1. Kotea te fehuʼi ʼae ʼe tonu ke ke fai? Pea he koʼe ʼe maʼuhiga te faʼahi ʼaia?

ʼI TAU ako te Tohi-Tapu, neʼe ke mahino ai ko te tokolahi ʼe natou ui ʼe natou tauhi ki te ʼAtua, kaʼe ʼe natou akoʼi peʼe natou fai te ʼu meʼa ʼae ʼe fehiʼa ki ai te ʼAtua. (2 Kolonito 6:17) Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te fakatotonu mai e Sehova ke tou mavae mai te lotu hala, ia “Papiloni Lahi.” (Fakaha 18:​2, 4) Kotea ʼae ka ke fai anai? ʼE ʼa tatou takitokotahi pe te fai ʼo he tonu. Pea ʼe tonu ke tou fai te fehuʼi ʼaeni: “ ʼE au fia tauhi koa ki te ʼAtua ʼo mulimuli ki tona loto, peʼe ʼo mulimuli pe ia ki toku loto?”

2. Kotea ʼae ka tou vakaʼi anai?

² Kapau kua ke mavae mai ʼi te lotu hala, neʼe ko he tonu lelei ʼaia neʼe ke fai. Kaʼe, ʼe lagi ʼi ai ʼihi agaʼi fenua ʼe kei ke leleiʼia. Tou vakaʼi ʼihi agaʼi fenua. Pea ʼe ke mahino ai anai pe koʼe ʼe maʼuhiga ke tou maʼu te faʼahiga manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te ʼu aluʼaga ʼaia.

3. (1) He koʼe ʼe faigataʼa ki ʼihi hahaʼi tanatou mole fakaʼaogaʼi ni fakatata ʼi tanatou tauhi ki te ʼAtua? (2) Kotea ʼae ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te fakaʼaogaʼi ʼo te ʼu fakatata ʼi te tauhi ki te ʼAtua?

³ ʼE fakaʼaogaʼi e ʼihi hahaʼi talu mai fualoa he ʼu pāki, he ʼu ʼaletale, he ʼu fakatata, peʼe ko ʼihi atu meʼa ʼi ʼonatou ʼapi moʼo fai ʼaki tanatou tauhi ki te ʼAtua. Kapau neʼe ke kau ia natou ʼaia, ʼe lagi matafaikehe kia koe tau tauhi ki te ʼAtua kaʼe mole ʼi ai he ʼu fakatata. ʼAua naʼa galo kia koe te aluʼaga ʼaeni: ʼE ko Sehova ʼae ʼe ina akoʼi te faʼahiga tauhi ʼae ʼe tonu ke tou fai age kia te ia. Pea ʼe fakaha lelei mai ʼi te Tohi-Tapu  ʼe mole loto e Sehova ke tou fakaʼaogaʼi ni fakatata ʼi tatatou tauhi age kia te ia.​—Lau ia Ekesote 20:​4, 5; Pesalemo 115:​4-8; Esaia 42:8; 1 Soane 5:21.

4. (1) He koʼe ʼe mole tonu ke tou tauhi ki ʼatatou kui ʼae kua mamate? (2) He koʼe neʼe fakatotonu e Sehova ki tana hahaʼi ke mole natou palalau mo te kau mate?

⁴ Ko ʼihi hahaʼi ʼe natou fakaʼaogaʼi lahi tonatou temi, mo tonatou malohi pea mo tanatou foʼi falā moʼo fakafiafiaʼi ʼanatou kui ʼae kua mamate. Pea ʼe natou toe fai foki mo te ʼu molaga kia natou. Kaʼe, neʼe tou ako ko natou ʼae kua mamate ʼe mole feala hanatou tokoni mai peʼe natou fakamamahiʼi tatou. ʼE mole maʼuʼuli natou ʼi he tahi koga meʼa. Pea ʼe fakatupu tuʼutamaki kia tatou hatatou faiga ke tou felogoʼi mo natou. Koteʼuhi ko te ʼu logo ʼae ʼe hage mai ʼe haʼu mai ia natou, ʼe ko he ʼu logo ia ʼe haʼu mai te kau temonio. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te fakatotonu e Sehova ki te kau Iselaele ke ʼaua tanatou faiga ke natou palalau mo te kau mate. Pea ʼe mole tonu ke natou fai he meʼa ʼe ʼi ai hona pikipikiga mo te ʼu meʼa fakatemonio.​—Tetelonome 18:​10-12; vakaʼi te Fakamahino 26 mo 31.

