Totoo nga mga Katutdoan nga Nalilipayan han Dios
Totoo nga mga Katutdoan nga Nalilipayan han Dios
BASI hibaroan han mga umurukoy han tuna kon ano nga mga katutdoan an totoo ngan nalilipayan han Dios, kinahanglan ipahayag niya an iya mga ginhuhunahuna ha katawohan. Kinahanglan liwat niya himoon ito nga kapahayagan nga masayon makuha han ngatanan. Kay kon diri, paonan-o hibabaroan han katawohan kon ano nga klase hin mga doktrina, pagsingba, ngan paggawi an inuuyonan han Dios? Nagtatagana ba an Dios han sugad nga impormasyon? Kon nagsusuplay hiya, ha ano nga paagi?
Mahihimo ba han bisan hin-o nga tawo nga pipira ka dekada la an kinabuhi nga personal nga makaistorya an ngatanan nga katawohan ngan magin tulay han komunikasyon tikang ha Dios? Diri. Kondi mahihimo ito han permanente nga sinurat nga rekord. Salit, diri ba angayan nga an kapahayagan tikang ha Dios maipadangat pinaagi hin usa nga libro? Usa han kadaan nga mga libro nga nag-aangkon han paggiya han Dios amo an Biblia. “An ngatanan nga mga Baraan nga Surat nga ginpakaaghat han Dios may kapulsanan man ha pagtututdoan, ha pagbadlong, ha pagsaway, ha panutdoan nga ha katadongan,” siring han usa han mga nagsurat hito. (2 Timoteo 3:16) Aton usisahon hin mas maopay an Biblia ngan hibaroan kon ito ba an surok han totoo nga mga katutdoan.
Mationan-o Kadaan?
Ha nangunguna nga mga libro han relihiyon, an Biblia usa han gidadaani. An siyahan nga mga bahin hito ginsurat mga 3,500 ka tuig na an naglabay. Ini nga libro natapos han 98 K.P. a Bisan kon mga 40 nga kalalakin-an an nagsurat hito ha sulod hin usa ka peryodo nga 1,600 ka tuig, an Biblia nagkakauruyon nga grupo han mga sinurat. Nagin posible ito tungod kay an totoo nga Awtor hito amo an Dios.
An Biblia an libro nga pinakahaluag an sirkulasyon ngan pinakadamu an hubad ha bug-os nga kasaysayan. Kada tuig, mga 60 ka milyon nga kopya han bug-os nga Biblia o han mga bahin hito an iginpapanaltag. An bug-os nga Biblia o mga bahin hito iginhubad na ha sobra 2,300 nga yinaknan
ngan mga dialekto. Sobra 90 porsyento han katawohan an makakagamit han Biblia, o bisan na la han bahin hito, ha ira kalugaringon nga yinaknan. Ini nga libro nakaabot na ha ngatanan nga mga nasud, rasa, ngan mga tribo.Paonan-o Ginhan-ay Ito?
Kon may-ada ka Biblia, kay ano nga diri abrihan ito ngan kitaon kon paonan-o ginhan-ay ito? b Siyahan, paklia ito ha lista han mga sulod. An kadam-an nga mga Biblia may-ada hito ha tinikangan, dida hito nakalista an ngaran han tagsa nga libro ngan an numero han pahina diin makikita ito. Makikita mo nga an Biblia aktuwal nga usa ka daku nga koleksyon han indibiduwal nga mga libro, nga an tagsa may-ada iba nga ngaran. An siyahan nga libro amo an Genesis, ngan an kataposan amo an Pahayag, o Apokalipsis. Ini nga mga libro gin-grupo ha duha ka bahin. An siyahan nga 39 nga libro tinatawag nga an Hebreo nga Kasuratan, tungod kay kadam-an hito an iginsurat ha Hebreo nga yinaknan. An kataposan nga 27 nga libro iginsurat ha Griego nga yinaknan ngan nagkukompwesto han Griego nga Kasuratan. Gintatawag han iba inin duha nga bahin nga an Daan nga Testamento ngan an Bag-o nga Testamento.
An mga libro han Biblia may-ada mga kapitulo ngan mga bersikulo basi magin masayon ito bilngon. Kon gin-uunabi an mga teksto dinhi hini nga magasin, katapos han ngaran han libro han Biblia, an siyahan nga numero amo an kapitulo hito nga libro ngan an sunod amo an bersikulo. Pananglitan, an pag-unabi han “2 Timoteo 3:16” nangangahulogan han libro nga Ikaduha nga Timoteo, kapitulo 3, bersikulo 16. Sarihi kon mabibilngan mo ito nga bersikulo ha Biblia.
