1, 2. ʼE feafeaʼi te fakafimalieʼi ʼo tatou e Sehova ʼi ʼotatou mamahi? Pea kotea te fakapapau ʼe tou maʼu ʼi te Tohi-Tapu?

NEʼE fakakaukauʼi e te tama tupulaga selipatea te vaega ʼo 1 Kolonito 7:​28, ʼae ʼe ui ai ko natou ʼae ʼe ʼohoana, “ ʼe natou felaveʼi anai mo he ʼu mamahi ʼi ʼonatou kakano.” Neʼe alu leva te tehina ʼo faipalalau mo he tagata ʼafeā kua ʼohoana pea mo fai age ki ai te fehuʼi ʼaeni: “Kotea la te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼa Paulo? Pea ʼe feafeaʼi anai taku tauʼi te ʼu mamahi ʼaia mo kapau ʼe au ʼohoana?” Neʼe mole foimo tali atu aipe e te tagata ʼafeā. Kaʼe neʼe ina ui age ke ina fakakaukauʼi te ʼu palalau ʼaeni neʼe fai e te apositolo ko Paulo: Ko Sehova ʼe ko “te ʼAtua ʼae ʼe ina fakafimalieʼi te hahaʼi ʼi te ʼu faʼahiga aluʼaga kehekehe mo ina fakafimalieʼi tatou ʼi ʼotatou ʼahiʼahi fuli,” peʼe ko ʼotatou mamahi fuli.​—2 Kolonito 1:​3, 4.

² ʼE tou iloʼi fuli, ko Sehova ʼe ko tatatou Tamai, pea ʼe ʼofa ia tatou. ʼE ina fakafimalieʼi tatou moka ʼe tou tau mo he ʼu  mamahi. ʼE lagi tou manatuʼi te ʼu aluʼaga ʼae neʼe tokoni mai ai Sehova pea mo ina takitaki tatou ʼaki tana Folafola te Tohi-Tapu. ʼE tou iloʼi papau ʼe loto e Sehova ke tou maʼuli fiafia, ohage pe ko tana fai ki ʼana kaugana ʼi te temi muʼa.​—Lau ia Selemia 29:​11, 12.

3. Kotea te ʼu fehuʼi ʼe tou tali anai ki ai ʼi te alatike ʼaeni?

³ ʼI te agamahani, ʼe faigafua age tatatou katakiʼi te ʼu fihifihia pea mo te ʼu mamahi mo kapau ʼe tou iloʼi ʼona tupuʼaga. Kaʼe he koʼe ʼe ʼi ai te ʼu mamahi ʼi te nofo ʼohoana pea mo te maʼuli fakafamili? Kotea te ʼu faʼifaʼitaki ʼi te Tohi-Tapu peʼe ʼi totatou temi, ʼe tou maʼu ai he fakalotofimalie kia tatou? Tou tali ki te ʼu fehuʼi ʼaia pea mo vakaʼi peʼe tou lava katakiʼi feafeaʼi te ʼu ʼahiʼahi.

4, 5. Kotea te ʼu tuʼania ʼe feala ke maʼu e te tagata pea mo te fafine?

⁴ Neʼe fakatupu e Sehova ia te ʼuluaki fafine pea neʼe ina foaki age leva ki te tagata ke liliu ko tona ʼohoana. Pea neʼe ui fenei leva e Sehova: “E tonu ai ke mavae leva te tagata i tana tamai mo tana fae, pea ke pipiki leva ia ia ki tona ohoana, pea e na liliu anai ko he sino e tahi.” (Senesi 2:24) ʼE moʼoni ʼe tou agahala fuli. (Loma 3:23) Koia ka ʼohoana he tagata mo he fafine, ʼe hoko anai he ʼu fihifihia. Ohage la, ʼi muʼa ʼo tana ʼohoana, neʼe tonu ke fakalogo te taʼahine ki ʼana matuʼā. Kaʼe ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu, ka ʼohoana he taumatuʼa, e ko te tagata ʼae ka pule anai ki tona ʼohoana. (1 Kolonito 11:⁠3) ʼI te kamata, ʼe lagi faigataʼa ki te tagata tana takitaki tona ʼohoana. Pea ʼe lagi faigataʼa anai ki te fafine tana tali ke takitaki ia ia e tona ʼohoana ʼi ʼana matuʼā. Koia ka ʼohoana leva he taumatuʼa, ʼe feala anai ke hoko he ʼu fihifihia mo ʼona famili.

