Istorya han Kinabuhi

Nakabag-o ha Akon Kinabuhi an Paghibaro Kon Kay Ano nga Gintutugotan han Dios an Pag-antos

IGINSUMAT NI HARRY PELOYAN

Kay ano nga gintutugotan han Dios an pag-antos? Ito nga pakiana nakagupong na ha akon tikang pa han akon pagkabata. Maduruto, tangkod, ngan makipamilya an akon mga kag-anak. Kondi diri relihiyoso hi Tatay, ngan diri sugad kainteresado hi Nanay ha relihiyon. Salit waray hira makabaton han akon pakiana.

MAS naghinunahuna pa gud ako mahitungod hito nga pakiana durante han Girra ha Kalibotan II ngan katapos hito, han nakadto ako ha U.S. Navy ha sulod hin sobra tulo ka tuig. Han natapos an girra, igintoka ako ha barko nga ginpakadto ha Tsina basi magdul-ong hin suplay ha pagbulig. Nagpabilin ako didto ha sulod hin haros usa ka tuig ngan nakita ko an pag-antos han damu hinduro nga mga tawo.

An mga Intsik maduruto ngan intelihente. Kondi damu an nakakaeksperyensya hin duro nga mga kakurian tungod han kapobrehan ngan han kamadarahog nga resulta han Girra ha Kalibotan II. Labi nga nabantad ako han magpakaruruyag nga kabataan, nga damu ha ira an kulang hin nutrisyon ngan gisi-gisi an mga bado, nga nakikilimos ha amon kon naduong kami.

Natawo ako han 1925 ngan nagdaku ha California, E.U.A. Waray pa gud ako kumita hin sugad hini. Salit, pauro-utro nga ginpinakianhan ko an akon kalugaringon, ‘Kon may-ada makagarahum-ha-ngatanan nga Maglalarang, kay ano nga tinutugotan niya an sugad nga mga kahimtang nga makadaot ha damu hinduro nga mga tawo, labi na ha inosente nga kabataan?’

Naghinunahuna liwat ako nga kon naeksister gud an Dios, kay ano nga tinutugotan niya an sugad nga pagbungkag, pamatay hin damu nga  tawo, kamatayon, ngan pag-antos nga nakadaot ha katawohan ha bug-os nga kasaysayan—labi na durante han Girra ha Kalibotan II, diin sobra 50 ka milyon an namatay. Dugang pa, durante hito nga girra, kay ano nga an mga tawo nga parapriho an relihiyon, nga inaaghat han ira mga klero, nagparaptayay ha usa kag usa tungod kay magkaiba an ira nasyonalidad?

An Teleskopyo

Han nagtikang an Girra ha Kalibotan II han 1939 ngan damu hinduro nga tawo ha bug-os nga kalibotan an ginpamatay, inabat ko nga waray gud Dios. Katapos, ha usa nga subject han syensya ha hayskul, an kada estudyante gin-obligar ha paghimo hin aparato nga may kalabotan ha syensya. Tungod kay interesado ako ha astronomiya, gintikangan ko an paghimo hin daku hinduro nga teleskopyo nga may espiho nga walo ka pulgada an diametro.

Basi mahimo ini nga teleskopyo, pinalit ako hin bildo nga sobra usa ka pulgada an kadakmol ngan walo ka pulgada an kahilapad ngan ginlidong ito gamit an glass cutter. Katapos gintikangan ko an makapoy nga mano-mano nga pagringbas basi magin concave nga espiho ito. Naubos hito an akon bakante nga oras ha sulod hin usa ka semester. Han natapos ko ito, igintaod ko ito ha hilaba nga metal nga tubo ngan ginbutangan an teleskopyo hin mga lente nga iba-iba an kapasidad.

Ha waray dampog ngan madulom nga gab-i, igin-gawas ko an akon tapos na nga teleskopyo ha siyahan nga higayon ngan gin-obserbahan an mga bitoon ngan an mga planeta han aton sistema solar. Nahipausa ako ha kadamu han mga bitoon, mga planeta, ngan mga bulan ngan ha pagkaorganisado gud han ngatanan. Katapos, han hibaroan ko nga an pipira han akon ginhunahuna nga mga bitoon mga galaksi ngay-an pariho han Milky Way, nga an tagsa nagsusulod hin binilyon nga bitoon, mas nahipausa pa gud ako.

