Malilikyan Mo an Atake ha Espirituwal nga Kasingkasing

An usa nga bantogan ha kalibotan nga atleta, nga maabtik gud ha iya abilidad ngan an bug-os nga dagway baga hin maopay gud ha pisikal, tigda nga nadismayo durante han usa ka sesyon han pagbansay ngan namatay. An atleta amo hi Sergei Grinkov, duha ka beses nga kinarawat hin bulawan nga medalya ha ice skating, nga nagin halipot an iya karera samtang nagtitikang pa la ito pag-uswag—han 28 anyos pa la hiya. Makasurubo gud nga trahedya! Ano an hinungdan? Atake ha kasingkasing. Ginsiring nga waray gud laomi an iya kamatayon tungod kay waray bisan ano nga tigaman nga nagpapakita nga nag-aantos hiya hin sakit ha kasingkasing. Kondi, nakita han mga nag-eksamin nga may-ada hiya nahubag nga kasingkasing ngan barado gud nga mga ugat ha kasingkasing.

BISAN kon baga hin damu nga mga atake ha kasingkasing an waray sintomas, an mga doktor nasiring nga talagsa la ito nga kahimtang. An kamatuoran amo nga an sugad nga mga sintomas ngan an nakakadugang nga mga hinungdan sugad han diri-pakaginhawa, sobra nga timbang, ngan mga pagsakit ha dughan agsob nga ginbabalewaray. Sugad nga resulta, bisan kon waray hira mamatay han gin-atake hira ha kasingkasing, damu an nababaldado gud ha nahibibilin nga panahon han ira mga kinabuhi.

Yana nga panahon, kadam-an nga mga doktor an nagkakauruyon nga ginkikinahanglan an pagbantay pirme han usa ha kinakaon ngan estilo-han-kinabuhi ngan regular nga mga pagpaeksamin ha doktor basi mapugngan an atake ha kasingkasing. a An sugad nga mga pitad, ngan an totoo nga pagkadisidido ha pagbag-o kon kinahanglanon, daku an maibubulig basi malikyan han usa an makaharadlok nga mga epekto han atake ha kasingkasing.

Kondi, may-ada iba pa nga bahin han aton kasingkasing nga takos hin dugang pa nga atensyon. “Bantayi an imo kasingkasing ha bug-os nga kamaduruto,” an Biblia nagpapahamangno ha aton, “kay nagtikang dida an mga burabod han kinabuhi.” (Proberbios 4:23) Siyempre, ini nga teksto naghihisgot labi na ha simboliko nga kasingkasing. Ginkikinahanglan an pagin mabinantayon basi mapanalipdan an aton pisikal nga kasingkasing, kondi mas importante pa gud nga magpabilin nga alerto kon  karuyag naton panalipdan an aton simboliko nga kasingkasing kontra ha mga sakit nga makakagtugway ha espirituwal nga kamatayon.

Pag-usisa ha Simboliko nga Atake ha Kasingkasing

Pariho ha sakit ha pisikal nga kasingkasing, usa han pinakasigurado nga mga paagi ha pagpugong han atake ha kasingkasing ha espirituwal nga pagkayakan amo an paghibaro han mga hinungdan hito ngan katapos pagbuhat hin mga pitad mahitungod hito. Salit tagdon naton an pipira han importante nga mga hinungdan nga makakadugang ha mga problema ha kasingkasing—literal ngan simboliko.

Pagkaon. Kinakarawat ha kabug-osan nga an junk food, bisan kon marasa, nagtatagana hin gutiay o waray mga kapulsanan ha kahimsog. Ha pariho nga paagi, an sugad hin junk food ha hunahuna masayon makuha ngan nakakadani ha mga sentido, kondi nakakadaot ito ha espirituwal nga kahimsog han usa. Maabtik nga igin-aanunsyo ha media an damu nga materyal nga naghuhulagway han sayop nga pakighilawas ngan mga droga, kabangis, ngan okultismo. An pagpakaon ha hunahuna han usa hin sugad nga pagkaon makamaratay ha simboliko nga kasingkasing. An Pulong han Dios nagpapahamangno: “An ngatanan nga aada ha kalibotan, an kairiphon han unod ngan an kairiphon han mga mata, ngan an paghambog han kinabuhi, diri kanan Amay, kondi kanan kalibotan. Ngan an kalibotan nawawara, ngan an iya kairiphon: kondi an nagbubuhat ha kaburut-on han Dios nagpapadayon ha gihapon.”—1 Juan 2:16, 17.

