1-2. (1) Kotea ʼae kua vave kalagaʼi e te ’u pule’aga? (2) Pea kotea te ’u fehuʼi ka tou tali anai ki ai?

FAKAKAUKAU’I ’age mu’a moka kalagaʼi anai e te ’u pule’aga “tokalelei pea mo fimalie.” ʼE lagi natou fiameʼameʼa anai ʼo natou ui, ko te hoki fimalie ʼae ʼo te malamanei. Pea ʼe natou faigaʼi anai ke natou fakaha ʼe feala ke natou fakatokatoka te ʼu fihifihia ʼo te malamanei. Kae ’e fakaʼofaʼofa koteʼuhi ʼe mole feala anai ke natou taʼofi te alu’aga ʼae ka hoa mai anai ki ai. Kotea tona tupu’aga? Koteʼuhi ’o mulimuli ki te ʼu lea fakapolofeta, “ ʼe hoko fakafokifa anai kia natou te fakaʼauha,  . . pea ʼe mole natou hao anai.”—1 Tes. 5:3.

² Koʼeni te ’u fehuʼi maʼuhiga ’e tonu ke tou tali ki ai: Kotea anai ʼae ka hoko lolotoga te “toe mamahi lahi”? Kotea ʼae ’e loto e Sehova ke tou fakahoko lolotoga te toe mamahi lahi? Kotea ʼae ’e tonu ke tou fai ʼi te temi nei, ke tou nonofo agatonu ai lolotoga te toe mamahi lahi?—Mat. 24:21.

3. Ka tou lau ia Fakaha 17:5, 15-18, ’e fakaʼauha feafeaʼi anai e te ʼAtua ia “Papiloni Lahi”?

³ Lau ia Fakaha 17:5, 15-18. Ko “Papiloni Lahi” ’e fakaʼauha anai. Ohage pe ko tatatou kua ʼosi vaka’i, ’e mole toe feala anai ki te ʼu puleʼaga hanatou puleʼi te ’u alu’aga ʼae ka hoko ʼi te temi ʼaia. Kotea tona tupu’aga? Koteʼuhi ʼe “ ʼai [anai] e te ʼAtua ki  ʼonatou loto te manatu ʼae ke natou fakahoko tana fakatuʼutuʼu.” Kotea te fakatuʼutuʼu ʼaia? Ko tana fakatuʼutuʼu, ke fakaʼauha te ’u lotu hala fuli ʼae ʼe kau ki ai te Keletiate. * ʼE ʼai anai e te ʼAtua tana manatu ki te loto ʼo te ʼu “tala ʼe hogofulu” mo “te manu fekai lanu kula.” Ko te ʼu tala ʼe hogofulu ʼe natou fakata ia te ʼu puleʼaga fuli ʼae ʼe lagolago ki te “manu fekai” ʼae ko te Kautahi ʼo te ʼu Puleʼaga (ONU). (Fkha. 17:3, 11-13; 18:8) ʼE kamata anai ia te toe mamahi lahi ʼi te temi ʼae ka ʼohofi ai te ʼu lotu hala e te ʼu puleʼaga ʼaia. ʼE ko he aluʼaga fakamataku ka hoko anai ʼi te malamanei katoa.

4. (1) Kotea ʼae ʼe lagi ui anai e te ʼu puleʼaga moʼo takuʼaki tanatou ʼohofi te ʼu lotu hala? (2) Kotea ʼae ʼe lagi fai anai e te hahaʼi ʼae neʼe kau ki te ʼu lotu ʼaia?

