KO TE TAGATA ʼE MAKEHE IA. ʼE INA MAʼU TE ʼU FEALAGIA KEHEKEHE—TE FAITOHI, TE FAI PENA, TE FAʼU ʼO HE ʼU MEʼA PEA MO TE FAKAKAUKAUʼI ʼO TE ʼU FEHUʼI MAʼUHIGA ʼO TE MAʼULI: Kotea te ʼuhiga ʼo te ʼatulaulau? Neʼe feafeaʼi totatou fakatupu? Kotea te ʼuhiga ʼo te maʼuli? Kotea anai totatou ka haʼu?

Ko ʼihi ʼe mole natou fai te ʼu fehuʼi ʼaeni he ʼe kia natou, ʼe faigataʼa te tali ki ai. Pea ko ʼihi ʼe manatu ʼe mole he ʼuhiga ʼo te fai ʼo te ʼu fehuʼi ʼaia. Koteʼuhi kia natou ko te maʼuli ʼe tupu mai te evolisio. Neʼe ui fenei e te tagata faiako ʼo te hisitolia mo te biologie ko William Provine: “ ʼE mole ʼi ai he ʼatua pea ʼe mole he fakatuʼutuʼu. Pea ʼe mole ʼi ai he fakatafitoʼaga ʼo te aga ʼae ʼe lelei pea mo ʼae ʼe kovi. Pea ʼe mole ʼi ai he ʼuhiga moʼoni ʼo te maʼuli.”

Kae ko ʼihi, ʼe mole natou tali te manatu ʼaia. Koteʼuhi ʼe natou mahino ko te ʼatulaulau neʼe fakatuʼutuʼu lelei pea ʼe mulimuli ki te ʼu lao fakapoto ʼaupito. ʼE natou ʼofolele ʼi te taulekaleka ʼo te natula. Pea ko ʼihi ka natou faʼu he ʼu meʼa, ʼe natou faiga ke natou faʼifaʼitakiʼi te ʼu koloa ʼo te natula. Pea kia natou ʼaia, ko te fakaofoofo ʼo te fakatupu, ʼe fakamoʼoni ai neʼe ko he tahi ʼe ʼatamai age pea mo maʼoluga age ʼae neʼe ina faʼu, kae neʼe mole tupu feia pe.

Ko te faʼahiga manatu ʼaia ʼae neʼe tupu ai te lotolotolua ʼa ʼihi kau poto ʼae ʼe tui ki te evolisio. Tou vakaʼi faʼifaʼitaki ʼe lua.

TE TAGATA TOKETA ULU KO ALEXEI MARNOV. Neʼe ina ui fenei: “ ʼI te ʼu fale ako ʼae neʼe au ako ai, neʼe akoʼi ai te evolisio pea mo te tui ʼae ʼe mole ʼi ai he ʼAtua. Ko ʼae ʼe tui ki te ʼAtua, neʼe ui ia neʼe mole lelei tana ako.” Kae ʼi te taʼu 1990, neʼe kamata fetogi ai leva e te toketa tana manatu.

Pea neʼe ina fakamahino fenei: “Neʼe au faigaʼi tuʼumaʼu pe ke au mahino ki te ʼuhiga totonu ʼo meʼa fuli, ʼo kau ai te ʼuto ʼo te tagata. Ko te koga ʼaia ʼo te sino ʼe fakaofoofo ʼaupito. Kae neʼe faʼu koa te ʼuto ke tanaki ki ai te iloilo mo te poto pea mate leva ki muli age? Kailoa ia. Koia, neʼe au kamata feʼekeʼaki fenei ai: ‘He koʼe ʼe tou maʼuʼuli? Kotea te ʼuhiga ʼo te maʼuli?’ ʼI taku fakakaukauʼi lelei te ʼu fehuʼi ʼaia, neʼe au mahino ai leva ʼe ʼi ai te Tupuʼaga.”

ʼI te fekumi ʼaia e Alexei te ʼuhiga ʼo te maʼuli, neʼe tupu ai tana fia ako te Tohi-Tapu. Pea ko tona ʼohoana neʼe toketa pea neʼe mole tui ʼe ʼi ai he ʼatua. Kae, neʼe ina toe ako mo ia te Tohi-Tapu ko tana fia maʼu pe he takuʼaga ʼe faihala tona ʼohoana. Ia ʼaho nei leva kua nā tui pau tokolua ʼe ʼi ai te ʼAtua pea kua nā iloʼi te fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua ki te tagata ʼae ʼe fakamahino mai ʼi te Tohi-Tapu.

TE FAFINE FAISIENESIA KO HUABI YIN. Neʼe ako e Huabi Yin te physique pea lolotoga ni taʼu neʼe ina fai he ʼu fekumi ʼo ʼuhiga mo te laʼa.

Neʼe ui fenei e Huabi: “Ko matou ʼae ko te kau poto, moka matou ako te ʼu aluʼaga ʼo te natula ʼae ʼe kau ai te laʼa, ʼe matou tokagaʼi tuʼumaʼu ʼe fakatokatoka fakaofoofo ʼo mulimuli ki te ʼu lao ʼe totonu. Neʼe au feʼekeʼaki fenei ai: ‘Pe kote ʼu lao ʼaia mai fea? Pea kapau ʼe tou lavaʼi te fakafuafua lelei ʼo te mu ʼo he gutu umu, ko ai la ʼae neʼe ina fakatuʼu te ʼu lao ʼo ʼuhiga mo te mu ʼo te laʼa? ʼAki te temi, neʼe au mahino ko te ʼu ʼuluaki palalau ʼo te Tohi-Tapu ʼe moʼoni tukupau, ʼae ʼe ui fenei: ‘ ʼI te kamataaga nee fakatupu e te Atua te atu lagi mo te kele.’ ”—Senesi 1:1.

ʼE moʼoni, neʼe tali te sienesia ki he ʼu tuʼuga fehuʼi. Ohage la pe ʼe feafeaʼi te fakaalualu ʼo te ʼu selule ʼo te ʼuto pea ʼe fakatupu feafeaʼi e te laʼa te mafana mo te malama. Kae neʼe ako e Alexei pea mo Huabi ko te Tohi-Tapu ʼe tali ki te ʼu fehuʼi maʼuhiga ʼae: He koʼe ʼe ʼi ai te ʼatulaulau? He koʼe neʼe fakatuʼutuʼu ki ai he ʼu lao? Pea he koʼe ʼe tou maʼuʼuli?

ʼO ʼuhiga mo te kele, ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu, neʼe mole fakatupu noa e te ʼAtua ia te kele, kae neʼe ina faʼu ke nofoʼi. (Esaia 45:18) Koia, neʼe fai e te ʼAtua he fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te kele. Pea ʼe tou vakaʼi anai ʼi te alatike ka hoa mai, ko te fakatuʼutuʼu ʼaia ʼe pipiki ki totatou ʼamanaki ʼae ki te ka haʼu.