Magbugto nga Kalalakin-an nga Nagkaada Magkaiba nga mga Batasan

AN MGA desisyon nga hinimo han mga kag-anak nakakaapekto gud ha ira mga anak. Totoo ito yana sugad hadto ha hardin han Eden. An rebelyoso nga buhat nira Adan ngan Eva may-ada daku nga epekto ha ngatanan nga katawohan. (Genesis 2:15, 16; 3:1-6; Roma 5:12) Kondi, an kada usa ha aton may-ada higayon nga magpatubo hin maopay nga relasyon ha aton Maglalarang kon karuyag naton buhaton ito. Igin-iilustrar ini han asoy mahitungod kan Kain ngan Abel, an siyahan nga magbugto nga kalalakin-an ha kasaysayan han tawo.

Waray rekord ha Kasuratan nga nakiistorya pa an Dios kan Adan ngan Eva katapos hira paiwason ha Eden. Kondi, waray hi Jehova umundang ha pakiistorya ha ira mga anak. Tikang ha ira mga kag-anak, waray ruhaduha nga hinbaroan nira Kain ngan Abel an nahitabo. Nakikita nira an “mga kerubin, ngan laga han usa nga espada nga nagbirik-birik ha tagsa nga agian basi mabantayan an dalan han kahoy han kinabuhi.” (Genesis 3:24) Nakita liwat hini nga kalalakin-an an pagkatotoo han kapahayagan han Dios nga an balhas ngan kasakit magigin mga bahin han kinabuhi.—Genesis 3:16, 19.

Sigurado nga maaram hira Kain ngan Abel han mga pulong ni Jehova ha serpyente: “Igbubutang ko in away ha butnga nimo ngan han babaye, ngan ha butnga han imo katulinan ngan han iya katulinan: ngan ini magtutultog han imo ulo, ngan hi ikaw magtutultog han iya tikod.” (Genesis 3:15) An hinbaroan nira Kain ngan Abel mahitungod kan Jehova makakahimo ha ira nga magkaada inuyonan nga relasyon ha iya.

An paghunahuna han tagna ni Jehova ngan han iya mga kuwalidad sugad nga mahigugmaon nga Humaratag sigurado nga nakahatag kan Kain ngan Abel han hingyap nga uyonan han Dios. Kondi tubtob ha ano nga sukol nira patutuboon ito nga hingyap? Magios ba hira uyon ha ira natural nga hingyap ha pagsingba ha Dios ngan patutuboon an ira espirituwalidad tubtob ha punto han pagbuhat hin pagtoo ha iya?—Mateo 5:3.

An Magbugto Nagdara hin mga Halad

Inabot an panahon, hi Kain ngan hi Abel nagdara hin mga halad ngadto ha Dios. Hi Kain nagdara hin mga bunga han tuna, ngan hi Abel naghalad hin mga suhag han iya panon han kahayopan. (Genesis 4:3, 4) Posible nga ini nga kalalakin-an mga 100 anyos na, tungod kay 130 na hi Adan han natawo an iya ikatulo nga anak, hi Set.—Genesis 4:25; 5:3.

An ira mga halad nagpakita nga maaram hira Kain ngan Abel mahitungod han ira makasasala nga kahimtang ngan naghihingyap han pag-uyon han Dios. Posible nga naghunahuna hira ha saad ni Jehova mahitungod han serpyente ngan han Binhi han babaye. Waray isiring kon mationan-o kadaku an panahon ngan pangalimbasog nga gingasto ni Kain ngan ni Abel basi magkaada inuyonan nga relasyon kan Jehova. Kondi an pagtagad han Dios ha ira mga halad nagpapakita han mga motibo han kada usa.

An iba nga mga eskolar nasiring nga ginhunahuna ni Eva hi Kain sugad nga an ‘binhi’ nga amo an magbubungkag han serpyente, kay ha katawo ni Kain hiya nagsiring: “Ako nagkamay-ada lalaki tungod han tambulig ni Jehova.” (Genesis 4:1) Kon natoo hi Kain hini, sayop gud hiya. Ha luyo nga bahin, gin-updan hin pagtoo an halad ni Abel. Salit, “tungod ha pagtoo, hi Abel naghalad ha Dios hin usa nga halad nga maoroopay kay han kan Kain.”—Hebreo 11:4.

