Posible Gud ba an Waray Pagkabahinbahin nga Sosiedad?
Posible Gud ba an Waray Pagkabahinbahin nga Sosiedad?
HI John Adams, nga nagin ikaduha nga presidente han Estados Unidos, usa han mga nagpirma han makasaysayan nga Deklarasyon han Independensya, nga nag-aasoy hinin bantogan nga mga pulong: “Gintotoohan namon ini nga mga kamatuoran nga matin-aw, nga an ngatanan nga mga tawo ginlarang nga papriho.” Kondi, matin-aw nga hi John Adams nagruhaduha nga an mga tawo totoo nga parapriho, kay hiya nagsurat: “An pagkadiri-parapriho han Hunahuna ngan Lawas ginpahinabo gud han Dios nga Makagarahum-ha-ngatanan ha iya Pagkalarang han Kahimtang han Tawo salit waray maabtik nga plano o palisiya an makakahimo ha ira nga magkapariho.” Ha kabaliktaran, an historyador han Britanya nga hi H. G. Wells nakaghanduraw hin usa nga sosiedad nga parapriho an ngatanan nga mga tawo sumala ha tulo nga butang: usa nga komon kondi putli ngan waray-limbong nga relihiyon ha bug-os nga kalibotan, pariho nga edukasyon para ha ngatanan, ngan waray puwersa militar.
Tubtob yana, waray pa makahimo an kasaysayan
hin usa nga sosiedad nga parapriho an ngatanan sugad han ginhunahuna ni Wells. An mga tawo diri gud magkapariho, ngan an mga pagkaiba ha kahimtang ha kinabuhi kaylap pa gihapon nga bahin han sosiedad. Nakahatag ba hin bisan ano nga kapulsanan an sugad nga mga kaibahan ha sosiedad ha kabug-osan? Waray. An mga sistema han kahimtang ha kinabuhi nagbabahin ha mga tawo, nga nagriresulta ha kaawa, kapungot, kasubo, ngan duro nga pagpaagay hin dugo. An mentalidad hadto nga mas labaw an mga busag ha Aprika, Australia, ngan Amerika del Norte nagdara hin kasakit ha mga diri-busag—upod na an kabug-osan nga pamatay ha rasa han mga Aborigine ha Van Diemen’s Land (Tasmania na yana). Ha Europa, an pagtagad ha mga Judio sugad nga ubos amo an tinikangan han Holocaust. An daku nga bahandi han aristokrasya ngan an kawaray-katagbaw ha uruubos ngan aberids nga mga grupo amo an mga hinungdan nga nagresulta ha Rebolusyon han Fransia han ika-18 ka siglo ngan ha Rebolusyon han mga Bolshevik ha ika-20 ka siglo nga Russia.Usa nga maaramon nga lalaki ha naglabay an nagsurat: “[An] tawo may gahum labaw han iba ha iya karaotan.” (Eklesiastes 8:9) Totoo an iya mga pulong, mga indibiduwal man o mga grupo an nagdudominar. Kon an usa ka grupo han mga tawo nagpapahitaas han ira kalugaringon kay ha iba, kasakit ngan pag-antos an sigurado nga nagigin resulta.
Parapriho an Ngatanan ha Atubangan han Dios
An pipira ba nga mga grupo han katawohan natural nga labaw ha iba nga mga grupo? Diri ha paniplatan han Dios. An Biblia nasiring: “Tikang ha usa . . . ginbuhat [han Dios] an ngatanan nga mga nasud han mga tawo, basi paukyon ha ngatanan nga bayhon han tuna.” (Buhat 17:26) Dugang pa, an Maglalarang “diri [nagpapakita hin pagpasulabi] ha mga prinsipe, o diri nagtatagad han bahandianon labi kay han kablasanon; Kay hira ngatanan mga buhat han iya mga kamot.” (Job 34:19) An ngatanan nga mga tawo nagtikang ha pariho nga kaapoy-apoyan, ngan ha paniplatan han Dios an ngatanan natawo nga parapriho.
Hinumdumi liwat, nga kon mamatay an usa ka tawo, nawawara an ngatanan nga pag-angkon nga mas labaw hiya ha iba. An kadaan nga mga Ehiptohanon diri natoo hito. Kon namatay an usa nga Paraon, iginbutang nira an birilhon hinduro nga mga butang ha iya lubnganan basi iya magamit ito samtang iginpadayon niya an iya hitaas nga katungdanan ha kinabuhi katapos han kamatayon. Iginpadayon gud ba niya ito? Waray. An kadam-an hito nga bahandi nahingadto la ha mga kawatan ha lubnganan, ngan damu nga mga butang nga waray kawata an makikita yana ha mga museum.
