Ke Malave Ia Te ʼu Folafola ʼa Sesu Ki Takotou Aga

“[Ko] ia ʼaē neʼe fekauʼi mai e te ʼAtua, ʼe [palalau] ʼaki te ʼu folafola ʼa te ʼAtua.”—SOA. 3:34.

1, 2. He koʼē ʼe feala ke tou ʼui neʼe fakatafito te Akonaki ʼaē ʼi te Moʼuga ki “te ʼu folafola ʼa te ʼAtua”?

 KO TE taimani ʼi te ʼu taimani lalahi ʼi te temi nei ʼe ko te taimani ʼaē ʼe higoa ko te Étoile dʼAfrique (Te Fetuʼu ʼo Afelika). Kae ʼe maʼuhiga age ia te ʼu akonaki ʼaē neʼe fai e Sesu ʼi te Akonaki ʼi te Moʼuga. ʼE mole fakapunamaʼuli ia te faʼahi ʼaia, heʼe ko te ʼu folafola ʼa Kilisito neʼe ko te ʼu folafola ia mai iā Sehova! ʼO ʼuhiga mo sesu, ʼe ʼui fēnei ʼi te Tohi-Tapu: “[Ko] ia ʼaē neʼe fekauʼi mai e te ʼAtua, ʼe [palalau] ʼaki te ʼu folafola ʼa te ʼAtua.”—Soa. 3:34-36.

² Logolā neʼe mole vaeluaʼi hola pē lā ia te Akonaki ʼi te Moʼuga, kae ʼe maʼu ai ia vaega Tohi-Tapu e 21 neʼe toʼo mai iā tohi e valu ʼo Te Koga Tohi-Tapu Fakahepeleo. Koia neʼe fakatafito lelei ai ki “te ʼu folafola ʼa te ʼAtua.” Tou vakaʼi age muʼa ʼi te temi nei pe feafeaʼi hatatou maʼuliʼi ʼihi ʼo te ʼu tuʼuga folafola maʼuhiga ʼaē ʼe maʼu ʼi te akonaki fakatalakitupua ʼaia ʼo te ʼAlo ʼofaina ʼo te ʼAtua.

“[Ke] Ke ʼAlu Muʼa ʼo Fakatokatoka Mo Tou Tehina”

 3. ʼI te ʼosi fakatokagaʼi age e Sesu ki tana ʼu tisipulo ʼo ʼuhiga mo te ʼu ikuʼaga ʼo te ʼita, koteā te tokoni ʼaē neʼe ina fai?

³ ʼI totatou ʼuhiga Kilisitiano, ʼe tou fiafia pea mo tokalelei heʼe tou maʼu ia te laumālie māʼoniʼoni ʼo te ʼAtua, pea ʼe kau ʼi tona fua ia te ʼu kalitātē ʼaē ko te fiafia pea mo te tokalelei. (Kal. 5:22, 23) Neʼe mole loto e Sesu ke pulihi e tana ʼu tisipulo ia tonatou tokalelei pea mo tonatou fiafia, koia neʼe ina fakatokagaʼi age kiā nātou ia te ʼu fua ʼaē ʼe feala ke iku ki te mate mokā nofo fualoa he tahi mo hona ʼita. (Lau ia Mateo 5:21, 22.) Neʼe hoko atu, ʼo ina ʼui fēnei: “Koia, kapau ʼe ke ʼaumai tou mōlaga ki te ʼaletale pea ʼe ke manatuʼi ai ko tou tehina ʼe nofo mo hona lotomamahi kiā te koe, tuku muʼa tou mōlaga ʼi te muʼa ʼaletale, ka ke ʼalu muʼa ʼo fakatokatoka mo tou tehina, pea kā ke liliu mai, pea hoki ke momoli ai leva tou mōlaga.”—Mat. 5:23, 24.

4, 5. (a) Koteā ia te “mōlaga” ʼaē neʼe talanoa kiai ia Sesu iā Mateo 5:23, 24? (b) He koʼē ʼe maʼuhiga ia te fakatokatoka mo he tehina ʼe nofo mo hona lotomamahi kiā kita?

