An Baton ni Jehova ha Kinasingkasing nga Pag-ampo

“Basi nga hira kumilala nga hi ikaw la, nga an ngaran hi Jehova, amo an Gihitaasi ha bawbaw han tuna.”—SAL. 83:18.

1, 2. Ano an naeksperyensyahan na han damu nga tawo, ngan ano nga mga pakiana an nabangon?

 PIPIRA ka tuig na an naglabay, usa nga babaye an nasubo hinduro tungod han trahedya nga nahitabo ha ira lugar. Sugad nga natawo ha Romano Katoliko nga pamilya, nangaro hiya hin bulig ha padi ha ira lugar, kondi waray ngani maruyag bisan pakiistorya ha iya. Salit nag-ampo hiya ha Dios: “Diri ako maaram kon hin-o ka . . . , kondi maaram ako nga aada ka. Alayon buligi ako nga makilala ko ikaw!” Waray pag-iha katapos hito, ginbisita hiya han mga Saksi ni Jehova ngan nakarawat niya an pagliaw ngan kahibaro nga iya ginhiningyap. Damu an ira igintutdo ha iya, upod na hito an personal nga ngaran han Dios, nga Jehova. Nalipay gud hiya hito nga iya hinbaroan. Hiya nagsiring, “Harumamay, ini an Dios nga akon ginhihiningyap nga makilala tikang pa ha akon pagkabata!”

² Damu an nakaeksperyensya na hin sugad hito. Kadam-an ha ira an nahibaro la han ngaran ni Jehova han mabasa nira an Salmo 83:18 ha Biblia. Ito nga bersikulo nasiring: “Basi nga hira kumilala nga hi ikaw la, nga an ngaran hi Jehova, amo an Gihitaasi ha bawbaw han tuna.” Pero nahunahuna mo na ba kon kay ano nga iginsurat an Salmo 83? Ano nga panhitabo an makakakombinse ha ngatanan nga hi Jehova an amo la nga matuod nga Dios? Ano an mensahe hini nga salmo para ha aton yana? Ini nga mga pakiana paghihisgotan naton hini nga artikulo. a

Pagkunsabo Kontra ha Katawohan ni Jehova

3, 4. Hin-o an nagkomposo han Salmo 83, ngan ano nga peligro an iya gin-unabi?

³ Sumala ha superskripsyon, an Salmo 83 usa nga “salmo ni Asap.” An nagkomposo hito posible gud nga tulin han Lebihanon nga hi Asap, usa ka prominente nga musikero durante han pagmando ni Hadi David. Hito nga salmo, an salmista nakimalooy kan Jehova nga gumios basi depensahan an Iya pagkasoberano ngan maipakilala an Iya ngaran. Posible nga ginkomposo ito paglabay hin pipira ka panahon katapos mamatay hi Salomon. Kay ano? Tungod kay durante han pagmando nira David ngan Salomon, an hadi han Tiro sangkay pa han Israel. Kondi, ha panahon nga ginkomposo an Salmo 83, an mga taga-Tiro kaaway na han mga Israelita ngan dinapig na ha mga kaaway han Israel.

⁴ Gin-unabi han salmista an napulo nga nasud nga nagkunsabo ha pagpoo ha katawohan han Dios. Ito nga mga kaaway nga nakapalibot ha Israel amo ini: “An mga payag han Edominhon ngan han mga Ismaelinhon, an Moab ngan an  mga Agarinhon, an Gibal ngan an Amon ngan an Amalek; an Pilistia upod an mga pumuruyo ha Tiro. An Assur liwat inupod ha ira.” (Sal. 83:6-8) Ano nga hitabo ha kasaysayan an gin-uunabi hito nga salmo? May nasiring nga gin-uunabi hito an pag-atake ha Israel han magkaalyansa nga Amon, Moab, ngan mga umurukoy ha Bukid han Seir ha panahon ni Josapat. (2 Kron. 20:1-26) Samtang an iba natoo nga nag-uunabi ito han pagkontra nga agsob maeksperyensyahan han Israel tikang ha kahirani nga mga nasud ha bug-os nga kasaysayan hito.

