Ayaw Tuguti an mga Pagruhaduha nga Makabungkag han Imo Pagtoo

Usa ka adlaw ginhuhunahuna mo nga maopay an imo kahimsog. Kinabuwasan nagkasakit ka. Tigda nga nawarayan ka kusog. Nagsinakit an imo ulo ngan an imo lawas nag-inantos hin kaul-ol. Ano an nahitatabo? Ginsulod ngan gindadaot han peligroso nga mga kagaw an mga sistema ha pagdepensa han imo lawas ngan gin-aatake an importante nga mga organo. Kon diri tambalon, bangin permanente nga madaot an imo kahimsog hinin naatake nga mga kagaw—bangin patayon ka pa ngani.

SIYEMPRE, kon diri maopay an imo kahimsog kon magkaada ka impeksyon, mas masayon ka pa ngani maapektohan. Pananglitan, kon an imo lawas nagluluya tungod han malnutrisyon, an imo resistensya “nagigin maluya gud nga bisan an diri grabe nga impeksyon mahimo magin makamaratay,” siring ni Peter Wingate nga awtor ha mediko.

Kon sugad hito an kahimtang, hin-o an maruruyag nga mabuhi ha kagutom? Sigurado gud, bubuhaton mo an bisan ano nga imo mahihimo ha pagkaon hin maopay ngan pagpabilin nga mahimsog. Bangin buhaton mo liwat an ngatanan basi malikyan nga mataponan ka hin impeksyon tungod han kagaw. Kondi, ginbubuhat mo ba an pariho nga pagbantay may kalabotan ha pagpabilin nga ‘mahimsog ha pagtoo’? (Tito 2:2) Pananglitan, alerto ka ba ha peligro han malimbungon nga mga pagruhaduha? Masayon ini makaapekto ha imo hunahuna ngan kasingkasing, gindadaot an imo pagtoo ngan an imo relasyon kan Jehova. Baga hin diri hinbabaroan ini nga peligro han iba nga tawo. Nagigin masayon hira maapektohan han mga pagruhaduha pinaagi han pagpagutom han ira kalugaringon ha espirituwal. Posible ba nga bangin ito an imo ginbubuhat?

Pagruhaduha—Pirme ba Ito Nakakadaot?

Siyempre, diri ngatanan nga pagruhaduha nakakadaot. Usahay, kinahanglan hunahunaon mo anay an usa ka butang tubtob nga sigurado ka na han mga impormasyon. Peligroso ngan nakakalimbong an relihiyoso nga mga sagdon nga nasiring nga sadang tumoo ka dayon ngan diri sadang magruhaduha ha bisan ano. Oo, an Biblia nasiring nga an gugma “nagmamatuod ha ngatanan nga mga bagay.” (1 Korinto 13:7) An mahigugmaon nga Kristiano sigurado nga andam tumoo hadton napamatud-an nga masasarigan ha naglabay. Kondi, nagpapahamangno liwat an Pulong han Dios kontra ha ‘pagsarig ha ngatanan nga pulong.’ (Proberbios 14:15) Usahay an naglabay nga rekord han usa ka tawo naghahatag hin husto nga hinungdan ha pagruhaduha. “Kon [an malimbungon nga paraistorya] nagyayakan ha maopay,” an Biblia nagpapahamangno, “ayaw ha iya tuod.”—Proberbios 26:24, 25.

Hi apostol Juan nagpapahamangno liwat ha mga Kristiano  kontra ha pagtoo nga diri nag-uusisa. “Diri kamo tumoo ha ngatanan nga [inspirado nga kapahayagan],” hiya nagsurat. Lugod, “proybahan niyo an mga [inspirado nga kapahayagan], kon mga Diosnon ba hira.” (1 Juan 4:1) An ‘kapahayagan,’ usa nga katutdoan o opinyon, mahimo hunahunaon nga tikang ha Dios. Kondi tikang gud ba ito ha iya? An pagruhaduha, o diri pagtoo dayon, mahimo magin totoo nga panalipod tungod kay, sugad han siring ni apostol Juan, “damu nga mga maglimbong an nagsasarang ha kalibotan.”—2 Juan 7.