⁵ Kotou fakakaukauʼi age muʼa pe ʼe kotea anai ka logoʼi e te taumatuʼa moka fokifa la ʼe maʼu hanā fanau. ʼE moʼoni ʼe nā fiafia anai, kaʼe ʼe nā toe tuʼania foki. ʼE nā feʼekeʼaki pe ʼe to lelei anai tana faifanau, peʼe mole mahaki anai te kiʼi tamasiʼi. ʼE nā iloʼi ʼe ʼaoga anai he foʼi falā. Pea ka tupu te kiʼi fanau, ʼe maʼua anai ke fai e te taumatuʼa he ʼu fetogi ʼi tonā maʼuli. ʼE lahi anai te temi ʼae ʼe tokaga ai te faʼe ki te kiʼi tamasiʼi. Koia ʼe mole kei nā maʼu leva he temi feʼauga ke nā fefaipalalauʼaki ohage ko tanā faimahani. ʼE lahi anai mo te ʼu maʼua ʼo te tamai. ʼE tonu ke tokaga ki te ʼu meʼa fuli ʼae ʼe ʼaoga ki tona ʼohoana pea mo tana kiʼi tamasiʼi.

6-8. Kotea ʼe logoʼi e he taumatuʼa moka ʼe mole feala ke maʼu hanā fanau?

⁶ Ko ʼihi taumatuʼa ʼe ʼi ai ʼonatou ʼihi age fihifihia. ʼE natou fia fai hanatou ʼu kiʼi fanau kaʼe ʼe mole feala. Ko he fafine ʼe mole maʼu hana fanau ʼe ina logoʼi tona lotomamahi. (Taaga Lea 13:12) ’I te temi muʼa, neʼe maʼuhiga ki te hahaʼi fafine ke natou ʼohoana pea mo maʼu fanau. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te lotomamahi ʼo Lasele, te ʼohoana ʼo Sakopo, he neʼe mole feala ke maʼu hana fanau ohage ko tona taʼokete ko Lea. (Senesi 30:​1, 2) ʼI te tahi ʼu fenua, tokolahi ʼe manatu natou ʼe maʼuhiga ke lahi he ʼu fanau ʼi te ʼu famili. Pea ʼi ʼihi temi ʼe natou fehuʼi ki te kau misionea pe koʼe ʼe mole maʼu hanatou ʼu fanau. Logo la kua ʼosi fakaha age e te kau misionea te tupuʼaga ʼo tanatou mole fia maʼu fanau, kaʼe ʼe toe ui age pe e te hahaʼi: “ ʼE matou hufakiʼi anai koutou!”

 ⁷ Tou vakaʼi he tahi age faʼifaʼitaki. Ko he kiʼi tuagaʼane ʼi Pilitania neʼe fakaʼamu tuʼumaʼu ia ke maʼu hana fanau. ʼI tana iloʼi ʼae ʼe mole feala anai ke maʼu hana fanau ʼi te maʼuli ʼaeni, neʼe lotovaivai ʼaupito. Ko te tupuʼaga la ʼaia, ko ia mo tona ʼohoana neʼe nā fakatuʼutuʼu leva ke nā vavae he kiʼi tamasiʼi. Kaʼe neʼe hoko atu pe tana lotomamahi. Neʼe ina ui fenei: “Kua au mahino leva, ko te vavae ʼo he tamasiʼi ʼe mole tatau ia mo he tamasiʼi neʼe kita fanauʼi.”

⁸ ʼE ui ’i te Tohi-Tapu: “ ʼE hao anai he fafine moka ʼe maʼu fanau.” (1 Timoteo 2:15) ʼE mole fakaʼuhiga leva ʼe ina maʼu anai te maʼuli heʼe gata ʼuhi pe ʼae he maʼu hana fanau. Kaʼe kotea te fakaʼuhiga ʼo te vaega? Ko he faʼe ʼe maʼumaʼua anai ʼi te tokaga ki tana fanau pea mo tona loto fale. Pea ʼaki te faʼahi ʼaia, ʼe mole fealuʼaki anai ʼo faipalalau pea mo fia iloʼi meʼa fuli. (1 Timoteo 5:13) Kaʼe ʼe ʼi ai pe anai he ʼu fihifihia ʼi tonā maʼuli fakataumatuʼa pea mo tonā kiʼi famili.

