“ʼE Kotou Nonofo Alaala Anai Koa?”
“Koia, kotou alaala, koteuhi e mole kotou iloʼi te aho mo te hola.”—MATEO 25:13.
1, 2. (1) Kotea ʼae neʼe ui e Sesu ʼo ʼuhiga mo te ʼu ʼaho fakamuli? (2) Kotea te ʼu fehuʼi ʼae ka tou tali anai ki ai?
KOTOU fakakaukauʼi age muʼa, ʼe heka ia Sesu ʼi te Moʼuga ʼo Oliveto mo haga ki te fale lotu ʼo Selusalemi. ʼE heka fakatahi mo ʼana tisipulo ʼe toko fa, ko Petelo, mo Atelea, mo Sakopo pea mo Soane. ʼE natou fakalogo lelei kia Sesu koteʼuhi ʼe ina fakamatala age he lea fakapolofeta ʼo ʼuhiga mo te ka haʼu. ʼE fakaha ʼi te lea fakapolofeta ʼaia te ʼu aluʼaga ka hoko anai ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼo te malama agakovi ʼaeni, ʼi te temi ʼae ʼe ʼafio ai ia Sesu ʼi te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. Neʼe ui e Sesu, ʼi te ʼu temi ʼaia, ʼe fakafofoga anai ia ia e te tagata faifekau agatonu mo poto ʼi te kele. Pea ʼe ina foaki anai ia te meʼa kai fakalaumalie ki ʼana tisipulo ʼi tona temi totonu.—Mateo 24:45-47.
2 Pea neʼe fakamatala leva e Sesu ia te lea fakatata ʼo te ʼu Mateo 25:1-13.) ʼE tou tali anai ʼi te alatike ʼaeni kia fehuʼi ʼe 3: (1) Kotea te ako ʼe tou maʼu mai te lea fakatata ʼaia? (2) Neʼe maʼuliʼi feafeaʼi e te kau fakanofo ia te ako ʼe maʼu mai te lea fakatata ʼaia, pea kotea tona fua? (3) Kotea te ako ʼe feala ke tou maʼu mai te lea fakatata ʼaia?
taupoʼou ʼe toko 10. (Lau iaKOTEA TE AKO ʼE TOU MAʼU MAI TE LEA FAKATATA ʼAIA?
3. ʼI muʼa atu, neʼe fakamahino feafeaʼi ia te lea fakatata ʼo te ʼu taupoʼou ʼe toko 10 ʼi ʼatatou tohi?
3 ʼI te alatike ʼaeni kua ʼosi, neʼe tou ako ai, ʼaki te temi neʼe fetogi e te tagata faifekau agatonu ia tana faʼahiga fakamahino ia te ʼu fakamatala Fakatohi-tapu. ʼE fakamaʼuhigaʼi tafitō e te tagata faifekau agatonu ia te ʼu ako ʼae ʼe tou maʼu mai ai. Ohage la ko te lea fakatata ʼo te ʼu taupoʼou ʼe toko 10. Neʼe tou tautau lau ʼi ʼatatou tohi, ko te ʼu malama taki, peʼe ko te lolo, peʼe ko te ʼu foʼi hina ʼe fakaʼuhiga ia ki he meʼa peʼe ki he tagata. Kapau ʼe tou tokagaʼi tafitō ia te ʼu faʼahi ʼo te lea fakatata ʼae ʼe mole faʼa maʼuhiga, ʼe feala ke mole tou tokagaʼi ia te ako ʼae ʼe maʼuhiga.
Neʼe tonu ke nofo teuteu te ʼu taupoʼou mo ʼanatou malama taki ki te temi ʼae ʼe tau mai ai te tagata ʼohoana
4. ʼI te lea fakatata, ʼe tou iloʼi feafeaʼi pe ko ai (1) te tagata ʼohoana (2) te ʼu taupoʼou?
