1, 2. (1) He koʼe ʼe tou tuʼania? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.) (2) Kotea ʼae ka tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaeni?

IA ʼAHO nei, ko Satana “ ʼe fealuʼaki ohage ko he laione ʼe gugulu, ʼe ina kumi ke ina kai he tahi.” (1 Petelo 5:8; Fakaha 12:17) Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te maʼuli tuʼania ʼa te hahaʼi, maʼia mo te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua. Neʼe toe felaveʼi te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua ʼo te temi muʼa mo te ʼu temi tuʼania. Ohage la, ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu ʼi ʼihi temi neʼe loto tuʼania te Hau ko Tavite. (Pesalemo 13:⁠3) Pea neʼe logoʼi e te apositolo ko Paulo “te tuʼania ʼo ʼuhiga mo te ʼu kokelekasio fuli.” (2 Kolonito 11:28) Kaʼe, kotea ʼe tou lava fai moka tou tau mo te tuʼania?

² ʼI te temi muʼa, neʼe tokoni tatatou Tamai ʼofa ʼae ʼe ʼi selo ki ʼana kaugana ke natou maʼu he lotofimalie moka natou loto tuʼania. Pea ia ʼaho nei, ʼe ina loto ke toe feia mo tatou. ʼE fakalotomalohiʼi fenei tatou ʼi te Tohi-Tapu: “Kotou tuku kia te ia ʼakotou tuʼania fuli, he ʼe tokaga ia kia koutou.” (1 Petelo 5:⁠7) ʼO feafeaʼi? ʼE tou talanoa anai kia aluʼaga ʼe fa. ʼUluaki, ʼe feala ke kotou faikole, lua ke kotou lau mo metitasio ki te Folafola ʼa Te ʼAtua, tolu ke kotou tuku te laumalie maʼoniʼoni ʼo Sehova ke tokoni atu pea fa ke kotou palalau ki he tahi ʼe kotou falala ki ai ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼae ʼe kotou logoʼi. ʼI tatatou vakavakaʼi te ʼu aluʼaga ʼaia ʼe fa, kotou faiga ke kotou iloʼi pe ʼe ko te faʼahi fea ʼae ʼe tonu ke kotou gaueʼi.

3. ʼE feafeaʼi hakotou ‘tuku ʼakotou kavega kia Sehova’?

³ Ko te ʼuluaki aluʼaga ʼae ke tou fai ke tuku ai ʼatatou tuʼania kia Sehova ʼe ko tatatou ­faikole fakamalotoloto. Ka kotou tuʼania, ʼe loto e takotou Tamai ʼofa ʼae ʼi selo ke kotou fakaha kia te ia te ʼu meʼa ʼae ʼi ʼokotou loto. Neʼe kole fenei e te tagata Faipesalemo ko Tavite kia Sehova: “Fakalogo, Ê ʼAtua ki taku faikole.” ʼI te Pesalemo ʼaia, neʼe toe ui fenei e Tavite: “Tuku tau kavega kia Sehova, pea ʼe lagolago anai kia koe.” (Pesalemo 55:​1, 22, MN ) Hili takotou fai ia meʼa fuli ʼe kotou lavaʼi moʼo fakatokatoka he fihifihia, kotou faikole fakamalotoloto kia Sehova ke tokoni atu kaʼe ʼaua takotou tuʼania. ʼO feafeaʼi? ʼE tokoni feafeaʼi mai te faikole ke ʼaua naʼa tou taʼomia ʼuhi ko te tuʼania?​​—Pesalemo 94:​18, 19.

