1-3. Isaysay kon paonan-o ginpakaon ni Jesus an damu nga tawo ha usa nga lugar hirani ha Betsaida. (Kitaa an retrato ha tinikangan han artikulo.)

HUNAHUNAA ini nga eksena. (Basaha an Mateo 14:14-21.) Antes gud adto han Paskua han 32 C.E. Mga 5,000 nga kalalakin-an, ngan may-ada pa kababayin-an ngan kabataan, an sinunod kan Jesus ngan ha iya mga disipulo ha mamingaw nga lugar hirani ha Betsaida, usa nga baryo ha norte nga baybayon han Dagat han Galilea.

² Han nakita ni Jesus an mga tawo, nalooy hiya ha ira, salit gintambal niya an mga may sakit ha ira ngan gintutdoan hira hin damu nga butang mahitungod han Ginhadian han Dios. Han tikagab-i na, gin-aghat hi Jesus han iya mga disipulo nga palakton an mga tawo basi makakadto hira ha kahigrani nga baryo ngan makapalit hin ira makakaon. Kondi ginsidngan ni Jesus an iya mga disipulo: “Tagi niyo hira hin makakaon.” Bangin nahipausa hira han iya ginsiring, kay gutiay gud la an ira pagkaon—lima nga tinapay ngan duha nga gudtiay nga isda.

³ Tungod han kalooy, naghimo hi Jesus hin milagro—an amo la nga milagro nga nakarekord ha ngatanan nga upat nga Ebanghelyo. (Mar. 6:35-44; Luc. 9:10-17; Juan 6:1-13) Ginsugo ni Jesus an iya mga disipulo nga palingkuron an mga tawo ha kabanwaan nga tag-50 ngan tag-100 ha kada grupo. Kahuman mag-ampo, iya gintipik-tipik an tinapay ngan ginbahin-bahin an isda. Katapos, imbes nga direkta nga ihatag ha mga tawo an pagkaon, iginhatag ito ni Jesus “ha mga disipulo, ngan iginhatag nira ito ha mga tawo.” Milagroso nga nagsobra pa an pagkaon! Hunahunaa la: Ginpakaon ni Jesus an yinukot nga tawo pinaagi hin pipira la nga indibiduwal—an iya mga disipulo. *

4. (a) Ano nga klase hin pagkaon an mas interesado gud hi Jesus nga itagana, ngan kay ano? (b) Ano an aton hihisgotan hini ngan ha sunod nga artikulo?

⁴ Mas interesado gud hi Jesus nga magtagana hin espirituwal nga pagkaon ha iya mga sumurunod, karuyag sidngon, tutdoan hira han mga kamatuoran ha Pulong han Dios. Maaram  hiya nga kon mahibaroan nira ito nga mga kamatuoran, mahimo hira magkaada kinabuhi nga waray kataposan. (Juan 6:26, 27; 17:3) An kalooy nga nagpagios ha iya nga pakaunon hin tinapay ngan isda an damu nga tawo nagpagios liwat ha iya nga maggahin hin damu ka oras ha pagtutdo ha iya mga sumurunod. (Mar. 6:34) Kondi maaram hiya nga halipot la an iya panahon dinhi ha tuna ngan mabalik hiya ha langit. (Mat. 16:21; Juan 14:12) Kon aadto na hiya ha langit, paonan-o niya padayon nga pakakaunon hin maopay ha espirituwal an iya mga sumurunod dinhi ha tuna? Bubuhaton niya ito ha pariho nga paagi—iya pakakaunon an damu nga tawo pinaagi hin pipira la nga indibiduwal. Kondi hin-o iton pipira la nga indibiduwal? Hisgotan naton kon paonan-o gin-gamit ni Jesus an pipira la nga indibiduwal ha pagtagana hin espirituwal nga pagkaon ha iya damu nga dinihogan nga sumurunod ha siyahan nga siglo. Katapos, ha sunod nga artikulo, aton hihisgotan ini nga pakiana nga importante gud ha tagsa ha aton: Paonan-o naton mahibabaroan kon hin-o an pipira la nga indibiduwal nga ginagamit ni Kristo ha pagpakaon ha aton yana?

5, 6. (a) Ano nga importante gud nga desisyon an ginhimo ni Jesus basi masiguro nga mapapakaon hin maopay ha espirituwal an iya mga sumurunod kamatay niya? (b) Paonan-o igin-andam ni Jesus an iya mga apostol para ha importante gud nga toka kamatay niya?