5. Kotea ʼae ʼe feala ke tokoni atu ke ke fakagata tau fakaʼaogaʼi te ʼu fakatata moʼo tauhi ki te ʼAtua peʼe ke ke fakagata tau faikole ʼae ki te kau mate?

⁵ Kapau ʼe ke fakaʼaogaʼi he ʼu fakatata ʼi tau tauhi ki te ʼAtua peʼe ke hufakiʼi te kau mate, kotea ʼae ʼe feala ke tokoni atu ke ke liakī te ʼu aluʼaga ʼaia? ʼE tonu ke ke lau te Tohi-Tapu mo fakakaukauʼi lelei te faʼahiga manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te ʼu faʼahi ʼaia. Koteʼuhi ʼe “fakalialia” ki ai ia Sehova. (Tetelonome 27:15) Ke ke faikole kia Sehova ʼi te ʼaho fuli ke tokoni atu ke ke maʼu tana faʼahiga manatu pea ke ke atolasio kia te ia ʼo mulimuli ki tona loto. (Esaia 55:9) ʼE mahino papau ia, ʼe foaki atu anai e Sehova te malohi ke ke liakī te ʼu meʼa fuli ʼae ʼe ʼi ai tona pikipikiga mo te tauhi hala.

6. He koʼe neʼe toʼo e te kau takitaki lotu te tonu ʼae ke natou fakamanatu te ʼaho tupu ʼo Sesu ʼi te ʼaho 25 ʼo Tesepeli?

 ⁶ ʼI te malamanei katoa, ʼe iloa te toʼotoʼoga ʼaeni ko te Po Tapu. Pea ko te tokolahi ʼe natou ui ko te ʼaho tupu ʼo Sesu. Kaʼe, ko te Po Tapu ʼe ʼi ai tona pikipikiga mo te tauhi hala. ʼE fakamahino ʼi te tohi encyclopédie, ko te kau Loma ʼae neʼe ko he kau pagani, neʼe natou fakamanatu te ʼaho tupu ʼo te laʼa ʼi te ʼaho 25 ʼo Tesepeli. Neʼe loto ia e te kau takitaki lotu ke kaugā malie age te kau pagani ʼe tafoki ki te lotu Fakakilisitiano. Koia, neʼe natou toʼo ai te tonu ʼae ke natou fakamanatu te ʼaho tupu ʼo Sesu ʼi te ʼaho 25 ʼo Tesepeli, tatau aipe pe neʼe mole tupu ia Sesu ʼi te ʼaho ʼaia. (Luka 2:​8-12) Kaʼe neʼe mole fai e te ʼu tisipulo ʼa Sesu te Po Tapu. ʼE fakamahino ʼi te tohi, lolotoga taʼu ʼe 200 ʼi te ʼosi tupu ʼa Sesu, “neʼe mole he tahi neʼe ina iloʼi te ʼaho totonu ʼae neʼe tupu ai Sesu. Pea neʼe mole hahaʼi ia natou ʼae neʼe natou fia iloʼi te faʼahi ʼaia.” (Sacred Origins of Profound Things) Neʼe hoki kamata fakamanatu te Po Tapu hili ni taʼu ʼe lauʼi teau ki te tupu ʼa Sesu ʼi te kele.

7. He koʼe ʼe mole fai e te kau Kilisitiano moʼoni te Po Tapu?

⁷ Tokolahi ʼe natou iloʼi ko te Po Tapu mo te ʼu faʼahi ʼae ʼe fai ʼi te ʼaho ʼaia, ohage la ko te fefoakiʼaki ʼo ni meʼa ʼofa mo te fai ʼo he kaitahi fakafamili, ʼe ko he ʼu toʼotoʼoga fakapagani. Ohage la, ʼi Pilitania pea mo ʼihi koga fenua ʼo Amelika, neʼe tapuʼi ai te fai ʼo te Po Tapu ʼuhi he ʼe fakatafito ki he fakafiafia fakapagani. Pea ko natou ʼae neʼe mole fakalogo neʼe fakatuʼā natou. Kaʼe, ki muli age neʼe toe kamata fai e te hahaʼi te Po Tapu. He koʼe ʼe mole fai e te kau Kilisitiano moʼoni te Po Tapu? Koteʼuhi ʼe natou fia fakafiafiaʼi te loto ʼo te ʼAtua.

8, 9. He koʼe neʼe mole fai e te ʼu ʼuluaki Kilisitiano te ʼu ʼaho tupu?