‘Sigurado,’ nahunahuna ko, ‘ini ngatanan waray mahitabo ha ira la ngahaw. Waray organisado nga butang an aksidente la nga nahitatabo. Organisado gud an uniberso salit baga hin hinimo ito hin usa nga baltok hinduro. Posible gud ba nga may-ada Dios?’ An akon eksperyensya ha teleskopyo nakaaghat ha akon nga pagruhaduhaan an akon marig-on nga gintotoohan hadto nga waray Dios.

Katapos ginpakianhan ko an akon kalugaringon: ‘Kon totoo nga may-ada Dios nga gamhanan ngan maaramon hinduro ha paglarang hinin urusahon nga uniberso, diri ba niya matatadong an makalolooy nga kahimtang ha tuna? Kay ano nga ha tinikangan pa la gintugotan na niya ini ngatanan nga karaotan?’ Han igpakiana ko ito ha relihiyoso nga mga tawo, waray hira makahatag hin makapatagbaw nga mga baton.

Katapos han hayskul ngan pipira ka tuig ha kolehiyo, inapi ako ha U.S. Navy. Kondi, bisan an mga kapilyan han militar waray liwat makabaton han akon mga pakiana. Agsob gud nga an mga  relihiyoso baga hin sugad-sugad hini an ginyayakan, “An Ginoo nagios ha misteryoso nga mga paagi.”

Nagpadayon an Akon Pagpamiling

Pagbaya ko ha Tsina, nagpadayon an akon mga pakiana mahitungod ha kon kay ano nga gintutugotan han Dios an pag-antos. Padayon nga nakakagupong ito ha akon, labi na kon nakita ako hin mga sementeryo han militar ha magkalain-lain nga isla nga amon inaagian han pagtipauli ha tabok han Pasipiko. Haros ngatanan nga lubnganan an para ha batan-on nga kalalakin-an nga napahalipot an kinabuhi tungod han diri napapanahon nga kamatayon.

Han nakabalik ako ha Estados Unidos ngan waray na ha navy, may usa pa ka tuig nga tarapuson ako ha Harvard University ha Cambridge, Massachusetts. Nakagradwar ako katapos hito nga tuig, kondi waray ako umuli ha California. Nagdesisyon ako ha pagpabilin la anay ha Este han Estados Unidos basi magsari ha pagpamiling hin mga baton ha akon mga pakiana. Naghunahuna ako pagkadto ha Syudad han New York, diin damu an relihiyon, basi tumambong ha pipira nga misa han mga relihiyon para hibaroan an igintututdo hito.

Ha New York, gin-imbitar ako han akon dadâ, hi Isabel Kapigian, nga lumungon ha ira. Hiya ngan an iya duha nga anak, hira Rose ngan Ruth, mga Saksi ni Jehova. Tungod kay waray ko mahunahuna nga magigin interesado ako ha ira mga gintotoohan, nagtikang ako tumambong ha mga misa han iba nga relihiyon, nakikiistorya ha mga tawo ngan nagbabasa han ira barasahon. Ginpapakianhan ko hira kon kay ano nga gintutugotan han Dios an pag-antos, kondi diri liwat hira maaram han baton. Nahunahuna ko lugod nga bangin waray gud Dios.

Pakabiling hin mga Baton

Katapos, ginpakianhan ko an akon dadâ ngan an iya mga anak kon puydi ko ba basahon an iba han ira literatura basi hibaroan an gintotoohan han mga Saksi ni Jehova. Han ginbasa ko ito, nasantop ko dayon nga naiiba gud an mga Saksi ha iba nga relihiyon. An mga baton tikang ha Biblia ngan makapatagbaw hinduro. Ha halipot nga panahon, nabaton an akon mga pakiana mahitungod ha kon kay ano nga gintutugotan han Dios an pag-antos.

 Diri la ito, kondi nakita ko nga sinusuportahan han mga Saksi ni Jehova an ira basado-ha-Biblia nga mga baton pinaagi ha pagkinabuhi uyon ha ira gintotoohan. Pananglitan, ginpakianhan ko an akon dadâ kon ano an ginbuhat han batan-on nga kalalakin-an han mga Saksi ni Jehova ha Alemanya durante han Girra ha Kalibotan II. Inapi ba hira ha militar didto, siniring ba hira hin “Heil Hitler!,” ngan sinaludo ba hira ha swastika nga bandera? Waray, binaton hiya. Ngan tungod han ira neutralidad, iginpadara hira ha mga kampo konsentrasyon, diin damu ha ira an ginpatay. Iginsaysay niya nga durante han girra, parapriho an disposisyon han mga Saksi ni Jehova ha bisan diin—an pagin neutral. Bisan ha demokratiko nga mga nasud, ginpriso an batan-on nga kalalakin-an han mga Saksi ni Jehova tungod han ira pagin neutral.