 ⁴ Ko te “mōlaga” ʼaē neʼe talanoa kiai Sesu ʼe ko te ʼu mōlaga fuli ʼaē neʼe momoli ʼi te fale lotu ʼi Selusalemi. Ohagē lā, neʼe maʼuhiga ia te ʼu sākilifisio manu he neʼe kau ia te ʼu sākilifisio ʼaia ki te tauhi ʼaē neʼe fai e te hahaʼi kiā Sehova. Kae neʼe fakahā lelei e Sesu ia te tahi age faʼahi ʼe maʼuhiga age—ʼi muʼa ʼo hakita momoli ia he meʼa ʼofa ki te ʼAtua ke kita fakatokatoka mo he tehina ʼe nofo mo hona lotomamahi kiā kita.

⁵ Koteā ia te ako ʼe feala ke tou maʼu mai te folafola ʼaia ʼa Sesu? ʼE mahino ia, ko te aga ʼaē ʼe tou fai ki te hahaʼi ʼe malave ʼaupitō ki tatatou ʼu felōgoi ʼaē mo Sehova. (1 Soa. 4:20) Koia, ko te ʼu mōlaga ʼaē neʼe fai ki te ʼAtua ʼi te temi muʼa neʼe mole honatou ʼaoga mo kapau ko ia ʼaē neʼe ina fai neʼe mole agalelei ki te hahaʼi.—Lau ia Mikea 6:6-8.

ʼE Maʼuhiga Ke Tou Maʼu Ia Te Agavaivai

6, 7. He koʼē ʼe ʼaoga ia te agavaivai mokā tou faiga ke toe tokalelei tatatou ʼu felōgoi mo he tehina neʼe nofo mo hona lotomamahi kiā tātou?

⁶ Ko tatatou fakatokatoka mo he tehina ʼe nofo mo hona lotomamahi, ʼe ʼahiʼahiʼi ai tatatou agavaivai. Ko te hahaʼi agavaivai ʼe mole natou fihi mo tonatou ʼu tehina ʼi tanatou faiga ʼaē ke fakahā ko nātou ʼaē ʼe tonu. ʼE tupu ai ia he ʼaluʼaga fakaʼofaʼofa—ohagē ko te meʼa ʼaē neʼe hoko ʼi te lotolotoiga ʼo te kau Kilisitiano ʼo Kolonito. ʼO ʼuhiga mo te ʼaluʼaga ʼaia, neʼe fai e te ʼapositolo ko Paulo ia te ʼu palalau ʼaenī ke natou fakakaukauʼi, ʼo ina ʼui fēnei: “ ʼE ko he lavā kātoa ʼo koutou ʼi takotou fefakamāuʼaki. He koʼē ʼe mole kotou tuku ke fakalakahalaʼi koutou? He koʼē ʼe mole kotou tuku ke kotou hala ʼi he meʼa?”—1 Ko. 6:7.

⁷ Neʼe mole ʼui e Sesu ʼe tonu ke tou ʼolo ki totatou tehina ke mahino ai kiā ia ko kita ʼaē ʼe tonu pea ko ia ʼaē ʼe hala. Ko te faʼahi ʼaē ʼe tou loto kiai, ko te toe maʼu ʼo he ʼu felōgoi tokalelei. Moʼo fai ia he fakatokatoka, ʼe mole tonu ke tou kākā ʼi tatatou fakahā age ia te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou logoʼi ʼi totatou loto. ʼE toe ʼaoga ke mahino kiā tātou neʼe toe lotomamahi mo ia. Pea kapau neʼe tou faihala, ʼe mahino papau ia ʼe tou fia fai ia he fakalelei ʼaki he agavaivai.

‘Kapau ʼe Fakatupu Tūkia Kiā Koe Ia Tou Mata Mataʼu’

 8. Kotou fakamatala fakanounou ia te ʼu folafola ʼa Sesu ʼaē ʼe tuʼu iā Mateo 5:29, 30.

⁸ ʼI tana Akonaki ʼi te Moʼuga, neʼe foaki e Sesu ia he tokoni lelei ʼo ʼuhiga mo te aga ʼaē ʼe tonu ke fai. Neʼe ina ʼiloʼi ko te ʼu koga ʼo totatou sino heʼe haohaoa ʼe feala ke natou fakatupu iā tātou he ʼu meʼa ʼe kovi. Koia neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Koia, kapau ʼe fakatupu tūkia kiā te koe tou mata [mataʼu], kapeʼi ia pea ke lī ke mamaʼo iā te koe. Heʼe ʼaoga age kiā te koe ke puli hou koga e tahi ʼi he lī ʼo tou sino kātoa ki te Seʼeni. Pea kapau ʼe fakatupu tūkia kiā te koe tou nima [mataʼu], tuʼusi ia pea ke lī ke mamaʼo iā te koe. Heʼe ʼaoga age kiā te koe ke puli hou koga e tahi ʼi he ʼalu ʼo tou sino kātoa ki te Seʼeni.”—Mat. 5:29, 30.

