makatadunganon nga paagi, ngan waray diri-kinahanglan nga obligasyon nga sadang ibutang ha kongregasyon. Matin-aw ini ha mga instruksyon ni Pablo nga aada ha 1 Timoteo 5:3-16. Dida aton masasabtan nga kon an mga paryente han kablas makakabulig ha ira, sadang angkunon nira an responsabilidad. Kinahanglan maabot han kablas nga mga balo an pipira nga mga kinahanglanon basi magin kuwalipikado han bulig. Ini ngatanan nagpapakita han maaramon nga kahikayan nga ginagamit ni Jehova ha pag-ataman hadton nagkikinahanglan. Kondi, nagpapakita liwat ito nga kinahanglan magin timbang basi waray usa nga sayop nga magpahimulos han kalooy nga iginhatag.— 2 Tesalonika 3:10-12.

Pag-ataman han mga Ilo Ngan mga Balo nga Babaye Yana nga Panahon

An mga prinsipyo nga ginsunod han mga surugoon han Dios ha naglabay aplikado pa gihapon ha mga kongregasyon han mga Saksi ni Jehova may kalabotan ha pagtagad ngan pagbulig hadton nag-aantos hin kakurian. An minagburugto nga gugma amo an pangirilal-an, sugad la han ginsiring ni Jesus: “Tungod hini an ngatanan makilala, nga kamo akon mga tinon-an, kon kamo maghigugmaay an usa kag usa.” (Juan 13:35) Kon an iba nag-aantos hin kakurian o nagin mga biktima han kalamidad o han mga resulta han girra o samok ha sosiedad, an iba han internasyonal nga magburugto disidido nga namimiling hin mga paagi ha pagbulig ha espirituwal ngan materyal. Aton usisahon an pipira han moderno nga mga eksperyensya nga nagpapakita han ginbubuhat may kalabotan hini.

Gutiay la an nahinunumduman ni Pedro mahitungod han iya iroy, nga namatay han usa ngan tunga ka tuig pa la an iya edad. Han singko anyos na hi Pedro, namatay liwat an iya amay. Salit nabayaan hi Pedro kaupod han iya kabugtoan nga kalalakin-an. An ira amay ginbisita na han mga Saksi ni Jehova, salit hi Pedro ngan an iya mga magurang nga kalalakin-an natikangan na ngatanan ha pag-aram ha Biblia ha balay.

Hi Pedro nagsusumat: “Han sunod dayon nga semana, nagtikang kami tumambong ha mga katirok. Samtang nakikig-upod kami ha kabugtoan, inaabat namon an ira gugma ha amon. An kongregasyon nagin akon arayupan tungod han ipinakita han kabugtoan nga gugma ngan pagpaid ha akon, nga baga hin hira an akon mga ginikanan.” Nahinunumdom hi Pedro nga gindadapit hiya han usa han Kristiano nga mga tigurang ha iya balay. Didto nakakaupod hi Pedro han pamilya ha pag-iroistorya ngan kaliawan. “Mga handumanan ini nga akon inaapresyar,” siring ni Pedro, nga nagtikang magwali mahitungod han iya pagtoo ha edad nga 11 ngan nabawtismohan ha edad nga 15. Tungod kay ginbuligan hadton aada ha kongregasyon, nag-uswag liwat ha espirituwal an iya mga magurang nga kalalakin-an.

Aada liwat an kahimtang ni David. Ginbayaan hiya ngan an iya karuha nga babaye han magbulag an ira mga ginikanan. An ira mga apoy ngan dadâ an nagpadaku ha ira. “Han dagku na kami ngan nakasabot na han amon kahimtang, naapektohan kami han pag-abat hin kawaray-kasigurohan ngan kasubo. Nagkikinahanglan kami hin suporta. An akon dadâ nagin usa han mga Saksi ni Jehova, ngan tungod hini, gintutdoan kami han kamatuoran han Biblia. Iginpakita ha amon han kabugtoan an ira gugma ngan pakigsangkay. Naruyagan gud nira kami ngan gindasig kami nga magkaada mga tumong ngan padayon nga magbuhat para kan Jehova. Han mga dyes anyos na ako, ginhahapit ako han usa nga ministeryal nga surugoon basi makigbahin ha ministeryo ha kanataran. Usa pa liwat nga bugto nga lalaki an nagbabayad han akon mga gastos kon natambong ako ha mga kombensyon. Lain liwat an nabulig ha akon basi makahatag ako hin mga donasyon ha Kingdom Hall.”

 Nabawtismohan hi David han 17 anyos an iya edad, ngan ha urhi nag-alagad ha sanga nga opisina han mga Saksi ni Jehova ha Mexico. Bisan yana iya inaapresyar: “May pipira nga mga tigurang nga mayada importante nga bahin ha akon edukasyon ngan naghahatag ha akon hin mapulsanon nga sagdon. Hini nga paagi nalalamposan ko an pag-abat hin kawaray-kasigurohan ngan kasubo.”