⁴ ’E mole tou iloʼi pe ʼe kotea anai ka ui e te ʼu puleʼaga moʼo takuʼaki tanatou ʼohofi ia Papiloni Lahi. ’E feala ke natou ui ’e mole tokalelei te ’u pule’aga ʼuhi ko te ’u lotu ’o te malamanei pea ’e natou kau tuʼumaʼu ki te faipolitike. Pe’e feala pe ke natou ui kua lahi fau te ’u koloa ʼae kua tanaki e te ʼu kautahi fakalotu ʼaia. (Fkha. 18:3, 7) Pea ʼi te temi ʼae ka ʼohofi ai e te u puleʼaga te ʼu lotu hala, ʼe lagi mole natou pulihi fuli anai te hahaʼi ʼae ʼe kau ʼi te ʼu lotu ʼaia. Kae ʼe natou pulihi anai te ʼu kautahi fakalotu. Hili te pulihi ʼo te ʼu kautahi ʼaia, ʼe mahino anai te haha’i ʼae neʼe kau ai neʼe kakaʼi natou e ʼonatou takitaki lotu. Koia ʼe lagi natou ui anai ʼe mole kei ʼi ai honatou pikipikiga mo te ʼu lotu ʼaia.

5. Kotea te fakapapau ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te toe mamahi lahi? Pea kotea tona tupuʼaga?

⁵ ʼE mole fakaha mai ʼi te Tohi-Tapu pe ʼe loaloaga te temi ʼae ka fakaʼauha ai ia Papiloni Lahi. Kae ko te faʼahi ʼae ʼe tou iloʼi papau, ʼe hoko anai ʼi he kiʼi temi siʼi pe. (Fkha. 18:10, 21) ʼE fakapapauʼi mai e Sehova “ ʼe ina fakanounou anai te ʼu ʼaho ʼaia” ʼo te toe mamahi lahi. Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi ke hao ai ia “natou ʼae neʼe ina filifili” pea mo te lotu moʼoni. (Mko. 13:19, 20) Kotea ʼae ʼe loto anai e Sehova ke tou fai ʼi te vaha ʼo te kamata ʼo te toe mamahi lahi pea mo te tau ʼo Alamaketone?

6. He koʼe ʼe mole gata ʼaki pe tatatou mavae mai te lotu hala?

⁶ Ohage ko tatatou vakaʼi ʼi te alatike ʼi muʼa atu, ʼe loto e Sehova ke mavae mai ʼana kaugana mai Papiloni Lahi. Kae ʼe mole gata ai. ʼE tonu foki ke tou faiga malohi ke tou tauhi ʼateaina pe kia Sehova. Koia ʼe tou vakaʼi anai ia puleʼaki ʼe lua.

7. (1) ʼE feafeaʼi hatatou fakalogo ʼateaina pe ki te ʼu pelesepeto faitotonu ʼa Sehova? (2) Ka tou lau ia Hepeleo 10:24, 25, he koʼe ʼe maʼuhiga ke tou fakatahitahi tafito la ʼi te temi nei?

⁷ ʼUluaki, ʼe tonu ke tou fakalogo ʼateaina ki te ʼu pelesepeto faitotonu ʼa Sehova. ʼE mole tonu anai ke tou tali te ʼu aga heʼe ʼaoga ʼo te malama. Ohage la, ʼe tou fakafisi ki te ʼu felaveʼi fakasino heʼe ʼaoga fuli. Koia, ʼe mole tou tali anai te ʼohoana ʼa he tagata mo he tagata peʼe ko he fafine mo he fafine pea mo ʼihi atu agaaga ʼo tonatou faʼahiga maʼuli ʼaia. (Mat. 19:4, 5; Loma 1:26, 27) Lua, ʼe tonu ke hoko atu tatatou tauhi kia Sehova mo ʼotatou tehina mo tuagaʼane. ʼE tou atolasio kia te ia ʼi te ʼu faʼahi fuli pe ʼae ʼe feala ai, pe ʼe ʼi ʼotatou Fale Fono, peʼe ʼi ʼotatou ʼapi peʼe tou fai fakafufu ʼi he koga meʼa. Koia tatau aipe pe ʼe kotea ʼae ʼe feala ke hoko, kae ʼe mole feala anai ke tou tuku ʼatatou agamahani ʼae ko te fakatahitahi ʼo fakahoko tatatou tauhi. ʼE maʼuhiga ʼaupito ke tou fakatahitahi “koteʼuhi kua ovi mai te ʼaho ʼo te ʼAtua.”—Lau ia Hepeleo 10:24, 25.