Katapos ginpabasa ako ni dadâ han Juan 13:35, nga nasiring: ‘Tungod hini an ngatanan makilala, nga kamo akon mga tinon-an, kon kamo maghigugmaay ha usa kag usa.’ An totoo nga mga Kristiano kinahanglan magkaada hito nga pangirilal-an nga gugma ha ngatanan nga nasud diin hira naukoy. Diri gud hira makikigbahin ha girra, nga nagpaparaptayay tungod kay magkaiba an ira nasyonalidad! Hiya nagpakiana: “Mahahanduraw mo ba nga magkaaway hi Jesus ngan an iya mga disipulo ha mga girra han Roma, nga nagpaparaptayay ha usa kag usa?”

Ginhangyo liwat niya ako nga basahon an 1 Juan 3:10-12. Ito nasiring: “Hini dinhi iginpapahayag an mga anak han Dios, ngan an mga anak han yawa; bisan hin-o an waray pagbuhat ha katadongan ngan waray paghigugma ha iya bugto diri kanan Dios. . . . Maghigugmaay kita an usa kag usa: diri sugad kan Kain nga hiya kanan yawa, ngan pinatay niya an iya bugto.”

Matin-aw an katutdoan han Biblia. Naghihigugmaay an totoo nga mga Kristiano, diin man nga nasud hira naukoy. Tungod hito, diri gud hira hiaagian nga nagpapatay han ira mga bugto ha espirituwal o han bisan hin-o. Salit hi Jesus nakasiring mahitungod han iya mga sumurunod: “Diri hira kanan kalibotan, sugad nga diri man ako kanan kalibotan.”—Juan 17:16.

Kon Kay Ano nga Gintutugotan

Waray pag-iha hinbaroan ko nga an Biblia nagsusumat ha aton kon kay ano nga gintutugotan han Dios an pag-antos. Nagsasaysay ito nga han ginlarang han Dios an aton siyahan nga mga kag-anak, ginhimo niya hira nga hingpit ngan iginbutang ha paraiso nga hardin. (Genesis 1:26; 2:15) Iya liwat gintagan hira hin makaruruyag hinduro nga regalo—kagawasan ha pagbuot. Kondi kinahanglan nira gamiton ito ha responsable nga paagi. Kon ira sundon an Dios ngan an iya mga balaud, magpapadayon hira ha pagkinabuhi ha kahingpitan ha paraiso. Ira pahahaluagon an mga giutan hito tubtob nga magin paraiso an bug-os nga kalibotan. An ira mga anak magigin hingpit liwat, salit maabot an panahon, ini nga tuna magigin mahimayaon nga paraiso nga pag-uukyan han hingpit, malipayon nga mga tawo.—Genesis 1:28.

Kondi, kon pilion nira Adan ngan Eva nga magin bulag ha Dios, diri na niya tutugotan hira nga magpadayon sugad nga hingpit nga mga tawo. (Genesis 2:16, 17) Makasurubo para ha katawohan, sayop nga gin-gamit han aton siyahan nga mga kag-anak an ira kagawasan ha pagbuot ngan ginpili nga magin bulag ha Dios. Gin-aghat hira han usa nga rebelyoso nga espiritu nga nakilala sugad nga hi Satanas nga Yawa. Duro nga ginhingyap niya an pagbulag ha Dios ngan an pagsingba nga para ha Dios gud la.—Genesis 3:1-19; Pahayag 4:11.

Hito nga paagi, hi Satanas nagin an “dios hini nga kalibotan.” (2 Korinto 4:4) An Biblia nasiring: ‘An bug-os nga kalibotan kanan yawa.’ (1 Juan 5:19) Gintawag ni Jesus hi Satanas nga “an  prinsipe han kalibotan.” (Juan 14:30) An pagtalapas ni Satanas ngan han aton siyahan nga mga kag-anak nagresulta hin pagkadiri-hingpit, kamadarahog, kamatayon, kasubo, ngan pag-antos ha ngatanan nga katawohan.—Roma 5:12.