⁵ An responsable nga ulo han pamilya naghihimo hin mga kahikayan basi mamangnoan an iya pamilya kon mamatay hiya. Ha pariho nga paagi, hi Jesus—nga magigin Ulo han Kristiano nga kongregasyon—naghimo hin mga kahikayan basi masiguro nga mamangnoan an espirituwalidad han iya mga sumurunod kamatay niya. (Efe. 1:22) Pananglitan, mga duha ka tuig antes mamatay hi Jesus, naghimo hiya hin importante gud nga desisyon. Gintikangan niya pagpili an pipira la nga indibiduwal nga ha urhi iya gagamiton ha pagpakaon ha damu nga tawo. Hisgotan naton an nahitabo.

⁶ Katapos mag-ampo ha bug-os nga gab-i, gintirok ni Jesus an iya mga disipulo ngan tikang ha ira nagpili hiya hin 12 nga apostol. (Luc. 6:12-16) Han sumunod nga duha ka tuig, nagin duok hiya labi na ha 12 nga apostol, gintutdoan hira pinaagi han iya ginsiring ngan han iya susbaranan. Maaram hiya nga damu gud an kinahanglan nira hibaroan; ha pagkamatuod, padayon hira nga gintawag nga mga “disipulo.” (Mat. 11:1; 20:17) Gintagan niya hira hin mapulsanon nga mga sagdon ngan ginbansay hin maopay ha ministeryo. (Mat. 10:1-42; 20:20-23; Luc. 8:1; 9:52-55) Matin-aw nga iya hira gin-aandam para ha importante gud nga toka katapos han iya kamatay ngan pagbalik ha langit.

7. Paonan-o hi Jesus naghatag hin ideya may kalabotan ha magigin nangunguna nga responsabilidad han mga apostol?

⁷ Ano an magigin toka han mga apostol? Samtang nagtitikahirani an Pentekostes 33 C.E., matin-aw nga an mga apostol magkakaada “pribilehiyo sugad nga paramangno.” (Buh. 1:20) Kondi ano an ira magigin nangunguna nga responsabilidad? Katapos mabanhaw hi Jesus, naghatag hiya hin ideya may kalabotan hito ha iya pakiistorya kan apostol Pedro. (Basaha an Juan 21:1, 2, 15-17.) Ha atubangan han pipira nga apostol, hi Jesus nagsiring kan Pedro: “Pakaona an akon gudtiay nga karnero.” Hini nga paagi iginpakita ni Jesus nga an iya mga apostol magigin kaapi han pipira nga indibiduwal nga iya gagamiton ha pagtagana hin espirituwal nga pagkaon ha damu nga tawo. Makapabantad ngan mapwersa ito nga pamatuod nga hinigugma gud ni Jesus an iya “gudtiay nga karnero”! *

8. Han Pentekostes, paonan-o iginpakita han bag-o nga mga tumuroo nga maaram gud hira kon hin-o an ginagamit ni Jesus ha pagtagana hin espirituwal nga pagkaon?

⁸ Tikang han Pentekostes 33 C.E., gin-gamit han binanhaw nga hi Kristo an iya mga apostol ha paghatag hin espirituwal nga pagkaon ha iba pa niya nga dinihogan nga mga disipulo. (Basaha an Buhat 2:41, 42.) An mga Judio ngan mga proselita nga nagin dinihogan nga mga Kristiano hito nga adlaw maaram gud kon hin-o an ginagamit ni Kristo. Waray pagruhaduha nga “nagpadayon hira ha pagpamati hin maopay ha igintututdo han mga  apostol.” Sumala ha usa nga eskolar, an Griego nga berbo nga iginhubad nga “nagpadayon hira ha pagpamati hin maopay” mahimo magpasabot hin pagin “marig-on ngan maunungon gud ha usa nga buruhaton.” An bag-o nga mga tumuroo gutom hinduro ha espirituwal nga pagkaon, ngan maaram gud hira kon diin ito makukuha. Maunungon gud nga sinarig hira ha mga apostol ha pagsaysay han mga ginsiring ngan ginbuhat ni Jesus ngan ha pagpatin-aw han kahulogan han mga teksto may kalabotan ha iya. *—Buh. 2:22-36.

9. Paonan-o iginpakita han mga apostol nga pirme hira nakapokus ha ira responsabilidad nga pakaunon an mga karnero ni Jesus?

⁹ Waray gud hingalimti han mga apostol nga an ira nangunguna nga responsabilidad amo an pagpakaon ha mga karnero ni Jesus. Pananglitan, tagda kon paonan-o nira ginsulbad an usa nga makuri nga problema nga posible magin hinungdan han pagkabahin-bahin ha bag-o nga naorganisa nga kongregasyon. An problema may kalabotan ha pagkaon—literal nga pagkaon. An mga balo nga nagyayakan hin Griego napapabay-an ha adlaw-adlaw nga panhatag hin pagkaon, kondi an mga balo nga nagyayakan hin Hebreo ginhahatagan hin pagkaon. Paonan-o ginsulbad han mga apostol ini nga problema? An “12 nga apostol” nagpili hin pito nga kwalipikado nga kalalakin-an basi manginano han “importante nga buruhaton,” an panhatag hin pagkaon. Kadam-an han mga apostol an sigurado nga binulig ha panhatag hin pagkaon ha damu nga tawo nga milagroso nga ginpakaon ni Jesus. Kondi maaram hira nga mas importante nga magpokus hira ha pagpakaon ha espirituwal. Salit ira gin-gamit an ira panahon ha “pagtutdo han pulong han Dios.”—Buh. 6:1-6.