8. He koʼe ʼe feala ke tou ui ʼe fetogi anai te logo ʼae ka tou tala ʼi te ka haʼu?

⁸ Lolotoga te toe mamahi lahi, ʼe lagi feala pe ke fetogi te logo ʼae ʼe tou tala. ʼI te temi nei, ʼe tou fakamafola te logo lelei ʼo te Puleʼaga pea ʼe tou faiga malohi ke tou fai ni tisipulo. Kae ʼe mahino ia, ʼe tou tala anai he logo ʼe hage ko he ʼuamaka lolotoga te toe mamahi lahi. (Fkha. 16:21) Pea ʼe feala ke tou fakamafola, kua vave pulihi katoa ia te malama ʼa Satana. ʼAki te temi, ʼe tou iloʼi totonu anai pe kotea te logo ʼae ka tou tala pea ʼe feafeaʼi anai hatatou fakamafola te logo ʼaia. ʼE tou toe faifakamafola anai koa ohage pe ko tatatou fai mahani talu mai ni taʼu ʼe teau tupu? Peʼe tou fakaʼaogaʼi anai koa niʼihi atu meʼa gaue? ʼE mole tou iloʼi te faʼahi ʼaia. ʼE tatau aipe tatatou faʼahiga faifakamafola, kae ʼe tou maʼu anai te pilivilesio ʼae ko te tala ʼaki he lototoʼa te logo ʼo te tautea ʼae ka fakahoko e Sehova.—Esk. 2:3-5.

9. Kotea anai ka fai e te ʼu puleʼaga ʼo ʼuhiga mo te logo ʼae ʼe tou tala? Kae kotea ʼae ʼe feala ke tou tui papau ki ai?

⁹ ʼE mahino papau ia, ʼe faigaʼi anai e te ʼu puleʼaga ke natou fakagata ʼosi tatatou gaue, ʼuhi ko te logo ʼae ʼe tou tala. Ohage pe ko tatatou falala kia Sehova ke tokoni mai ki tatatou gaue faifakamafola ʼi te temi nei, pea ʼe toe ʼaoga anai kia tatou te tokoni ʼa Sehova ʼi te temi ʼaia. ʼE feala ke tou tui papau, ʼe foaki mai anai e totatou ʼAtua te malohi moʼo fai tona finegalo.—Mik. 3:8.

10. Ohage ko tona fakakikite ia Luka 21:25-28, kotea anai ka logoʼi e te hahaʼi lolotoga te toe mamahi lahi?

¹⁰ Lau ia Luka 21:25-28. Lolotoga te toe mamahi lahi, ʼe punamaʼuli anai te hahaʼi ʼi tanatou sisio ʼae kua puli mamalie te malama mo ʼona koloa ʼae neʼe tuku ki ai tanatou falala. ʼE natou matataku anai pea mo “tuania” ki tonatou maʼuli ʼi te ʼaho fakamataku ʼaia. (Sofo. 1:14, 15) ʼI te temi ʼaia, ʼe lagi faigataʼa anai te maʼuli ʼo toe feia ki te maʼuli ʼo te hahaʼi ʼa Sehova. Kotea tona tupuʼaga? He ʼe mole tou kau ʼi te malama koia ʼae ʼe feala ai pe ke tou maʼuli mamahi ʼi ʼihi faigataʼaʼia. ʼE toe feala pe ke mole tou maʼu te ʼu meʼa maʼuhiga ʼae ʼe ʼaoga ki totatou maʼuli.

11. (1) He koʼe ʼe fehihiʼa anai te ʼu puleʼaga ki te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova? (2) He koʼe ʼe mole tonu ke tou tuʼania ki te toe mamahi lahi?