4. Ka tou tuʼania, he koʼe ʼe maʼuhiga te faikole?

⁴ Lau ia Filipe 4:​6, 7. ʼE tali feafeaʼi ia Sehova ki ʼatatou faikole fakamalotoloto pea mo ʼatatou faikole ʼae ʼe fai tuʼumaʼu? ʼE tokoni mai ke ʼaua naʼa tou hoha fau pea ke tou tekeʼi te ʼu manatu fakalotovaivai. ʼE tokoni mai te ʼAtua ke tou maʼu te tokalelei ʼo te loto kaʼe ke mole tou tuʼania pea mo matataku. Tokolahi ʼotatou tehina mo tuagaʼane neʼe natou logoʼi te tokalelei ʼaia. ʼE toe feala pe foki la mo koutou ke kotou logoʼi te faʼahi ʼaia. ʼE feala ke tokoni atu te “tokalelei ʼo te ʼAtua” ke kotou tauʼi ʼokotou faigataʼaʼia. ʼE kotou falala katoa anai ki te fakapapau ʼaeni ʼa Sehova: “Aua naa ke feaveaki ni mata tuania, koteuhi ko au ko tou Atua; e au fakamalohii ia koe, e au hau o tokoni kia koe.”​​—Esaia 41:⁠10.

5. ʼE kotou lava maʼu feafeaʼi te tokalelei ʼo te loto?

⁵ Ko te lua aluʼaga ʼae ke tou maʼu ai te tokalelei ʼo te loto, ʼe ko tatatou lau mo metitasio ki te ʼu vaega Fakatohi-tapu. He koʼe ʼe maʼuhiga te faʼahi ʼaia? Koteʼuhi ko te Tohi-Tapu ʼe ko te Folafola ʼa Te ʼAtua. Pea ʼe maʼu ai he ʼu tokoni ʼe ʼaoga mo maʼuhiga mai totatou Tupuʼaga. Koia, tatau aipe pe kotea te ʼu tuʼania ʼe kotou logoʼi, kaʼe ʼe feala ke kotou fakakaukauʼi te ʼu manatu ʼa te ʼAtua pea mo kotou metitasio ki ʼana tokoni ʼae ʼe fakalotomalohiʼi ai koutou. ʼE feala ke tokoni atu te faʼahi ʼaia ke kotou tauʼi, peʼe fakasiʼisiʼi peʼe tekeʼi te tuʼania. Neʼe fakamaʼuhigaʼi e Sehova ia te pikipikiga ʼo te lau ʼo tana Folafola mo he ‘lototoʼa mo he malohi’ pea ke ‘ ʼaua naʼa hoha te loto peʼe mataku.’​​—Sosue 1:​7-9.

6. ʼE tokoni feafeaʼi atu te ʼu palalau ʼa Sesu kia koutou?

⁶ ʼI te Folafola ʼa Te ʼAtua, ʼe tou maʼu ai te ʼu faʼahiga palalau ʼa Sesu ki te hahaʼi. Neʼe fiafia te hahaʼi ʼi te fagono kia ia koteʼuhi neʼe ina fai ni palalau fakalotofimalie, tafito kia natou ʼae neʼe lotovaivai peʼe lotomamahi. (Lau ia Mateo 11:​28-30.) Neʼe tokagaʼi moʼoni e Sesu te ʼu meʼa ʼae neʼe logoʼi e ʼihi. (Maleko 6:​30-32) Ohage pe ko te tokoni ʼa Sesu ki te kau apositolo ʼae neʼe faifagona mo ia, ʼe toe tokoni mai anai kia tatou ia ʼaho nei. ʼI tona ʼuhiga Hau ʼi selo, ʼe hoko atu pe e Sesu tona ʼofa ʼae kia tatou. Koia, ka kotou tuʼania, ʼe kotou tui papau ʼe nofo anai ia mo koutou pea ʼe tokoni atu anai ia ʼi tona temi totonu. Neʼe foaki mai e Sesu ia he ʼamanaki mo te lototoʼa, ʼae ʼe tokoni mai ke tou tauʼi te tuʼania.​​—Hepeleo 2:​17, 18; 4:⁠16.