10. Paonan-o gin-gamit ni Kristo an mga apostol ngan mga tigurang ha Jerusalem?

¹⁰ Pag-abot han 49 C.E., an nahibibilin nga mga apostol may kaupod na nga iba pa nga kwalipikado nga mga tigurang. (Basaha an Buhat 15:1, 2.) An “mga apostol ngan mga tigurang ha Jerusalem” nag-alagad sugad nga nagmamando nga lawas. Sugad nga Ulo han kongregasyon, gin-gamit ni Jesus inin gutiay nga grupo hin kwalipikado nga kalalakin-an ha pagsulbad han mga isyu may kalabotan ha mga katutdoan ngan ha pagpanginano ngan pagpanguna ha pagsangyaw ngan pagtutdo han maopay nga sumat han Ginhadian.—Buh. 15:6-29; 21:17-19; Col. 1:18.

11, 12. (a) Ano an nagpapakita nga ginbendisyonan ni Jehova an kahikayan nga gin-gamit han iya Anak ha paghatag hin espirituwal nga pagkaon ha mga kongregasyon han siyahan nga siglo? (b) Kay ano nga masayon makilala kon hin-o an ginagamit ni Kristo ha pagtagana hin espirituwal nga pagkaon?

¹¹ Ginbendisyonan ba ni Jehova an kahikayan nga gin-gamit han iya Anak ha paghatag hin espirituwal nga pagkaon ha mga kongregasyon han siyahan nga siglo? Oo! Kay ano nga makakasiguro  kita hito? Ini an ginsiring han libro han Mga Buhat: “Samtang ginlilibot nira [hi apostol Pablo ngan an iya mga kaupod ha pagbiyahe] an mga syudad, iginsumat nira ha kabugtoan didto an mga gindesisyonan han mga apostol ngan mga tigurang ha Jerusalem nga sadang nira tumanon. Salit padayon nga naparig-on an pagtoo han mga kongregasyon, ngan ha adlaw-adlaw nagtikadamu an mga tumuroo.” (Buh. 16:4, 5) Tigamni nga nagin marig-on ngan nagtikadamu ito nga mga kongregasyon tungod han ira maunungon nga pagsuporta ha nagmamando nga lawas ha Jerusalem. Diri ba pamatuod ito nga ginbendisyonan ni Jehova an kahikayan nga gin-gamit han iya Anak ha pagpakaon ha mga kongregasyon? Hinumdoman naton nga pinaagi la han hura nga bendisyon ni Jehova magigin murayaw ngan magdadamu an katawohan han Dios.—Prob. 10:22; 1 Cor. 3:6, 7.

¹² Ha aton mga ginhisgotan, aton hinbaroan nga hi Jesus may ginsunod nga paagi ha pagpakaon ha iya mga sumurunod: Iya ginpakaon an damu nga tawo pinaagi hin pipira la nga indibiduwal. Masayon makilala kon hin-o an iya ginagamit ha pagtagana hin espirituwal nga pagkaon. Aw, an mga apostol—an orihinal nga mga membro han nagmamando nga lawas—makakagpakita hin pamatuod nga ginbubuligan hira han Dios. “Damu . . . nga tigaman ngan urusahon nga mga butang an padayon nga ginhimo han mga apostol ha atubangan han mga tawo,” siring han Buhat 5:12. * Salit an mga nagin Kristiano diri na kinahanglan maghunahuna, ‘Hin-o gud an ginagamit ni Kristo ha pagpakaon han iya mga karnero?’ Kondi ha kataposan han siyahan nga siglo, nagbag-o an sitwasyon.

13, 14. (a) Ano an iginpahamangno ni Jesus mahitungod han usa nga pag-atake, ngan kakan-o nagtikang matuman an iya ginsiring? (b) Paonan-o aatakehon an kongregasyon? (Kitaa an endnote.)

