Importante nga mga Punto Tikang ha Siyahan nga Libro han mga Salmo
An Pulong ni Jehova Buhi
Importante nga mga Punto Tikang ha Siyahan nga Libro han mga Salmo
ANO an angayan nga ulohan para ha usa nga libro han Biblia nga an kadam-an nga sulod hito mga pagdayaw ha aton Maglalarang, hi Jehova nga Dios? Waray lain nga ngaran an mas angayan kay han Mga Salmo, o Mga Pagdayaw. Inin pinakahilaba nga libro han Biblia may-ada han maopay an pagkakomposo nga mga kanta nga nag-aasoy han makaruruyag nga mga kalidad ngan gamhanan nga mga buhat han Dios ngan nagsasaysay hin damu nga tagna. Damu hito nga kanta an nagpapahayag han mga pagbati han mga parasurat hito samtang nag-aantos hira hin kakurian. Ini nga mga pulong nagkukobre hin peryodo nga mga usa ka yukot ka tuig—tikang ha mga adlaw ni propeta Moises tubtob ha mga panahon katapos han pagkadistyero. An mga parasurat amo hira Moises, Hadi David, ngan iba pa. Ginsisiring nga an saserdote nga hi Esra an naghan-ay hini nga libro ha ultimo nga porma hito.
Tikang ha kadaan nga panahon, an libro han Mga Salmo ginbahin na ha lima nga koleksyon, o seksyon, han mga karantahon: (1) Salmo 1-41, (2) Salmo 42-72, (3) Salmo 73-89, (4) Salmo 90-106, ngan (5) Salmo 107-150. Ginhihisgotan hini nga artikulo an siyahan nga koleksyon. An ngatanan gawas han tulo nga salmo hini nga seksyon ginsisiring nga kan Hadi David han kadaan nga Israel. An mga nagkomposo han Salmo 1, 10, ngan 33 waray mahibaroi.
“DIOS KO, BATO NGA BANTILIS KO”
Katapos ipahayag han siyahan nga salmo nga malipayon an tawo nga nalilipay ha balaud ni Jehova, an ikaduha nga salmo espisipiko nga naghihisgot mahitungod han Ginhadian. a Mga pangamuyo ha Dios an kadak-an nga sulod hini nga grupo han mga salmo. Pananglitan, an Salmo 3-5, 7, 12, 13, ngan 17 mga pangamuyo para han katalwasan tikang ha mga kaaway. Ginpapabug-atan han Salmo 8 an pagkaharangdon ni Jehova kon itanding ha pagin ubos han tawo.
Ha paghulagway kan Jehova sugad nga Parapanalipod han iya katawohan, nagkanta hi David: “Dios ko, bato nga bantilis ko, ha iya maayop ako.” (Salmo 18:2) Hi Jehova gindadayaw ha Salmo 19 sugad nga Maglalarang ngan Parahatag-hin-balaud, sugad nga Manluluwas ha Salmo 20, ngan sugad nga Manluluwas han iya dinihogan nga Hadi ha Salmo 21. Ha Salmo 23 iginhuhulagway hiya sugad nga Daku nga Magbarantay, samtang ha ika-24 nga Salmo iginhuhulagway hiya sugad nga mahimayaon nga Hadi.
Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:
2:1, 2—Ano nga “bagay nga kawang” an padayon nga ginyiyinakan han mga nasud? An “bagay nga kawang” amo an padayon nga nababarak-an han mga gobyerno han tawo ha pagpadayon han ira awtoridad. Waray ini pulos tungod kay an ira katuyoan sigurado nga mapapakyas. Makakalaom gud ba an mga nasud ha paglampos kon hira magpadayon ha “pagtigi kan Jehova, ngan patok han iya hinirogan”?
2:7—Ano an “sugo” ni Jehova? Ini nga sugo amo an kauyonan para ha usa nga Ginhadian, nga ginhimo ni Jehova upod han iya hinigugma nga Anak, hi Jesu-Kristo.—Lukas 22:18, 29.
2:12—Ha ano nga paagi an mga magmarando han mga nasud ‘makakaharok ha anak’? Ha mga panahon han Biblia, an pagharok usa nga kapahayagan han pagin magsangkay ngan pagkamaunungon. Usa ito nga paagi han pag-abi-abi ha mga bisita. An mga hadi han tuna ginsusugo nga humarok ha Anak—karuyag sidngon, karawaton hiya sugad nga Mesianiko nga Hadi.