Waray Basihanan nga mga Pagruhaduha

Oo, an tangkod, mapainubsanon nga pag-usisa han mga impormasyon basi mapamatud-an an kamatuoran agsob nga ginkikinahanglan. Kondi, diri pariho ini ha pagtugot han waray basihanan, nakakadaot nga mga pagruhaduha nga magtubo ha aton hunahuna ngan kasingkasing—mga pagruhaduha nga makakabungkag han aton marig-on na nga mga gintotoohan ngan mga relasyon. Ini nga pagruhaduha gintagan kahulogan sugad nga “kawaray-kasigurohan han gintotoohan o opinyon nga agsob nakakaapekto ha pagdesisyon.” Nahinunumduman mo ba kon paonan-o ginlimbongan ni Satanas an hunahuna ni Eva pinaagi han mga pagruhaduha mahitungod kan Jehova? “Nagsiring ba an Dios: Diri ka kumaon bisan ano nga kahoy dida ha tanaman?” nagpakiana hiya. (Genesis 3:1) An pagruhaduha nga nahimo hiton baga hin inosente nga pakiana nakaimpluwensya han iya pagdesisyon. Ordinaryo ito ha mga paagi ni Satanas. Pariho han usa nga tawo nga nagsusurat hin nakakadaot nga mga surat, maabtik hiya ha paggamit hin diri-direkta nagpapakaraot nga mga pulong, diri bug-os nga totoo, ngan mga buwa. Gindadaot ni Satanas an damu magopay, may pagsarig nga mga relasyon pinaagi han nakakadaot nga mga pagruhaduha nga igintanom ha sugad nga paagi.—Galasia 5:7-9.

Matin-aw nga hinsabtan ni disipulo Jakobo an nakakadaot nga epekto han sugad hini nga klase han pagruhaduha. Iya iginsurat an aton maopay nga pribilehiyo han may kagawasan nga pagdaop ha Dios para han bulig ha panahon han pagsari. Kondi, nagpapahamangno hi Jakobo, kon nag-aampo ka ha Dios, “mangaro . . . nga may pagtoo, ha waray pagruhaduha.” An mga pagruhaduha ha aton relasyon ha Dios nakakahimo ha aton nga magin “sugad hin usa nga balod ha dagat nga iginpapalid han hangin ngan nalutaw.” Nagigin pariho kita han “maruhaduhaon [nga tawo] ha ngatanan niya nga paagi.” (Jakobo 1:6, 8) Napapatubo naton an pagruhaduha ha pagtoo salit nagigin diri sigurado kita. Katapos, pariho han nahitabo kan Eva, nagigin masayon kita maapektohan han ngatanan nga klase han yawan-on nga mga katutdoan ngan mga pilosopiya.

Pagtipig hin Maopay nga Kahimsog ha Espirituwal

Salit, paonan-o naton mapapanalipdan an aton kalugaringon tikang ha nakakadaot nga mga pagruhaduha? Simple gud an baton: pinaagi han marig-on nga pagdumiri ha mga propaganda ni Satanas ngan han bug-os nga pagpahimulos naton ha mga tagana han Dios nga makakahimo ha aton nga ‘marig-on ha pagtoo.’—1 Pedro 5:8-10.

Importante gud an maopay nga personal nga pagkaon ha espirituwal. An awtor nga hi Wingate, nga gin-unabi kanina, nagsasaysay: “Bisan kon napahuway an lawas nagkikinahanglan ito hin padayon nga suplay han enerhiya para ha kemikal nga mga proseso ngan para ha buruhaton han importante nga mga organo hito; ngan an mga materyal han damu nga mga bahin han lawas nagkikinahanglan hin padayon nga pagbag-o.” Pariho ito ha aton espirituwal nga kahimsog. Kon diri kita padayon nga nakaon ha espirituwal, an aton pagtoo, pariho han lawas nga waray pakaona, hinayhinay nga madadaot ngan ha kataposan mamamatay. Ginpabug-atan ini ni Jesu-Kristo han hiya nagsiring: “Diri la an tinapay an nakakabuhi han tawo, kondi an ngatanan nga pulong, nga nagowa ha baba han Dios.”—Mateo 4:4.

Hunahunaa ito. Paonan-o kita siyahan nga nagkaada hin marig-on nga pagtoo? “An pagtoo tikang ha pagpamati,” nagsurat hi apostol Pablo. (Roma 10:17) Iginpapasabot niya nga aton siyahan nga naparig-on an aton pagtoo ngan pagsarig kan Jehova, ha iya mga saad, ngan ha iya organisasyon pinaagi han pagkaon ha Pulong han Dios. Siyempre, waray kita tumoo dayon ha ngatanan nga aton hinbatian nga diri nag-uusisa. Aton ginbuhat an ginhimo han mga tawo nga nag-uukoy ha siyudad han Berea. Aton ‘gin-usisa hin maopay an Kasuratan kada adlaw kon totoo ba ini nga mga butang.’ (Buhat 17:11) Aton ‘pinamatud-an ha aton kalugaringon an maopay ngan kinakarawat ngan hingpit nga kaburut-on han Dios’ ngan ginsiguro nga totoo an aton hinbatian. (Roma 12:2; 1 Tesalonika 5:21) Tikang hadto, posible nga aton ginparig-on an aton pagtoo samtang nakikita naton hin mas matin-aw nga an  Pulong han Dios ngan an iya mga saad diri gud napapakyas.—Josue 23:14; Isaias 55:10, 11.