An espirituwal nga pagsabot ni Abel ngan an kawaray hito ni Kain diri amo la an kaibahan hini  nga magbugto. May-ada liwat kaibahan ha mga batasan. Salit, “ginpakamahal ni Jehova hi Abel ngan an iya halad: Kondi hi Kain ngan an iya halad waray pakamahala.” Posible nga iginhatag ni Kain an pahapyaw la nga paghunahuna ha iya halad ngan basta la nagpresenta hito. Kondi waray uyoni han Dios an salingkapaw la nga pagsingba. Hi Kain nagkamay-ada maraot nga kasingkasing, ngan hinsabtan ni Jehova nga may-ada hiya sayop nga mga motibo. An reaksyon ni Kain ha pagsalikwaya han iya halad nagpakita han iya totoo nga motibo. Imbes nga tadungon an iya mga motibo, “hi Kain nasina hinduro, ngan an iya dagway nabalhin.” (Genesis 4:5) An iya paggios nagpakita hin maraot nga mga ideya ngan mga intensyon.

Pagpahamangno Ngan Reaksyon

Tungod kay maaram han batasan ni Kain, ginsagdonan hiya han Dios, nasiring: “Ano an imo kasina? Ngan kay ano nga an imo dagway nagbalhin? Kon ikaw nagbuhat hin maopay diri ada ikaw pagkakarawaton? Ngan kon waray mo buhata an maopay, an sala aada ha ganghaan; ngan ha imo aada an iya karuyag; kondi paghadi mo ito.”—Genesis 4:6, 7.

May-ada leksyon hini para ha aton. Ha pagkamatuod, an mga higayon ha pakasala naghuhulat ha pagdaot ha aton. Kondi, an Dios naghahatag ha aton hin kagawasan ha pagbuot, ngan mahimo naton pilion an pagbuhat han husto. Ginhangyo ni Jehova hi Kain ha ‘pagbuhat han maopay,’ kondi waray Niya pirita hi Kain nga magbag-o. Ginpili ni Kain an iya kalugaringon nga paagi.

An inspirado nga asoy nagpapadayon: “Ngan hi Kain nagsumat kan Abel nga iya bugto. Ngan nahinabo, nga han nakadto hira ha hagna, hi Kain nagbangon patok kan Abel nga iya bugto, ngan iya ini pinatay.” (Genesis 4:8) Salit hi Kain nagin matinalapasnon, waray pagtagad nga parapamatay. Waray ngani hiya magpakita hin bisan ano nga pagbasol han hi Jehova nagpakiana: “Hain hi Abel nga imo bugto?” Lugod, ha waray-kalooy ngan hambog nga paagi, hi Kain binaton: “Waray ako sabot. Magbarantay ba ako han akon bugto?” (Genesis 4:9) Iton direkta nga pagbuwa ngan paglirong han responsabilidad nagbuhayhag han kawaray-pagbati ni Kain.

Gintunglo ni Jehova hi Kain ngan ginpaiwas hiya tikang ha palibot han Eden. An tunglo nga iginpahayag na ha tuna magigin mas matin-aw ha kahimtang ni Kain, ngan an tuna diri mabunga ha iya pag-ataman hito. Hiya maglilinakat-lakat ngan magigin usa nga puga ha tuna. An reklamo ni Kain ha pagin duro han sirot ha  iya nagpakita hin kabaraka nga an pagpataya han iya bugto susukton ha iya, kondi waray hiya magpakita hin sinsero nga pagbasol. Hi Jehova nagbutang hin “tigaman” para kan Kain—posible nga usa ka seryoso nga sugo nga hinbaroan ngan ginbuhat han iba ngan gintuyo basi mapugngan nga patayon hiya tungod han pagbulos.—Genesis 4:10-15.

Katapos hi Kain “iniwas ha atubangan ni Jehova, ngan nag-ukoy ha tuna nga Nod, ha may sinirangan han Eden.” (Genesis 4:16) Nagkuha hiya hin asawa tikang ha iya kabugtoan nga kababayin-an o mga umangkon, hiya nagtukod hin usa nga siyudad nga iya ginngaranan hin Enok, an iya suhag nga anak nga lalaki. An tulin ni Kain nga hi Lamek nagin madarahog sugad han iya diri-diosnon nga kaapoy-apoyan. Kondi napoo an katulinan ni Kain ha Baha han panahon ni Noe.—Genesis 4:17-24.