⁸ Tokolahi ʼe natou fakamanatu ʼonatou ʼaho tupu. ʼE fai  koa e te kau Kilisitiano moʼoni te faʼahi ʼaia? ʼE talanoa ʼi te Tohi-Tapu ki te ʼu ʼaho tupu neʼe fai e te ʼu hahaʼi neʼe mole atolasio kia Sehova. (Senesi 40:20; Maleko 6:21) Neʼe fai te ʼu ʼAho Tupu moʼo fakaʼapaʼapaʼi te ʼu ʼatua hala. Koia, ʼi te manatu ʼa te ʼu ʼuluaki Kilisitiano “ko te fai ʼo te ʼu ʼaho tupu neʼe ko he toʼotoʼoga fakapagani ia.”​—The World Book Encyclopedia.

⁹ Ko te kau Loma pea mo te kau Keleka neʼe natou tui ko te ʼaho tupu ʼo te tagata takitahi, ʼe to tonu ia mo te ʼaho tupu ʼo he ʼatua. Neʼe manatu natou ko te laumalie ʼae neʼe felogoʼi mo te ʼatua ʼaia, ʼe ina leʼoleʼo he tahi ʼi te ʼaho ʼae neʼe tupu ai. Pea ʼe tonu ke ina fai tona ʼaho tupu ke feala ki te laumalie ʼaia ke ina puipui ʼi tona maʼuli katoa.

10. He koʼe ʼe mole tonu ke fai e te kau Kilisitiano moʼoni te ʼu ʼaho tupu?

¹⁰ ʼI tau manatu la, ʼe tali koa e Sehova te ʼu fakafiafia ʼae ʼe ʼi ai tona pikipikiga mo te tauhi hala? (Esaia 65:​11, 12) Kailoa ia. Koia la ʼae ʼe mole fai ai e te kau Kilisitiano moʼoni te ʼu ʼaho tupu peʼe ko he tahi age fakafiafia ʼe ʼi ai hona pikipikiga mo te tauhi hala.

11. He koʼe ʼe fai e ʼihi hahaʼi te ʼu toʼotoʼoga fakapagani? Kotea ʼae ʼe tonu ke maʼuhiga age kia koe?

¹¹ Tokolahi te hahaʼi ʼe natou iloʼi ko te Po Tapu pea mo ʼihi atu fakafiafia ʼe ko he ʼu toʼotoʼoga fakapagani. Kaʼe ʼe hoko atu pe tanatou fai te ʼu aluʼaga ʼaia. ʼE natou feuiʼaki ko te ʼu fakafiafia ʼaia ʼe ko he faigamalie ia ke natou fakatahi ai mo ʼonatou famili. ʼE feafeaʼi ʼo ʼuhiga mo koe? ʼE mole kovi tau fakatahi mo tou famili koteʼuhi ko Sehova ʼae neʼe ina fakatupu te famili. Pea ʼe ina loto ke tou maʼu ni felogoʼi lelei mo natou fuli ʼo totatou famili. (Efeso 3:​14, 15) Kaʼe, ʼe mole tonu ke tou faiga ke tou fakafiafiaʼi ʼonatou loto ʼaki tatatou fai te ʼu fakafiafia ʼo te tauhi hala. Koteʼuhi ko te faʼahi ʼae ʼe maʼuhiga age ko ʼatatou felogoʼi mo Sehova. Koia ʼae  neʼe ui fenei ai e te apositolo ko Paulo: “Kotou haga vakavakaʼi pe kotea ʼae ʼe lelei ki te ʼAliki.”​—Efeso 5:10.

12. He koʼe ʼe mole tali e Sehova ʼihi fakafiafia?

¹² ʼI te manatu ʼa te tokolahi, ʼe mole maʼuhiga te ʼu haʼuʼaga ʼo he fakafiafia. Kaʼe, ʼe mole feia te manatu ʼa Sehova. ʼE mole ina tali te ʼu fakafiafia ʼae ʼe haʼu mai te tauhi hala. Peʼe ko te ʼu fakafiafia ʼae ʼe fakamaʼuhigaʼi ai he tagata peʼe ko he fenua. Ohage la, neʼe lahi te ʼu fakafiafia neʼe fai e te kau Esipito ki ʼonatou ʼatua. Pea ʼi te mavae ʼa te kau Iselaele mai Esipito, neʼe natou faʼifaʼitakiʼi he fakafiafia ʼa te kau Esipito, ʼo natou ui neʼe ko “he aho lahi fakafiafia [kia Sehova].” Kaʼe neʼe tauteaʼi natou e Sehova. (Ekesote 32:​2-10) Koia, ohage ko tona ui e te polofeta ko Esaia, ʼe mole tonu ke tou “fafa ki he mea uli!”​—Lau ia Esaia 52:11.

