‘An Kahadlok kan Jehova—Ito Amo an Kinaadman’
‘An Kahadlok kan Jehova—Ito Amo an Kinaadman’
“AMO ini an kataposan han bagay; an ngatanan hinbatian na: Kahadluki an Dios, ngan bantayi an iya mga sugo; kay amo ini an bug-os nga turumanon han tawo.” (Eklesiastes 12:13) Ilarom han paggiya han Dios, hilarom gud an nagin konklusyon ni Hadi Salomon! Gin-apresyar liwat han patriarka nga hi Job an bili han kahadlok ha Dios, tungod kay hiya nagsiring: “Kitaa, an kahadlok han Ginoo, ito amo an kinaadman; ngan an pagbaya han karaotan amo an sarabotan.”—Job 28:28.
Ginpapabug-atan gud han Biblia an importansya han kahadlok kan Jehova. Kay ano nga maaramon an aton pagkultibar hin matinalahuron nga kahadlok ha Dios? Ha ano nga paagi nga mapapahimulsan naton an kahadlok ha Dios—sugad nga indibiduwal ngan sugad nga grupo han totoo nga mga magsiringba? Binabaton ini nga mga pakiana han Proberbios kapitulo 14, mga bersikulo 26 tubtob 35. a
Surok han “Makusog nga Pagsarig”
“Ha kahadlok kan Jehova aada an makusog nga pagsarig,” siring ni Salomon, “ngan an iya mga anak mamamay-ada lugar nga arayopan.” (Proberbios 14:26) An maunungon ngan makagarahum-ha-ngatanan nga Dios, hi Jehova, an amo la nga surok han pagsarig han tawo nga nahadlok ha Dios. Diri urusahon nga inaatubang han sugad nga tawo an tidaraon nga may marig-on nga pagsarig! An iya tidaraon hilawig ngan malipayon.
Kondi, ano an masisiring mahitungod han tidaraon hadton nasarig ha kalibotan—ha mga plano hito, mga organisasyon hito, mga ideolohiya hito, ngan ha mga produkto hito? Halipot la an anoman nga tidaraon nga ira ginlalaoman, tungod kay an Biblia nasiring: “An kalibotan nawawara, ngan an iya kairiphon: kondi an nagbubuhat ha kaburut-on han Dios nagpapadayon ha gihapon.” (1 Juan 2:17) Kon sugad, may-ada ba kita hinungdan nga “[higugmaon] an kalibotan, bisan an mga bagay ha kalibotan”?—1 Juan 2:15.
Ano nga mga pitad an mahihimo han mga kag-anak nga nahahadlok ha Dios basi masiguro nga “mamamay-ada lugar nga arayopan” para ha ira mga anak? “Kadi, kamo nga mga kabataan, pamati kamo ha akon,” nagkanta an salmista, “pagtututdoan ko kamo han kahadlok kan Jehova.” (Salmo 34:11) Kon pinaagi han susbaranan ngan han instruksyon han mga kag-anak, an mga anak natutdoan nga mahadlok ha Dios, mas posible nga magtubo hira ha pagin kalalakin-an ngan kababayin-an nga may-ada marig-on nga pagsarig kan Jehova.—Proberbios 22:6.
“An kahadlok kan Jehova amo an burabod ha kinabuhi,” nagpadayon hi Salomon, “nga an usa makalakat tikang ha mga bitik han kamatayon.” (Proberbios 14:27) An kahadlok kan Jehova amo an “burabod ha kinabuhi” tungod kay an totoo nga Dios amo an “burabod han buhi nga mga tubig.” (Jeremias 2:13) An pagkuha hin kahibaro mahitungod kan Jehova ngan kan Jesu-Kristo mahimo mangahulogan hin kinabuhi nga waray kataposan para ha aton. (Juan 17:3) An kahadlok ha Dios nagpapahirayo liwat ha aton ha mga lit-ag han kamatayon. Paonan-o? An Proberbios 13:14 nasiring: “An balaud han makinaadmananon amo an burabod ha kinabuhi, nga an usa makalakat tikang ha mga bitik han kamatayon.” Kon nahahadlok kita kan Jehova, nasunod ha iya balaud, ngan nagtutugot ha iya Pulong nga giyahan an aton mga pitad, diri ba napapanalipdan kita ha nakakadaot nga mga buhat ngan mga pagbati nga mahimo magresulta ha temprano nga kamatayon?