7. Kotea te ʼu lelei ʼe tou maʼu mai te laumalie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua?

⁷ Neʼe fakapapauʼi mai e Sesu ʼe foaki mai anai e tatatou Tamai te laumalie maʼoniʼoni moka ʼe tou kole age. (Luka 11:​10-13) ʼE tokoni feafeaʼi mai anai te tolu aluʼaga ʼaia ke tou fakasiʼisiʼi tatatou tuʼania? ʼE tokoni mai ia te laumalie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua peʼe ko tona malohi gaue ke tou fakatuputupu te ʼu kalitate ʼae ʼe maʼu e totatou ʼAtua mafimafi. (Kolose 3:10) ʼI te Tohi-Tapu, ʼe fakahigoaʼi te ʼu kalitate ʼaia “ko te fua ʼo te laumalie.” (Lau ia Kalate 5:​22, 23.) Ka tou fakatuputupu te ʼu kalitate ʼaia, ʼe malohi anai ʼatatou felogoʼi mo ʼihi. Pea ʼe tou tekeʼi anai te ʼu aluʼaga ʼae ʼe fakatupu ai te tuʼania. Tou vakaʼi he ʼu aluʼaga tafito ʼe tokoni feafeaʼi mai ai anai te fua ʼo te laumalie maʼoniʼoni.

8-12. ʼE tokoni feafeaʼi te fua ʼo te laumalie maʼoniʼoni kia koutou?

⁸ “Te ʼofa, mo te fiafia, mo te tokalelei.” Ka kotou tokakaga ki niʼihi ʼaki he fakaʼapaʼapa, ʼe siʼisiʼi ai anai takotou tuʼania. ʼO feafeaʼi? Ka kotou fakaha te ʼofa fakatautehina pea mo te fakaʼapaʼapa, ʼe kotou tekeʼi anai te ʼu aluʼaga ʼe fakatupu ai ni manatu ʼe mole lelei ohage la ko te ita mo te loto hoha. Ka tou fai te faʼahi ʼaia, ʼe faigafua anai tatatou taupau te tokalelei mo ʼihi.​​—Loma 12:⁠10.

⁹ “Te kataki fualoa, mo te agaʼofa, mo te agalelei.” ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Ke kotou feagaleleiʼaki, mo fonu ʼi te manavaʼofa, ʼo kotou fefakamolemoleʼaki.” (Efeso 4:32) Ka tou mulimuli ki te tokoni ʼaia ʼe tou maʼuli tokalelei anai mo ʼihi. Pea ʼe tou tekeʼi anai he ʼu aluʼaga ʼe feala ke fakatupu ai ia tatou te tuʼania. Tahi ʼae meʼa, ʼe faigafua anai hatatou katakiʼi ni aluʼaga ʼe feala ke hoko ʼuhi pe ko totatou ʼuhiga agahala.

¹⁰ “Te tui.” Ia ʼaho nei, ʼe tou tuʼania ʼo ʼuhiga mo te falā pea mo te ʼu koloa. (Taaga Lea 18:11) ʼE feafeaʼi hatatou tekeʼi te faʼahiga tuʼania ʼaia? ʼE tonu ke tou mulimuli ki te tokoni ʼa te apositolo ko Paulo ʼae ke tou ‘fakafeʼauga pe ki te meʼa ʼae ʼe tou maʼu.’ Kapau ʼe malohi tatatou tui kia Sehova, ʼe tou falala anai ʼe ina foaki mai te ʼu meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia tatou ʼuhi ko tona ʼofa. Neʼe ina fakapapauʼi fenei mai: “ ʼE mole au tuku anai koe ʼi he temi, pea ʼe mole au liakī anai koe ʼi he temi.” Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo hatatou fai te ʼu palalau ʼaeni ʼa te apositolo ko Paulo: “Ko Sehova ʼe ko toku tokoni. ʼE mole au mataku anai. Kotea ʼae ʼe feala ke fai mai e te tagata?”​​—Hepeleo 13:​5, 6.