An masustansya nga mga pagkaon, pariho han mga prutas ngan berde nga mga utanon, diri makaruruyag ha mahilig hin junk food. Ha pariho nga paagi, an maopay ngan matig-a nga espirituwal nga pagkaon bangin diri makadani ha usa ka tawo nga nahiara ha pagpakaon ha iya hunahuna ngan kasingkasing hin kalibotanon nga materyal. Ha sulod hin halipot nga panahon, bangin makasustini hiya ha “gatas” han Pulong han Dios. (Hebreo 5:13) Ha kamaihaan, diri niya ginpapatubo an espirituwal nga pagkahamtong nga ginkikinahanglan ha pagtuman han iya importante nga espirituwal nga mga responsabilidad ha Kristiano nga kongregasyon ngan ha ministeryo. (Mateo 24:14; 28:19; Hebreo 10:24, 25) An iba nga aada hito nga kahimtang nagtutugot nga magtikawara an ira espirituwal nga kusog tubtob ha punto nga hira nagigin diri-aktibo, o diri-nag-aaplikar nga mga Saksi!

Usa pa nga peligro amo nga an pangawas nga dagway mahimo makalimbong. An diri-sinsero nga pagbuhat han Kristiano nga mga obligasyon mahimo makatabon han nagtutubo nga sakit han simboliko nga kasingkasing nga maluya na tungod han tago nga pagpatagbaw ha materyalistiko nga mga pilosopiya o kaliawan nga nagpapakita han imoralidad, kamadarahog, o okultismo. An sugad diri-maopay nga pagkaon ha espirituwal bangin baga hin gutiay la an epekto ha espirituwalidad han usa, kondi mahimo ito makaparalisa han simboliko nga kasingkasing ha pariho nga paagi nga an diri masustansya nga pagkaon nakakabara han mga ugat ngan nakakadaot han pisikal nga kasingkasing. Hi Jesus nagpahamangno kontra ha pagtugot han sayop nga mga hingyap nga makasulod ha kasingkasing han usa. Hiya nagsiring: “An ngatanan nga nasiplat ha babaye ha pagkaipa ha iya makakapanlibog na ha iya dida ha iya kasingkasing.” (Mateo 5:28) Oo, an diri-husto nga espirituwal nga pagkaon mahimo magresulta ha atake ha espirituwal nga kasingkasing.  Kondi, may-ada dugang nga mga butang nga tatagdon.