3:superskripsyon—Ano an katuyoan han ulohan nga ginbutang ha pipira han mga salmo? An ulohan usahay nagpapakilala han parasurat ngan/o naghahatag hin impormasyon mahitungod ha kon ano an mga kahimtang han ginkomposo an salmo, sugad han kahimtang han Salmo 3. An superskripsyon mahimo liwat magsaysay han katuyoan o gamit han partikular nga kanta (Salmo 4 ngan 5), sugad man naghahatag ito hin mga instruksyon may kalabotan ha musika (Salmo 6).
3:2—Ano an “Sela”? Ini nga termino kasagaran nga ginhuhunahuna nga nagpapasabot hin madaliay nga pag-undang basi mamingaw nga mamalandong, diin an pagkanta la an igin-uundang o an pagkanta ngan an instrumento ha musika. Katuyoan han pag-undang nga mas mapabug-atan an ideya o pagbati nga iginpahayag pa la. Diri kinahanglan basahon hin makusog an pulong durante han pagbasa han mga Salmo ha publiko.
11:3—Ano nga mga pundasyon an nagkaguguba? Ini an mga pundasyon mismo nga sinasarigan han sosiedad han tawo—balaud, pagmando, ngan hustisya. Kon diri ini nagkakauruyon, nahitatabo an kasamokan ha sosiedad ngan nawawara an hustisya. Ilarom han sugad nga mga kahimtang, ‘an bisan hin-o nga matadong’ kinahanglan bug-os nga sumarig ha Dios.—Salmo 11:4-7.
21:3—Ano an makatirigamnan mahitungod han “balaraw [“korona,” NW] nga bulawan nga uray”? Waray isumat kon literal an korona o nagsimbolo hin dugang nga himaya tungod han damu nga kadaogan ni David. Kondi, ini nga bersikulo matagnaon nga nagtutudlok han korona han pagkahadi nga ginkarawat ni Jesus tikang kan Jehova han 1914. An pagin bulawan hini nga korona nagpapasabot nga an iya pagmando an gimaopayi.
22:1, 2—Ano an posible nga hinungdan nga gin-abat ni David nga ginbayaan na hiya ni Jehova? Hi David duro nga gin-iipit han iya mga kaaway salit ‘an iya kasingkasing nagin sugad hin taro ngan natunaw ha sulod niya.’ (Salmo 22:14) Bangin nahunahuna niya nga gin-abandona na hiya ni Jehova. Ini liwat an gin-abat ni Jesus han ginraysang hiya. (Mateo 27:46) Iginpapakita han mga pulong ni David an iya tawhanon nga reaksyon ha iya makuri gud nga kahimtang. Kondi ha iya pag-ampo nga nakarekord ha Salmo 22:16-21, matin-aw nga makikita nga waray mawara an iya pagtoo ha Dios.
Mga Leksyon Para ha Aton:
1:1. An pakig-upod-upod ha mga diri nahigugma kan Jehova sadang likyan.—1 Korinto 15:33.
1:2. Kinahanglan diri naton palabyon an usa ka adlaw nga diri gintatagad an espirituwal nga mga butang.—Mateo 4:4.
4:4. Kon nasisina o napupungot, maaramon an pagpugong ha aton pagyakan basi waray kita mayakan nga pagbabasulan naton ha urhi.—Efeso 4:26.
4:5. An aton espirituwal nga mga halad nagigin “mga halad han katadongan” la kon resulta ito han husto nga mga motibo ngan kon an aton paggawi nauyon ha mga ginkikinahanglan ni Jehova.
6:5. May-ada pa ba mas maopay nga hinungdan ha paghingyap nga padayon nga mabuhi?—Salmo 115:17.
9:12. Namimiling hi Jehova hin ginpaagay nga dugo basi sirotan an mga salaan ha dugo, kondi gindudumdom niya an “singgit han mga kablas.”
15:2, 3; 24:3-5. An totoo nga mga magsiringba kinahanglan magyakan han kamatuoran ngan maglikay ha buwa nga mga panumpa ngan pagpakaraot.
15:4. Gawas la kon masantop naton nga nakahimo kita hin saad nga supak ha Kasuratan, sadang naton buhaton an aton bug-os nga mahihimo ha pagtuman han aton saad, bisan kon makuri hinduro an pagbuhat hito.
15:5. Sugad nga mga magsiringba ni Jehova, kinahanglan magbantay kita ha sayop nga paggamit han kwarta.