13. Kotea te ʼu fehuʼi ʼe lagi ke fai anai ʼi te ʼaho ʼae ʼe ke fakatotonu ai ke ke fakagata te ʼu fakafiafia fakapagani?

¹³ Ko te ʼaho ʼae kua ke fakatotonu ai ke ke fakagata te fai ʼo te ʼu fakafiafia fakapagani, ʼe lagi lahi anai he ʼu fehuʼi ʼe ke fai. Ohage la, ko te ʼu fehuʼi ʼaeni: Kotea anai taku tali mo kapau ʼe fehuʼi mai e ʼoku kaugā gaue pe koʼe ʼe mole au fai te Po Tapu mo natou? Kotea anai ka au fai mo kapau ʼe foaki mai e he tahi ia he meʼa ʼofa ʼi te Po Tapu? Kotea anai kau au fai mo kapau ʼe loto e toku ʼohoana ke au fai he fakafiafia fakapagani? Kotea anai ka au fai ke mole lotomamahi ai ʼaku fanau ʼi tanatou mole fai he fakafiafia fakapagani peʼe ko ʼonatou ʼaho tupu?

14, 15. Kapau ʼe ui atu e he tahi ke manuʼia te Po Tapu peʼe ina foaki atu he meʼa ʼofa, kotea ka ke fai anai?

¹⁴ Ke ke maʼu tuʼumaʼu te fakasiosio tonu ʼi ʼau palalau mo te ʼu tonu ʼae ka ke fai anai. Ohage la, kapau ʼe ui atu e he tahi “Ke manuʼia te Po Tapu,” ʼaua naʼa ke meʼa noaʼi ia ia. ʼE feala pe hau ui age “Malo.” Kaʼe, ʼi ʼihi temi ko ʼihi ʼe natou fia mahino pe koʼe ʼe mole tou fai te Po Tapu. Koia, ke ke fakamahino tuʼumaʼu ʼaki he agalelei mo he aga faka ʼapaʼapa pea ʼaua naʼa ke fai he ʼu palalau ʼe mamahi ai ʼonatou loto. Ohage ko tona ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Ke lelei tuʼumaʼu ʼakotou palalau, ʼo konakonaʼi ʼaki te masima, ke kotou iloʼi ai te faʼahiga tali ʼae ʼe tonu ke kotou fai ki he tahi.” (Kolose 4:6) Koia, ʼe lagi feala ke ke fakamahino age ʼe ke leleiʼia tau fakatahi mo ʼihi pea mo foaki age he ʼu meʼa ʼofa. Kaʼe, ʼe mole ke fakatalitali pe anai ki te ʼu ʼaho fakafiafia ke ke fai ai te faʼahi ʼaia.

¹⁵ Kotea ʼae ʼe tonu ke ke fai mo kapau ʼe foaki atu e he tahi he meʼa ʼofa? ʼE mole foaki mai ʼi te Tohi-Tapu ia he lisi ʼo he ʼu lao. Kaʼe, ʼe fakaha mai ai ʼe tonu ke tou haga taupau ia he leʼo ʼo loto ʼe lelei. (1 Timoteo 1:​18, 19) Ko ia ʼae ʼe ina foaki atu anai te meʼa ʼofa, ʼe lagi mole ina iloʼi ʼe mole ke fai te fakafiafia ʼaia. Peʼe feala anai ke ina ui fenei atu: “ ʼE au iloʼi ʼe mole ke fai te fakafiafia ʼaeni, kaʼe ʼe au fia foaki atu pe te kiʼi meʼa ʼofa ʼaeni.” ʼI te ʼu aluʼaga ʼaia, ʼe ʼa koe pe tona filifili pe ʼe ke tali peʼe kailoa. Kaʼe, tatau aipe pe ʼe kotea te tonu ka ke fai anai, ʼe tonu ke ke taupau ia he leʼo ʼo loto ʼe lelei. ʼEi, ʼe mole tou fia fai anai he meʼa ʼe fakatupu kovi ki ʼatatou felogoʼi mo Sehova.