¹³ Hi Jesus nagtagna nga an Kristiano nga kongregasyon aatakehon. Hinumdumi nga ha iya ilustrasyon mahitungod han mga trigo ngan han mga banwa, nagpahamangno hiya nga an mga banwa (diri tinuod nga mga Kristiano) isasabwag ha butnga han mga trigo (dinihogan nga mga Kristiano). Siring niya nga inin duha nga grupo papabay-an nga dungan nga tumubo tubtob ha pag-ani, nga mahitatabo ha “ikatarapos hini nga sistema.” (Mat. 13:24-30, 36-43) Waray pag-iha nagtikang matuman ito nga ginsiring ni Jesus. *

¹⁴ An apostasya nagtikang na ha siyahan nga siglo, kondi an matinumanon nga mga apostol ni Jesus ‘nagpugong’ nga diri mahugawan han buwa nga mga katutdoan an kongregasyon. (2 Tes. 2:3, 6, 7) Kondi han namatay an ultimo nga apostol, an apostasya nagsarang ha ngatanan nga kongregasyon, ngan damu ka siglo nga dungan nga tinubo an mga trigo ngan an mga banwa. Dugang pa, durante hito nga panahon, nagdamu an banwa ngan gutiay la an trigo. Waray organisado nga grupo nga regular nga nagtatagana hin espirituwal nga pagkaon. Maabot an panahon nga magbabag-o ito. Kondi an pakiana, San-o?

15, 16. Ano an resulta han maduruto nga pag-aram han mga Estudyante han Biblia ha Kasuratan, ngan ano nga pakiana an nabangon?

¹⁵ Samtang nagtitikahirani an kataposan han panahon han pagtubo, may pipira nga nagin interesado gud ha kamatuoran ha Biblia. Hinumdumi nga han dekada han 1870, usa nga gutiay nga grupo, nga hito nga panahon gintatawag nga mga Estudyante han Biblia, an nagkatirok ngan nag-organisa hin mga klase para ha pag-aram han Biblia. Ini nga mga klase diri bahin han bisan ano nga relihiyon o sekta han Kakristianohan. An mga Estudyante han Biblia mapainubsanon nga nag-usisa hin maopay han Kasuratan basi hibaroan an kamatuoran.—Mat. 11:25.

¹⁶ An maduruto nga pag-aram han mga Estudyante han Biblia ha Kasuratan nagkaada mag-opay gud nga resulta. Iton maunungon nga kalalakin-an ngan kababayin-an nagbuhayhag han buwa nga mga doktrina ngan nagpasamwak han espirituwal nga mga kamatuoran. Nagpublikar hira ngan nanaltag hin mga literatura nga basado ha Biblia ha bug-os nga kalibotan. An ira buruhaton nakabantad  ngan nakakombinse ha damu nga nagugutom ngan nauuhaw han kamatuoran. Salit nabangon inin makapainteres nga pakiana: An mga Estudyante han Biblia ba ha mga tuig antes han 1914 amo an pinili nga grupo nga gagamiton ni Kristo ha pagpakaon han iya mga karnero? Diri. An mga trigo ngan an mga banwa nakada pa ha panahon han pagtubo, ngan an grupo nga gagamiton ni Kristo ha pagtagana hin espirituwal nga pagkaon diri pa andam. Waray pa umabot an panahon nga an sugad-banwa nga diri tinuod nga mga Kristiano ibubulag ha sugad-trigo nga tinuod nga mga Kristiano.

17. Ano an importante nga mga panhitabo nga nagtikang han 1914?

¹⁷ Aton hinbaroan ha nahiuna nga artikulo nga an panahon han pag-ani nagtikang han 1914. Hito nga tuig, damu an importante nga panhitabo. Nagin Hadi hi Jesus, ngan nagtikang an kataposan nga mga adlaw. (Pah. 11:15) Tikang han 1914 tubtob ha temprano nga bahin han 1919, hi Jesus ngan an iya Amay nag-usisa ngan naglimpyo han espirituwal nga templo han Dios. * (Mal. 3:1-4) Katapos, tikang han 1919, panahon na nga tikangan an pagtirok han mga trigo. Ito na ba an panahon nga magpili hi Kristo hin organisado nga grupo basi magtagana hin espirituwal nga pagkaon? Oo!

18. Ano an igintagna ni Jesus nga iya pipilion, ngan ano an importante nga pakiana han nagtikang na an kataposan nga mga adlaw?

¹⁸ Ha tagna ni Jesus mahitungod han panahon han kataposan, hiya nagsiring nga magpipili hiya hin “uripon” nga maghahatag hin espirituwal nga “pagkaon ha husto nga panahon.” (Mat. 24:45-47) Hin-o ito nga “uripon”? Sugad han ginbuhat ni Jesus ha siyahan nga siglo, iya na liwat pakakaunon an damu nga tawo pinaagi hin pipira la nga indibiduwal. Kondi han nagtikang na an kataposan nga mga adlaw, an importante nga pakiana amo ini, Hin-o iton pipira la nga indibiduwal? Ito ngan an iba pa nga pakiana mahitungod han tagna ni Jesus babatunon ha sunod nga artikulo.