4 Tou vakaʼi te ako maʼuhiga ʼo te lea fakatata ʼa Sesu. Tou fakakaukauʼi age muʼa te ʼu hahaʼi ʼae ʼe kau ki te lea fakatata ʼo te ʼu taupoʼou ʼe toko 10. Ko ai te tagata ʼohoana? ʼE ko Sesu. ʼE tou iloʼi te faʼahi ʼaia koteʼuhi neʼe kua ui e Sesu ʼo ʼuhiga mo ia ʼe ko ia te tagata ʼohoana. (Luka 5:34, 35) Ko ai te ʼu taupoʼou? ʼE ko “te kiʼi faga ovi” ʼae ʼe faʼufaʼu e te kau Kilisitiano fakanofo. ʼE tou iloʼi feafeaʼi te faʼahi ʼaia? ʼI te lea fakatata, neʼe tonu ke nonofo teuteu te ʼu taupoʼou mo ʼanatou malama taki ki te temi ʼae ʼe tau mai ai te tagata ʼohoana. Neʼe ui fenei e Sesu ki ʼana tisipulo: “Ke haʼi ʼokotou koga loto pea ke fakamu ʼokotou malama, pea ko koutou totonu, ke koutou hage ko he ʼu tagata ʼe fakatalitali ki tonatou pule, moka liliu mai anai mai te faiʼohoana.” (Luka 12:32, 35, 36, MN) Pea tahi, maʼia mo te ʼu apositolo ko Paulo pea mo Soane, neʼe nā fakatatau ia te ʼu tisipulo fakanofo ʼa Kilisito ki he ʼu taupoʼou. (2 Kolinito 11:2; Apokalipisi 14:4) Koia, ʼe tou mahino ai ko te tokoni pea mo te fakatokaga ʼae ʼe tuʼu ia Mateo 25:1-13, neʼe fakahagahaga tafitō ki te ʼu tisipulo fakanofo ʼa Sesu.
5. Neʼe fakaha feafeaʼi e Sesu ia te temi ʼae ka hoko anai ia tana lea fakatata?
5 Ko te temi fea ʼae neʼe ʼaoga ki ai te tokoni ʼa Sesu? ʼE tou iloʼi te faʼahi ʼaia ʼi te ʼu palalau ʼae neʼe ina fai ʼi te fakaʼosi ʼo tana lea fakatata. Neʼe ina ui fenei: “Neʼe tau mai te tagata ʼohoana.” (Mateo 25:10, MN) Neʼe tou ako ʼi Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 15 ʼo Sulio 2013, ia te lea fakapolofeta ʼa Sesu ʼae ʼe tuʼu ia Mateo kapite 24 mo 25, pea neʼe palalau tuʼa 8 ia Sesu ki tana “toe liliu mai.” Moka palalau ia Sesu ki tana “toe liliu mai,” ʼe palalau ia ki te temi ʼae ʼe haʼu ai ʼo fakamauʼi pea mo fakaʼauha ia te malama agakovi ʼaeni, lolotoga ia te mamahi lahi. Koia ʼe feala ai ke tou ui ʼe fakaʼuhiga ia te lea fakatata ʼa Sesu ki te ʼu ʼaho fakamuli kaʼe ʼe hoko anai ʼi te mamahi lahi.
6. Kotea ia te ako ʼe feala ke tou maʼu mai te lea fakatata ʼaia?
6 Kotea ia te ako ʼe feala ke tou maʼu mai te lea fakatata ʼaia? Kotou manatuʼi te aluʼaga ʼo te fakamatala Fakatohi-tapu ʼaia. Ia Mateo kapite 24, neʼe talanoa ai ia Sesu ki te tagata faifekau agatonu mo poto. Pea ko te tagata faifekau ʼaia, ʼe ko he kiʼi kutuga ʼe faʼufaʼu e he ʼu tehina fakanofo pea ʼe natou takitaki anai ia te ʼu tisipulo ʼa Kilisito ʼi te ʼu ʼaho fakamuli. Neʼe fakatokaga e Sesu ia te ʼu tagata ʼaia ke natou nonofo agatonu. ʼI te kapite 25, neʼe fai leva e Sesu ia te lea fakatata ʼo ʼuhiga mo te ʼu taupoʼou ʼe toko 10 moʼo foaki he tokoni ki te ʼu tisipulo fakanofo fuli ʼi te ʼu ʼaho fakamuli. Koia ko te tokoni ʼae ke natou nonofo “alaala,” ko tona fakaʼuhiga ʼae ke ʼaua naʼa natou galoʼi tanatou fakapale ki te maʼuli ʼi selo. (Mateo 25:13) Tou vakaʼi muʼa te lea fakatata ʼaia pea mo vakaʼi pe neʼe mulimuli feafeaʼi ia te kau fakanofo ki te tokoni ʼaia.
NEʼE MULIʼI KOA E TE KAU FAKANOFO IA TE TOKONI ʼO TE LEA FAKATATA?