‘Himaya han Usa nga Hadi’
Durante han kadak-an nga bahin han pagmando ni Salomon, usa hiya nga mahadlukon ha Dios nga hadi nga nasunod kan Jehova. Nagresulta ini ha malampuson nga pagmando. Paonan-o mahibabaroan nga malampuson an pagmando han usa nga hadi? An Proberbios 14:28 nabaton: “Ha kadam-an han katawohan aada an kanan hadi himaya; kondi ha pagkakulang han katawohan amo an kagunawan han prinsipe.” An kalamposan han usa nga hadi masusukol pinaagi han maopay nga kahimtang han iya mga sakop. Kon damu hinduro nga mga tawo an naghihingyap nga magpabilin nga sakop han iya pagmando, nagpapasabot ito nga maopay hiya nga magmarando. Hi Salomon may-ada mga sakop “tikang ha . . . dagat [nga Pula] ngadto liwat ha usa [Dagat Mediteranyo], ngan tikang ha Salog [Euprates] ngadto ha mga sidsid han tuna.” (Salmo 72:6-8) An iya pagmando natigamnan han waray kapariho nga kamurayawan ngan kahuraan. (1 Hadi 4:24, 25) Malampuson an pagmando ni Salomon. Ha luyo nga bahin, an kawaray pag-uyon han mga tuminungnong nagpapasabot hin kaarawdan para ha hitaas nga opisyal.
May kalabotan hini, ano an masisiring mahitungod han himaya han Darodaku nga Salomon, an Mesianiko nga Hadi, hi Jesu-Kristo? Hunahunaa an iya mga sakop bisan yana pa la. Ha bug-os nga kalibotan, sobra unom ka milyon nga kalalakin-an ngan kababayin-an nga nahahadlok ha Dios an nagpili na ha pagkinabuhi ilarom han pagmando ni Kristo. Nagbubuhat hira hin pagtoo kan Jesus ngan nagkakaurosa ha totoo nga pagsingba ha buhi nga Dios. (Juan 14:1) Ha kataposan han Milenyo nga Pagmando, an ngatanan nga aada ha panumdoman han Dios nabanhaw na. Hito nga panahon, an paraiso nga tuna mapupuno hin malipayon, matadong nga mga tawo nga nagpapakita hin apresasyon para ha ira Hadi. Sigurado nga ekselente gud ito nga testimonya mahitungod han kalamposan han pagmando ni Kristo! Kaptan naton hin marig-on an aton urusahon hinduro nga paglaom ha Ginhadian.
Mga Kapulsanan ha Espirituwalidad Ngan ha Pisikal
An matinalahuron nga kahadlok ha Dios makakahatag ha aton hin kalmado nga kasingkasing ngan mamurayawon nga hunahuna. Upod ha damu nga bahin han kinaadman amo an maopay nga paghukom ngan husto nga pagtirotimbang. An Proberbios 14:29 nasiring: “Hiya nga mahinay ha pagkasina may daku nga sarabotan; kondi hiya nga may mahinanalion nga espiritu nagpapahitaas han kalurongan.” An husto nga pagtirotimbang nabulig ha aton ha pagsantop nga an diri ginpupugngan nga kasina may-ada nakakadaot nga epekto ha aton espirituwalidad. An “mga pagkaaway, pagsuhay, mga pangabugho, mga kasina, mga paglaris” nakalista upod han mga buhat nga makakapugong ha aton ha “[pakapanunod] ha ginhadian han Dios.” (Galasia 5:19-21) Ginsasagdonan kita nga diri magtipig bisan hin makatadunganon nga kasina. (Efeso 4:26, 27) Ngan an kawaray pasensya mahimo magtugway ha linurong nga mga pulong ngan mga buhat nga aton pagbabasulan ha urhi.
Ha paghisgot han maraot nga mga epekto han kasina ha panlawas, an hadi han Israel nasiring: “An murayaw nga kasingkasing amo an kinabuhi han unod; kondi an kaawa amo an kaduntan han mga tul-an.” (Proberbios 14:30) An mga sakit nga resulta han kasina ngan kapungot nag-uupod han mga problema ha baga, hitaas nga presyon han dugo, mga sakit ha atay, ngan nakakadaot nga mga epekto ha hagodila. Iginlista liwat han mga doktor an kasina ngan kapungot sugad nga mga emosyon nga nakakapagrabe, o nagigin hinungdan pa ngani han mga sakit sugad han ulser, labhag, hubak, mga sakit ha panit, ngan mga problema ha pagtunaw. Ha luyo nga bahin, “an kasingkasing nga mamurayawon naghahatag hin kinabuhi ha lawas.” (Proberbios 14:30, New International Version) Kon sugad, maaramon kita kon “padayunon ta an mga butang nga nakakahimo hin kamurayawan, ngan mga bagay nga nakakarig-on ha usa kag usa.”—Roma 14:19.
An Kahadlok ha Dios Nabulig ha Atonnga Magin Waray Dinadapigan
“Hiya nga nagtatalumpigos han mga kablas nagpapakaalo han iya Magburuhat,” siring ni Salomon, “kondi hiya nga may kalooy ha mga runos nagpapasidungog ha iya.” (Proberbios 14:31) Nasasantop han tawo nga nahahadlok ha Dios nga an ngatanan nga mga tawo may-ada uusa la nga Magburuhat, hi Jehova nga Dios. Salit, an pobre nga tawo usa nga igkasi-tawo, ngan an paagi han pagtrato ha iya nakakaapekto ha reputasyon han Maglalarang han mga tawo. Basi madayaw an Dios, kinahanglan tagdon naton an iba ha paagi nga waray ginkikilingan ngan waray gindadapigan. An Kristiano nga pobre sadang kumarawat hin espirituwal nga atensyon pariho han iba. Kinahanglan sumatan naton an pobre ngan riko nga mga tawo han maopay nga sumat mahitungod han Ginhadian han Dios.