16. Kotea ʼae ʼe tonu ke ke fai mo kapau ʼe loto e tou famili ke ina fai he fakafiafia fakapagani?

¹⁶ Kotea ʼae ʼe tonu ke ke fai mo kapau ʼe fia fai e tou famili he fakafiafia fakapagani? ʼAua naʼa ke fihi mo natou. Tou manatuʼi, ʼe fakalogo kia natou te meʼa ʼae ʼe natou fia fai. Koia, ke ke agalelei mo fakaʼapaʼapa ki ʼanatou manatu, ohage pe ko tau loto ʼae ke natou fakaʼapaʼapa ki tau manatu. (Lau ia Mateo 7:12.) Kaʼe, kapau ʼe loto e tou famili ke ke fakatahi mo natou ʼi te ʼaho fakafiafia ʼaia, kotea ʼae ʼe tonu ke ke fai? ʼE tonu ke ke faikole muʼa kia Sehova ke tokoni atu ke ke toʼo te tonu ʼae ʼe lelei. Fakakaukauʼi lelei te aluʼaga ʼaia pea mo ke fai he ʼu fekumi. Manatuʼi, ko te meʼa ʼae ʼe maʼuhiga, ko tau fakafiafiaʼi tuʼumaʼu te loto ʼo Sehova.

17. ʼE feafeaʼi hakotou tokoni ki ʼakotou fanau ke mole natou lotomamahi moka natou sisio ʼe fai e ʼihi ia he fakafiafia fakapagani?

 ¹⁷ ʼE feafeaʼi hakotou tokoni ki ʼakotou fanau ke mole natou lotomamahi moka natou sisio ʼe fai e ʼihi ia he fakafiafia fakapagani? ʼE feala pe ʼi ʼihi temi hakotou fai he fakatuʼutuʼu maʼa natou. ʼE toe feala pe foki hakotou foaki age hanatou ʼu meʼa ʼofa. Kaʼe ko te meʼa ʼofa maʼuhiga ʼae ʼe ʼaoga kia natou, ko takotou fakatahi mo natou pea mo fakaha age tokotou ʼofa kia natou.

18. He koʼe ʼe tonu ke tou kau ki te ʼu fono Fakakilisitiano?

¹⁸ Ke ke fakafiafiaʼi te loto ʼo Sehova, ʼe tonu ke ke mavae mai te lotu hala pea mo ke liakī te ʼu faʼahi fuli ʼe pipiki ki ai. Ohage la, ko te ʼu fakafiafia fakapagani pea mo ʼona agaʼi fenua. Kaʼe, ʼe tonu ke tou toe maʼuliʼi te tauhi moʼoni. ʼO feafeaʼi? ʼAki tatatou kau tuʼumaʼu ki te ʼu fono Fakakilisitiano. (Lau ia Hepeleo 10:​24, 25.) ʼEi, ko te ʼu fono ʼaia ʼe ko he koga maʼuhiga ia ʼo te tauhi moʼoni. (Pesalemo 22:23; 122:1) Koteʼuhi ʼe feala ai ke tou fefakalotomalohiʼaki.​—Loma 1:12.

19. He koʼe ʼe maʼuhiga ke ke fakaha ki ʼihi te ʼu faʼahi ʼae neʼe ke ako ʼi te Tohi-Tapu?

¹⁹ Ko te tahi faʼahi ʼe toe kau ki te tauhi moʼoni, ʼe ko tau palalau ki ʼihi ʼo ʼuhiga mo te ʼu faʼahi ʼae neʼe ke ako ʼi te Tohi-Tapu. Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi tokolahi ʼe natou tuʼania ʼi tanatou sisio ki te kua lahi ʼo te agakovi ʼi te kele. Koia, ʼe lagi ke iloʼi he tahi ʼe ina maʼu te faʼahiga manatu ʼaia. ʼE feala ke ke fakaha ki ai te ʼamanaki taulekaleka ʼae ʼe ke maʼu anai ʼi te ka haʼu. ʼEi, ka ke kau ki te ʼu fono Fakakilisitiano pea mo fakaha ki ʼihi te ʼu moʼoni Fakatohi-tapu, ʼe mole kei ke fia kau anai ki he lotu hala pea mo muliʼi ʼona agaʼi fenua. ʼE mahino papau ia, kapau ʼe ke filifili te faʼahiga tauhi ʼae ʼe loto ki ai te ʼAtua, ʼe ina tapuakiʼi anai ʼau faiga pea ʼe ke fiafia anai.​—Malakia 3:​10.