 9. ʼE lava fakatupu tūkia feafeaʼi tātou e totatou “mata” peʼe ko totatou “nima”?

⁹ Ko te “mata” ʼaē neʼe talanoa kiai Sesu, ʼe ina fakatā ia tatatou lava tokagaʼi pea mo fakakaukauʼi ia he meʼa, pea ko te “nima” ʼe fakaʼuhiga ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe feala ke tou fai mo ʼotatou nima. Kapau ʼe mole tou nonofo tōkakaga, ko te ʼu koga ʼaia ʼo te sino ʼe feala ke natou “fakatupu tūkia” kiā tātou pea mole kei tou ‘haʼele ai mo te ʼAtua.’ (Sen. 5:22; 6:9) Koia kā tou fia talagataʼa kiā Sehova, ʼe tonu ke tou foimo gaugaue, ʼi hona ʼaluʼaga fakatā, ke tou kapeʼi hotatou mata peʼe tuʼusi hotatou nima.

10, 11. Koteā ʼaē ʼe feala ke tokoni mai ke ʼaua naʼa tou fai ia he aga heʼeʼaoga?

¹⁰ Koteā ʼaē ʼe feala ke tou fai ke tou tāʼofi ai totatou ʼu mata ke mole sio ki he ʼu meʼa heʼeʼaoga? Neʼe ʼui fēnei e te tagata ko Sopo, ʼaē neʼe manavasiʼi ki te ʼAtua: “Neʼe au fai te fuakava mo toku ʼu mata. Koia ʼe lava feafeaʼi anai haku tokagaʼi he taʼahine tāupoʼou?” (Sopo 31:1) Ko Sopo neʼe kua ʼohoana, pea neʼe ina fakatotonu ke mole ina maumauʼi ia te ʼu lao ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te aga ʼaē ʼe tonu ke fai. Ko te aga ʼaia, ʼe tonu ke tou maʼu peʼe kua tou ʼohoana peʼe kei tou  ʼeva. Ke feala hatatou tekeʼi ia te aga heʼeʼaoga, ʼe tonu ke takitaki tātou e te laumālie māʼoniʼoni ʼa te ʼAtua, ʼaē ʼe ina fakatupu iā nātou ʼaē ʼe ʼoʼofa ki te ʼAtua ia te loto lolomi.—Kal. 5:22-25.

¹¹ Ke ʼaua naʼa tou fai ia he aga heʼeʼaoga, ʼe lelei ke tou fai kiā tātou ia te fehuʼi ʼaenī: ‘ ʼE au tuku koa ia te ʼu meʼa ʼaē ʼe au sio kiai ke fakatupu ʼi toku loto he holi ki te aga heʼeʼaoga, ko te ʼu meʼa ʼaia ʼe feala ke maʼu ʼi te ʼu tohi, ʼi te televisio, peʼe ʼi te Itineti?’ Tou toe manatuʼi mo te ʼu palalau ʼaenī neʼe fai e te tisipulo ko Sake: “ ʼE ʼahiʼahiʼi te tagata takitokotahi mokā ina tuku ia ia ke taki pea mo kākāʼi e tona holi ʼo ia totonu. Pea ko te holi, kā fakatupu, pea ʼe ina fānauʼi te agahala, pea ko te agahala, kā kua ʼosi fai, pea ʼe ina fakatupu te mate.” (Sake 1:14, 15) ʼI tona fakahagatonu, kapau ko he tahi kua foaki tona maʼuli ki te ʼAtua kae ina “haga sioʼi” he fafine peʼe ko he tagata ʼaki he ʼu holi heʼeʼaoga, ʼe tonu ke ina foimo fai he ʼu fetogi, ohagē ko tana kapeʼi hona mata pea mo lī mamaʼo iā ia.—Lau ia Mateo 5:27, 28.