9. Kotea te tahi ʼu fihifihia ʼe feala ke hoko kia natou ʼae kua ʼohoana?

⁹ Ko te tahi fihifihia ʼe feala ke hoko ki he taumatuʼa ʼe ko te mate ʼo he tahi ia naua. Kaʼe ko te tokolahi ʼe natou lolotoga tauʼi te aluʼaga fakalotomamahi ʼaia, logo la neʼe mole natou ʼamanaki ki ai. Ko te kau Kilisitiano ʼe natou tui papau ki te fakatuʼuake, pea ko te faʼahi ʼaia ʼe ina fakafimalieʼi ʼonatou mamahi. (Soane 5:​28, 29) Neʼe lahi te ʼu fakapapau neʼe fai e Sehova tatatou Tamai ʼi tana Folafola, ke ina fakafimalieʼi tatou ʼi te ʼu temi mamahi. Tou toe vakaʼi age pe neʼe feafeaʼi te fakafimalieʼi ʼo te ʼu kaugana ʼa Sehova ʼi te temi muʼa.

10. Neʼe feafeaʼi te fakafimalieʼi ʼo Ana? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)

¹⁰ Tou vakaʼi pe kotea ʼae neʼe hoko kia Ana, te ʼohoana ʼofaina ʼo Elekana. Neʼe fia maʼu hana fanau kaʼe neʼe paʼa. Kaʼe ko te tahi ʼohoana ʼo Elekana ʼae ko Penina neʼe lahi foki ʼana ia fanau. (Lau ia 1 Samuele 1:​4-7.) “I te tau fuli,” neʼe vaʼi e Penina ia Ana ʼuhi ko te mole maʼu hana tamasiʼi. Neʼe lotomamahi ʼaupito ai ia Ana. Kaʼe kotea ʼae neʼe ina fai ke ina maʼu he lotomalohi? Neʼe faikole ia kia Sehova. Pea neʼe alu ki te fale lotu ʼa Sehova ʼo faikole loaloaga ʼi ai. Neʼe ina kole kia Sehova ke maʼu hana kiʼi tama. Neʼe falala ia ʼe tokoni age anai ia Sehova. ʼI tana ʼosi faikole, neʼe ina logoʼi tona fimalie, pea “nee mole toe tatau leva ona mata mo mua atu.” (1 Samuele 1:​12, 17, 18) Neʼe ina iloʼi papau ʼe foaki age anai e Sehova hana kiʼi tama, peʼe ina fakafimalieʼi anai ʼi he tahi age aluʼaga.

11. He koʼe ʼe feala ki te faikole ke ina fakafimalieʼi tatou?

¹¹ ʼE tou agahala fuli, pea ʼe tou maʼuʼuli ʼi te malama ʼa Satana, ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tatatou tau tuʼumaʼu mo te ʼu ʼahiʼahi. (1 Soane 5:19) Kaʼe ʼe feala ke tou kole tokoni tuʼumaʼu kia Sehova, “te ʼAtua ʼae ʼe ina  fakafimalieʼi te hahaʼi ʼi te ʼu faʼahiga aluʼaga kehekehe.” Neʼe ko te faʼahi la ʼaia neʼe fai e Ana. Neʼe ina fakaha kia Sehova te meʼa ʼae neʼe ina logoʼi pea neʼe ina kole tana tokoni. ʼO feia mo tatou, moka tou tau mo te mamahi, ʼe mole gata pe ke tou fakaha kia Sehova ʼotatou fihifihia. Kaʼe ʼe tonu foki ke tou kole mamahi tana tokoni pea mo tou ui age fakahagatonu te ʼu meʼa ʼae ʼe tou logoʼi.​—Filipe 4:​6, 7.

