TE ALUʼAGA FAKATUPU TUʼUTAMAKI: Ko te papilusi mo te ʼu kiliʼi manu neʼe ko te ʼu ʼuluaki meʼa gaue ʼaia neʼe fakaʼaogaʼi e te kau tagata faitohi ʼo te Tohi-Tapu pea mo te ʼu tagata ʼae neʼe natou hiki te Tohi-Tapu. * (2 Timoteo 4:13) Neʼe fakatupu tuʼutamaki feafeaʼi te ʼu meʼa gaue ʼaia ki te puipui ʼo te Tohi-Tapu?

Ko te papilusi ʼe mahae gafua pea ʼe maumau vave ʼo mole kei iloga lelei ai te ʼu mataʼi tohi. ʼE ui fenei e te ʼu tagata Popoto ʼo Esipito ko Richard Parkinson pea mo Stephen Quirke: “Ko he pasina ʼe tahi ʼe feala ke maumau vave pea ke maeve. Ka tanaki he ʼu takaiga tohi, ʼe feala ke limulimua pea kai ʼe kuma mo te ʼu kiʼi manu.” Hili te maʼu ʼo te ʼu takaiga tohi ʼaia, ko ʼihi papilusi neʼe ta laʼa peʼe tuku ki he koga meʼa palapala ʼo tupu ai tona maumau vave.

Ko te kiliʼi manu ʼe tologa age ia ʼi te papilusi. Kaʼe, ʼe maumau vave te ʼu meʼa gaue ʼaia ʼe lua mo kapau ʼe mole tou tokakaga lelei ki ai peʼe tou ta laʼa peʼe tou tuku ki he koga meʼa ʼe palapala. * Ko te ʼu kiʼi manu ʼe natou toe kai te ʼu kiliʼi manu. Kaʼe, ʼe ui fenei ʼi te tohi Rédaction quotidienne dans le monde gréco-romain-dʼOrient ʼo ʼuhiga mo te ʼu tohi ʼafeā: “ ʼE tahitahiga te taupau ʼo te ʼu tohi ʼafeā.” Koia, kapau neʼe kua maumau te Tohi-Tapu, neʼe toe puli ai mo te logo ʼae ʼe tuʼu ʼi loto.

NEʼE PUIPUI FEAFEAʼI TE TOHI-TAPU? Neʼe fakatotonu ʼi te lao Fakasutea ki te ʼu hau fuli ke natou ‘hiki te Lao ʼaia ki he tohi maʼa ia totonu,’ ia te ʼu ʼuluaki tohi ʼe nima ʼo te Tohi-Tapu. (Tetelonome 17:18) Pea tahi, neʼe lahi te ʼu koga tohi ʼo te Tohi-Tapu neʼe fai e te ʼu tagata faiva ʼae neʼe natou hiki te Tohi-Tapu ʼi te temi ʼo te kau apositolo. Pea neʼe feala ke maʼu te Tohi-Tapu ʼi te ʼu sinakoka, ʼi Iselaele katoa ʼo kaku ki Masetonia. (Luka 4:16, 17; Gaue 17:11) Neʼe puipui feafeaʼi te ʼu koga Tohi-Tapu ʼafeā ʼaia ʼo kaku mai ki te temi nei?

ʼE ui fenei e te tagata faiako ʼo te Tauhi Foʼou ko Philip W. Comfort: “Neʼe iloʼi e te kau Sutea kapau ʼe natou ʼai te ʼu takaiga tohi ʼo te Tohi-Tapu ʼi te ʼu foʼi ipu kele, ʼe feala ke tologa.” Pea neʼe hoko atu pe e te kau Kilisitiano ia te faʼahiga fai ʼaia. Koia, ko ʼihi koga tohi ʼo te Tohi-Tapu neʼe maʼu ʼi te ʼu ipu kele, ʼi te ʼu puha, ʼi te ʼu ʼana pea tafitō ʼi te ʼu fenua ʼae ʼe kele magemage.

TONA FUA: Ko te ʼu koga Tohi-Tapu ʼe lauʼi afe kua ʼafeā neʼe puipui talu mai teitei taʼu ʼe 2 000 ʼo kaku mai ki te temi nei. Koia, ʼe mole he tahi age tohi ʼe hage ko te ʼu koga Tohi-Tapu ʼae neʼe kua fualoa ʼaupito.