5. Paonan-o nabulig an Salmo 83 ha mga Kristiano yana?

⁵ Anoman an nahitabo, matin-aw nga gin-giyahan ni Jehova nga Dios an pagsurat hini nga salmo ha panahon nga namimeligro an iya nasud. Nagpaparig-on liwat ini ha mga surugoon han Dios yana, nga ha ira bug-os nga kasaysayan naatubang hin mga pag-atake han mga kaaway nga determinado ha pagpoo ha ira. Ngan sigurado nga magpaparig-on ini ha aton ha tidaraon kon tirukon na ni Gog han Magog an iya mga pwersa ha ultimo nga pangalimbasog ha pagpoo ha ngatanan nga nagsisingba ha Dios ha espiritu ngan kamatuoran.—Basaha an Esekiel 38:2, 8, 9, 16.

An Pinakaimportante ha Salmista

6, 7. (a) Ano an igin-ampo han salmista ha tinikangan han Salmo 83? (b) Ano an pinakaimportante ha salmista?

⁶ Pamati samtang iginpapahayag han salmista an iya mga pagbati pinaagi ha pag-ampo: “O Dios, ayaw paghilom: Ayaw pag-ukoy, . . . O Dios. Kay kitaa, an imo mga kaaway nan-gugugliat hin duro; ngan an mga nangangalas ha imo nadangag an ulo. Naghihimo hira hin mga maglimbungon nga sagdon kontra ha imo katawohan . . . Kay naghiringyon an usa kag usa nga pagtugot; kontra ha imo naghihimo hira hin pagkaurosa.”—Sal. 83:1-3, 5.

⁷ Ano an pinakaimportante ha salmista? Syempre, sigurado nga nabaraka hinduro hiya ha katalwasan niya ngan han iya pamilya. Kondi, an iya pag-ampo nakasentro ha mga pasipara ha ngaran ni Jehova ngan ha mga tarhog ha nasud nga kilala nga Iya katawohan. Hinaot kita ngatanan magtipig hin pariho hito nga timbang nga disposisyon samtang nag-iilob kita ha kakurian han kataposan nga mga adlaw hinin daan nga kalibotan.—Basaha an Mateo 6:9, 10.

8. Ano an motibo han mga nasud nga nagkunsabo kontra ha Israel?

⁸ Ginkotar han salmista an mga kaaway han Israel nga nagsiring: “Kadi kamo, ngan pag-uutdon ta hira basi nga diri na hira mahimo nga nasud; basi nga an ngaran nga Israel diri na paghinumdoman.” (Sal. 83:4) Nangangalas gud ito nga mga nasud ha katawohan nga pinili han Dios! Kondi may-ada pa hira iba nga motibo ha ira pagkunsabo. Karuyag nira agawon an tuna han Israel ngan naghambog: “Pag-atona naton an mga puroy-anan han Dios.” (Sal. 83:12) Nahitatabo ba an sugad hini ha aton panahon? Oo!

“Imo Baraan nga Puroy-anan”

9, 10. (a) Ha kadaan nga panahon, ano an baraan nga puroy-anan han Dios? (b) Ano nga mga bendisyon an ginpapahimulosan yana han mga dinihogan nga nanhibilin ngan han ‘iba nga mga karnero’?

⁹ Ha kadaan nga panahon, an Tuna nga Iginsaad tinatawag nga baraan nga puroy-anan han Dios. Hinumdumi an kanta ha kadaogan han mga Israelita han gintalwas hira tikang ha Ehipto: “Ha imo kalooy ikaw nagtugway han katawohan nga imo gintubos: Imo hira ginmandoan ha imo kusog ngadto ha imo baraan nga puroy-anan.” (Eks. 15:13) Paglabay han panahon, ito nga “puroy-anan” nagkaada hin templo nga may mga saserdote ngan hin kapital nga syudad, an Jerusalem, nga may mga hadi tikang ha tulin ni David ngan liningkod ha trono ni Jehova. (1 Kron. 29:23) Salit, husto nga gintawag ni Jesus an Jerusalem nga “an daku nga bungto han Hadi.”—Mat. 5:35.