Ehersisyo. Hinbabaroan gud nga an waray-ehersisyo nga estilo han kinabuhi mahimo magresulta ha mga atake han pisikal nga kasingkasing. Ha pariho nga paagi, an waray pag-uswag nga estilo han espirituwal nga kinabuhi mahimo magkaada peligroso nga mga resulta. Pananglitan, an usa nga tawo bangin makigbahin ha Kristiano nga ministeryo kondi bangin limitahan ini ha mahimo tawagon nga mahimyang nga higayon, nagbubuhat hin gutiay o waray pangalimbasog nga magin “magburuhat nga diri makakaawod han iya buhat, nga nagamit hin maopay han pulong.” (2 Timoteo 2:15) O  an usa bangin tumambong ha pipira nga Kristiano nga mga katirok kondi bangin gutiay la an hinihimo ha pangandam ngan ha pakigbahin hito. Bangin waray espirituwal nga mga tumong o waray hingyap o kadasig para ha espirituwal nga mga butang. An kawaray espirituwal nga ehersisyo ha urhi nagpapaluya, nakakamatay pa ngani, ha anoman nga pagtoo nga bangin gintatag-iya niya hadto. (Jakobo 2:26) Nakita ni apostol Pablo ini nga peligro han magsurat ngadto ha Hebreo nga mga Kristiano, nga an iba ha ira matin-aw nga nahulog ha sugad waray pag-uswag nga estilo han espirituwal nga pagkinabuhi. Tigamni kon paonan-o hiya nagpahamangno mahitungod han posible nga epekto ha pagtig-a nga mahihimo hini ha ira espirituwalidad. “Magtagam kamo, mga kabugtoan, bangin may maada usa dida ha iyo nga may maraot nga kasingkasing nga diri matinoohon, ha pagbulag ha buhi nga Dios: Kondi maglinaygayay kamo an usa kag usa ha adlaw-adlaw, tubtob nga ito tinatawag nga niyan Adlaw pa; bangin may usa ha iyo nga pagpatig-ahon tungod ha limbong han sala.”—Hebreo 3:12, 13.

Kaguol. An usa pa nga daku nga hinungdan han mga atake ha pisikal nga kasingkasing amo an duro nga kaguol. Ha pariho nga paagi, an kaguol, o an ‘mga kabaraka ha kinabuhi,’ masayon magin makamaratay an epekto ha simboliko nga kasingkasing, nagigin hinungdan pa ngani han bug-os nga pag-undang han biktima ha pag-alagad ha Dios. Napapanahon an pahinumdom ni Jesus may kalabotan hini: “Pagmatngon kamo ha iyo kalugaringon, bangin an iyo mga kasingkasing mabug-atan han kahakog, ngan kaparahubog, ngan mga pangarit hini nga kinabuhi; ngan ito nga adlaw ha kadagmitan maabot ha iyo sugad hin lit-ag.” (Lukas 21:34, 35) An kaguol mahimo liwat makaapekto ha aton simboliko nga kasingkasing kon ginsasakit kita han sekreto nga sala ha sulod hin maiha nga peryodo han panahon. Hinbaroan ni Hadi David tikang ha eksperyensya an kasakit tungod han sugad nakakadaot nga kaguol han hiya sumiring: “Waray kaopayan didi ha akon unod tungod han imo kasina; bisan ngani waray kamurayaw didi hiton akon mga tul-an tungod han akon sala. Kay an akon mga karat-an inagi ha bawbaw han akon ulo: Sugad hin mabug-at nga  dinara namumug-at ha bawbaw nakon.”—Salmo 38:3, 4.

Sobra nga pagsarig. Damu nga mga biktima han atake ha kasingkasing an sigurado hinduro mahitungod han ira kahimtang ha kahimsog antes gud hira atakehon ha kasingkasing. Agsob nga an mga checkup o medikal nga mga pag-eksamin ginbabalewaray o ginhihimo nga pataraw-an sugad nga diri gud ginkikinahanglan. Ha pariho nga paagi, mahimo abaton han iba nga tungod kay maiha na hira nga mga Kristiano, waray posible nga mahitatabo ha ira. Bangin mapasibay-an nira an espirituwal nga pagpa-checkup o pag-eksamin-ha-kalugaringon tubtob nga umabot an kalamidad. Importante nga hunahunaon an maopay nga sagdon kontra ha sobra nga pagsarig ni apostol Pablo: “An naghuhunahuna nga natindog hiya magmatngon bangin mapukan hiya.” Maaramon nga kilalahon an aton diri-hingpit nga kahimtang ngan usisahon an aton espirituwalidad ha panapanahon.—1 Korinto 10:12; Proberbios 28:14.