“Diri Aada ha Tawo”

Basi ipakita kon paonan-o an pagbalewaray han mga balaud han Maglalarang makakaapekto ha katawohan, gintugotan han Dios an mga resulta hito ha sulod hin yinukot ka tuig na. Ini nga peryodo han panahon nagtagana hin hura nga higayon ha ngatanan nga katawohan nga makita an pagkatotoo han ginsisiring han Biblia: “An paagi han tawo diri aada ha iya ngahaw, diri aada ha tawo nga naglalakat an pagmando han iya mga pitad. O Jehova, waydongi ako.”—Jeremias 10:23, 24.

Yana, paglabay hini ngatanan nga mga siglo, nakikita naton nga pakyas an pagmando nga bulag ha Dios. Tungod hito, katuyoan han Dios nga tapuson na an nakakadaot nga pag-eksperimento han mga tawo ha pagin bulag ha iya ngan ha iya mga balaud.

Urusahon nga Tidaraon

Iginpapakita han tagna han Biblia nga hirani na gud tapuson han Dios inin madarahog ngan mabangis nga sistema han mga butang: “Diri mag-iiha, ngan an mga magraot pagwawad-on . . . Kondi an maaghop makakapanunod han tuna, ngan maglilipay hira tungod han kahuraan han kamurayaw.”—Salmo 37:10, 11.

An usa nga tagna ha Daniel 2:44 nasiring: “Ha mga adlaw hito nga kahadian [ngatanan nga klase han pagmando nga naeksister yana] an Dios ha langit magpapabangon hin usa nga ginhadian, nga diri gud magugunaw, diri man an kagamhanan hini itatapod ha iba nga katawohan; kondi ini magpipinit-pinit ngan mag-aanaw hini ngatanan nga ginhadian, ngan ini matindog ha kadayonan.” Diri na gud tutugotan pa an pagmando han tawo. An bug-os nga tuna pagmamandoan han Ginhadian han Dios. Ilarom han administrasyon hito, an bug-os nga tuna hihimoon nga paraiso ngan an katawohan hinay-hinay nga magigin hingpit basi magkinabuhi hin waray kataposan ha kalipayan. An Biblia nagsasaad: “Pagpapahiron [han Dios] an ngatanan nga luha tikang ha ira mga mata; ngan mawawaray na kamatayon; ngan mawawaray na an kabidoan, bisan pagtangis, bisan kasakit pa gud.” (Pahayag 21:4) Urusahon gud an tidaraon nga igtatagana ha aton han Dios!

Naiiba nga Kinabuhi

An pakabiling hin makapatagbaw nga mga baton ha akon mga pakiana nagbag-o han akon kinabuhi. Tikang hito nga panahon padayon, karuyag ko mag-alagad ha Dios ngan buligan an iba nga makasabot kon kay ano nga gintutugotan han Dios an pag-antos. Hinsabtan ko an pagkaseryoso han ginsisiring ha 1 Juan 2:17: “An kalibotan [ini nga presente nga sistema han mga butang nga ginmamandoan ni Satanas] nawawara, ngan an iya kairiphon: kondi an nagbubuhat ha kaburut-on han Dios nagpapadayon ha gihapon.” Karuyag ko gud mabuhi hin waray kataposan ha bag-o nga kalibotan han Dios. Nagdesisyon ako pag-ukoy ha New York ngan nagtikang ako pakig-upod ha usa nga kongregasyon han mga Saksi ni Jehova didto, ngan damu an akon makalilipay nga mga eksperyensya ha pagbulig ha iba nga mahibaro han akon hinbaroan.

Han 1949, nakilala ko hi Rose Marie Lewis. Hiya, an iya nanay nga hi Sadie, ngan an iya unom nga kabugtoan nga kababayin-an mga Saksi ni Jehova. Hi Rose bug-os-panahon nga nag-aalagad ha Dios ha pagsangyaw nga buruhaton. Damu an iya maopay nga kalidad, ngan naruyagan ko dayon hiya. Ginkasal kami han Hunyo 1950 ngan inukoy ha New York. Malipayon kami ha amon ginbubuhat ngan nagrarayhak ha paglaom nga mabuhi hin waray kataposan ha bag-o nga kalibotan han Dios.

Han 1957, kami ni Rose Marie gintawag nga mag-alagad hin bug-os-panahon ha sentro nga opisina han mga Saksi ni Jehova ha kalibotan, ha Brooklyn, New York. Hadton Hunyo 2004,  54 ka tuig na kami nga malipayon nga mag-asawa, nga an 47 ka tuig hito ha sentro nga opisina ha Brooklyn. Makapatagbaw ito nga mga tuig ha pag-alagad kan Jehova ngan pagtrabaho kaupod han yinukot nga igkasi-tumuroo.