¹⁰ Kumusta man ha aton panahon? Han 33 K.P., natukod an usa nga bag-o nga nasud, ‘an Israel han Dios.’ (Gal. 6:16) Gintuman hito nga nasud, nga ginkukompwesto han dinihogan nga kabugtoan ni Jesu-Kristo, an buruhaton nga waray matuman han unudnon nga Israel—an pagpasamwak han ngaran han Dios. (Isa. 43:10; 1 Ped. 2:9) Nagsaad liwat hi Jehova ha ira han iya iginsaad ha kadaan nga Israel: “Magigin Dios ako nira, ngan maaakon hira mga tawo.” (2 Kor. 6:16;  Leb. 26:12) Han 1919, ginpahinabo ni Jehova nga an mga nanhibilin han ‘Israel han Dios’ magkaada espesyal nga relasyon ha iya, ngan hito nga panahon nagtag-iya hira hin “tuna”—nga nagtutudlok ha ira mga buruhaton ha espirituwal, ngan ha ira pagtuman hini, nagpapahimulos hira han espirituwal nga paraiso. (Isa. 66:8) Tikang han dekada han 1930, minilyon nga ‘iba nga mga karnero’ an nangupod ha ira. (Juan 10:16) An kalipay ngan kauswagan ha espirituwal hinin mga Kristiano yana nagpapamatuod gud han pagkamatadong han pagkasoberano ni Jehova. (Basaha an Salmo 91:1, 2.) Nasisina gud hito hi Satanas!

11. Ano an pinangangalimbasogan pirme han mga kaaway han Dios?

¹¹ Ha panahon han kataposan, gin-aaghat ni Satanas an iya mga sakop dinhi ha tuna nga kontrahon an nanhibilin nga mga dinihogan ngan an ira kaupod nga iba nga mga karnero. Nahitabo ito ha Weste nga Europa ha pagmando han mga Nazi ngan ha Este nga Europa ha pagmando han Komunista nga gobyerno han Unyon Sobyet. Nahitabo liwat ito ha damu nga katunaan, ngan mahitatabo utro ito labi na durante han ultimo nga pag-atake ni Gog han Magog. Hito nga pag-atake, bangin kompiskaron han mga nakontra an mga panag-iya han katawohan ni Jehova sugad han ginbuhat hadto han mga kaaway. Ha anoman nga paagi, nangangalimbasog pirme hi Satanas ha pagbungkag ha aton sugad nga grupo basi mahingalimtan an ngaran nga hatag han Dios ha aton. Ano an reaksyon ni Jehova ha sugad nga pagkontra ha iya pagkasoberano? Hinumdumi an ginsiring han salmista.

Ebidensya han Kadaogan ni Jehova

12-14. Ano an duha nga daku nga kadaogan hirani ha syudad han Megido an gin-unabi han salmista?

¹² Tigamni an marig-on nga pagtoo han salmista ha abilidad ni Jehova ha pagpugong han mga plano han kaaway nga mga nasud. Gin-unabi niya ha salmo an duha nga daku nga kadaogan han Israel kontra ha mga kaaway hirani ha kadaan nga syudad han Megido, nga nahimutang ha walog nga kapatagan nga gintawag liwat nga Megido. Ha katpaso, an nagmara nga Salog Kison makikita nga nagliliko-liko hito nga walog nga kapatagan. Katapos hin pag-inuran ha katugnaw, nabaha an salog ngan an kapatagan. Bangin ito an hinungdan nga gintawag liwat ito nga “katubigan ha Megido.”—Huk. 4:13; 5:19.

¹³ Mga kinse ka kilometro ha tabok han walog tikang ha Megido nahimumutang an bungtod han More diin nagtirok basi makig-away an nagkaurosa nga kasundalohan han Midianitanhon, Amalekanhon, ngan taga-Sinirangan ha panahon ni Hukom Gideon. (Huk. 7:1, 12) An gutiay nga kasundalohan ni Gideon nagin 300 ka tawo na la, kondi ha bulig ni Jehova napirde nira an damu nga kasundalohan han kaaway. Paonan-o? Ginsunod nira an instruksyon han Dios; pagkagab-i, ginpalibotan nira an kampo han kaaway samtang ginkakaptan nira an mga tibod nga may nakatago nga naglalaga nga mga sulo. Han pagsinyas ni Gideon, ginbuong han kasundalohan an mga tibod ngan tigda nga nakita an nakatago nga mga sulo. Katapos, durungan nga ginhuyop nira an mga trumpeta ngan nagsinggit: “An kampilan ni Jehova ngan ni Gideon”! Nagupong an mga kaaway ngan nagparaptayay hira; an mga nakatalwas pinalagiw ha tabok han Salog Jordan. Hito nga panahon, mas damu nga Israelita an binulig ha paglanat ha mga kaaway. Ha kabug-osan, 120,000 nga sundalo han kaaway an pinanmatay.—Huk. 7:19-25; 8:10.