Tungod kay patay na hiya, an Paraon sigurado gud nga diri makakagamit hiton marahalon nga mga butang. Ha kamatayon, waray mas hitaas ngan waray mas hamubo nga mga grupo, waray bahandi ngan waray kakablas. An Biblia nasiring: “An maaramon nga mga tawo namamatay; an mga lurong, an mga tapang, ngatanan namamatay. Tungod kay an mga tawo pariho hin mga lalaki nga baka nga an kinabuhi diri nagpapadayon, pariho hira hin mga baka nga halipot an panahon.” (Salmo 49:10, 12, The New English Bible) Mga hadi man kita o mga uripon, inin inspirado nga mga pulong naaplikar ha aton ngatanan: “An mga patay diri maaram han bisan ano, waray na man hira bisan ano nga balos . . . Waray buruhaton, o paghunahuna, o hibaro, o kinaadman, didto ha Sheol, ngain ikaw kakadto.”—Eklesiastes 9:5, 10.
Kita ngatanan natawo nga parapriho ha paniplatan han Dios, ngan kita ngatanan madangat nga parapriho ha kamatayon. Salit, waray gud kapulsanan nga ipakilala nga labaw an usa ka grupo han mga tawo ha iba durante han aton halipot nga kinabuhi!
An Sosiedad nga Waray Pagkabahinbahin—Paonan-o?
Kondi, may-ada ba bisan ano nga paglaom nga usa ka adlaw magkakaada usa nga sosiedad han mga buhi diin diri na importante an kahimtang ha kinabuhi ha sosiedad? Oo, may-ada. Haros 2,000 ka tuig na an naglabay han nakanhi pa hi Jesus ha tuna, iginbutang an pundasyon para han sugad nga sosiedad. Iginhatag ni Jesus an iya kinabuhi sugad nga halad lukat para ha ngatanan nga natoo nga katawohan basi nga “an ngatanan nga natoo ha iya, diri mawara, kondi mamay kinabuhi nga waray kataposan.”—Juan 3:16.
Basi ipakita nga waray usa han iya mga sumurunod an sadang magpahitaas han ira mga kalugaringon nga labaw ha mga igkasi-tumuroo, hi Jesus Mateo 23:8-12) Ha paniplatan han Dios, an ngatanan han totoo nga mga disipulo ni Jesus parapriho ha pagtoo.
nagsiring: “Diri kamo pagngaranan nga Rabi, kay usa la an iyo magturutdo: ngan kamo ngatanan magburugto. Ngan waray bisan hin-o nga iyo tawagon nga amay niyo dinhi ha tuna, kay usa la an iyo Amay nga aadto ha langit. Bisan pagtawagon kamo nga mga magmarando, kay usa la an iyo magmarando nga amo hi Kristo. Kondi an gidadakui ha iyo maaamo an iyo uripon. Ngan bisan hin-o an nagpapakahitaas, mahiuubos.” (Ginhunahuna ba han siyahan nga mga Kristiano an ira mga kalugaringon nga parapriho? Ginhunahuna ito hadton nakasabot han igintututdo ni Jesus. Ira ginhunahuna an kada usa nga magkapariho ha pagtoo ngan iginpakita ini pinaagi han pagtawag ha kada tagsa sugad nga “bugto.” (Filemon 1, 7, 20) Waray usa nga gindasig nga hunahunaon an iya kalugaringon sugad nga mas maopay kay han iba. Tagda, pananglitan, an mapainubsanon nga paagi nga iginpakilala ni Pedro an iya kalugaringon ha iya ikaduha nga surat: “Hi Simon Pedro, uripon ngan apostol ni Jesu-Kristo, ngadto ha mga nakakarawat upod namon hin sugad nga mahal nga pagtoo.” (2 Pedro 1:1) Hi Pedro personal nga gintutdoan ni Jesus, ngan sugad nga usa ka apostol, may-ada hiya importante nga responsabilidad. Kondi, gintagad niya an iya kalugaringon nga uripon ngan maaram nga an iba nga mga Kristiano may-ada pariho nga mga pribilehiyo sugad ha iya may kalabotan ha pagtoo.
An iba mahimo sumiring nga an prinsipyo han pagkapapriho ginkukontra han kamatuoran nga ha antes-Kristiano nga mga panahon ginhimo han Dios an Israel nga iya espesyal nga nasud. (Eksodo 19:5, 6) Mahimo hira sumiring nga usa ini nga ehemplo han pagpalabaw-labaw han rasa, kondi diri sugad hito. Totoo nga an mga Israelita, sugad nga mga tulin ni Abraham, nagpahimulos hin espesyal nga relasyon ha Dios ngan gingamit sugad nga agianan han mga kapahayagan tikang ha Dios. (Roma 3:1, 2) Kondi an katuyoan hini diri pagpahitaas ha ira. Lugod, ito amo nga basi an ‘ngatanan nga mga nasud bendisyonan.’—Genesis 22:18; Galasia 3:8.
Ha kataposan napamatud-an nga waray subara han kadam-an nga mga Israelita an pagtoo han ira kaapoy-apoyan nga hi Abraham. Diri hira matinumanon ngan iginsalikway hi Jesus sugad nga Mesias. Tungod hito, iginsalikway hira han Dios. (Mateo 21:43) Kondi, an maaghop nga katawohan waray mawad-i han iginsaad nga mga bendisyon. Han Pentekostes 33 K.P., natukod an Kristiano nga kongregasyon. Ini nga organisasyon han mga Kristiano nga gindihogan pinaagi han baraan nga espiritu gintawag nga ‘Israel han Dios,’ ngan napamatud-an nga ito an agianan nga pinaagi hito maabot ito nga mga bendisyon.—Galasia 6:16.
