Mahihimo Mo ba nga an Kalibotan Magin Mas Maopay nga Lugar?

“Diri maibabalik han politika an pundasyon ha sosiedad. Waray ito kapas ha pagtukod-utro han naandan nga mga gintotoohan ha moral. An gimaopayi nga mga palisiya diri makakapahiuli han kadaan nga mga moralidad ha pakipagtrato o pag-asawa, makakahimo han mga amay nga responsable ha ira mga anak, makakapabalik han kasina ha maraot o konsensya sugad han hadto . . . An kadam-an han mga problema ha moral nga nakakapabaraka ha aton diri mapapara han balaud.”

NAUYON ka ba hiton nga mga pulong han opisyal hadto han gobyerno han E.U.? Kon amo, ano an solusyon ha damu nga mga problema yana nga panahon nga nagtitikang ha kahakog, kakulang hin natural nga pagtagad ha mga pamilya, maraot nga moral, kaignorante, ngan iba pa nga nakakadaot nga mga hinungdan nga nakakabungkag han pundasyon han sosiedad? Naabat an iba nga mga tawo nga waray solusyon, salit nagpapadayon la hira nga magin sagipo ha ira adlaw-adlaw nga mga buruhaton ha ira gimaopayi nga mahihimo. An iba naglalaom nga maabot an adlaw nga usa ka maopay gud ngan baltok hinduro nga lider, bangin relihiyoso nga lider pa ngani, an maabot ngan maggigiya ha ira ha husto nga direksyon.

Ha pagkamatuod, duha ka yukot ka tuig na an naglabay, karuyag han mga tawo nga himoon hi Jesu-Kristo nga ira hadi tungod kay hinsabtan nira nga ginpadara hiya han Dios ngan kuwalipikado gud nga magin lider. Kondi, han hinbaroan ni Jesus an ira mga intensyon, binaya dayon hiya. (Juan 6:14, 15) “An akon ginhadian diri kanan hini nga kalibotan,” nagsaysay hiya ha urhi ha Romano nga gobernador. (Juan 18:36) Kondi, yana nga panahon, gutiay na la an may-ada disposisyon nga pariho han kan Jesus—bisan an relihiyoso nga mga lider nga nag-aangkon nga iya mga sumurunod. An iba hini nagsari nga himoon ini nga kalibotan nga magin mas maopay nga lugar, pinaagi ha pagsari nga maimpluwensyahan an mga magmarando han kalibotan o pinaagi ha pagkaada hin katungdanan mismo. Makikita naton ini pinaagi ha pag-obserba han mga hitabo ha mga dekada han 1960 ngan 1970.

Mga Pangalimbasog han Relihiyon ha Pagpauswag han Kalibotan

Ha ikatarapos han dekada han 1960, may mga teologo ha mga nasud han Latin-Amerika nga nakipag-away para ha mga pobre ngan mga tinalumpigos. Basi madangat ini, gin-organisa nira an kagawasan ha teolohiya, diin iginsaysay nga hi Kristo manluluwas diri la sumala ha iginpapasabot han Biblia kondi ha politika ngan ha ekonomiya nga paagi liwat. Ha Estados Unidos, damu nga mga lider han iglesia nga nababaraka gud mahitungod han kadaot han moralidad an nagporma hin organisasyon nga gintawag nga Moral Majority. An tumong hito amo an pagbutang hin mga tawo ha politikal nga katungdanan nga magpapasa hin mga balaud han maopay nga mga pamatasan ha pamilya. Ha pariho nga paagi, ha damu nga mga nasud nga Muslim, may-ada mga grupo nga nangangalimbasog ha pagpugong han panlimbong ngan imoral nga paggawi pinaagi han pag-aghat hin mas duok nga pagsunod ha Koran.

Natoo ka ba nga an kalibotan mas maopay nga lugar tungod han sugad nga mga pangalimbasog? An mga kamatuoran nagpapakita nga, ha kabug-osan, an mga pamatasan ha moral padayon nga nagtitikaluya ngan an guhang butnga han riko ngan pobre padayon nga nagtitikadaku, upod na iton mga nasud nga kaylap gud an kagawasan ha teolohiya.

Tungod kay napakyas an importante nga mga  tumong han Moral Majority ha Estados Unidos, an organisasyon gintapos han nagporma hito, hi Jerry Falwell, han 1989. Sinaliwan hito an iba nga mga organisasyon. Kondi, hi Paul Weyrich, an siyahan nga naggamit han termino nga “moral majority,” nagsurat ha magasin nga Christianity Today: “Bisan kon nagdadaog kita ha politika, an aton mga kadaogan napapakyas ha paghimo han klase han mga palisiya nga aton gintotoohan nga importante.” Hiya liwat nagsurat: “An kultura padayon nga nagtitikaubos hinduro an kahimtang. Nahiuupod kita ha usa ka talagsahon nga kabungkag ha kultura ha bug-os nga kasaysayan, daku hinduro nga kabungkag nga diri na ito maaakos han politika.”

An kolumnista ngan awtor nga hi Cal Thomas nagpahayag han iya ginhunahuna nga siyahan nga depekto ha pangalimbasog ha pagpauswag han sosiedad pinaagi han politika: “An totoo nga pagbag-o nagtitikang ha kada tagsa, diri pinaagi han pagdaog ha eleksyon, tungod kay an aton siyahan nga mga problema diri ekonomiya ngan politika kondi moral ngan espirituwal.”

Kondi paonan-o mo susulbaron an moral ngan espirituwal nga mga problema ha kalibotan nga waray mga suruklan, diin an mga tawo nagdidesisyon para ha ira kalugaringon kon ano an husto ngan sayop? Kon an maimpluwensya ngan maopay an motibo nga mga tawo—relihiyoso o diri—diri nakakahimo hini nga kalibotan nga magin mas maopay gud nga lugar, hin-o an makakahimo? Sugad han aton makikita ha sunod nga artikulo, may-ada baton. Ha pagkamatuod, an baton amo an siyahan nga hinungdan kon kay ano nga nagsiring hi Jesus nga an iya Ginhadian diri bahin hini nga kalibotan.

 [Ginkuhaan han Retrato ha pahina 2]

COVER: Dirty water: WHO/UNICEF photo; globe: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.

[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 3]

Children: UN photo; globe: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.