Ha paghisgot han usa pa nga kapulsanan han kahadlok ha Dios, an maaramon nga hadi nasiring: “An maraot igintitikwang ha iya maraot nga buhat; kondi an matadong may arayopan ha iya kamatayon.” (Proberbios 14:32) Paonan-o an maraot gintitikwang o ginpapaubos? An iba nga mga eskolar ha Biblia nasiring nga nangangahulogan ini nga waray hiya posibilidad nga makabawi pa kon makaeksperyensya hiya hin kalamidad. Ha luyo nga bahin, kon naabot an mga kakurian, an tawo nga nahahadlok ha Dios nakuha hin kusog tikang ha iya integridad ha Dios. Tungod kay may-ada hiya bug-os nga pagsarig kan Jehova bisan tubtob ha kamatayon, iginpapakita niya an determinasyon nga pariho han kan Job, nga nagsiring: “Ngada han akon kamatay diri ko isasalikway tikang ha akon an akon pagkamaligdong [“integridad,” NW].”—Job 27:5.
An pagtipig hin integridad nagkikinahanglan hin kahadlok ha Dios ngan kinaadman. Ngan diin mabibilngan an kinaadman? “An kinaadman nahunong ha kasingkasing niya han may-ada sarabotan,” amo an baton an Proberbios 14:33, “kondi adton aada ha ilarom nga bahin han mga lurong iginpapahibaro.” Oo, mabibilngan an kinaadman ha kasingkasing han tawo nga may pagsabot. Kondi, ha ano nga paagi nga an kinaadman nahibabaroan ha butnga han mga lurong? Sumala ha usa nga barasahon, “an lurong, tungod kay naiikag nga magin makinaadmananon pagkit-on, tigda nga nagyayakan han kon ano an iya ginhuhunahuna nga maaramon kondi ha iya pagbuhat hito, kalurongan an iya nabubuhat.”
“Nagpapahitaas han Nasud”
Ha pagbalhin han aton atensyon tikang ha kon paonan-o an usa nga indibiduwal naaapektohan han kahadlok ha Dios ngadto ha kon paonan-o ito nakakaapekto ha bug-os nga nasud, an hadi han Israel nasiring: “An pagkamatadong nagpapahitaas han nasud; kondi an sala usa nga pakaalo ha bisan hin-o nga katawohan.” (Proberbios 14:34) Matin-aw gud nga napamatud-an ini nga prinsipyo ha kahimtang han nasud han Israel! An pagsunod ha hitaas nga mga suruklan han Dios nagresulta ha pagpahitaasa han Israel labaw han nakapalibot nga mga nasud. Kondi, an pauro-utro nga mga pagtalapas nagresulta ha kaarawdan han Israel, ngan ha urhi ha pagsalikwaya hito ni Jehova. Ini nga prinsipyo aplikado ha katawohan han Dios yana nga panahon. Naiiba an Kristiano nga kongregasyon ha kalibotan tungod kay ginsusunod hito an matadong nga mga prinsipyo han Dios. Kondi, basi matipigan iton hitaas gud nga kamutangan, kinahanglan nga an tagsa ha aton magkinabuhi ha putli nga paagi. An nabatasan na nga pagbuhat hin sala maghahatag la ha aton hin kaarawdan sugad man hin pasipara ha kongregasyon ngan ha Dios.
Ha pagpahayag kon ano an nakakapalipay ha usa nga hadi, hi Salomon nasiring: “An kanan hadi pagpaid nahingangadto ha surugoon nga nanunulos ha makinaadmananon; kondi an iya kapungot mahipapatok ha iya nga nagpapakaalo.” (Proberbios 14:35) Ngan an Proberbios 16:13 nasiring: “An mga im-im nga matadong amo an kalipay han mga hadi; ngan hira nahigugma ha iya nga nagyayakan hin matadong.” Oo, an aton Lider ngan Hadi, hi Jesu-Kristo, nalilipay gud kon nagios kita ha matadong nga paagi ngan may hilarom nga pagsabot ngan ginagamit naton an aton mga im-im ha buruhaton nga pagsangyaw han Ginhadian ngan paghimo hin disipulo. Kon sugad, padayon nga magin sagipo gud kita hito nga buruhaton samtang ginpapahimulosan naton an mga bendisyon nga resulta han kahadlok ha matuod nga Dios.
[Footnote]
a Para hin paghisgot mahitungod han Proberbios 14:1-25 kitaa an An Barantayan han Nobyembre 15, 2004, pahina 26-9, ngan Hulyo 15, 2005, pahina 17-20.
[Retrato ha pahina 15]
Mahimo igtutdo an kahadlok ha Dios