12. Kotea ʼae neʼe tokoni kia Ana ke ina maʼu te fiafia logo la te ʼu mamahi?

¹² ʼE feala pe ke tou lotomamahi moka ʼe mole ʼi ai hatatou fanau, peʼe ʼuhi ko he tahi neʼe tou ʼofa mamahi ai ʼe kua mate. Kaʼe ʼe feala pe ke tou maʼu tuʼumaʼu he fakafimalie. Ko te faʼahi ʼaia neʼe hoko kia Ana ʼi te temi ʼo Sesu. Neʼe maʼuli mo tona ʼohoana lolotoga pe taʼu ʼe fitu pea mate leva tona ʼohoana. ʼE mole fakaha ʼi te Tohi-Tapu pe neʼe ʼi ai hana fanau. Kaʼe kotea ʼae neʼe tokoni ki ai? “Neʼe mole puli ʼi he temi ʼi te fale lotu.” Logo la neʼe kua taʼu 84 kaʼe neʼe hoko atu pe tana alu ʼo faikole mo tauhi kia Sehova ʼi te fale lotu. (Luka 2:37) Ko te faʼahi ʼaia neʼe ina fakafimalieʼi ia ia pea neʼe tokoni kia ia ke ina maʼu te fiafia logo la te ʼu mamahi ʼae neʼe tau mo ia.

13. ʼE feafeaʼi te fakafimalieʼi ʼo tatou e hotatou ʼu kaumeʼa moʼoni?

¹³ ʼE feala pe ke tou toe maʼu te fakafimalie mai ʼotatou kaumeʼa ʼae ʼi te kokelekasio. (Taaga Lea 18:24) Ko te faʼahi ʼaia neʼe hoko kia Paula. Neʼe kei taʼu nima pe, kaʼe neʼe tuku leva e tana faʼe tana tauhi kia Sehova. Neʼe lotomamahi ʼaupito ia Paula, pea ko he koga neʼe faigataʼa kia ia. Kaʼe neʼe ʼi ai te tuagaʼane pionie ʼe higoa ko Ann, neʼe ina fakalotomalohiʼi ia Paula, pea mo tokoni ki ai. ʼE fakamahino fenei e Paula: “Neʼe mole famili maua, kaʼe ʼi taku sio ʼae ki tana tokoni mai ʼaki te ʼofa, neʼe ko he fakalotomalohi ia kia au. Pea neʼe tokoni mai ke hoko atu taku tauhi kia Sehova.” ʼI te temi nei, kua toe liliu mai te faʼe ʼa Paula ki te kokelekasio, pea kua fiafia lahi ʼosi ia Paula. ʼO feia mo Ann, ʼe fiafia mo ia ʼi tana tokoni ʼae kia Paula ke hoko atu tana tauhi kia Sehova.

14. He koʼe ʼe fua lelei kia tatou moka ʼe tou tokoni ki ʼotatou tehina mo tuagaʼane?

 ¹⁴ Kapau anai ʼe tou maʼumaʼua ʼi te tokoni ki niʼihi, ʼe feala ai ke tou galoʼi ʼotatou fihifihia. Ohage la, tokolahi te ʼu tuagaʼane, kua ʼohoana peʼe kei nofo tokotahi, ʼe natou iloʼi moka natou fakamafola te logo lelei ʼo te Puleʼaga, ʼe natou gaue maʼa Sehova pea ʼe natou fai tona finegalo. ʼE ko te faʼahi ʼaia ʼe natou maʼu ai te fiafia. ʼE feala foki mo tatou ke tou fakaha ki ʼotatou tehina mo tuagaʼane ʼe tou ʼoʼofa ia natou, ʼaki tatatou fakamafola mo natou te logo lelei. Pea ka tou agalelei ki ʼotatou tehina mo tuagaʼane, ʼe tou fakamalohiʼi ai totatou ʼofa. (Filipe 2:⁠4) Ko te faʼahi ʼaia neʼe fai e te apositolo ko Paulo. Neʼe tokaga fakalelei ki ʼona tehina mo tuagaʼane, “ohage ko te tokaga ʼofa ʼa he  faʼe ki ʼana fanau ʼae ʼe ina fafaga.” Neʼe toe fakafimalieʼi pea mo fakalotomalohiʼi e Paulo ʼona tehina “ohage ko tona fai e he tamai ki ʼana fanau.”​—Lau ia 1 Tesalonika 2:​7, 11, 12.