12. Ko te tokoni fea ʼa Paulo ʼaē ʼe feala ke tokoni mai ke tou tauʼi ia te ʼu holi heʼeʼaoga?

¹² Mai tona ʼaluʼaga ʼaē ʼe feala ke tou maumauʼi ia te ʼu lēkula ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te aga ʼaē ʼe tonu ke fai ʼi tatatou fakaʼaogaʼi kovi ia totatou ʼu nima, koia ʼe tonu ai ke tou fakatotonu mālohi ke tou maʼa ʼi te aga ʼaē ʼe tonu ke fai. Koia, ʼe tonu ai ke tou tokagaʼi ia te tokoni ʼaenī ʼa Paulo: “Kotou fakamate te ʼu koga ʼo tokotou sino ʼaē ʼi te kele, ʼo ʼuhiga mo te fai folonikāsio, mo te aga heʼemaʼa, mo te holi ki te ʼu felāveʼi fakasino, mo te holi ki te meʼa ʼaē ʼe kovi, mo te mānumānu, ʼaē ʼe ko he tauhi taulāʼatua.” (Kol. 3:5) Ko te kupu “fakamate” ʼe ina fakahā lelei ia te ʼu gāue mālohi ʼaē ʼe tonu ke tou fai moʼo tauʼi ia te ʼu holi heʼeʼaoga ʼo te kakano.

13, 14. He koʼē ʼe maʼuhiga ke ʼaua naʼa tou taupau ia he ʼu manatu heʼeʼaoga pea mo fai ia he ʼu aga heʼeʼaoga?

¹³ Moʼo haofaki ia tona maʼuli, ʼe tali anai e he tahi ke tuʼusi hona nima peʼe ko hona vaʼe. Ko te ‘lī’ ʼi hona ʼaluʼaga fakatā ia he mata pea mo he nima, ʼe maʼuhiga ʼaupitō kiā tātou ke ʼaua naʼa tou taupau ia he ʼu manatu heʼeʼaoga pea mo fai he aga heʼeʼaoga, ʼe feala ke mole kei ʼofa ai Sehova kiā tātou. Kapau ʼe maʼa tatatou ʼu manatu, tatatou aga pea mo totatou ʼaluʼaga fakalaumālie, pea ʼe feala ai ke tou hao mai te fakaʼauha heʼegata ʼaē ʼe fakatā e te Seʼeni.

¹⁴ ʼUhi ko totatou ʼuhiga agahala, ʼe tonu ke tou faiga lahi ke maʼa ia tatatou ʼu aga. Neʼe ʼui fēnei e Paulo: “Ko toku sino, ʼe au hoka tāmateʼi pea ʼe au taki ia ia ohagē he tahi ʼe pōpula, naʼa hili anai taku fakamafola ki te hahaʼi, kae au liliu au, ʼi he faʼahiga meʼa pē, ko he tagata ʼe fakalakahalaʼi.” (1 Ko. 9:27) Koia, tou fakatotonu ke tou mulimuli ki te tokoni ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo te aga ʼaē ʼe tonu ke fai, ʼo mole tou liliu ʼi he temi ʼo fai he aga ʼe fakahā ai tatatou mole fakafetaʼi ki tona sākilifisio faitotogi.—Mat. 20:28; Hep. 6:4-6.

 “Kotou Tōkakaga ʼo [Haga] Foaki”

15, 16. (a) Neʼe foaki feafeaʼi e Sesu ia he faʼifaʼitaki ʼo ʼuhiga mo te foaki lahi? (b) Koteā te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼa Sesu ʼaē ʼe tuʼu iā Luka 6:38?