 ¹¹ ʼE lagi feala anai ke mamahi te hahaʼi ʼae kua pulihi ʼanatou lotu, koteʼuhi ko te Kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe kei hoko atu pe tanatou tauhi. ʼE mahino ia, ʼe natou fakaha anai tonatou iita lagi ʼi te Neti. ʼE fehihiʼa anai te ʼu puleʼaga mo tonatou pule, ia Satana kia tatou, koteʼuhi ʼe kei hoko atu pe anai tatatou tauhi ʼae kia Sehova. Neʼe mole hoko tanatou fakatuʼutuʼu ʼae ko te pulihi ʼo te ʼu lotu fuli ʼi te fuga ʼo te kele. Koia, ʼi te temi leva ʼaia, ʼe liliu anai te ʼu puleʼaga ko Koke ʼo Makoke. * ʼE natou fakatahitahi anai moʼo tauʼi te hahaʼi ʼa Sehova ʼi tonatou malohi katoa. (Esk. 38:2, 14-16) ʼE mole tou iloʼi pe kotea ʼae ka hoko anai lolotoga te toe mamahi lahi, koia ʼae ʼe feala ai ke tou tuʼania ki ai. Kae ʼe feala pe ke tou tui papau, ʼe mole tonu ke tou tuʼania ki te toe mamahi lahi. ʼE foaki mai anai e Sehova he ʼu fakatotonu moʼo haofaki ʼo te maʼuli. (Pes. 34:20) ʼI te temi ʼaia, ʼe feala anai ke tou ‘tutuʼu tonu ake pea mo lagaʼi ake ʼotatou ʼulu,’ koteʼuhi ʼe tou iloʼi anai ‘kua ovi mai totatou haofaki.’ *

12. ʼE teuteuʼi feafeaʼi tatou e “te tagata faifekau agatonu mo poto” ki te ʼu aluʼaga ʼae ka hoko mai?

¹² Neʼe teuteuʼi tatou e “te tagata faifekau agatonu mo poto” ke tou nonofo agatonu lolotoga te toe mamahi lahi. (Mat. 24:45) Neʼe natou fai te faʼahi ʼaia ʼi he ʼu aluʼaga kehekehe. Ohage la, ko te ʼu akonaki ʼo te ʼu fakatahi fakafenua ʼo te ʼu taʼu 2016 ki te 2018. Neʼe fakalotomalohiʼi ai tatou ke tou gaueʼi malohi te ʼu kalitate ʼae ʼe ʼaoga kia tatou ʼi te kua fakaovi mai ʼo te ʼaho ʼo Sehova. Tou vakaʼi te ʼu kalitate ʼaia.

13. ʼE tou fakamalohiʼi feafeaʼi tatatou agatonu kia Sehova? Pea he koʼe ʼe tonu ke tou fai te faʼahi ʼaia ʼi te temi nei?

¹³ Te Agatonu: Ko te kupu taki ʼo te polokalama ʼo te fakatahi fakafenua ʼo te taʼu 2016, “Nofo Agatonu Kia Sehova.” Neʼe tou ako mai te polokalama ʼaia, kapau ʼe malohi ʼatatou felogoi mo Sehova, ʼe tou nonofo agatonu anai kia te ia. Neʼe toe fakamanatuʼi mai ai kia tatou, ʼe feala hatatou fakaovi kia Sehova ʼi te faikole pea mo te akoʼi fakamalotoloto ʼo tana Folafola. Kapau ʼe tou fai feia, pea ʼe feala hatatou tauʼi te ʼu ʼahiʼahi faigataʼa ʼaupito. ʼI te kua ovi mai ʼo te mamahi lahi, ʼe feala ke ʼaʼasili ʼahiʼahiʼi tatatou agatonu ki te ʼAtua mo tona Puleʼaga. ʼE mahino ia, ʼe hoko atu anai totatou nukinukiʼi e te hahaʼi. (2 Pet. 3:3, 4) Pea ʼe hoko tafito te aluʼaga ʼaia, ko tatatou mole kau ki te malama ʼa Satana. Koia ʼe tonu ai ke tou fakamalohiʼi ʼi te temi nei tatatou agatonu ke feala hatatou nonofo agatonu ʼi te mamahi lahi.

14. (1) Kotea anai ka hoko ki te ʼu tehina ʼae ʼe takitaki ʼi te kele? (2) He koʼe ʼe tonu anai ke tou agatonu ʼi te temi ʼaia?