7, 8. (1) He koʼe neʼe nonofo teuteu ia te ʼu taupoʼou popoto? (2) Neʼe feafeaʼi te nonofo teuteu ʼa te kau fakanofo?
7 ʼI te lea fakatata, neʼe fakaha ai e Sesu neʼe nonofo teuteu ia te ʼu taupoʼou popoto ki te tau mai ʼa te tagata ʼohoana. Neʼe mole natou hage ko te ʼu taupoʼou vavale. Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi neʼe natou nonofo teuteu pea mo tokakaga. Neʼe ʼaoga ki te ʼu taupoʼou ʼe toko 10 ke natou nonofo teuteu pea mo tokakaga ke mu tuʼumaʼu ʼanatou malama taki ʼi te poʼuli. Neʼe nonofo teuteu lelei te ʼu taupoʼou ʼe toko nima koteʼuhi neʼe natou ʼaumai he lolo fakalaka maʼa ʼanatou malama taki. Neʼe nonofo teuteu feafeaʼi ia te kau Kilisitiano fakanofo ki te tau mai ʼa Sesu?
8 Neʼe teuteu te kau fakanofo ke natou fakahoko tanatou gaue ʼo kaku ki te fakaʼosi. Neʼe natou mahino ʼe tonu anai ke natou fakaʼaogaʼi he ʼu meʼa gaue mai te ʼu koloa fakamalama moʼo fakahoko ʼaki tanatou gaue maʼa te ʼAtua. Pea neʼe natou lotolelei ki ai. Neʼe natou fakatotonu malohi ke natou tauhi agatonu kia Sehova. ʼE mole natou fai te faʼahi ʼaia ʼuhi pe ko te vave hoko mai ʼo te fakaʼosi, kaʼe ʼuhi ko tanatou ʼofa moʼoni ʼae kia te ia pea mo tona Alo. ʼE natou taupau maʼu tanatou agatonu pea ʼe mole natou tuku ke fakahalaʼi natou e te ʼu koloa fakamalama, peʼe ko te ʼu aga heʼe ʼaoga, peʼe ke natou manatu pe kia natou totonu. ʼE faʼifaʼitakiʼi e te kau fakanofo ia te ʼu taupoʼou popoto ʼae neʼe natou nonofo teuteu mo ʼanatou malama taki. ʼE natou fakamu ʼanatou malama, pea mo fakatalitali ki te tau mai ʼa te tagata ʼohoana, tatau aipe pe ʼe hage ʼe tauhala mai.
Neʼe fakatokaga e Sesu ia te kau fakanofo ke nofo agatonu
9. (1) Ko te fakatokaga fea neʼe fai e Sesu ʼo ʼuhiga mo te tulemoe? (2) Neʼe tali feafeaʼi te kau fakanofo ki te pauʼi ʼaeni: “Koeni te tagata ohoana”? (Vakaʼi mo te kiʼi nota.)
9 Neʼe nonofo teuteu te ʼu taupoʼou popoto koteʼuhi neʼe natou nonofo tokakaga. Kaʼe ʼe ui ʼi te lea fakatata, “nee Mateo 25:5, 6; 26:41) ʼO toe feia pe ʼi te ʼu ʼaho fakamuli, neʼe tali e te ʼu Kilisitiano fakanofo agatonu ki te pauʼi ʼaeni: “Koeni te tagata ohoana.” Neʼe natou tui papau ki te ʼu fakamoʼoni ʼae kua vave haʼu ia Sesu, pea neʼe natou nonofo teuteu ki tana tau mai. * (Vakaʼi te kiʼi nota.) Tou vakaʼi ia te koga fakaʼosi ʼo te lea fakatata ʼa Sesu, pe ʼe talanoa ki te temi fea.
