An Pulong ni Jehova Buhi

Importante nga mga Punto Tikang ha Libro han Isaias—l

“HIN-O [an] akon pakakadtoon, ngan hin-o an makadto para ha amon?” Hini nga panawagan ni Jehova nga Dios, hi Isaias nga anak ni Amos binaton: “Iini ako; pakadtoa ako.” (Isaias 1:1; 6:8) Hito nga panahon, kinarawat hiya hin toka sugad nga propeta. An buruhaton ni Isaias sugad nga propeta nakarekord ha libro han Biblia nga may-ada han iya ngaran.

An libro han Isaias, nga iginsurat han propeta mismo, nagkukobre hin peryodo nga 46 ka tuig, tikang han mga 778 A.K.P. tubtob ha katapos han 732 A.K.P. Bisan kon an libro may-ada mga kapahayagan kontra ha Juda, Israel, ngan ha nakapalibot nga mga nasud, an nangunguna nga tema hito diri paghukom. Lugod, ito an pagluwas ni Jehova nga Dios. (Isaias 25:9) Ha pagkamatuod, an ngaran mismo nga Isaias nangangahulogan hin “Pagluwas ni Jehova.” Paghihisgotan hini nga artikulo an importante nga mga punto tikang ha Isaias 1:1–35:10.

“AN SALIN MABALIK”

(Isaias 1:1–12:6)

An Biblia diri nag-uunabi kon an matagnaon ba nga mensahe nga nakarekord ha siyahan nga lima nga kapitulo han libro han Isaias iginpahayag antes o katapos pilion hi Isaias sugad nga propeta. (Isaias 6:6-9) Kondi, matin-aw nga an Juda ngan Jerusalem masakit ha espirituwal “tikang ha rapadapa han tiil bisan ngadto ha ulo.” (Isaias 1:6) Kalyap an idolatriya. Magraot an mga lider. Nagin mapahitas-on an kababayin-an. An katawohan diri nag-aalagad ha Dios ha paagi nga kinakarawat niya. Hi Isaias ginsugo ha pagkadto ngan pagyakan hin pauroutro ha mga diri nasabot ngan diri liwat naruruyag hin kahibaro.

An Juda gintatarhog hin pag-atake han gintampo nga kasundalohan han Israel ngan Sirya. Ginagamit hi Isaias ngan an iya mga anak sugad nga ‘mga pangirilal-an ngan katingalahan,’ hi Jehova nagpasarig ha Juda nga an alyansa han Israel ngan Sirya diri maglalampos. (Isaias 8:18) Kondi, an nagpapadayon nga kamurayawan maabot la pinaagi han pagmando han “Prinsipe ha Pagdait.” (Isaias 9:6, 7) Huhukman liwat ni Jehova an Asirya, an nasud nga ginagamit niya sugad nga “pudlos han [iya] kasina.” Ha urhi bibihagon an Juda, kondi “an salin mabalik.” (Isaias 10:5, 21, 22) An totoo nga hustisya matutuman ilarom han pagmando han simboliko nga “saringsing tikang ha puno ni Jesse.”—Isaias 11:1.

Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:

1:8, 9—Ha ano nga paagi an anak nga babaye han Sion ‘mabibilin sugad hin hulakdong ha urubasan, sugad nga huronan ha tanaman nga kapipinohan’? Iginpapasabot hini nga durante han pag-atake han Asirya, an Jerusalem magigin sugad hin waray gud depensa, pariho la hin hulakdong o payag ha urubasan o hin masayon maruba nga huronan ha tanaman nga kapipinohan. Kondi hi Jehova mabulig hito ngan diri matugot nga ito magin sugad han Sodoma ngan Gomorra.

1:18—Ano an kahulogan han mga pulong: “Kadi yana, ngan pagminatadonganay kita”?  Diri ini imbitasyon ha pag-iristorya o pagkaada negosasyon butnga han magkapatas nga mga partido nga andam magkompromiso basi magkauyon. Lugod, ini nga bersikulo nagtutudlok ha pag-atubang ha hukmanan basi pamatud-an an hustisya diin an matadong nga Hukom, hi Jehova, naghahatag ha Israel hin higayon nga magbag-o ngan maglimpyo.

6:8a—Kay ano nga gin-gamit dinhi an pronombre nga “akon” ngan “amon”? An pronombre nga “akon” nagrirepresentar kan Jehova nga Dios. An plural nga pronombre nga “amon” nagpapasabot nga may-ada usa pa nga persona nga upod ni Jehova. Syempre, ini amo an iya “bugtong nga Anak.”—Juan 1:14; 3:16.