Likyi an Kagutom ha Espirituwal

Yana an ayat amo an pagtipig han aton pagtoo ngan paglikay han bisan ano nga pagruhaduha ha pagtoo nga makakapaluya han aton pagsarig kan Jehova ngan ha iya organisasyon. Ha pagbuhat hini kinahanglan padayon nga usisahon naton an Kasuratan kada adlaw. Hi apostol Pablo nagpahamangno nga “ha urhi nga panahon an iba [nga bangin ha siyahan mayada marig-on nga pagtoo] magkakahulog tikang ha pagtoo, manmamati ha mga maglimbong nga mga espiritu, ngan ha mga pagturon-an han mga yawa.” (1 Timoteo 4:1) Inin malimbungon nga mga kapahayagan ngan mga katutdoan nakakahimo hin mga pagruhaduha ha mga hunahuna han pipira ngan nagpapahirayo ha ira tikang ha Dios. Ano an magpapanalipod ha aton? An padayon nga “[pagkaon] han mga pulong han pagtoo ngan han maopay nga pagturon-an nga [aton] ginsunod ngada niyan.”—1 Timoteo 4:6.

Kondi, makasurubo, pinili han iba yana nga panahon nga diri ‘kumaon ha mga pulong han pagtoo’—bisan kon an sugad nga sustansya masayon makuha. Sugad han iginpapatin-aw han usa nga parasurat han libro han Proberbios, posible nga mapalibotan han maopay espirituwal nga pagkaon, usa nga espirituwal nga piyesta, siring pa, ngan diri pa gihapon aktuwal nga kumaon ngan magkisam han pagkaon.—Proberbios 19:24; 26:15.

Peligroso ini. An awtor nga hi Wingate nasiring: “Kon nagtitikang na an lawas pag-ubos han kalugaringon nga protina an kahimsog hito nagtitikang pag-antos.” Kon nakukulangan ka hin pagkaon, an imo lawas nagtitikang paggamit han suplay nga nakareserba ha bug-os nga lawas. Kon ubos na ini nga mga suplay, an lawas nagtitikang paggamit han protina nga importante para han padayon nga pagtubo ngan pag-ayad han bahin han lawas. An importante nga mga organo nagtitikang madaot. Katapos an imo kahimsog madagmit nga nadadaot.

Ito an nahitabo ha espirituwal nga kahimtang ha pipira ha siyahan Kristiano nga kongregasyon. Nangalimbasog hira nga kumaon tikang ha nakareserba espirituwal nga suplay. Posible nga ginbalewaray nira an personal nga pag-aram, ngan nagluya hira ha espirituwal. (Hebreo 5:12) Iginsaysay ni apostol Pablo an peligro ha pagbuhat hini han nagsurat hiya ha Hebreohanon nga mga Kristiano: “Kinahanglan nga magtagam gud kita hin labi ha mga butang nga aton hinbatian, bangin kita ig-anod.” Maaram hiya kon mationan-o kasayon ig-anod ngadto ha maraot nga mga panggawi kon “bayaan ta an sugad nga daku nga kaluwasan.”—Hebreo 2:1, 3.

Makapainteres, an tawo nga nag-aantos hin malnutrisyon diri masakiton o magasa pagkit-on. Ha pariho nga paagi, bangin diri hisabtan dayon nga an usa nag-aantos hin kagutom ha espirituwal. Bangin mahimsog ka pagkit-on ha espirituwal bisan kon diri ka husto nga nakaon—kondi ha madaliay la nga panahon! Diri malilikyan nga magluluya ka ha espirituwal, masayon maapektohan han waray-basihanan nga mga pagruhaduha, ngan diri makakaato hin maopay para ha pagtoo. (Judas 3) Maaram ka—bisan kon waray iba nga maaram—han totoo nga sukol han imo personal nga pagkaon ha espirituwal.