An Akon Pinakagrabe nga Pag-antos

Makasurubo nga temprano han Disyembre 2004, hinbaroan han mga doktor nga hi Rose Marie may-ada kanseros nga tumor ha usa han iya baga. Nagkauruyon an mga doktor nga malaksi nga natubo ito ngan kinahanglan kuhaon. Gin-operahan hiya ha ikatarapos han Disyembre, ngan paglabay hin haros usa ka semana, kinadto an nag-opera nga doktor ha kwarto ni Rose ha ospital samtang nakadto ako ngan siniring: “Rose Marie, uli na! Opay ka na!”

Kondi, pira la ka adlaw tikang makauli hi Rose Marie, nag-inul-ol hinduro an iya tiyan ngan an iba nga parti han iya lawas. Nagpadayon ini, salit binalik hiya ha ospital para hin dugang nga eksaminasyon. Nakita nga tungod han diri-hinbabaroan nga hinungdan, may-ada hiya importante nga mga organo nga nagpapabagtik han iya dugo salit napupugngan ini nga mga organo ha pagkaada han ginkikinahanglan nga oksihina. Ginbuhat han mga doktor an ngatanan nga ira mahihimo basi matambal ini kondi napakyas. Paglabay hin pipira la ka semana, han Enero 30, 2005, nag-antos ako han pinakamakasurubo nga eksperyensya han akon bug-os nga kinabuhi. Namatay an akon hinigugma hinduro nga Rose Marie.

Hito nga panahon, haros 80 anyos na ako ngan nakaobserba na han pag-antos han mga tawo ha akon bug-os nga kinabuhi, kondi naiiba ini. Kami ni Rose Marie, sugad han siring han Biblia, “usa nga unod.” (Genesis 2:24) Nakita ko an pag-antos han iba ngan nag-antos mismo kon namamatayan hin mga sangkay ngan paryente. Kondi an pag-antos nga akon naeksperyensyahan han namatay an akon asawa mas duro ngan mas nagpapabilin. Yana bug-os ko na nga hinsasabtan an duro nga kasubo nga maiha na nga resulta han kamatay han mga hinigugma ha tawhanon nga pamilya.

Bisan pa hito, an akon pagsabot mahitungod ha tinikangan han pag-antos ngan ha kon paonan-o ito matatapos nakabulig ha akon nga diri bug-os nga maapektohan. An Salmo 34:18 nasiring: “Hi Jehova hirani hadton may masinakitnon nga kasingkasing, ngan nagluluwas hiya hadton mga mabinasulon an espiritu.” An yawi basi maantos ini amo an paghibaro nga an Biblia nagtututdo nga magkakamay-ada pagkabanhaw, nga an aadto ha mga lubnganan mabubuhi utro ngan magkakaada higayon nga mabuhi ha waray kataposan ha bag-o nga kalibotan han Dios. An Buhat 24:15 nasiring: “May pagkabanhaw han mga minatay han mga magtadong ngan diri man magtadong.” Nahigugma gud hi Rose Marie ha Dios. Sigurado ako nga hinigugma liwat hiya han Dios ngan Iya hinunumdoman hiya ngan babanhawon hiya ha Iya itinanda nga panahon, hinaot unta nga ha diri na gud maiha.—Lukas 20:38; Juan 11:25.

Bisan kon duro gud an kasubo kon namamatay an usa nga hinigugma, mas duro an magigin kalipay ha pagtapo hin hinigugma ha pagkabanhaw. (Markos 5:42) An Pulong han Dios nagsasaad: “An imo mga patay mabubuhi. . . . An tuna masalikway han mga patay.” (Isaias 26:19) Damu han “mga magtadong” nga gin-unabi ha Buhat 24:15 an posible nga temprano nga babanhawon. Makalilipay gud ito nga panahon! Ngan usa han babanhawon hi Rose Marie. Mahigugmaon gud nga aabi-abihon hiya han iya mga hinigugma! Makapatagbaw gud nga mabuhi hito nga panahon ha kalibotan nga waray pag-antos!

[Mga Retrato ha pahina 9]

Nakita ko an pag-antos samtang nakadistino ha Tsina

[Mga Retrato ha pahina 10]

Tikang han 1957, nag-alagad na ako ha sentro nga opisina han mga Saksi ni Jehova ha Brooklyn

[Retrato ha pahina 12]

Ginkasal kami ni Rose Marie han 1950

[Retrato ha pahina 13]

Ha ika-50 nga anibersaryo han amon kasal, han 2000