¹⁴ Lolotoga te toe mamahi lahi, ʼe ʼi ai anai he fetogi ʼo ʼuhiga mo te ʼu tehina ʼae ʼe takitaki ʼi te kele. Ohage la, ʼe fakatahiʼi anai ki te lagi ia te kau fakanofo ʼae ʼe kei ʼi te kele ke natou kau ki te tau ʼo Alamaketone. (Mat. 24:31; Fkha. 2:26, 27) Ko tona fakaʼuhiga, ʼe mole toe nofo anai ia natou ʼae ʼe kau ki te Kolesi Pule ʼi te kele mo tatou. Kae, ʼe hoko atu pe anai te fakatuʼutuʼu lelei ʼo te toe hahaʼi tokolahi. Pea ʼe ʼi ai anai he ʼu tehina fotufotuʼa ʼi te lotolotoiga  ʼo te tahi ʼu ovi, ʼe natou takitaki anai ʼi te kele. ʼE tou agatonu anai ʼo lagolago ki te ʼu tehina ʼaia pea mo fakalogo ki tanatou takitaki ʼae neʼe foaki age e te ʼAtua. Koia, ʼe tonu ke tou mulimuli ki tanatou takitaki ke haofaki ai tatou.

15. ʼE feafeaʼi hatatou gaueʼi malohi tatatou faʼa kataki? Pea he koʼe ʼe maʼuhiga ke tou fai ʼi te temi nei?

¹⁵ Te Faʼa Kataki: Ko te kupu taki ʼo te polokalama ʼo te fakatahi fakafenua ʼo te taʼu 2017, “Ke Tou Faʼa Kataki.” Neʼe tokoni mai te polokalama ʼaia ke tou gaueʼi malohi tatatou fealagia ʼae ke tou katakiʼi ʼotatou ʼahiʼahi. Neʼe tou ako mai ai, ʼe fakalogo tatatou faʼa kataki ki tatatou falala kia Sehova, kae ʼe mole ki te kua lelei age ʼo totatou maʼuli. (Loma 12:12) ʼAua naʼa tou galoʼi te fakapapau ʼaeni ʼa Sesu: “Ko ʼae ʼe kataki ʼo kaku ki te fakaʼosi, ʼe haofaki anai ia.” (Mat. 24:13) Ko te fakaʼuhiga ʼo te fakapapau ʼaia, ʼe tonu ke tou haga nofo agatonu logo la te ʼu fihifihia ʼae ʼe tou tau mo ia. Kapau ʼe tou katakiʼi ʼotatou ʼahiʼahi fuli ʼi te temi nei, ʼe malohi anai tatatou tui ʼi muʼa ʼo te hoko mai ʼo te toe mamahi lahi.

16. ʼE tou maʼu feafeaʼi te lototoʼa? Pea ʼe tou fakamalohiʼi feafeaʼi tatatou lototoʼa ʼi te temi nei?

¹⁶ Te Lototoʼa: Ko te kupu taki ʼo te polokalama ʼo te fakatahi fakafenua ʼo te taʼu 2018, “Ke Ke Lototoʼa.” Neʼe fakamanatuʼi mai ʼi te ʼu akonaki ʼo te fakatahi lahi ʼaia, ʼe mole tou lototoʼa ʼuhi ko ʼotatou fealagia. ʼE tou maʼu te lototoʼa moʼoni mo kapau ʼe tou falala kia Sehova, ohage pe ko te faʼa kataki. ʼE feafeaʼi hatatou ako ke malohi age tatatou falala ʼae kia Sehova? Tou lau tana Folafola ʼi te ʼaho fuli pea mo tou metitasio ki te faʼahiga haofaki e Sehova ia tana hahaʼi ʼi te temi muʼa. (Pes. 68:21; 2 Pet. 2:9) ʼE ʼaoga anai ke toe malohi age tatatou lototoʼa mo tatatou falala kia Sehova moka tauʼi tatou e te ʼu puleʼaga ʼi te toe mamahi lahi. (Pes. 112:7, 8; Hep. 13:6) Kapau ʼe tou falala ʼi te temi nei kia Sehova, ʼe tou lototoʼa anai moka ʼohofi tatou e Koke. *