An iba nga mga membro hito nga kongregasyon kinahanglan tutdoan may kalabotan ha pagkapapriho. Pananglitan, ginsagdonan ni disipulo Jakobo adton nagtagad ha bahandianon nga mga Kristiano nga mas dungganon kay han mas kablas. (Jakobo 2:1-4) Sayop ito. Iginpakita ni apostol Pablo nga an Hentil nga mga Kristiano diri gud ubos ha Kristiano nga mga Judio, ngan an Kristiano nga kababayin-an diri gud ubos ha kalalakin-an. Hiya nagsurat: “Kay kamo ngatanan mga anak han Dios, tungod ha pagtoo kan Kristo Jesus. Kay kamo ngatanan nga nabaptisan ngadto kan Kristo nagsul-ob kan Kristo. Kinahanglan nga mawaray Judio o Gresyahanon, waray uripon o linuwas, waray lalaki ngan babaye; kay kamo ngatanan uusa la dida kan Kristo Jesus.”—Galasia 3:26-28.
Waray Pagkabahinbahin nga mga Tawo Yana
An mga Saksi ni Jehova yana nangangalimbasog ha pagkinabuhi uyon ha mga prinsipyo ha Kasuratan. Maaram hira nga an pagkabahinbahin ha sosiedad waray bili ha paniplatan han Dios. Salit, waray hira klero/lego nga grupo, ngan diri hira ginbuburublag sumala ha kolor han panit o 1 Juan 2:15-17) Lugod, an ngatanan nagkakaurosa pinaagi han ira pagsingba ha Soberano ha Uniberso, hi Jehova nga Dios.
bahandi. Bisan kon an iba ha ira bangin bahandianon, diri hira nakasentro ha “paghambog han kinabuhi,” tungod kay maaram hira nga an sugad nga mga butang lumalabay la. (Kinakarawat han kada usa ha ira an responsabilidad nga makigbahin ha buruhaton nga pagsangyaw han maopay nga sumat han Ginhadian ha iya igkasi-tawo. Pariho kan Jesus, ira ginpapasidunggan an mga tinalumpigos ngan napasibay-an pinaagi han pagbisita ha ira mga balay, nagtatanyag ha pagtutdo ha ira han Pulong han Dios. Adton ubos an kahimtang ha kinabuhi nagbubuhat kaupod hadton bangin ginhuhunahuna han iba nga mas hitaas an kahimtang. An importante amo an espirituwal nga mga kalidad, diri an kahimtang ha sosiedad. Pariho ha siyahan nga siglo, an ngatanan magburugto ha pagtoo.
An Pagkapapriho Nakakahimo hin Pagkaibaiba
Siyempre, an pagkapapriho diri nangangahulogan hin bug-os nga kawaray-kaibahan. An kalalakin-an ngan kababayin-an, lagas ngan batan-on, ngatanan ginrirepresentaran dinhi hinin Kristiano nga organisasyon nga nag-uupod han mga tawo tikang ha damu hinduro nga rasa, yinaknan, nasyonalidad, ngan pinansyal nga mga gintikangan. Sugad nga mga indibiduwal, may-ada hira magkalainlain nga mga abilidad ha paghunahuna ngan ha pisikal. Kondi ito nga mga kaibahan diri naghihimo han pipira nga magin labaw o minos. Lugod, an sugad nga mga kalainan nagriresulta hin maopay nga pagkaibaiba. Ito nga mga Kristiano maaram nga an bisan ano nga mga talento nira mga regalo tikang ha Dios ngan diri hinungdan nga umabat hin pagpahitaas.
An mga pagkabahinbahin ha kahimtang ha kinabuhi amo an resulta han pangalimbasog han tawo nga mandoan an iya kalugaringon imbes nga sundon an giya han Dios. Diri na maiha, an Ginhadian han Dios magkukontrol han adlaw-adlaw nga pagmando dinhi ha tuna, ngan an magigin resulta amo an kataposan han hinimo han tawo nga mga pagpasulabi, upod na an ngatanan iba nga mga butang nga nagriresulta hin pag-antos ha paglabay han mga panahon. Niyan, ha totoo nga kahulogan, ‘an maaghop makakapanunod han tuna.’ (Salmo 37:11) Mawawara na an ngatanan nga hinungdan han paghambog mahitungod han pagkalabaw kuno han usa. Diri na gud tutugotan an mga kahimtang ha kinabuhi ha sosiedad nga makagbahinbahin han pagminagburugto han katawohan ha bug-os nga kalibotan.
[Blurb ha pahina 5]
An Maglalarang ‘diri nagtatagad hin labi han bahandianon kay han kablasanon; kay hira ngatanan mga buhat han iya mga kamot.’— Job 34:19.
[Retrato ha pahina 6]
An mga Saksi ni Jehova nagpapasidungog ha ira mga igkasi-tawo
[Mga Retrato ha pahina 7]
Espirituwal nga mga kalidad an importante ha totoo nga mga Kristiano