Hi Abel, usa nga tigurang ha kongregasyon ha Mexico diin mayada pipira nga mga balo nga nagkikinahanglan hin bulig, nasiring: “Kombinsido ako nga an pinakaimportante nga panginahanglan han mga balo nga babaye amo an emosyonal nga suporta. Usahay naieksperyensyahan nira an mga panahon han depresyon; naabat hira hin kasubo. Salit, importante gud nga magin mabinuligon, namamati ha ira. Amon [an mga tigurang han kongregasyon] binibisita pirme hira. Importante nga magkaada panahon ha pamati han ira mga problema. Nakakabulig ini ha ira nga maliaw ha espirituwal.” Kondi, usahay ginkikinahanglan liwat an pinansyal nga bulig. “Nagtutukod kami yana hin balay para ha usa nga bugto nga babaye nga balo,” bag-o la nga iginsumat ni Abel. “Ginagamit namon an pipira nga mga Sabado ngan pipira nga mga kulop durante han semana ha pagtrabaho ha iya balay.”

Mahitungod han iya personal nga eksperyensya ha pagbulig ha mga ilo ngan mga balo, usa pa nga tigurang han kongregasyon an nasiring: “Natoo ako nga an mga ilo mas nagkikinahanglan hin Kristiano nga gugma kay han mga balo. Naobserbahan ko nga mas posible nga umabat hira nga diri naruruyagan kay han kabataan ngan mga tinedyer nga kompleto an ira mga ginikanan. Nagkikinahanglan hira hin damu nga mga kapahayagan han minagburugto nga gugma. Maopay nga bilngon hira katapos han mga katirok basi hibaroan an ira kahimtang. Mayada usa nga inasaw-an nga bugto nga lalaki nga nailo han gutiay pa nga bata. Mahigugmaon nga ginkukumusta ko hiya pirme ha katirok, ngan nahangkop hiya ha akon kon nakikita niya ako. Nagpaparig-on ini han mga bugkos han totoo minagburugto nga gugma.”

Tatalwason ni Jehova an Kablas

Importante an pagsarig kan Jehova basi malamposan an kahimtang han mga balo ngan mga ilo. Mahitungod ha iya sinisiring: “Hi Jehova nabantay ha mga dumuruong; Iya ginpapasarig an waray amay ngan an balo.” (Salmo 146:9) An bug-os nga kasulbaran han sugad hini nga mga problema maabot la pinaagi han Ginhadian han Dios ha pagmando ni Jesu-Kristo. Ha matagnaon nga pagsaysay hito nga pagmando han Mesias, an salmista nagsurat: “Pagluluwason niya an kablasanon nga nangangaraba, ngan an makurion nga waray gud natambulig: Malolooy hiya ha mga kablasanon ngan makinurion, ngan an mga kalag han mga makinurion iya pagluluwason.”—Salmo 72:12, 13.

Samtang nagtitikahirani na an kataposan han presente nga sistema han mga butang, an mga pag-ipit nga inaatubang han mga Kristiano ha kabug-osan sigurado nga magdudugang. (Mateo 24:9-13) Kada adlaw mayada panginahanglan para ha mga Kristiano nga magpakita hin dugang nga pagtagad ha usa kag usa ngan “maghigugmaay gud . . . an usa kag usa.” (1 Pedro 4:7-10) An Kristiano nga kalalakin-an, labi na an mga tigurang, kinahanglan magpakita hin pagtagad ngan pagpaid ha mga nailo. Ngan an hamtong nga kababayin-an ha kongregasyon makakagtagana hin daku nga suporta ha mga balo ngan mahimo magin surok han pagliaw. (Tito 2:3-5) Ha pagkamatuod, an ngatanan makakabulig pinaagi han pagtagad ha iba nga nagkukuri.

An totoo nga mga Kristiano diri ‘nagsasara han purtahan han ira maloloy-on nga mga pagbati’ kon ira ‘nakikita nga an ira bugto nagkikinahanglan.’ Sinsero nga ginsusunod nira an sagdon ni apostol Juan: “Mga idoy ko, diri kita maghigugma ha pulong, bisan ha dila; kondi ha buhat ngan ha kamatuoran.” (1 Juan 3:17, 18) Salit “[buligan naton an] mga ilo ngan mga balo nga babaye ha ira mga kasakitan.”—Jakobo 1:27.

[Blurb ha pahina 11]

“Diri kita maghigugma ha pulong, bisan ha dila; kondi ha buhat ngan ha kamatuoran.”—1 Juan 3:18

[Mga Retrato ha pahina 10]

Ginbubuligan han totoo nga mga Kristiano an mga ilo ngan mga balo nga babaye ha materyal, espirituwal, ngan emosyonal