¹¹ “Te agamalū pea mo te lotololomi.” ʼE maʼuhiga ke kotou fakaha te agamalū mo te loto lolomi. ʼE tokoni atu anai te ʼu kalitate ʼaia ke ʼaua naʼa kotou fai he meʼa peʼe ko ni palalau ʼe fakatupu ai hakotou tuʼania. Pea ʼe toe fua lelei anai kia koutou he ʼe kotou tekeʼi ia “te lotokovi fuli pe, mo te ita, mo te hauhau, mo te kalaga, mo te laukovi.”​​—Efeso 4:⁠31.

¹² ʼE tonu ke kotou agavaivai ke feala hakotou falala ki te “nima malohi ʼa te ʼAtua” pea mo “tuku kia te ia ʼakotou tuʼania fuli.” (1 Petelo 5:​6, 7) Kapau ʼe kotou agavaivai, ʼe tokoni atu anai ia Sehova pea ʼe tokaga anai kia koutou. Ka kotou iloʼi ia te meʼa ʼae ʼe kotou fealagia peʼe ko te meʼa ʼae ʼe mole kotou fealagia, ʼe mole kotou falala anai kia koutou totonu. ʼE kotou fakasiʼisiʼi anai takotou tuʼania koteʼuhi ʼe kotou falala ki te ʼAtua.​​—Mikea 6:⁠8.

13. Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼaeni ʼa Sesu: “ ʼAua naʼa kotou tuʼania”?

¹³ Ia Mateo 6:34 (lau), ʼe tou maʼu ai te tokoni poto ʼaeni ʼa Sesu: “ ʼAua naʼa kotou tuʼania.” ʼE lagi mata faigataʼa kia tatou hatatou maʼuliʼi te tokoni ʼaeni. Kaʼe, kotea te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼa Sesu? Neʼe tou ako ko Tavite mo Paulo neʼe nā logoʼi ʼi ʼihi temi te tuʼania. Neʼe mole fia ui leva e Sesu ʼe mole tuʼania anai he kaugana ʼa te ʼAtua ʼi he temi. Kaʼe, neʼe tokoni ia Sesu ki ʼana tisipulo ke natou mahino ko te tuʼania ki he meʼa ʼe mole hona ʼuhiga peʼe ko te tuʼania fau ki he meʼa, ʼe mole ina fakatokatoka anai ni fihifihia. ʼE ʼi ai anai te ʼu fihifihia ʼi te ʼaho fuli. Koia ʼae ʼe mole tonu ai ki te kau Kilisitiano ke natou hilifaki he tahi age ʼu tuʼania, ʼaki pe hanatou fakakaukauʼi te ʼu fihifihia ʼae neʼe hoko ki muʼa atu peʼe ʼi te ka haʼu. ʼE tokoni feafeaʼi atu te tokoni ʼa Sesu ke kotou fakasiʼisiʼi ia he ʼu toe tuʼania lahi?

14. Ohage ko Tavite, ʼe feafeaʼi hakotou fakasiʼisiʼi takotou tuʼania?

¹⁴ ʼI ʼihi temi, ʼe tuʼania te hahaʼi ʼuhi ko hanatou ʼu lakahala neʼe natou fai ki muʼa atu. Neʼe lagi natou tukugakoviʼi ia natou ʼo ʼuhiga mo te ʼu aluʼaga ʼaia, tatau aipe pe neʼe kua fualoa. ʼI te temi ʼo te Hau ko Tavite, neʼe taʼomia ia ia ʼuhi ko ʼana lakahala. Neʼe ina ui fenei: “E au tagi o tupu ko te lahi o te mamahi o toku loto.” (Pesalemo 38:​4, 5, 9, 19) ʼI te aluʼaga ʼaia, neʼe fai e Tavite ia he tonu ʼe fakapotopoto. Neʼe falala ki te manavaʼofa ʼo Sehova pea mo tana lotofakamolemole. Pea neʼe fiafia ia Tavite ʼi tana iloʼi ʼae neʼe fakamolemole te ʼAtua kia ia.​​—Lau ia Pesalemo 32:​1-3, 5.