natou tulemoe fuli leva, pea nee natou maumoea,” ʼi tanatou fakatalitali ki te tagata ʼohoana, koteʼuhi neʼe tauhala mai. Koia ʼe feala koa ki he kau Kilisitiano fakanofo ke “natou maumoea,” peʼe ke fakaleluʼi natou lolotoga tanatou fakatalitali ki te tau mai ʼa Kilisito? ʼE mahino ia. Neʼe iloʼi lelei pe e Sesu, maʼia mo he tahi ʼe fakamalotoloto ʼe feala ke liliu ʼo vaivai pea mo fakaleleuʼi ia ia ʼi tana lolotoga fakatalitali ki tana tau mai. Koia ʼe faiga malohi ai te ʼu Kilisitiano fakanofo ke natou nonofo alaala. ʼO feafeaʼi? ʼE ui ʼi te lea fakatata, neʼe tali e te ʼu taupoʼou ʼe toko 10 ki te kalaga fenei: “Koeni te tagata ohoana.” Kaʼe neʼe ko te ʼu taupoʼou popoto pe ʼae neʼe nonofo tokakaga. (TE FAKAPALE ʼO TE KAU POPOTO MO TE FAKATUʼĀ ʼO TE KAU VAVALE
10. Kotea ia te fehuʼi ʼe feala ke tou fai ʼo ʼuhiga te faipalalau ʼae ʼa te ʼu taupoʼou popoto pea mo te ʼu taupoʼou vavale?
10 ʼI te koga fakaʼosi ʼo te lea fakatata, neʼe kole e te ʼu taupoʼou vavale ki te ʼu taupoʼou popoto ke natou foaki age he moʼi lolo maʼa ʼanatou malama taki. Kaʼe neʼe fakafisi age ia te ʼu taupoʼou popoto. (Lau ia Mateo 25:8, 9.) Kaʼe ʼe feala koa ke fakafisi ia te kau Kilisitiano fakanofo agatonu ke natou tokoni ki he tahi? Kotou manatuʼi ia te temi ʼae ʼe hoko ai te lea fakatata. ʼE haʼu ia te tagata ʼohoana, ʼae ko Sesu,ʼo faifakamau ʼi te temi ʼae ka vave hoko mai ai te fakaʼosi ʼo te mamahi lahi. Koia ʼe feala pe ke tou ui neʼe hage pe neʼe fai te ʼu palalau ʼaia ʼi muʼa pe ʼo te hoko mai ʼo te fakaʼosi ʼo te mamahi lahi. He koʼe ʼe feala ke tou ui ia te faʼahi ʼaia? Koteʼuhi ʼi te temi ʼaia ʼe maʼu anai e te kau fakanofo ia tonatou fakailoga fakaʼosi.
11. (1) Kotea ʼae ka hoko anai ʼi muʼa pe ʼo te kamata ʼo te mamahi lahi? (2) Kotea ʼae neʼe fia ui e te ʼu taupoʼou popoto ʼi tanatou ui ʼae ki te ʼu taupoʼou vavale ke natou olo ʼo totogi mai hanatou moʼi lolo?
11 Koia, ʼi muʼa ʼo te kamata ʼo te mamahi lahi, ʼe maʼu anai e te kau fakanofo agatonu fuli ʼae ʼe kei maʼuʼuli ʼi te kele, ia tanatou fakaʼiloga fakaʼosi. (Apokalipisi 7:1-4) ʼI te temi leva ʼaia, kua natou iloʼi papau ʼe natou olo anai ki selo. Kaʼe kotou fakakaukauʼi age muʼa te ʼu taʼu ʼae ʼi muʼa ʼo te kamata ʼo te mamahi lahi. Kotea ʼae ka hoko anai ki te kau fakanofo ʼae neʼe mole natou nonofo alaala pea mo agatonu? ʼE mole natou maʼu anai ia tanatou fakaʼiloga fakaʼosi. Koia ʼe feala ai leva ke toe fakanofo he tahi age ʼu Kilisitiano agatonu. Pea ka kamata leva te mamahi lahi, ʼe punamaʼuli anai te ʼu taupoʼou vavale ʼi tanatou sisio ʼae ki te fakaʼauha ʼo Papilone Lahi. ʼE ko te temi pe leva ʼaia, ʼe natou mahino ai neʼe mole natou nonofo teuteu ki te tau mai ʼa Sesu. ʼI te temi leva ʼaia, kotea ʼae ka hoko anai mo kapau neʼe natou kole tokoni? ʼE tou maʼu tona tali ʼi te lea fakatata. Neʼe fakafisi ia te ʼu taupoʼou popoto ke natou foaki ʼanatou moʼi lolo ki te ʼu taupoʼou vavale. Pea neʼe natou ui age ke natou olo ʼo totogi mai hanatou moʼi lolo. Mai tona aluʼaga ʼae neʼe ko “te maupo,” neʼe mole he tahi ke ina fakatau age he moʼi lolo. Koteʼuhi neʼe kua tauhala ia.