¹⁵ Ko te ʼu folafola ʼa Sesu pea mo tana faʼifaʼitaki ʼaē ʼe lahi tokotahi, neʼe fakahā ai ia tana loto fia foaki. Neʼe foaki lahi e Sesu ʼi tana haʼu ʼaē ki te kele ke tapuakina ai ia te mālamanei agahala. (Lau ia 2 Kolonito 8:9.) Neʼe lotolelei ia Sesu ke ina tuku ia tona kolōlia ʼaē ʼi selō ke liliu ko he tagata pea mo foaki ia tona maʼuli maʼa te hahaʼi agahala, ko ʼihi iā nātou ʼaia ʼe natou maʼu anai ia te ʼu koloa ʼi selō ʼo natou kaugā maʼu tofiʼa mo ia ʼi te Puleʼaga. (Loma 8:16, 17) Pea mahino ia neʼe fakalotomālohiʼi e Sesu ia te foaki lahi ʼi tana ʼui fēnei:

¹⁶ “Kotou tōkakaga ʼo [haga] foaki, pea ʼe foaki atu anai kiā koutou. ʼE huaʼi atu anai ki te taga ʼo tokotou kofu he fua matalelei, kua lolomi, pea kua lulululu pea tauopeope. Heʼe fua anai maʼa koutou ʼaki te fua ʼaē ʼe kotou fua ʼaki.” (Luka 6:38) Ko te ‘huaʼi ki te taga ʼo te kofu’ ʼe fakaʼuhiga ki te agamāhani ʼa ʼihi hahaʼi faifakatau ke natou fakafonu ia te taga ʼo te kofu ʼo he tahi neʼe haʼu ʼo totogi hana ʼu meʼa, pea neʼe ina haʼi ʼaki he kiliʼi pipi pea liliu ohagē ko he kato ʼe ina ʼai kiai te ʼu meʼa neʼe ina toʼo. Ko tatatou foaki lahi ʼe feala ke liufaki mai he fua ʼe lelei, lagi ʼi te ʼu temi ʼaē ʼe tou tau ai mo te ʼu faigataʼaʼia.—Tnk. 11:2.

17. Neʼe tuku feafeaʼi e Sehova ia te faʼifaʼitaki maʼuhiga ʼi te faʼahi ʼo te foaki, pea ko te faʼahiga foaki feafeaʼi ʼaē ʼe tou maʼu ai ia te fiafia?

¹⁷ ʼE ʼofa pea mo fakapale e Sehova ia nātou ʼaē ʼe foaki lahi. Neʼe ina tuku e ia totonu ia te faʼifaʼitaki maʼuhiga, ʼo ina foaki ia tona ʼAlo ʼulu tokotahi “koteʼuhi ko ʼaē ʼe tui kiā te ia, ke ʼaua naʼa fakaʼauha kae ke ina maʼu ia te maʼuli heʼegata.” (Soa. 3:16) Neʼe tohi fēnei e Paulo: “Ko ʼaē ʼe ina tō fakalahi ʼe ina toe utu fakalahi anai. Ke tahi fai pē ki te meʼa kua ina fakatotonu ʼi tona loto, ʼo mole fai ʼaki he lotomamahi peʼe ʼaki he fakamaʼua, heʼe ko te ʼAtua ʼe ʼofa kiā ia ʼaē ʼe ina foaki ʼaki te loto fiafia.” (2 Ko. 9:6, 7) Ko tatatou foaki ia totatou temi, totatou mālohi, pea mo te ʼu koloa moʼo lagolago ki te tauhi moʼoni, ʼe mahino ia ʼe tou maʼu ai ia te fiafia pea mo he ʼu fakapale lalahi.—Lau ia Tāʼaga Lea 19:17; Luka 16:9.

“ ʼAua Naʼa Ke Pupuhi Fakatagi ʼi ʼOu Muʼa”