Salit, igpadayon an imo personal nga pag-aram. Atohi gud an mga pagruhaduha. An pagbalewaray han baga hin ordinaryo nga impeksyon, an diri pagtagad ha mga pagruhaduha nga nagriresulta hin permanente nga pangarit, mahimo magkaada nakakadaot nga mga resulta. (2 Korinto 11:3) ‘Nagkikinabuhi na gud ba kita ha kataposan nga mga adlaw? Makakatoo ka ba han ngatanan nga ginsisiring han Biblia? Ini gud ba an organisasyon ni Jehova?’ Karuyag ni Satanas magbutang hin pariho hini nga mga pagruhaduha ha imo hunahuna. Ayaw tuguti nga magin masayon ka masulay ha iya malimbungon nga mga katutdoan tungod han waray pagtagad nga paggios ha espirituwal nga pagkaon. (Kolosas 2:4-7) Sunda an sagdon nga iginhatag kan Timoteo. Magin maopay nga estudyante han “Baraan nga mga Surat” basi nga “[magrig-on ka] ha mga bagay nga imo gintoton-an, ngan iginpatapod ha imo.”—2 Timoteo 3:13-15.

 Bangin ginkikinahanglan mo an bulig ha pagbuhat hini. An parasurat nga ginkotar kanina padayon nga nasiring: “Ha duro nga kagutom an mga organo ha pagtunaw bangin madaot hinduro tungod han kakulang hin mga bitamina ngan iba nga mga kinahanglanon salit diri na nira makakarawat an ordinaryo nga mga pagkaon kon igintatagana na ito. An mga tawo nga aada hini nga kahimtang bangin magkinahanglan hin pagkaon nga diri nagkikinahanglan hin duro nga pagtunaw ha sulod hin halipot nga panahon.” Ginkikinahanglan an espesyal nga pag-ataman basi matambal an mga epekto han kagutom ha lawas. Ha pariho nga paagi, an usa nga nagbabalewaray gud han iya personal nga pag-aram ha Biblia bangin magkinahanglan hin daku nga bulig ngan pagdasig basi maibalik an iya gana ha espirituwal. Kon ito an imo kahimtang, pamiling hin bulig ngan malipayon nga karawata an bisan ano igintagana nga bulig basi maibalik utro an imo espirituwal nga kahimsog ngan kusog.—Jakobo 5:14, 15.

Ayaw ‘Pagruhaduha ha Kakulang hin Pagtoo’

Kon gintatagad an mga kahimtang han patriarka nga hi Abraham, mahimo abaton han iba nga mayada hiya makatadunganon nga basihanan nga magruhaduha. Bangin baga hin makatadunganon an paghunahuna nga hiya ‘waray na paglaom nga magin amay han damu nga mga nasud’—bisan pa han saad han Dios. Kay ano? Bueno, ha panhunahuna han tawo, imposible ito nga mga kahimtang. ‘Iya ginhunahuna an iya kalugaringon nga lawas, nga yana patay na, ngan an pagin patay han tagoangkan ni Sara,’ siring han rekord han Biblia. Ha gihapon, waray gud niya tuguti an mga pagruhaduha mahitungod ha Dios ngan ha iya mga saad nga makagamot ha iya hunahuna ngan kasingkasing. Hi apostol Pablo nagsurat: “Waray pagkaluya han iya pagtoo,” o “waray hiya magruhaduha, ha kakulang hin pagtoo.” Hi Abraham nagpabilin nga ‘kombinsido gud nga may kagamhanan an Dios ha pagbuhat han iya iginsaad.’ (Roma 4:18-21) Ginpatubo na niya an marig-on, duok, may pagsarig nga relasyon kan Jehova ha damu nga mga tuig. Iya iginsalikway an bisan ano nga mga pagruhaduha nga bangin magpaluya hito nga relasyon.

Mahimo mo buhaton an pariho kon “magsubad [ka] ha surubdan han mga putli nga mga pulong”—kon pakaunon mo hin maopay an imo kalugaringon ha espirituwal. (2 Timoteo 1:13) Tagda hin seryoso an peligro han mga pagruhaduha. Ginagamit ni Satanas an mahimo tawagon nga pakig-away pinaagi han espirituwal nga mga kagaw. Kon igbabalewaray mo an pagkaon hin maopay ha espirituwal pinaagi han personal nga pag-aram ha Biblia ngan pagtambong ha Kristiano nga mga katirok, imo ginhihimo an imo kalugaringon nga masayon maapektohan han sugad nga mga pag-atake. Gamita hin maopay an hura ngan napapanahon nga suplay han espirituwal nga pagkaon nga igintatagana han ‘matinumanon ngan maaramon nga uripon.’ (Mateo 24:45) Padayon nga “[umuyon] ha mga maopay nga pulong” ngan magpabilin nga “marig-on ha pagtoo.” (1 Timoteo 6:3; Tito 2:2) Ayaw tuguti nga dauton han mga pagruhaduha an imo pagtoo.

[Mga Retrato ha pahina 21]

Mationan-o kaopay mo ginpapakaon an imo kalugaringon ha espirituwal?