Ayaw Igbalewaray an Nagpapahamangno nga mga Tigaman

May husto nga hinungdan nga an Kasuratan naghahatag hin hitaas nga prayoridad ha kahimtang han simboliko nga kasingkasing. Ha Jeremias 17:9, 10, aton mababasa: “An kasingkasing malimbungon labaw han ngatanan nga butang, ngan labi hin kamahugaw: Hin-o an mahibabaro hini? Ako, hi Jehova, nagsususi han panumdoman, ako nagsasari han kasingkasing, bisan ha paghatag han tagsa nga tawo sumala han iya mga paagi, sumala han bunga han iya mga binuhatan.” Kondi gawas pa ha pag-usisa han aton kasingkasing, mahigugmaon nga naghihikay liwat hi Jehova ha pagbulig ha aton ha paghimo han ginkikinahanglan nga pag-usisa ha kalugaringon.

Pinaagi han ‘matinumanon ngan maaramon nga uripon,’ gintatagan kita hin napapanahon nga mga pahinumdom. (Mateo 24:45) Pananglitan, usa han nangunguna nga mga paagi nga mahimo kita malimbongan han aton simboliko nga kasingkasing amo an pag-aghat ha aton nga magpatagbaw ha kalibotanon nga mga pantasya. Diri-totoo ini nga mga imahinasyon, mga hingyap, mga paghandom han waray-hinihimo nga mga hunahuna. Mahimo ito makadaot hinduro, labi na kon nakakaaghat ito hin diri-putli nga mga panhunahuna. Salit, kinahanglan bug-os nga isalikway naton ito. Kon nangangalas kita ha pagtalapas sugad han ginbuhat ni Jesus, pananalipdan naton an aton kasingkasing kontra ha pakigbahin ha kalibotanon nga mga pantasya.—Hebreo 1:8, 9.

Dugang pa, mabubuligan kita han mahigugmaon nga mga tigurang ha Kristiano nga kongregasyon. Bisan kon an pagtagad han iba sigurado nga inaapresyar, an ultimo nga responsabilidad ha pagpanalipod han aton simboliko nga kasingkasing aada ha kada tagsa ha aton. Nadepende ha kada tagsa ha aton an ‘pagsiguro han ngatanan nga mga butang’ ngan an ‘padayon nga pag-usisa kon aada kita ha pagtoo.’—1 Tesalonika 5:21; 2 Korinto 13:5.

Panalipdi an Kasingkasing

An prinsipyo han Biblia nga “kon ano an igpugas han tawo, amo man an iya pag-aanihon” aplikado liwat ha kahimsog han aton simboliko nga kasingkasing. (Galasia 6:7) Agsob nga an baga hin tigda nga kadaot ha espirituwal hinsasabtan nga resulta han maiha na, nakatago nga mga hitabo han pagpatagbaw ha nakakadaot ha espirituwal nga mga binuhatan sugad han pagkinita ha pornograpiya, kabaraka hinduro ha materyal nga mga butang, o pangalimbasog nga magin bantog o gamhanan.

Salit, basi mapanalipdan an kasingkasing, importante nga bantayan an espirituwal nga pagkaon han usa. Parig-ona an hunahuna ngan kasingkasing pinaagi ha pagkaon han Pulong han Dios. Likyi an sugad hin junk food ha hunahuna nga masayon hinduro makuha ngan makaruruyag hinduro ha pisikal kondi nagriresulta la ha paghimo han simboliko nga kasingkasing nga mawarayan-pag-abat. An salmista nagpapahamangno pinaagi han angayan—ngan husto ha mediko—nga pagtanding: ‘An ira kasingkasing nagin waray pag-abat sugad la hin tambok.’—Salmo 119:70.