17:14, 15. Iginsisentro han “mga tawo nga kalibotanon” an ira mga pangalimbasog ha pagpariko, pagpamilya, ngan pagbilin hin panurundon. An nangunguna nga interes ni David ha kinabuhi amo an pagkaada maopay nga ngaran ha Dios basi ‘makatan-aw han iya nawong,’ o makaeksperyensya han pabor ni Jehova. Ha “pagmata” ni David ha mga saad ngan pasarig ni Jehova, maabat hiya hin ‘pagtunga ha pagtan-aw han Iya ladawan,’ o magrarayhak ha pagin aada ha iya han presensya ni Jehova. Pariho kan David, diri ba sadang naton isentro an aton kasingkasing ha espirituwal nga mga bahandi?
19:1-6. Kon an mga linarang, nga diri nakakayakan o nakakapangatadongan, naghihimaya kan Jehova, diri ba kita nga nakakahunahuna, nakakayakan, ngan nakakasingba labaw gud nga sadang magbuhat hito?—Pahayag 4:11.
19:7-11. An mga ginkikinahanglan ni Jehova—mapulsanon gud ito para ha aton!
19:12, 13. An mga sayop ngan nagpaparagbuot nga mga buhat mga sala nga kinahanglan likyan.
19:14. Sadang kita magin mahunahunaon diri la ha aton ginbubuhat kondi ha aton liwat ginsisiring ngan ginhuhunahuna.
“GINBIKYAW MO AKO HAN AKON KAMATADONG”
Kinasingkasing gud nga hingyap ngan marig-on nga determinasyon ha pagtipig han integridad an iginpahayag ni David ha siyahan nga duha nga salmo hini nga koleksyon! “Kondi hi ako, maglalakat ako ha akon pagkahingpit [“integridad,” NW],” nagkanta hiya. (Salmo 26:11) Ha iya pag-ampo para han kapasayloan han mga sala, hiya nagsiring: “Han nagmimingaw ako, an akon mga tul-an nagkakadadaan, tungod han akon paghinaroy ha bug-os nga adlaw.” (Salmo 32:3) Ha mga maunungon kan Jehova, hi David nagpasarig: “An mga mata ni Jehova ngadto ha mga magtadong, ngan binubuka niya iton iya talinga ngadto ha ira singgit.”—Salmo 34:15.
An sagdon ha Salmo 37 birilhon gud ha mga Israelita ngan ha aton, tungod kay nagkikinabuhi kita ha “kataposan nga mga adlaw” hinin sistema han mga butang! (2 Timoteo 3:1-5) Ha mga tagna mahitungod kan Jesu-Kristo, an Salmo 40:7, 8 nasiring: “Iini, hahani ako; ha basahon nga linukot ginsuratan tungod ha akon: nalilipay ako hin pagsugot han imo kaburut-on, Oh Dios nakon; ngan an imo balaud aadi ha sakob han akon kasingkasing.” An ultimo nga salmo hini nga koleksyon amo an mahitungod ha hangyo ni David para han bulig ni Jehova durante han masamok nga mga tuig katapos han ira pakasala ni Bat-seba. Hiya nagkanta: “Mahitungod ha akon, ginbikyaw mo ako han akon kamatadong.”—Salmo 41:12.
Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:
26:6—Pariho kan David, paonan-o kita simboliko nga maglalakat ha palibot han altar ni Jehova? An altar nagrirepresentar han kaburut-on ni Jehova ha pagkarawat han halad-lukat ni Jesu-Kristo para ha pagtubos han katawohan. (Hebreo 8:5; 10: 5-10) Naglalakat kita ha palibot han altar ni Jehova pinaagi ha pagtoo hito nga halad.
29:3-9—Ano an iginpapasabot han pagparihoa han tingog ni Jehova ha madalugdog nga bagyo nga nag-aaghat hin kahipausa samtang nalanoy ito? Ini: An makatarag-ob nga gahum ni Jehova!
31:23—Paonan-o ginbabalosan hin damu an tawo nga mapahitas-on? An balos dinhi amo an sirot. Nakakarawat han matadong an iya balos para ha iya diri-tinuyo nga mga sayop pinaagi han disiplina tikang kan Jehova. Tungod kay an mapahitas-on diri nabaya han iya sayop nga buhat, ginbabalosan hiya hin damu pinaagi han duro nga sirot.—Proberbios 11:31; 1 Pedro 4:18.
33:6—Ano an “gininhawa” han baba ni Jehova? Ini nga gininhawa amo an aktibo nga pwersa o baraan nga espiritu han Dios nga ginamit niya ha paglarang han pisikal nga kalangitan. (Genesis 1:1, 2) Gintatawag ito nga gininhawa han iya baba tungod kay, pariho hin makusog nga gininhawa, masusugo ito ha pagbuhat ha hirayo.