Diri ka ba mauyon nga an gimaopayi nga paagi basi magin pamilyar ha Biblia amo an regular nga pagbasa hito? Naobserbahan han iba nga mapulsanon an pagbasa anay han Griego nga Kasuratan, nga nagtitikang ha libro nga Mateo. Pinaagi ha pagbasa hin tulo tubtob lima nga kapitulo kada adlaw, mababasa mo an bug-os nga Biblia ha usa ka tuig. Kondi paonan-o mo masisiguro nga an imo ginbabasa ha Biblia totoo nga giniyahan han Dios?
Masasarigan Mo ba an Biblia?
Diri ba angayan nga an usa nga giniyahan han Dios nga libro para ha ngatanan nga katawohan nagsusulod hin diri-nadadaan nga sagdon para ha pagkinabuhi? An Biblia nagpapakita hin pagsabot ha kinaiya han tawo nga naaplikar ha ngatanan nga henerasyon han katawohan, ngan an mga prinsipyo hito praktikal pa gihapon yana sugad han ha siyahan nga ginyakan ito. Masayon ini maobserbahan ha usa ka bantogan nga pahayag ni Jesu-Kristo, an Nagpatikang han Kristianidad. Nakarekord ito ha Mateo kapitulo 5 tubtob 7. Ini nga pahayag nga kilala sugad nga an Sermon ha Bukid, nagpapakita ha aton diri la kon paonan-o makakabiling hin totoo nga kalipay kondi kon paonan-o liwat susulbaron an pagkasumpaki, kon paonan-o mag-aampo, kon paonan-o tatagdon an materyal nga mga panginahanglan, ngan damu pa. Hini nga pahayag, ngan ha ngatanan iba pa nga mga pahina hito, an Biblia matin-aw nga nagsusumat ha aton kon ano an angay buhaton ngan ano an angay likyan basi mapalipay an Dios ngan mapauswag an aton kahimtang.
An usa pa nga hinungdan kon kay ano nga makakasarig ka ha Biblia amo nga kon nag-uunabi ito hin syentipiko nga mga butang, husto an ginsisiring hini nga daan nga libro. Pananglitan, ha panahon nga an kadam-an nga mga tawo natoo nga patag an tuna, an Biblia naghisgot mahitungod han “kalinginan [o, malidong] han tuna.” c (Isaias 40:22) Ngan sobra 3,000 ka tuig antes an bantogan nga syentista nga hi Sir Isaac Newton nagsaysay nga an mga planeta aada ha kawanangan tungod han grabidad, an Biblia ha siday nga paagi nagsiring nga “binitay an tuna ha waray binibitayan.” (Job 26:7) Tagda liwat inin sugad-siday nga paghulagway han sikolo han tubig han tuna, nga iginrekord mga 3,000 ka tuig na an naglabay: “An ngatanan nga salog naawas ngadto ha dagat, kondi an dagat diri napupuno; ngadto ha lugar ngain an mga salog kakadto, ngadto hira nakadto liwat.” (Eklesiastes 1:7) Oo, an Maglalarang han uniberso amo liwat an Awtor han Biblia.
An pagin husto han Biblia ha kasaysayan nauyon ha kamatuoran nga ginigiyahan ito han Dios. An mga panhitabo nga ginhisgotan ha Biblia diri mga susmatanon la. Nakakaw-ing ito ha espisipiko nga mga petsa, mga tawo, ngan mga lugar. Pananglitan, an Lukas 3:1 maminatud-on nga nag-uunabi han “ikanapulo kag lima ka tuig han paghadi ni Tiberio Cesar, han hi Ponsio Pilato amo an gobernador ha Judea, ngan hi Herodes tetrarka ha Galilea.”
Bisan kon an kadaan nga mga historyador haros pirme nagsusumat la han mga kadaogan ngan mga hiyas han mga magmarando, an mga parasurat han Biblia tangkod, prangka nga kinakarawat bisan an ira mga sayop. Pananglitan, hi Hadi David han Israel nagsiring: “Nakasala ako hin daku hadto nga akon ginbuhat. . . . Nagbuhat ako han linurong gud.” Ito nga mga pulong tangkod nga iginsurat ha Biblia. (2 Samuel 24:10) Ngan an parasurat han Biblia nga hi Moises mismo nagrekord han panhitabo nga waray hiya magpakita hin pagsarig ha totoo nga Dios.—Numeros 20:12.