18. Ko te ʼu ʼaluʼaga fea ʼaē ʼe mole tou ‘maʼu anai he fakapale’ mai tatatou Tamai ʼaē ʼe ʼi selō?

¹⁸ “Ke kotou tokaga lelei naʼa kotou fai takotou faitotonu ʼi muʼa ʼo te hahaʼi, ke tokagaʼi koutou e nātou; heʼe mole kotou maʼu ai he fakapale mai takotou Tamai ʼaē ʼe ʼi selō.” (Mat. 6:1) ʼAki te kupu “faitotonu” neʼe talanoa ia Sesu ki te aga ʼaē ʼe ʼalutahi mo te finegalo ʼo te ʼAtua. Neʼe mole ina fia ʼui ko te ʼu gāue ʼaē ʼe tou fai ʼi tatatou pipiki ki te ʼAtua ʼe mole tonu ia ke fai iā muʼa ʼo te hahaʼi, koteʼuhi neʼe ina ʼui ki tana ʼu tisipulo ke “mū . . . [tonatou] mālama ʼi muʼa ʼo te hahaʼi.” (Mat. 5:14-16) Kae ʼe mole tou ‘maʼu anai he fakapale’ mai tatatou Tamai ʼaē ʼe ʼi selō mo kapau ʼe tou fai he ʼu gāue ‘ke tokagaʼi tātou’ pea mo laupisiʼi tātou, ohagē ko te ʼu hahaʼi ʼaē ʼe gaoʼi ʼata. Kapau ʼe tou maʼu ia te manatu ʼaia, ʼe mole tou felōgoi lelei anai mo te ʼAtua peʼe mole tou maʼu anai ia te ʼu tapuakina ʼo te ʼafio ʼo te Puleʼaga.

19, 20. (a) Koteā te fakaʼuhiga ʼo te ʼui ʼa Sesu ke mole “pupuhi fakatagi” mokā fai “he ʼu meʼa ʼofa”? (b) ʼE feafeaʼi hatatou mole tuku ke ʼiloʼi e totatou nima hema te meʼa ʼaē ʼe fai e totatou nima mataʼu?

 ¹⁹ Kapau ʼe tou maʼu ia te manatu ʼaē ʼe lelei, ʼe tou mulimuli anai ki te tokoni ʼaenī ʼa Sesu: “Koia, kā ke fai hou ʼu meʼa ʼofa ki te hahaʼi māsisiva, ʼaua naʼa ke pupuhi fakatagi ʼi ʼou muʼa, ohagē ko tona fai e te kau mālualoi ʼi te ʼu sinakoka pea mo te ʼu ala, koteʼuhi ke fakakolōliaʼi nātou e te hahaʼi. ʼE au tala moʼoni atu kiā koutou, kua natou ʼosi maʼu kātoa tonatou fakapale.” (Mat. 6:2) Ko te “ ʼu meʼa ʼofa” neʼe ko te ʼu meʼa ʼofa neʼe foaki moʼo lagolago kiā nātou ʼi te faigataʼaʼia. (Lau ia Isaia 58:6, 7.) Ko Sesu pea mo tana ʼu ʼapositolo neʼe natou maʼu ia te falā moʼo tokoni ki te hahaʼi māsisiva. (Soa. 12:5-8; 13:29) Mai tona ʼaluʼaga ʼaē neʼe mole pupuhi fakatagi moʼoni ʼi muʼa ʼo te fai e he tahi hana meʼa ʼofa ki te hahaʼi māsisiva, koia neʼe fakaʼaogaʼi e Sesu ia he fakatā ʼi tana ʼui ʼaē ʼe mole tonu ke “pupuhi fakatagi” ʼi ʼotatou muʼa mokā tou fai he “ ʼu meʼa ʼofa.” ʼE mole tonu ke tou fakahāhā ki te hahaʼi ia te ʼu meʼa ʼofa ʼaia ʼe tou fai, ohagē ko tona fai e te kau Faliseo Sutea. Neʼe fakahigoaʼi nātou e Sesu ko te kau mālualoi, heʼe natou tala te ʼu meʼa ʼofa neʼe natou fai “ ʼi te ʼu sinakoka pea mo te ʼu ala.” Ko te kau mālualoi ʼaia neʼe “kua natou ʼosi maʼu kātoa tonatou fakapale.” ʼE gata pē tonatou fakapale ʼaki tonatou fakakolōliaʼi e te hahaʼi pea mo heheka ʼi te ʼu hekaʼaga ʼi muʼa ʼo te ʼu sinakoka, iā tafa ʼo te kau lapi maʼuhiga, heʼe ko Sehova ʼe mole ina foaki age he meʼa kiā nātou. (Mat. 23:6) Kae neʼe tonu ke feafeaʼi ia te ʼu tisipulo ʼa Kilisito? Neʼe ʼui fēnei e Sesu kiā nātou—pea mo tātou:

²⁰ “Kae kiā koe, kā ke fai hou ʼu meʼa ʼofa ki te hahaʼi māsisiva, ke ʼaua naʼa ʼiloʼi e tou nima hema te meʼa ʼaē ʼe fai e tou nima mataʼu, koteʼuhi ke fai tou ʼu meʼa ʼofa ʼi te fakalilo; pea ko tau Tamai ʼaē ʼe sio ʼi te lilo, ʼe ina totogi atu anai kiā te koe.” (Mat. 6:3, 4) ʼI te agamāhani ʼe gāue fakatahi totatou ʼu nima. Koia, ke mole ʼiloʼi e totatou nima mataʼu te meʼa ʼaē ʼe fai e totatou nima hema, ko tona fakaʼuhiga, ke mole tou tala te ʼu gāue ʼaē ʼe tou fai moʼo tokoni kiā nātou ʼaē ʼe faigataʼaʼia, māʼiapē lā mo nātou ʼaē ʼe fakatahi lelei mo tātou, ohagē ko te feōvi ʼo totatou nima mataʼu ki totatou nima hema.

21. Koteā te fakaʼuhiga ʼo te totogi ʼaē ʼe foaki mai e Ia ʼaē ʼe “sio ʼi te lilo”?

²¹ Kapau ʼe mole tou laupisi ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou foaki, ko totatou “ ʼu meʼa ʼofa” ʼe fai anai ʼi te fakalilo. Pea ko tatatou Tamai, “ ʼaē ʼe sio ʼi te lilo,” ʼe ina totogi anai tātou. ʼI tana maʼuli ʼi selō pea mo fakapulipuli kiā mata ʼo te hahaʼi, ʼe nofo ai tatatou Tamai “ ʼi te lilo” ʼo ʼuhiga mo te mālamanei. (Soa. 1:18) Ko te totogi ʼaē ʼe foaki e ia ʼaē ʼe “sio ʼi te lilo,” ʼe fakaʼuhiga ki tatatou ʼu felōgoi lelei mo Sehova, mo tana fakamolemole ʼo tatatou ʼu agahala, pea mo tana foaki mai ia te maʼuli heʼegata. (Taag. 3:32; Soa. 17:3; Efe. 1:7) ʼE lelei age ia te faʼahi ʼaia ʼi hotatou vikiʼi e te hahaʼi!

Ko He ʼu Folafola Maʼuhiga ʼe Tonu Ke Tou Taupau

22, 23. He koʼē ʼe tonu ke tou taupau ia te ʼu folafola ʼa Sesu?

²² Ohagē ko te taimani, ʼe mahino ia ʼe lahi ia te ʼu ako fakalaumālie maʼuhiga ʼe tou maʼu mai te Akonaki ʼaē ʼi te Moʼuga. ʼE maʼu moʼoni ai he ʼu folafola ʼe maʼuhiga, ʼe foaki mai kiā tātou ia te fiafia, māʼiapē lā ʼi te mālamanei ʼaē kua maveuveu fēia. ʼEī, ʼe tou fiafia anai mo kapau ʼe tou taupau ia te ʼu folafola ʼa Sesu pea mo tou tuku ke malave ki tatatou aga pea mo totatou maʼuli.

²³ Ko te hahaʼi fuli pē ʼaē ʼe natou “fagono” pea mo “fakaʼaogaʼi” te meʼa ʼaē neʼe akoʼi e Sesu, ʼe tapuakina anai nātou. (Lau ia Mateo 7:24, 25.) Koia tou fakatotonu ke tou mulimuli ki te tokoni ʼa Sesu. ʼE lahi tana tahi ʼu folafola kā tou vakaʼi anai ʼi te Akonaki ʼaē ʼi te Moʼuga ʼi te ʼalatike fakaʼosi ʼaenī.

ʼE Kotou Tali Feafeaʼi Anai?

• He koʼē ʼe maʼuhiga ke tou fakatokatoka mo he tehina ʼe nofo mo hona lotomamahi?

• Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai ke mole tou tūkia ʼuhi ko totatou ‘mata mataʼu’?

• ʼE tonu ke feafeaʼi tatatou manatu ʼo ʼuhiga mo te fia foaki?

[ʼU fehuʼi ʼo te ako]

[Paki ʼo te pasina 17]

ʼE tapuakina e Sehova ia nātou ʼaē ʼe natou foaki lahi

[Paki ʼo te pasina 18]

ʼE lelei ʼaupitō ke tou “fakatokatoka” mo he tehina ʼe nofo mo hona lotomamahi kiā tātou!