12. (1) Lolotoga te mamahi lahi, kotea ʼae ka hoko anai ki te kau fakanofo ʼae neʼe mole nonofo agatonu kaʼe neʼe heʼeki natou maʼu ia tanatou fakaʼiloga fakaʼosi? (2) Kotea ʼae ka hoko anai kia natou ʼae ʼe hage ko te ʼu taupoʼou vavale?
12 Lolotoga te mamahi lahi, ʼe mole feala anai ki te kau fakanofo agatonu ke natou tokoni ki he tahi neʼe mole nofo agatonu, koteʼuhi kua tauhala ia. Kaʼe kotea ʼae ka hoko anai kia ia ʼae neʼe mole nofo agatonu? Kotou tokagaʼi pe kotea ʼae neʼe hoko ki te ʼu taupoʼou ʼae neʼe olo ʼo totogi mai hanatou moʼi lolo. ʼE ui fenei ʼi te lea fakatata: “Nee kaku age leva te tagata ohoana; ko natou ae nee nofo teuteu nee [hu] leva mo te tagata ohoana ki te kogafale o te faiohoana, pea nee tapunu leva te matapa.” Ka haʼu anai ia Sesu ʼi tona kololia, ʼi muʼa ʼo te fakaʼosi ʼo te mamahi lahi, ʼe ina fakatahiʼi anai ia te kau fakanofo agatonu ʼi selo. (Mateo 24:31; 25:10; Soane 14:1-3; 1 Tesalonika 4:17) Kaʼe ʼe liaki anai e Sesu ia natou ʼae neʼe mole nonofo agatonu. ʼE natou hage ko te ʼu taupoʼou vavale ʼae neʼe natou ui fenei: “Aliki, Aliki, avahi mai kia matou.” Kaʼe ʼe tali feafeaʼi anai e Sesu? ʼE ina fai age anai ia te tali ʼae ʼe ina fai kia natou ʼe hage ko he ʼu tao: “E au ui mooni atu kia koutou, e mole au iloi koutou.”—Mateo 7:21-23; 25:11, 12.
ʼE tahi fai pe anai e he Kilisitiano fakanofo te tonu ʼae ke nofo teuteu pea mo nofo tokaga
13. (1) He koʼe ʼe mole tonu ke tou ui ʼe kaugā malie anai ia te ʼu tisipulo fakanofo ʼa Kilisito ʼae ka mole nonofo agatonu anai? (2) ʼE ha feafeaʼi mai te lea fakatata ʼa Sesu ʼe falala ki ʼana Kilisitiano fakanofo? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)
13 Neʼe ui koa e Sesu ʼe kaugā malie anai ia te ʼu fakanofo ʼae ka fetogi anai koteʼuhi neʼe mole natou nonofo agatonu? Kailoa ia. Ia Mateo kapite 24, neʼe fakatokaga ai e Sesu ia te tagata faifekau agatonu mo poto ke ʼaua naʼa liliu ʼo agakovi. Neʼe mole fakaʼuhiga leva neʼe fakaʼamu Sesu ke hoko ia te faʼahi ʼaia. ʼO toe feia aipe mo te lea fakatata ʼo ʼuhiga mo te ʼu taupoʼou ʼe toko 10, neʼe ko he fakatokaga. Ohage pe ko te ʼu taupoʼou ʼe nima ʼae neʼe popoto pea mo te ʼu taupoʼou ʼe nima ʼae neʼe vavale, ʼe tonu ki te kau Kilisitiano fakanofo takitahi ke natou toʼo te tonu ʼae ke natou nonofo teuteu pea mo tokakaga. Koia ʼe feala pe ki he Kilisitiano fakanofo ke liliu ʼo vale pea mo heʼe agatonu. Neʼe toe fai e Paulo ia te fakatokaga ʼaia ki ʼona tehina mo ʼona tuagaʼane. (Lau ia Hepeleo 6:4-9; vakaʼi mo Tetelonome 30:19.) Neʼe ina fai fakahagatonu ia tana fakatokaga, kaʼe neʼe falala ia ʼe tahi maʼu anai ʼe ʼona tehina mo ʼona tuagaʼane tonatou fakapale. ʼAki te fakatokaga ʼae ʼi te lea fakatata ʼo ʼuhiga mo te ʼu taupoʼou ʼe toko 10, ʼe ha mai ai neʼe toe falala mo Sesu ki ʼana fakanofo. ʼE ina iloʼi ʼe feala pe ke nonofo agatonu ʼana kaugana fakanofo pea ʼe natou tahi maʼu tana fakapale taulekaleka.