¹⁴ Mga unom ka kilometro lahos pa ha bungtod han More ha tabok han walog han Megido, nahimumutang an Bukid Tabor. Didto gintirok hadto ni Hukom Barak an 10,000 nga sundalo nga Israelita basi makig-away ha kasundalohan ni Jabin—an Kanaanhon nga hadi han Hasor—nga ginpangunahan han iya kumander nga hi  Sisera. Inin Kanaanhon nga kasundalohan may-ada 900 nga karomata nga may higlaba ngan nakakamatay nga mga surab nga puthaw nga natalibong dungan han mga kaliding nga gintaoran hito. Samtang nagtitirok ha Bukid Tabor an kasundalohan han Israel nga kulang hin mga hinganiban, an kasundalohan ni Sisera may pagsarig nga nagpakadto ha walog. Katapos, “ginsaramok ni Jehova hi Sisera, ngan an ngatanan niya nga karomata ha pakig-away, ngan an ngatanan niya nga kasundalohan.” Posible gud nga tungod ha tigda nga pag-uran hin makusog binaha an Salog Kison salit nahilubong ha lapok an mga karomata. Ngan an ngatanan nga kasundalohan pinanmatay han mga Israelita.—Huk. 4:13-16; 5:19-21.

15. (a) Ano an igin-ampo han salmista nga pagbuhaton ni Jehova? (b) Ano an iginpapahinumdom ha aton han termino para ha ultimo nga girra han Dios?

¹⁵ An salmista nakimalooy kan Jehova nga buhaton an pariho hito ngada ha mga nasud nga nangalimbasog pagpoo ha Israel ha iya panahon. Hiya nag-ampo: “Buhata ha ira sugad ha kan Midian, sugad ha kan Sisera, sugad ha kan Jabin, ha hirani han salog nga Kison; nga nagkamamatay didto ha Endor, nga nagkahihimo sugad hin [abuno] para ha tuna.” (Sal. 83:9, 10) Makapainteres gud nga an ultimo nga girra han Dios kontra ha kalibotan ni Satanas tinatawag nga Armagedon (nangangahulogan nga “Bukid han Megido”). Ito nga termino nagpapahinumdom ha aton han mga away nga nahitabo hirani ha Megido. An kadaogan ni Jehova hito nga mga pakig-away hadto nagpapasarig ha aton han iya sigurado nga kadaogan ha girra han Armagedon.—Pah. 16:13-16.

Mag-ampo Para ha Bindikasyon ni Jehova

16. Ha ano nga paagi ‘napupuno hin kaalohan’ an mga nawong han mga parakontra yana?

¹⁶ Durante hinin “kataposan nga mga adlaw,” ginpupugngan ni Jehova an ngatanan nga pangalimbasog ha pagpoo ha iya katawohan. (2 Tim. 3:1) Sugad nga resulta, napapakaalohan an mga nakontra. Igintagna ini ha Salmo 83:16: “Pun-a an ira mga nawong hin kaalohan, basi nga hira magbiling han imo ngaran, O Jehova.” Ha damu nga nasud, pakyas gud an mga parakontra ha ira pangalimbasog nga pahilumon an mga Saksi ni Jehova. Hito nga mga nasud, an pagkamarig-on ngan pagpailob han mga magsiringba ha amo la nga matuod nga Dios nagpapamatuod ha magtadong an kasingkasing, salit damu an ‘namimiling han ngaran ni Jehova.’ Ha damu nga nasud diin mabangis nga gintimaraot hadto an mga Saksi ni Jehova, may-ada na yana napuplo ka yukot, ginatos ka yukot pa ngani, nga maglipayon nga magdarayaw ha Iya. Daku gud ito nga kadaogan ni Jehova! Ngan duro nga kaalohan ito han iya mga kaaway!—Basaha an Jeremias 1:19.