6:11—Ano an iginpapasabot ni Isaias han nagpakiana hiya: “Ginoo, ngada san-o?” Hi Isaias diri nagpapakiana kon tubtob san-o hiya magpapahayag han mensahe ni Jehova ha katawohan nga diri namamati. Lugod, karuyag niya hibaroan kon tubtob san-o magpapadayon an pagpasipara ha ngaran han Dios tungod han masakiton ha espirituwal nga kahimtang han katawohan.

7:3, 4—Kay ano nga ginluwas ni Jehova an maraot nga hi Hadi Ahas? An mga hadi han Sirya ngan Israel nagplano nga paiwason ha pagmando hi Hadi Ahas han Juda ngan mag-establisar hin kasaliwan niya nga magigin basalyo nga magmarando, an anak ni Tabeel—nga diri tulin ni David. Inin yawan-on nga plano makakapaundang unta ha pagpadayon han kauyonan kan David may kalabotan ha Ginhadian. Ginluwas ni Jehova hi Ahas basi matipigan an katulinan nga pagtitikangan han iginsaad nga “Prinsipe ha Pagdait.”—Isaias 9:6.

7:8—Paonan-o an Epraim ‘nagkabahin-bahin’ ha sulod hin 65 ka tuig? An pagkadistyero han katawohan han napulo-ka-tribo nga ginhadian ngan an pag-ukyi utro han nasud hin mga langyawanon nagtikang “ha mga adlaw ni Peka an hadi ha Israel,” waray pag-iha katapos ipahayag ni Isaias ini nga tagna. (2 Hadi 15:29) Nagpadayon ito tubtob pa ha panahon ni Hadi Isar-hadon han Asirya, nga anak ngan manurunod ni Senakerib. (2 Hadi 17:6; Esra 4:1, 2; Isaias 37:37, 38) Tungod hinin nagpapadayon nga pagbalhin han katawohan ngadto ngan tikang ha Samaria, natuman an peryodo nga 65 ka tuig nga gin-unabi ha Isaias 7:8.

11:1, 10—Paonan-o hi Jesu-Kristo usa nga “saringsing tikang ha puno ni Jesse” sugad man “an gamot ni Jesse”? (Roma 15:12) Hi Jesus usa nga saringsing “tikang ha puno ni Jesse” ha unudnon nga paagi. Tulin hiya ni Jesse pinaagi kan David nga iya anak. (Mateo 1:1-6; Lukas 3:23-32) Kondi, an pagkarawat han hadianon nga gahum nakakaapekto ha relasyon ni Jesus ha iya kaapoy-apoyan. Tungod kay gintagan hiya hin gahum ngan awtoridad ha paghatag ha masinugtanon nga katawohan hin waray kataposan nga kinabuhi ha tuna, hi Jesus magigin ira “Amay nga Kadayonan.” (Isaias 9:6) Salit, hiya liwat “an gamot” han iya kaapoy-apoyan, upod na hi Jesse.

Mga Leksyon Para ha Aton:

1:3. Kon diri kita magkikinabuhi uyon ha ginkikinahanglan ha aton han aton Maglalarang, mas gutiay pa kay ha toro o asno an aton hinbabaroan. Ha luyo nga bahin, kon pauswagon naton an aton apresasyon ha ngatanan nga ginbubuhat ni Jehova para ha aton, diri kita magawi nga waray sarabotan ngan bayaan hiya.

 1:11-13. An salingkapaw nga relihiyoso nga mga seremonya ngan rituwal nga mga pag-ampo makauuyam kan Jehova. An aton mga buhat ngan mga pag-ampo sadang magtikang ha husto nga motibo han kasingkasing.

1:25-27; 2:2; 4:2, 3. Matatapos an pagkauripon ngan an pagkabinayaan han Juda kon bumalik na ha Jerusalem an mabinasulon nga nanhibilin ngan ipahiuli an totoo nga pagsingba. Maloloy-on hi Jehova ha nagbabasol nga mga nakabuhat hin sayop.

2:2-4. An aton madasigon nga pakigbahin ha pagsangyaw han Ginhadian ngan paghimo hin mga disipulo nabulig ha mga tawo ha damu nga nasud nga mahibaro han mga paagi han kamurayawan ngan padayon nga makigmurayaw ha usa kag usa.

4:4. Kukuhaon, o papanason, ni Jehova an kahugaw ha moral ngan pagin salaan ha dugo.