35:19—Ano an kahulogan han hangyo ni David nga diri tugotan an nangangalas ha iya nga mamirok han ira mata? An pagpirok han mata magpapasabot nga an kaaway ni David nalilipay tungod han paglampos han ira nakakadaot nga mga plano kontra ha iya. Naghangyo hi David nga diri ini mahitabo.
Mga Leksyon Para ha Aton:
26:4. Maaramon para ha aton nga likyan an pakig-upod hadton nagtatago han ira pangirilal-an ha mga chat room ha Internet, hadton aada ha eskwelahan o ha aton gintatrabahoan nga nagpapakasurosangkay naton tungod han maraot nga mga hinungdan, ha mga apostata nga nagpapakasurosinsero, ngan hadton may-ada doble nga pagkinabuhi.
26:7, 12; 35:18; 40:9. Kinahanglan dayawon naton hi Jehova ha kadaygan ha aton Kristiano nga mga katirok.
26:8; 27:4. Ginpapabilhan ba naton an pagtambong ha Kristiano nga mga katirok?
26:11. Samtang nagpapahayag hi David han iya determinasyon ha pagtipig han iya integridad, naghangyo liwat hiya nga tubuson hiya. Oo, makakatipig kita han aton integridad bisan pa han aton pagin diri hingpit.
29:10. Pinaagi han paglingkod ha “lunop,” iginpapasabot ni Jehova nga bug-os nga kontrolado niya an iya gahum.
30:5. An nangunguna nga kalidad ni Jehova amo an gugma—diri an kasina.
32:9. Diri karuyag ni Jehova nga magin pariho kita ha mula o asno nga nasugot tungod han busal o han latigo. Lugod, karuyag niya nga pilion naton nga sundon hiya tungod han aton pagsabot ha iya kaburut-on.
33:17-19. Waray hinimo han tawo nga sistema, mationan-o man karig-on, an makakahatag hin katalwasan. Hi Jehova gud la ngan an kahikayan han iya Ginhadian an kinahanglan naton sarigan.
34:10. Daku gud ini nga pagpasarig para hadton gin-uuna ha ira kinabuhi an intereses han Ginhadian!
39:1, 2. Kon an magraot nangangalimbasog nga makakuha hin impormasyon basi dauton an aton mga igkasi-tumuroo, maaramon para ha aton nga ‘bantayan an aton baba hin bukado’ ngan magpabilin nga mamingaw.
40:1, 2. An paglaom kan Jehova makakabulig ha aton nga malamposan an depresyon ngan makagawas “tikang ha bubon nga makalilisang, tikang ha lapok.”
40:5, 12. An mga kalamidad o personal nga mga sayop, mationan-o man kadamu, diri makakapaluya ha aton kon diri naton hingalimtan an kamatuoran nga an mga bendisyon ha aton ‘mas damu pa kay han aton maiisip.’
“Bulahan hi Jehova”
Nakakaliaw gud ngan nakakadasig an 41 nga salmo ha siyahan nga koleksyon! Nag-aantos man kita hin mga kakurian o nakukonsensya, nakakakuha kita hin kusog ngan pagdasig tikang hini nga bahin han gamhanan nga Pulong han Dios. (Hebreo 4:12) Ini nga mga salmo may-ada impormasyon nga naghahatag hin masasarigan nga giya ha pagkinabuhi. Pauro-utro nga ginpapasarig kita nga anoman an kakurian nga aton maeksperyensyahan, diri kita papasibay-an ni Jehova.
An siyahan nga koleksyon han mga salmo nagtatapos pinaagi hini nga mga pulong: “Bulahan hi Jehova, an Dios ha Israel, tikang ha waray kataposan ngadto ha waray kataposan. Gabay pa ngan gabay pa.” (Salmo 41:13) Katapos tagdon ito, diri ba kita napapagios ha pagbulahan, o pagdayaw kan Jehova?
[Footnote]
[Blurb ha pahina 19]
Kon an waray-kinabuhi nga mga linarang naghihimaya kan Jehova, labaw gud nga sadang naton buhaton ito!
[Retrato ha pahina 17]
Ginkomposo ni David an kadam-an han siyahan nga 41 nga salmo
[Retrato ha pahina 18]
Maaram ka ba kon hain nga salmo an naghuhulagway kan Jehova sugad nga an Daku nga Magbarantay?
[Retrato ha pahina 20]
Ayaw palabya an usa ka adlaw nga diri gintatagad an espirituwal nga mga butang
[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 17]
Mga bitoon: Ha pagtugot han United States Naval Observatory
[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 19]
Mga bitoon, pahina 18 ngan 19: Ha pagtugot han United States Naval Observatory
[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 20]
Mga bitoon: Ha pagtugot han United States Naval Observatory