15. (1) Kotea he tahi ako ʼe feala ke tou taʼofi mai te faʼifaʼitaki ʼa Tavite? (2) Kotea ʼe feala ke kotou fai moʼo fakasiʼisiʼi takotou tuʼania? (Vakaʼi te fakamatala ʼae ʼi te ʼa takai “He ʼu Manatu Moʼo Fakasiʼisiʼi Te Tuʼania.”)

¹⁵ ʼI ʼihi temi, ʼe feala ke kotou tuʼania ʼo ʼuhiga mo te ʼu aluʼaga ʼe hoko kia koutou. Ohage la, ʼi te temi ʼae neʼe tohi ai e Tavite te Pesalemo 55, neʼe mataku naʼa matehi ia ia. (Pesalemo 55:​2-5, MN ) Kaʼe, neʼe mole ina tuku tana tuʼania ke puli ai tana falala kia Sehova. Neʼe kole tokoni ia Tavite kia Sehova ʼo ʼuhiga mo ʼona fihifihia. Kaʼe, neʼe mahino kia ia neʼe toe ʼaoga foki ke ina fai he puleʼaki ʼo ʼuhiga mo te aluʼaga ʼaia. (2 Samuele 15:​30-34) Koia, ʼe feala ke kotou taʼofi he ako mai te faʼifaʼitaki ʼa Tavite. ʼE feala ke kotou fai te meʼa ʼae ʼe kotou lavaʼi moʼo fakatokatoka te fihifihia pea mo falala ʼe tokaga anai Sehova kia koutou. Kaʼe, ʼaua naʼa kotou tuku ia koutou ke kotou taʼomia ʼi te ʼu tuʼania.

16. Kotea te fakaʼuhiga ʼo te huafa ʼo te ʼAtua? Pea ʼe fakamalohiʼi feafeaʼi takotou tui?

¹⁶ ʼE feala ʼi ʼihi temi ke tuʼania he Kilisitiano ʼo ʼuhiga mo he ʼu fihifihia ʼe feala ke hoko ʼi te ka haʼu. Kaʼe, ʼaua takotou tuʼania ʼo ʼuhiga mo te ʼu aluʼaga ʼae ʼe heʼeki hoko. Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi ʼe feala pe ke mole hoko te ʼu aluʼaga ʼae ʼe tou tuʼania ki ai. Pea tahi, kotou manatuʼi ʼe mole he meʼa ʼe faigataʼa ki te ʼAtua. Ko te fakaʼuhiga ʼo tona huafa “ ʼE Ina Fakahoko.” (Ekesote 3:​14, MN ) Koia, ʼe mole tonu ke tou tuʼania ʼo ʼuhiga mo te ka haʼu, he ʼe fakaha lelei mai ʼi te fakaʼuhiga ʼo te huafa ʼo te ʼAtua, ʼe hoko moʼoni anai ʼana fakapapau fuli ʼo ʼuhiga mo te tagata. ʼE mahino papau ia, ʼe tapuakinaʼi e te ʼAtua ʼana kaugana agatonu. Pea ʼe tokoni kia natou ke natou fakasiʼisiʼi ʼanatou tuʼania ʼo ʼuhiga mo te ʼu aluʼaga neʼe hoko ki muʼa atu, peʼe ʼi te temi nei peʼe ko te ka haʼu.

17, 18. Kotea he tahi age ʼu aluʼaga ʼe tokoni atu anai moka kotou tuʼania?

¹⁷ Ko te fa aluʼaga ʼae ʼe tokoni atu moka kotou tuʼania ʼe ko te palalau faʼifaʼitaliha mo he tahi ʼe kotou falala ki ai. ʼE feala ke mahino lelei age tokotou ʼohoana, peʼe ko hokotou kaumeʼa lelei, peʼe ko he tagata ʼafeā ʼi te kokelekasio ki tokotou aluʼaga. ʼE ui fenei mai ʼi te Tohi-Tapu: “E fakavaivaii e te tuania te loto o te tagata, kae e fakapelepelei ia e he palalau ofa.” (Taaga Lea 12:25) ʼE toe ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “E mole hoko te u fakatuu­tuu, o tupu ko te masiva fakakaukau; kae e natou manuia moka lahi te kau fakakaukau.”​​—Taaga Lea 15:⁠22.