5:11-13. An pagwara han pagpugong ha kalugaringon ngan pagin timbang ha pagpili hin kaliawan nangangahulogan hin pagdumiri ha pagbuhat uyon ha kahibaro.—Roma 13:13.

5:21-23. An Kristiano nga mga tigurang, o paramangno, kinahanglan diri magin “makinaadmanon ha ira kalugaringon nga mga mata.” Kinahanglan liwat hira magin kasadangan ha ‘pag-inom hin alaksiw’ ngan maglikay ha pagpakita hin paboritismo.

11:3a. Ipinakita ha susbaranan ngan mga katutdoan ni Jesus nga may-ada kalipay ha kahadlok kan Jehova.

“HI JEHOVA MAMAMAY-ADA PAGBATI KAN JAKOB”

(Isaias 13:1–35:10)

An kapitulo 13 tubtob 23 mga kapahayagan kontra ha mga nasud. Kondi, “hi Jehova mamamay-ada pagbati [“kalooy,” NW] kan Jakob” pinaagi han pagpabalik han ngatanan nga tribo han Israel ngadto ha ira nasud. (Isaias 14:1) An mensahe mahitungod ha pagin binayaan han Juda ha kapitulo 24 tubtob 27 may-ada lakip nga saad han pagpahiuli. Iginpahayag ni Jehova an iya kasina ha “mga parahubog ha Epraim [Israel]” tungod ha pakig-alyansa ha Sirya ngan ha ‘saserdote ngan manaragna’ han Juda tungod ha pagtinguha nga makig-alyansa ha Asirya. (Isaias 28:1, 7) An kairo iginpahayag ha “Ariel [Jerusalem]” tungod ha ‘paglakat ngadto ha Ehipto’ para han panalipod. (Isaias 29:1; 30:1, 2) Bisan pa hito, an kaluwasan igintagna para ha mga indibiduwal nga nagbubuhat hin pagtoo kan Jehova.

Sugad hin “batan-on nga leon nga nangurob dida ha iya pinanginginaon,” babantayan ni Jehova an ‘Bukid Sion.’ (Isaias 31:4) May-ada liwat saad: “Kitaa, an usa nga hadi maghahadi ha pagkamatadong, ngan an mga prinsipe maglalarang ha kasubayan.” (Isaias 32:1) Bisan kon an tarhog han Asirya ha Juda nakakapatangis gud bisan ha “mga embahador ha kalinaw,” nagsaad hi Jehova nga tatambalon niya an iya katawohan, “pasasayloon [an] ira karat-an.” (Isaias 33:7, 22-24) “Hi Jehova may-ada kaaligutgot patok ha ngatanan nga nasud, ngan kapungot patok ha ngatanan nira nga panon [“kasundalohan,” NW].” (Isaias 34:2) An Juda diri magpapabilin nga binayaan. “An kamingawan ngan an mamara nga tuna magmamalipayon; ngan an kabadsan malilipay, ngan mabukad sugad han rosas.”—Isaias 35:1.

Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:

13:17—Ha ano nga paagi gintagad han mga Mediahanon an salapi sugad nga waray pulos ngan waray hira malipay ha bulawan? Mas ginpabilhan han mga Mediahanon ngan Persiahanon an himaya nga resulta han pagsakop kay ha mga dinag-an ha girra. Napamatud-an ini kan Ciro, nga naghatag ha tiuli nga mga nadistyero han bulawan ngan salapi nga mga garamiton nga  ginpanguha ni Nabukodonosor ha templo ni Jehova.

14:1, 2—Ha ano nga paagi an katawohan ni Jehova ‘nagbihag hadton mga nagbihag ha ira’ ngan ‘naglarang [‘nagsakop,’ NW] han ira mga magtaralumpigos’? Natuman ini ha mga indibiduwal sugad kan Daniel, nga hitaas an katungdanan ha Babilonya ilarom han pagmando han mga Mediahanon ngan Persiahanon; kan Ester, nga nagin rayna han Persia; ngan kan Mordekay, nga ginpili nga magin primero ministro han Imperyo han Persia.

20:2-5—Naglakat-lakat gud ba hi Isaias nga hubo ha sulod hin tulo ka tuig? Posible nga ginhukas ni Isaias an iya panggawas la nga bado ngan naglakat-lakat nga sul-ot la an iya pansulod nga bado.—1 Samuel 19:24.

21:1—Ano nga rehiyon an tinatawag nga “kamingawan ha dagat”? Bisan kon an Babilonya diri hirani ha bisan ano nga dagat, gin-uunabi ito hini nga paagi. Tungod ini kay an nagsasap-ay nga katubigan han salog Euprates ngan Tigris nakakabaha hito nga rehiyon kada tuig, nga nakakahimo hin hanangon nga “dagat.”