17. He koʼe ʼe mole tonu ke tou matataku ki Alamaketone? (Vakaʼi te pāki ʼo te takafi.)

¹⁷ Neʼe tou vakaʼi ʼi te alatike ki muʼa atu, ko te tokolahi ia tatou ʼe tou iloʼi pe te ʼu ʼaho fakaʼosi. Kae ʼe tou maʼu mo te ʼamanaki ʼae ke  tou hao ʼi te mamahi lahi. Ko te tau ʼo Alamaketone ʼe ko te fakaʼosiʼaga pe ʼaia ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaeni. Kae ʼe mole tou matataku ki he meʼa. Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi ʼe ko te tau ia ʼa Sehova, pea ʼe mole tou kau anai ki ai. (Taag. 1:33; Esk. 38:18-20; Sakl. 14:3) ʼI te temi ʼae ka fakatotonu ai e Sehova, ʼe takitaki anai e Sesu Kilisito ia te foʼi tau ʼa te ʼAtua ʼi te tau. ʼE kau anai mo ia, ia te kau fakanofo ʼae kua fakatuʼuake pea mo te toko lauʼi miliate kau ʼaselo. ʼE natou tauʼi fakatahi anai ia Satana, mo ʼana kau temonio pea mo ʼanatou foʼi tau ʼi te kele.—Tan. 12:1; Fkha. 6:2; 17:14.

18. (1) Kotea ʼae neʼe fakapapauʼi mai e Sehova? (2) Ka tou lau ia Fakaha 7:9, 13-17, kotea ʼae ʼe tou tui papau ai ʼo ʼuhiga mo totatou ka haʼu?

¹⁸ Neʼe fakapapauʼi fenei mai e Sehova: “E noa anai te mahafu tau fuli nee fau ke tau kia koe.” (Esa. 54:17) Ko te “toe hahaʼi tokolahi” ʼo te kau atolasio agatonu ʼa Sehova ʼe natou hao anai ʼi te “toe mamahi lahi.” Pea ʼe hoko atu pe anai tanatou tauhi ʼae kia te ia. (Lau ia Fakaha 7:9, 13-17.) ʼE foaki mai ʼi te Tohi-Tapu he ʼu tupuʼaga kehekehe ke tou falala ai ʼe haofaki anai tatou ʼi te ka haʼu. Pea ʼe tou iloʼi “e taupau e [“Sehova,” MN] te kau agatonu.” (Pes. 31:24) ʼE fakaha ai anai e Sehova ko meʼa fuli neʼe lau ʼo ʼuhiga mo ia ʼe mole moʼoni, pea ʼe tuha mo ia ke fakaʼapaʼapaʼi. Pea ko natou fuli ʼae ʼe ʼoʼofa mo fakavikiviki kia Sehova, ʼe natou fiafia anai.—Esk. 38:23.

19. Kotea te ʼamanaki taulekaleka ʼae kua vave hoko mai?

¹⁹ Kotou fakakaukauʼi age muʼa ia 2 Timoteo 3:2-5, mo ka na pau la neʼe fakamatala ai te agaaga ʼo te hahaʼi ʼo te malama foʼou ʼae ʼe mole kei fakahalaʼi e Satana. (Vaka’i te fakamatala ʼae ’i te ’a takai  “Te Agaaga ʼo Te Hahaʼi ʼi Te Ka Haʼu.”) Ko te tehina ko George Gangas * ʼae neʼe kau ki te Kolesi Pule, neʼe ina ui fenei: “ ʼE liliu anai te malama ʼo fakaofoofo ʼi te temi ʼae ka tauhi fuli ai te hahaʼi kia Sehova. Kua kotou vave maʼu pe te pilivilesio ʼae ke kotou maʼuʼuli ʼi te malama foʼou. ʼE kotou maʼuʼuli anai ʼo talu ai ohage ko Sehova. ʼE kotou maʼuʼuli anai ʼo heʼe gata.” ʼE ko he ʼamanaki taulekaleka ia.