¹⁸ ʼE feala ki ʼatatou fono ke tokoni mai ke tou fakasiʼisiʼi ai ʼatatou tuʼania. ʼI te ʼu fono ʼo te vahaʼa fuli, ʼe kotou fakatahi ai mo ʼokotou tehina mo tuagaʼane, ʼae ʼe tokakaga kia koutou pea ʼe natou fia fakalotomalohiʼi koutou. (Hepeleo 10:​24, 25) Koia, ʼe feala ai ki te ʼu taʼi “fefakalotomalohi’aki” ʼaia ke kotou lotomalohi pea mo faigafua ai hakotou tauʼi ia he faʼahiga tuʼania pe.​​—Loma 1:⁠12.

19. He koʼe ʼe kotou falala ko ʼakotou felogoʼi mo te ʼAtua ʼe tokoni atu anai?

¹⁹ Neʼe mahino ki te tagata ʼafeā ʼi Kanata ia te maʼuhiga ʼae ke ina tuku ʼana tuʼania kia Sehova. Neʼe faiako pea neʼe ko he tahi ʼe faitokoni ki te tamaliki ako. Neʼe ko he gaue ia ʼe fakatupu hoha. Pea neʼe toe mahaki ʼo tupu ai he tahi ʼu tuʼania. Kotea ʼae neʼe tokoni kia ia ke lotomalohi? Neʼe faiga malohi ke ina fakamalohiʼi ʼana felogoʼi mo Sehova. Neʼe tokoni ʼona kaumeʼa kia ia ʼi te ʼu temi faigataʼa. Pea neʼe palalau faʼifaʼitaliha mo tona ʼohoana ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼae ʼe ina logoʼi ʼi tona loto. Pea tahi, neʼe tokoni te kau tagata ʼafeā mo te taupau ʼo te siliko ki ai ke sio ki tona aluʼaga ohage ko te faʼahiga sio ʼa Sehova. Neʼe tokoni te toketa ki te tehina ʼaia ke mahino ki tona mahaki. Pea neʼe feala hana fai ni fetogi ʼi ʼana fakatuʼutuʼu pea mo maʼu he temi ke malolo ai pea mo faigaoʼi. ʼAki te temi, neʼe ina iloʼi pe ʼe ina lolomi feafeaʼi tona aluʼaga pea mo te ʼu meʼa ʼae ʼe ina logoʼi. Kapau ʼe ʼi ai he ʼu aluʼaga ʼe mole ina lava lolomi, ʼe falala ia ʼe tokoni age anai ia Sehova kia ia.

20. (1) ʼE feafeaʼi hatatou tuku ʼatatou tuʼania ki te ʼAtua? (2) Kotea ʼae ka tou talanoa anai ki ai ʼi te alatike ka hoa mai?

²⁰ ʼI te alatike ʼaeni, neʼe tou ako ai te maʼuhiga ʼae ke tou tuku ʼatatou tuʼania ki te ʼAtua ʼaki tatatou faikole kia te ia pea mo te lau mo metitasio ki tana Folafola. Neʼe tou toe ako te maʼuhiga ʼae ke tou tuku te laumalie maʼoniʼoni ʼo Sehova ke tokoni mai, mo palalau ki he tahi ʼe tou falala ki ai pea mo kau ki te ʼu fono. ʼI te alatike ʼae ka hoa mai, ʼe tou ako ai anai pe ʼe tokoni feafeaʼi mai ia Sehova ʼaki tana foaki mai ia he ʼamanaki ʼo ʼuhiga mo he fakapale.​​—Hepeleo 11:⁠6.