An Biblia may-ada usa pa nga ebidensya han paggiya han Dios. Ito nga ebidensya amo an natuman na nga mga tagna hito—kasaysayan nga abanse nga iginsurat. An pipira hini mga tagna may kalabotan kan Jesu-Kristo. Pananglitan, sobra 700 ka tuig antes han katawo ni Jesus, an Hebreo nga Kasuratan husto nga nagtagna nga ini nga Usa nga Iginsaad matatawo “ha Betlehem ha Judea.”—Mateo 2:1-6; Mika 5:2.
Tagda an usa pa nga ehemplo. Ha 2 Timoteo 3:1-5, an Biblia nasiring: “Ha kataposan nga mga adlaw, maabot an magpakalilisang nga mga panahon. Kay an mga tawo magmamahigugmaon ha ira kalugaringon, magmamahigugmaon ha salapi, mga hambog, palabilabihon, maglibakon, maglaris ha mga ginikanan, diri magbaluson, diri mga baraan, waray gugma nga kinaiya, diri sadang malukmay, maglibakon, diri mag-ilubon, magpintas, waray gugma ha kaopayan, mga maglingo, batinguran, pagdadayaw, mahigugmaon ha kalipayan labi kay ha paghigugma ha Dios; nga may mga dagway ha pagtahod ha Dios, kondi ginwara nira an iya gahum.” Diri ba ginhuhulagway hini an pamatasan han katawohan ha kabug-osan yana? Ini nga mga pulong iginsurat han tuig 65 K.P., sobra 1,900 ka tuig na an naglabay!
Ano an Igintututdo ha Aton han Biblia?
Samtang imo binabasa an Biblia, mahibabaroan mo nga surok ito han gihitaasi nga kinaadman. Nagtatagana ito hin makapatagbaw nga mga baton ha mga pakiana sugad hini: Hin-o an Dios? Totoo ba an Yawa? Hin-o hi Jesu-Kristo? Kay ano nga may-ada pag-antos? Ano an nahitatabo ha aton kon kita napatay? An mga baton nga bangin hibatian mo ha iba, sugad ka magkadirodilain ha mga gintotoohan ngan mga kustomre han mga tawo nga naghahatag hito. Kondi iginsusumat han Biblia an kamatuoran mahitungod hini ngan han damu iba pa nga mga topiko. Dugang pa, may kalabotan ha panggawi ngan disposisyon ha iba nga mga tawo ngan ha mas hitaas nga mga awtoridad, an giya han Biblia amo an gimaopayi. d
Ano an ginsisiring han Biblia mahitungod han katuyoan han Dios para ha tuna ngan ha katawohan? Ito nagsasaad: “Diri mag-iiha, ngan an mga magraot pagwawad-on . . . Kondi an maaghop makakapanunod han tuna, ngan maglilipay hira tungod han kahuraan han kamurayaw.” (Salmo 37:10, 11) “An Dios ha iya ngahaw maupod man ha [katawohan], ngan magigin ira Dios: ngan pagpapahiron niya an ngatanan nga luha tikang ha ira mga mata; ngan mawawaray na kamatayon; ngan mawawaray na an kabidoan, bisan pagtangis, bisan kasakit pa gud: kay an siyahan nga mga bagay nag-agi na.” (Pahayag 21:3, 4) “An mga magtadong makakapanunod han tuna, ngan maukoy hira dida hin waray kataposan.”—Salmo 37:29.
An Biblia nagtatagna liwat nga an girra, krimen, kamadarahog, ngan karaotan hirani na mawara. Mawawara na an sakit, kalagas, ngan kamatayon. Matutuman na an kinabuhi nga waray kataposan ha paraiso nga tuna. Makalilipay gud ito nga mga paglaom! Ngan ginpapakita gud hini ngatanan an gugma han Dios para ha katawohan!
Ano an Imo Bubuhaton?