Kon may-ada maiha na nga nakatago nga mga sala, pangalimbasugi gud nga makuha ito kay bangin makabara ito han imo simboliko nga mga ugat. Kon an kalibotan magtikang magin nakakadani pagkit-on ngan baga hin nagtatanyag  hin daku nga kalipayan ngan kaliawan, pamalandonga an maaramon nga sagdon ni apostol Pablo. Hiya nagsurat: “Isiniring ko ini ha iyo, mga kabugtoan, nga an panahon ginpahalipot, nga tikang niyan . . . an mga nagamit ha kalibotan, [magin] sugad ha waray panggagamit hin labi hini nga kalibotan; kay an dagway hini nga kalibotan maagi.” (1 Korinto 7:29-31) Ngan, kon magtikang makadani an materyal nga mga karikohan, sunda an mga pulong ni Job: “Kon ginhimo ko an bulawan nga akon paglaom, ngan nagsiring ha pino nga bulawan: Ikaw an akon sasarigan. Ini liwat usa nga karat-an nga sisirotan han mga hukom; kay akon unta igindudumiri an Dios nga labaw.”—Job 31:24, 28; Salmo 62:10; 1 Timoteo 6:9, 10.

Ha pag-ilustrar han pagkaseryoso han nabatasan nga pagbalewaray han basado ha Biblia nga sagdon, an Biblia nagpapahamangno: “Hiya nga tungod han masukot nga saway nagpapatikig han iya liog paggugunawon ha hinanali, ngan hito waray mahihimo ha pagbulig.” (Proberbios 29:1) Ha kabaliktaran, pinaagi han pag-ataman hin maopay han aton simboliko nga kasingkasing, maieksperyensyahan naton an kalipayan ngan an kamurayawan han hunahuna nga nagtitikang ha pagkinabuhi hin simple, diri-komplikado nga kinabuhi. Ini pirme an iginsusuhestyon nga paagi han totoo nga Kristianidad. Hi apostol Pablo giniyahan nga magsurat: “Kondi daku nga pagtubo an pagtahod ha Dios upod ha kalipay: Kay waray ta gindara nga bisan ano nganhi ha kalibotan, ngan diri sadang ta pagdad-on nga bisan ano ha paggowa; Kondi nga may-ada ta kinakaon ngan igintatabon maglipay kita tungod hini.”—1 Timoteo 6:6-8.

Oo, an aton pagbansay ngan pag-ehersisyo ha paagi han diosnon nga debosyon magsisiguro nga may-ada kita mahimsog ngan makusog nga simboliko nga kasingkasing. Pinaagi han pagbantay hin maopay han aton espirituwal nga pagkaon, diri naton tutugotan an nakakadaot nga mga paagi ngan mga panhunahuna han kalibotan nga makahimo hin bisan ano nga kasakit o kadaot ha aton espirituwalidad. Labaw ha ngatanan, pinaagi han pagkarawat han mga kahikayan ni Jehova pinaagi han iya organisasyon, hinaot pirme kita magpa-checkup han aton simboliko nga kasingkasing. An maduruto nga pagbuhat hito daku an maibubulig ha paglikay han makasurubo nga mga resulta han atake ha espirituwal nga kasingkasing.

[Footnote]

[Blurb ha pahina 10]

AN DIRI HUSTO NGA PAGKAON HA ESPIRITUWAL MAKAKAPARALISA HAN SIMBOLIKO NGA KASINGKASING HA PARIHO NGA PAAGI NGA AN DIRI MASUSTANSYA NGA PAGKAON NAKAKAPATIG-A HAN MGA UGAT NGAN NAKAKADAOT HAN LITERAL NGA KASINGKASING

[Blurb ha pahina 10]

AN WARAY PAG-USWAG NGA ESTILO HAN ESPIRITUWAL NGA KINABUHI MAHIMO MAGKAADA PELIGROSO NGA MGA RESULTA

[Blurb ha pahina 11]

‘AN MGA KABARAKA HA KINABUHI’ MASAYON MAGIN MAKAMARATAY HA SIMBOLIKO NGA KASINGKASING

[Retrato ha pahina 11]

An pagbalewaray han aton espirituwal nga kahimsog mahimo magtugway ngadto ha daku nga mga kasakit

[Mga Retrato ha pahina 13]

An pagpatubo hin maopay nga mga batasan ha espirituwal nagpapanalipod han simboliko nga kasingkasing

[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 9]

AP Photo/David Longstreath