15. Ko ai ʼae neʼe tuku ki ai te maʼua ʼae ko te akoʼi ʼo te ʼu fanau ʼo ʼuhiga mo Sehova?

¹⁵ ʼE feafeaʼi hatatou fakalotofimalieʼi te ʼu famili ʼi te kokelekasio? ʼE feala pe ʼi ʼihi temi ki te ʼu famili ʼae ʼe kei foʼofoʼou, ke natou fakaui mai ke fai he ʼu ako Tohi-Tapu ʼo ʼanatou fanau, peʼe fai he ako ʼo ʼanatou fanau ʼae kua lalahi. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu, neʼe tuku e Sehova te maʼua ʼaia ki te ʼu matuʼā ke natou akoʼi ʼanatou fanau. (Taaga Lea 23:22; Efeso 6:​1-4) ʼE moʼoni ia ʼe feala pe ʼi ʼihi temi ke tou tokoni ki te ʼu matuʼā. Kaʼe ʼe ko he koga maʼuhiga ke akoʼi totonu e te ʼu matuʼā ʼanatou fanau, he ʼe ʼaoga ke felogoʼi tuʼumaʼu te ʼu matuʼā mo ʼanatou fanau.

16. Kotea ʼae ʼe tonu ke tou manatuʼi moka tou fai he ʼu ako ʼa he ʼu tamaliki?

¹⁶ Kapau ʼe kole e he tahi ke fai he ako Tohi-Tapu ʼo hana fanau, tou manatuʼi ʼe mole tou toʼo te tuʼulaga ʼo te ʼu matuʼā. ʼE feala pe ʼi ʼihi temi ke tou fai he ako ʼa he ʼu fanau ʼe mole kau ʼanatou matuʼā ʼi te moʼoni. Kapau ʼe kole mai e he tahi ke tou fai te ako ʼo ʼanatou fanau, ʼe ko he aga fakapotopoto anai ke fai ʼi ʼonatou loto fale moka ʼe nonofo ai ʼanatou matuʼā, peʼe ko he Fakamoʼoni kua fakapotopoto. Peʼe fai te ako ʼi he koga meʼa ʼe hahaʼi. Kapau ʼe tou fai feia, pea ʼe mole maʼu anai e niʼihi he ʼu manatu hala. Pea lagi feala pe ʼaki te temi, ke lava fai pe leva e te ʼu matuʼā te ako ʼo ʼanatou fanau.

17. ʼE feafeaʼi he fakalotofimalieʼi e te ʼu fanau ʼonatou famili?

¹⁷ Ko te kau tupulaga ʼae neʼe kua natou akoʼi te ʼofa kia Sehova, ʼe feala pe ke natou fakalotofimalieʼi mo fakalotomalohiʼi ʼonatou famili. ʼO feafeaʼi? ʼO natou fakaha he fakaʼapaʼapa ki ʼanatou matuʼā pea mo natou gaue kinakina moʼo tokoni kia natou. Pea kapau ʼe nonofo agatonu te ʼu fanau kia Sehova, ʼe natou foaki ai he fakalotomalohi ki ʼonatou famili. ʼI muʼa ʼo te to ʼo te Tulivio ko Lemeke neʼe tauhi kia Sehova. Neʼe ina ui fenei ʼo ʼuhiga mo tona foha ko Noe: “Ko ia aeni e ina fakafimaliei anai tatou i atatou gaue kinakina, koteuhi kua fakamalaia te kele aeni e [Sehova].” Neʼe hoko te lea fakapolofeta ʼaia ʼi te ʼosi to ʼo te Tulivio, ʼi te temi ʼae neʼe fakamalaʼia ai e Sehova te kele. (Senesi 5:29; 8:21) Ia ʼaho nei, ʼe feala pe ki te ʼu fanau ʼae ʼe nonofo agatonu kia Sehova, ke natou fakalotomalohiʼi ʼonatou famili ke natou katakiʼi te ʼu mamahi ʼo te temi nei mo te ka haʼu.

18. Kotea anai ka tokoni mai ke tou katakiʼi he faʼahiga ʼahiʼahi pe?

¹⁸ Ia ʼaho nei, ʼe maʼu e te hahaʼi ʼa Sehova te fakafimalie ʼi te faikole, pea mo tanatou metitasio ki te ʼu faʼifaʼitaki Fakatohi-tapu, pea mai ʼonatou tehina mo tuagaʼane. (Lau ia Pesalemo 145:​18, 19.) ʼE tou iloʼi papau ko Sehova ʼe ina fakafimalieʼi tuʼumaʼu pe anai tatou, pea ʼe tou tui papau ʼe tokoni mai anai ke tou katakiʼi he faʼahiga ʼahiʼahi pe.