24:13-16—Paonan-o an mga Judio magigin “dida ha mga katawohan, sugad han pag-uy-og han kahoy nga olibo, sugad han mga panhiligad kon an panguha ha urubasan human na”? Sugad la nga may mga prutas nga nahibibilin ha kahoy o ha balagon katapos han pag-ani, gutiay la an maluluwas ha kabungkagan han Jerusalem ngan Juda. Bisan diin idistyero an mga naluwas, ha “sinirangan [Babilonya ha Este]” o ha “mga purô ha dagat [Mediteranyo],” maghihimaya hira kan Jehova.

24:21—Hin-o ‘an panon ha kahitas-an’ ngan ‘an kahadian han tuna”? ‘An panon ha kahitas-an’ mahimo gud magtudlok ha magraot nga espiritu nga mga pwersa. “An kahadian han tuna,” kon sugad, amo an mga magmarando ha tuna nga naiimpluwensyahan gud han mga demonyo.—1 Juan 5:19.

25:7—Ano an “tabon nga natabon han ngatanan nga katawohan, ngan an biraybiray nga ginbitad ha igbaw han ngatanan nga nasud”? Iginpapatin-aw hini nga pagtanding an duha nga dagku nga kaaway han katawohan—an sala ngan kamatayon.

Mga Leksyon Para ha Aton:

13:20-22; 14:22, 23; 21:1-9. An tagna ni Jehova pirme natutuman, sugad la nga natuman ito ha Babilonya.

17:7, 8. Bisan kon an kadam-an ha Israel waray mamati, may-ada mga indibiduwal nga sinarig kan Jehova. Ha pariho nga paagi, an iba ha Kakristianohan nagios uyon ha mensahe han Ginhadian.

28:1-6. An Israel mapipirde han Asirya, kondi sisiguruhon han Dios nga maluluwas an magtinumanon nga indibiduwal. Ha mga paghukom ni Jehova, diri kay waray paglaom an magtadong.

28:23-29. Gintatadong ni Jehova an sinsero nga mga indibiduwal uyon ha ira espisipiko nga mga panginahanglan ngan kahimtang.

30:15. An pagluwas ni Jehova nag-oobligar ha aton nga magpakita hin pagtoo pinaagi ha “pagpahuway” o paglikay ha pamiling hin kaluwasan pinaagi han mga buhat han tawo. Pinaagi han pagpabilin nga ‘hilom,’ o waray kahadlok, aton liwat ipinapakita an pagsarig ha abilidad ni Jehova ha pagpanalipod ha aton.

30:20, 21. Aton ‘nakikita’ hi Jehova ngan ‘hinbabatian’ an iya tingog may kalabotan ha kaluwasan pinaagi han pagsunod ha iya ginsisiring pinaagi han iya giniyahan nga Pulong, an Biblia, ngan pinaagi han “matinumanon ngan maaramon nga uripon.”—Mateo 24:45, NW.

An Tagna ni Isaias Nagpaparig-on han Aton Pagsarig ha Pulong ni Jehova

Mapasalamaton gud kita ha mensahe han Dios ha libro han Isaias! An mga tagna nga natuman na nagpaparig-on han aton pagsarig nga an ‘pulong nga nagawas ha baba ni Jehova diri mabalik ha iya nga kawang, kondi magtutuman hadton iya karuyag.’—Isaias 55:11.

Kumusta man an mga tagna mahitungod ha Mesias, sugad hadton mababasa ha Isaias 9:7 ngan 11:1-5, 10? Diri ba ito nagpaparig-on han aton pagtoo ha tagana ni Jehova para ha aton kaluwasan? Aada liwat hini nga libro an mga tagna nga an dagku nga katumanan hito nahitatabo ha aton panahon o mahitatabo pa. (Isaias 2:2-4; 11:6-9; 25:6-8; 32:1, 2) Oo, an libro han Isaias nakakadugang ha ebidensya nga “an pulong han Dios buhi”!—Hebreo 4:12.

[Retrato ha pahina 8]

Hi Isaias ngan an iya mga anak nagin ‘mga pangirilal-an ngan katingalahan ha Israel’

[Retrato ha pahina 8, 9]

An Jerusalem magigin “sugad hin hulakdong dida ha urubasan”

[Retrato ha pahina 10]

Ha ano nga paagi an katawohan han mga nasud ginbubuligan ha ‘pagpanday han ira mga kampilan nga magin mga punta hin arado’?