An Biblia usa nga urusahon nga regalo tikang ha Maglalarang. Ano an imo sadang buhaton may kalabotan hini nga libro? Usa nga lalaki nga Hindu an natoo nga basi mapahimulsan han ngatanan e Nasantop liwat han usa nga propesor ha usa nga unibersidad ha Estados Unidos an panginahanglan ha pagbasa hini nga libro nga pinakahaluag an sirkulasyon ha kalibotan antes maghimo hin opinyon mahitungod hito.
nga katawohan an usa nga kapahayagan tikang ha Dios, kinahanglan nagtikang ito ha tinikangan han sibilisasyon. Han mahibaroan niya nga may mga bahin han Biblia nga mas daan kay han gidadaani nga mga sinurat nga Hindu, an mga Veda, nagdesisyon hiya nga basahon an Biblia ngan usisahon an sulod hito.Makakarawat mo an hura nga mga bendisyon ha pagbasa han Biblia ngan pag-aplikar han igintututdo hito. An Biblia nasiring: “Mahimayaon [“Malipayon,” NW] an tawo nga . . . ha balaud ni Jehova aada an iya kalipay; ngan adlaw ug gab-i hiya namamalandong ha iya balaud. Ngan hinunugad hiya hin kahoy nga gintanom ha ligid han mga kasapaan hin tubig, nga mabunga ha iya panahon, nga an iya dahon diri malalaya; ngan an ngatanan nga iya paghihimoon madukwag [“maglalampos,” NW].” f (Salmo 1:1-3) Malilipay ka ha pag-aram han Biblia ngan ha pagpamalandong han ginsisiring hito tungod kay matatagbaw an imo espirituwal nga panginahanglan. (Mateo 5:3) Ipapakita ha imo han Biblia kon paonan-o magkaada kinabuhi nga mabungahon ngan kon paonan-o malalamposan an mga problema. Oo, ‘ha pagtuman [han mga balaud han Dios nga aada ha Biblia] may daku nga opa [“balos,” NW].’ (Salmo 19:11) Dugang pa, ha pagsarig ha mga saad han Dios makarawat ka hin mga bendisyon yana ngan magkakaada hin makalilipay nga paglaom ha tidaraon.
Ginsasagda kita han Biblia: “Sugad han mga bag-o nga nagkatatawo nga kabataan, pagtinguhaon niyo an espirituhanon nga gatas nga waray limbong.” (1 Pedro 2:2) An minasus-an nadepende ha gatas ngan nainsister ha pagkaada hito. Ha pariho nga paagi, nadepende gud kita ha kahibaro tikang ha Dios. Salit ‘tinguhaa,’ o hingyapa gud an iya Pulong. An Biblia amo an libro han totoo nga mga katutdoan tikang ha Dios. Himoa nga tumong nga adman ito hin regular. Malilipay an mga Saksi ni Jehova ha iyo komunidad ha pagbulig ha imo nga makakuha han pinakadaku nga kapulsanan ha imo pag-aram. Mahigugmaon nga ginhahangyo ka namon nga makipagkomunikar ha ira. O mahimo ka magsurat ha mga nagpublikar hini nga magasin.
[Mga footnote]
a An K.P. nangangahulogan hin “Komon nga Panahon,” agsob nga tinatawag nga A.D., para ha Anno Domini, nga nangangahulogan nga “ha tuig han Ginoo.” An A.K.P. nangangahulogan hin “Antes han Komon nga Panahon.”
b Kon waray ka personal nga kopya han Biblia, an mga Saksi ni Jehova malilipay ha paghatag hin usa ha imo.
c An orihinal nga pulong nga iginhubad nga “kalinginan” ha Isaias 40:22 mahimo liwat ihubad nga “malidong.” An iba nga mga hubad ha Biblia mababasa, “an globo han tuna” (Douay Version) ngan “an lipuron nga tuna.”—Moffatt.
d Ini nga mga topiko ginhihisgotan ha libro nga Kahibaro nga Nagtutugway Ngadto ha Kinabuhi nga Waray Kataposan, iginpublikar han mga Saksi ni Jehova.
e An gidadaani nga mga himno han mga Veda gintotoohan nga ginkomposo haros 3,000 ka tuig na an naglabay ngan yinakan nga iginsumat ha iba. “Han ikakatorse ka siglo A.D. la nga ginsurat an Veda,” siring ni P. K. Saratkumar ha iya libro nga A History of India.
f Jehova an ngaran han Dios han Biblia. Ha damu nga mga hubad han Biblia, makikita ito ha Salmo 83:18.
[Retrato ha pahina 7]
‘Tinguhaa’ an Pulong han Dios. Regular nga pag-admi an Biblia
[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 5]
NASA photo