“An Girra nga Magtatapos han Ngatanan nga Girra”
“An Girra nga Magtatapos han Ngatanan nga Girra”
‘Ginsisiguro ko ha iyo nga ini na an ultimo nga girra—an girra nga magtatapos han ngatanan nga girra.’—WOODROW WILSON, PRESIDENTE, E.U. (1913-21).
ITO an ginlalaoman han usa nga lider ha kalibotan han natapos an Girra ha Kalibotan I, mga 90 ka tuig na an naglabay. Makangingirhat gud adto salit karuyag—ngan kinahanglan—toohan han mga nagdaog hito nga an ira pagsakripisyo magriresulta hin waray kataposan nga kapulsanan. Kondi an girra han mga tawo talagsa la makasulbad hin problema, ngan labi na nga diri ito nakakasulbad han nakagamot na nga problema han girra mismo.
Paglabay hin mga 20 ka tuig katapos han patigda-tigda nga pagsaad ni Presidente Wilson nagtikang an Girra ha Kalibotan II. Mas damu an namatay ngan nadaot hito kay han siyahan nga girra. Tungod han teknolohiya nga nahimo ha panahon butnga han duha nga girra nagin mas eksperto an mga tawo ha pagpamatay. Ha pag-ikatarapos han ikaduha nga girra, nasantop han mga lider ha kalibotan nga nagtikadaku an posibilidad nga magkaada girra.
Han 1945, hi Heneral Douglas MacArthur han E.U. nagsiring: “May-ada pa kita ultimo nga higayon ha pagtapos han mga girra. Kon diri kita maghimo hin mas makusog ngan mas maopay nga sistema, magkakaada Armagedon.”
Maaram hi Heneral MacArthur han resulta han pagbuto han duha nga bomba atomika ha Nagasaki ngan Hiroshima durante han pag-ikatarapos han Girra ha Kalibotan II. Iton makangingirhat nga panhitabo ha duha nga syudad ha Japan an hinungdan nga mabag-o an iya pagsabot ha pulong nga “Armagedon”—an bug-os nga kabungkagan pinaagi hin nuklear nga girra nga magpupoo han ngatanan.
An kabaraka ha pagkaada nuklear nga girra padayon nga nakakapaluya ha katawohan. Han dekada han 1960, an gamhanan nga mga nasud ha kalibotan naghimo hin estratihiya nga gintawag nga “mutually assured destruction.” Tumong nira nga magkaada igo nga kadamu hin missile o mga pamaagi ha pagpuntirya han mga missile nga maggagarantiya han kapoo han 25 porsyento han sibilyan ngan 50 porsyento han teknolohiya han kaaway nga nasud—bisan hin-o pa an nagpatikang han away. Bisan pa hito, gutiay la an nasarig nga matitipigan hito nga estratihiya an kamurayawan ha kalibotan.
Yana, nagtitikadamu an nuklear nga hinganiban ngan nagpapadayon an mga girra nga nagriresulta ha kamatay han diri-maihap nga katawohan. Salit, nagtatarhog pa gihapon ha katawohan an posibilidad han nuklear nga girra. Bisan kon nag-uungara an mga tawo nga mawara an girra, gutiay la an natoo nga mawawara ito pinaagi hin girra o hin bisan ano nga estratihiya.
Kondi, iginhuhulagway han Biblia an naiiba nga girra nga magtatapos han ngatanan nga girra. Tinatawag ito han Biblia nga “Armagedon”—an pulong nga agsob hunahunaon nga nangangahulogan hin bug-os nga kabungkagan pinaagi hin nuklear nga girra. Ha ano nga paagi tatapuson gud han Armagedon an mga girra? Ito nga pakiana babatunon han sunod nga artikulo.
[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 3]
DTRA Photo
[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 4]
Nagasaki, Japan, 1945: USAF photo