ʼE FUA LELEI FEAFEAʼI KI “NI IHI OVI” ʼA KILISITO?
14. ʼE fua lelei feafeaʼi ia te lea fakatata ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo te ʼu taupoʼou ʼe toko 10 ki “ni ihi ovi”?
14 Neʼe fakahagahaga ia te lea fakatata ʼa Sesu ki te kau Kilisitiano fakanofo. Kaʼe ʼe feala koa ke fua lelei ia te lea fakatata ʼa Sesu ki “ni ihi ovi”? (Soane 10:16) ʼE mahino ia. Ko te ako ʼo te lea fakatata ʼaia ʼe mahino gafua: “Koutou alaala.” Neʼe toe ui fenei e Sesu: “Ko te mea e au fakaha kia koutou, e ina fakaha ia ia ki te hahai fuli: Koutou alaala.” (Maleko 13:37) Neʼe fakatotonu e Sesu ki ʼana tisipulo fuli ke natou nonofo teuteu pea mo tokakaga. Pea ʼe feala ki te kau Kilisitiano fuli ke natou faʼifaʼitakiʼi te kau fakanofo, ʼae ʼe natou fakamuʼamuʼa ia tanatou minisitelio ʼi tonatou maʼuli. Kotou manatuʼi neʼe kole e te ʼu taupoʼou vavale ki te ʼu taupoʼou popoto ke natou foaki age hanatou moʼi lolo. Neʼe mole tali ʼanatou kole. ʼE ko he fakamanatu ʼaia kia tatou ke tou tahi nofo agatonu ki te ʼAtua, ʼo tou nonofo teuteu pea mo nonofo alaala. ʼE mole feala ki he tahi age ke ina fai ia te faʼahi ʼaia maʼa tatou. ʼE fakamauʼi tatou e Sesu Kilisito, te Tuʼi Fakamau faitotonu, ʼae ka vave tau mai. Koia, ʼe tonu ai ke tou nonofo teuteu.
ʼE mole feala ke nofo agatonu mo nofo tokaga he tahi maʼa tatou
15. He koʼe ʼe fiafia ʼaupito ia te kau Kilisitiano moʼoni fuli ʼuhi ko te faiʼohoana ʼa Kilisito pea mo tana fafine ʼohoana?
15 ʼE fiafia ʼaupito ia te kau Kilisitiano fuli ʼuhi ko te faiʼohoana ʼae neʼe palalau ki ai ia Sesu ʼi tana lea fakatata. ʼI te hili ʼo te tau ʼo Halamaketone, ʼe liliu anai ia te kau Kilisitiano fakanofo ko te fafine ʼohoana ʼo Kilisito. (Apokalipisi 19:7-9) ʼE maʼu anai e te hahaʼi fuli ʼi te kele ia te ʼu lelei mai te faiʼohoana ʼaia ʼi selo. Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi ʼe ko he puleʼaga ʼe lelei tukupau maʼa te malamanei. Kapau ʼe tou fakaʼamu ke tou maʼuʼuli ʼo heʼe gata ʼi te lagi peʼe ʼi te kele, ʼe tonu ke tou fakatotonu malohi ke tou nonofo teuteu pea mo alaala. Kapau ʼe tou fai ia te faʼahi ʼaia, ʼe tou fiafia anai ʼuhi ko te ka haʼu taulekaleka ʼae ʼe teuteuʼi e Sehova maʼa tatou.
^ pal. 9 ʼI te lea fakatata, ko te temi ʼae ʼe fai ai te pauʼi ʼaeni: “Koeni te tagata ohoana” (vaega 6) pea mo te temi ʼae ʼe tau mai ai te tagata ʼohoana (vaega 10), e mole hoko ʼi te temi ʼe tahi. Lolotoga te ʼu ʼaho fakamuli, ʼe tonu ke nonofo tokakaga te kau fakanofo. Neʼe natou tokagaʼi ia te fakaʼiloga ʼo te ʼi heni ʼa Sesu. Neʼe natou iloʼi ʼe ko ia ʼae Hau ʼi te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. Koia ʼe tonu ai ke natou haga nonofo alaala ʼo kaku ki tana tau mai.