17. Ano nga peligroso nga kahimtang an inaatubang han mga nakontra, ngan ha diri mag-iiha, ano nga pag-ampo an aton mahinunumdoman?

¹⁷ Oo, maaram kita nga an away diri pa human. Ngan nagpapadayon kita ha pagsangyaw han maopay nga sumat—bisan ha mga nakontra. (Mat. 24:14, 21) Kondi, hirani na matapos an panahon nga iginhahatag yana ha mga nakontra basi magbasol ngan maluwas. Mas importante gud an pagbaraan ha ngaran ni Jehova kay ha kaluwasan han katawohan. (Basaha an Esekiel 38:23.) Kon mag-urosa na an mga nasud ha bug-os nga tuna ha pagpoo ha katawohan han Dios, mahinunumdoman naton ini nga pag-ampo han salmista: “Pagpakaalohi ngan papagkahadloka hira hin waray kataposan; oo, pagsamoka hira ngan pagtugpaka [‘pagbungkaga,’ NW].”—Sal. 83:17.

18, 19. (a) Ano an mahitatabo hadton padayon nga nakontra ha pagkasoberano ni Jehova? (b) Ano an epekto ha imo han tiarabot nga ultimo nga pagbindikar han pagkasoberano ni Jehova?

 ¹⁸ Makaarawod gud nga kataposan an mahitatabo hadton padayon nga nakontra ha pagkasoberano ni Jehova. Iginpapahayag han Pulong han Dios nga adton “waray pagtuman han maopay nga sumat”—nga tungod hito pamamatayon ha Armagedon—mag-aantos hin “pagkabungkag nga waray kataposan.” (2 Tes. 1:7-9) An ira kabungkagan ngan an kaluwasan hadton nagsisingba kan Jehova ha kamatuoran marig-on gud nga pamatuod nga hi Jehova an amo la nga matuod nga Dios. Ha bag-o nga kalibotan, diri gud hingangalimtan ito nga daku nga kadaogan. An mga ‘babanhawon nga magtadong ngan diri magtadong’ mahibabaro han makatirigamnan nga ginbuhat ni Jehova. (Buh. 24:15) Didto, makikita nira an marig-on nga pamatuod nga husto an ira desisyon ha pagpasakop ha pagkasoberano ni Jehova. Ngan an mga maaghop nga kaupod nira makukombinse dayon nga hi Jehova la an matuod nga Dios.

¹⁹ Makalilipay gud nga tidaraon an igin-andam han aton mahigugmaon nga Amay ha langit para ha iya magtinumanon nga magsiringba! Sigurado gud nga napapagios ka nga mag-ampo nga batunon dayon ni Jehova an pag-ampo han salmista: “Pagsamoka [an imo mga kaaway] ngan pagtugpaka; basi nga hira kumilala nga hi ikaw la, nga an ngaran hi Jehova, amo an Gihitaasi ha bawbaw han tuna”!—Sal. 83:17, 18.

[Footnote]

Maisasaysay Mo Ba?

• Ano an kahimtang han Israel han iginsurat an Salmo 83?

• Ano an pinakaimportante ha nagsurat han Salmo 83?

• Hin-o an kinangangalasan ni Satanas yana?

• Paonan-o ha kataposan babatunon ni Jehova an pag-ampo nga iginpahayag ha Salmo 83:18?

[Mga Pakiana]

[Mapa ha pahina 15]

(Para ha aktuwal nga format, kitaa an publikasyon)

Ano an kaparihoan han mga away hirani han kadaan nga Megido ha mahitatabo ha tidaraon?

Salog Kison

Haroset

Bukid Karmel

Walog han Jesreel

Megido

Taanak

Bukid Gilboa

Atabay han Harod

More

Endor

Bukid Tabor

Dagat han Galilea

Salog Jordan

[Retrato ha pahina 12]

Ano an nakaaghat ha usa nga salmista ha pagkomposo hin kinasingkasing nga pag-ampo?