Mga Leksyon Para ha Aton

Mahibabaro kita tikang ha mga asoy mahitungod kan Kain ngan Abel. Hi apostol Juan nagsasagda ha mga Kristiano nga maghigugmaay ha usa kag usa, “diri sugad kan Kain nga hiya kanan yawa, ngan pinatay niya an iya bugto.” An kan Kain “mga buhat mga magraot, ngan an mga buhat han iya bugto magtadong.” Hi Juan siniring liwat: “Bisan hin-o an magdumot ha iya bugto, parapamatay; ngan hinbaroan niyo nga waray parapamatay nga may nahibilin dida ha iya nga kinabuhi nga waray kataposan.” Oo, an paagi han aton pagtrato ha aton mga igkasi-Kristiano nakakaapekto ha aton relasyon ha Dios ngan ha tidaraon nga mga ginlalaoman naton ha aton kinabuhi. Diri kita mahimo mangalas ha bisan hin-o han aton mga igkasi-tumuroo ngan magpahimulos pa gihapon hin pag-uyon han Dios.—1 Juan 3:11-15; 4:20.

Hi Kain ngan Abel sigurado nga may-ada pariho nga pagbansay, kondi hi Kain waray pagtoo ha Dios. Ha pagkamatuod, hiya nagpakita han paggios han Yawa, an orihinal nga ‘parapamatay ngan amay han buwa.’ (Juan 8:44) An ginbuhat ni Kain nagpapakita nga may-ada kita ngatanan mapipilian, nga adton nagpipili nga makasala nabulag ha Dios, ngan ipapadapat ni Jehova an iya mga paghukom ha mga diri-mabinasulon.

Hi Abel, ha luyo nga bahin, nagbuhat hin pagtoo kan Jehova. Oo, “tungod ha pagtoo, hi Abel naghalad ha Dios hin usa nga halad nga maoroopay kay han kan Kain, tungod hini hiya nakakarawat hin pagkatestigo nga hiya matadong nga tawo, nga an Dios nakagtestigo ha iya mga hatag.” Bisan kon an Kasuratan diri nagsusulod hin usa nga pulong nga ginyakan ni Abel, pinaagi han iya susbaranan nga pagtoo, hiya “nagyayakan pa.”—Hebreo 11:4.

Hi Abel an siyahan ha hilaba nga linya han mga magtiripig han integridad. An iya dugo, nga ‘nagsinggit ngadto kan Jehova tikang ha tuna,’ diri hinngangalimtan. (Genesis 4:10; Lukas 11:48-51) Kon nagbubuhat kita hin pagtoo sugad kan Abel, kita liwat mahimo makapahimulos hin birilhon ngan nagpapadayon nga relasyon kan Jehova.

[Kahon ha pahina 22]

AN PARAUMA NGAN AN PARABANTAY HIN KARNERO

An pag-ataman han tuna ngan an pagbantay han kahayopan amo an pipira han orihinal nga mga responsabilidad nga iginhatag han Dios kan Adan. (Genesis 1:28; 2:15; 3:23) An iya anak nga hi Kain nagin parauma, ngan hi Abel nagin parabantay hin karnero. (Genesis 4:2) Kondi, tungod kay an pagkaon han katawohan mga prutas ngan mga utanon la tubtob ha katapos han Baha, kay ano nga nag-ataman hira hin karnero?—Genesis 1:29; 9:3, 4.

Basi mabuhi, an mga karnero nagkikinahanglan han pag-ataman han tawo. An trabaho ni Abel nagpapamatuod nga an tawo nagpatubo hinin gin-aataman nga mga hayop tikang pa ha tinikangan han kasaysayan han tawo. An Kasuratan waray sumiring kon an pinakasiyahan nga mga tawo naggamit hin gatas han hayop sugad nga surok han pagkaon, kondi bisan adton utan la an ginkakaon mahimo gumamit hin barahibo han karnero. Ngan kon namamatay an mga karnero, an ira mga panit may-ada mapulsanon nga gamit. Ha pagbado kan Adan ngan Eva, pananglitan, hi Jehova naghimo hin ‘hilawig nga mga bado nga panit.’—Genesis 3:21.

Ha anoman nga kahimtang, baga hin makatadunganon hunahunaon nga hira Kain ngan Abel ha tinikangan nagbinuligay ha usa kag usa. Nagtagana hira hin usa nga butang nga ginkinahanglan han iba ha pamilya basi pirme magkaada bado ngan pagkaon.

[Retrato ha pahina 23]

An kan Kain “mga buhat mga magraot, ngan an mga buhat han iya bugto magtadong”