1 Samuéu 25:1-44
25 Tawamhã Samuéu hã ma tô dârâ. Dâꞌâ wamhã, ma tô uburé Izaraéu nhihudu norĩ hã itẽme siꞌrãꞌõtõ, ãma ꞌruꞌru da hã. Tawamhã ma tô ãma siwi tiꞌa, Rama ãma ꞌre ihâimana mono zéb ãma.
Davi hã, piꞌõ Abigaiuhu ãma imrozé wasuꞌu
Tawamhã Samuéu ãma te te siwi tiꞌai pari, ma tô Davi hã mo, Parã na rop si ꞌre irosaꞌwari mono nhisi u.
2 25:2-3 Tawamhã aibâ hã te ꞌre hâimana, Calebihi nhihudu hã, Nabau na isisi hã, ꞌriꞌahâ Maꞌõ hawimhã, duré Carmeru na ꞌriꞌahâ nhisi ãma te te ꞌre iromhuri mono. Isibꞌro pe hã, 3 miu na isimizama hâiba hã poneꞌẽrebâ zéré mapure hã, duré miu na isimizama hâiba hã poneꞌẽrebâ zéré uzé hã. Duré imro nhisi hã Abigaiu na. Ta hã iwẽ uptabi, duré te te irowaihuꞌu pe. Tane nherẽ, imro hã aibâ iwasédé. Isahi.
Tahawa, te Nabau hã tihâiba, Carmeru na ꞌri nhoꞌõmo nhisi ãma te te tinhimizama poneꞌẽrebâ zéré mapure azéré nhihâri da hã.
3 ꞌMadâꞌâ 25:2
4 Tawamhã Davi hã aꞌubuni wi hâimana ré, ma tô ãne hã waihuꞌu.
5 Tahawa, ma tô 10 na aiꞌreputu norĩ hã satõrĩ zaꞌra Carmeru u hã. Taha wana ré ma tô ãne tãma waihuꞌu zaꞌra: “Ĩmreme hã te za asiwi iꞌâri ꞌwa, Nabauhu ma. Tawamhã asiwi sõpẽtẽ aba wamhã, te za asiwi isawi waꞌwa, ĩnhisi na.
6 Taha pari, te za oto tãma irowasuꞌu zaꞌra waꞌwa ãne: Ĩsiwaihu, Davi hã te we asawi. Rowẽ na ꞌre aihâimana mono da si, te we aima tinha, aiꞌra norĩ zama duré uburé aima ꞌre ihâimana zaꞌra mono norĩ zama.
7 Õ hã ma tô waihuꞌu, ate poneꞌẽrebâ zéré mapure iꞌa zéré nhihârizé hã. Tawamhã te wama nharĩ zaꞌra, wa te aima wasuꞌu zaꞌra da, asimizama ꞌmadâꞌâꞌwa norĩ wame ihâimana zaꞌra rowẽ na ihâimana zaꞌra na hã, marĩ wa te tãma ꞌmanharĩ wasété zaꞌra ãna. Carmeru ãma hâimana zaꞌra ré, duré isimarĩ zaꞌra hã wa te tiwi ꞌmanhimiꞌuri zaꞌra õ di.
8 Maꞌãpé asimizama ꞌmadâꞌâꞌwa norĩ sadanharĩ zaꞌra na, te te aima wawasuꞌu zaꞌra da. Davi hã te we aiwi rowaptẽ, wawaibui wẽ da, datozé bâtâ na we wasiꞌabaꞌré dâꞌâsina. Ãne wa, maꞌãpé aima romhuriꞌwai ma, marĩ wama sõmri zaꞌra na, duré asiwaihu aima isawi Davihi ma zama.”
9 Ãne te te tãma waihuꞌu zaꞌra pari, ma tô aiꞌabaꞌré, aiꞌreputu norĩ hã. Oto itẽme sihutu wamhã, ma tô tãma mreme wasuꞌu zaꞌra Davi hã, Nabauhu ma, isisi na. Taha pari, te oto mapari zaꞌra, te te ãma isadaꞌâbâ zaꞌra zéb zô asa.
10 Tawamhã Nabau ma tô ãma tãma waꞌrãmi zaꞌra ãne:
— E ꞌwa hã Davi. E ꞌwa merẽ Zéséhé ꞌra. Niwamhã taha na hã te daꞌmaiwapari õ di. Ãhã na hã te pawaꞌâbâ ãna dama romhuriꞌwa norĩ hã ahâ na tinhibꞌapito wi hã ꞌre simani zaꞌra.
11 Tahawa, e marĩ da, wa za ĩte iꞌuꞌẽtẽ wapu hã ĩma romhuriꞌwa norĩ ma da nherẽ aima ꞌmanhomri zaꞌra waꞌwa, duré ĩte â hã, duré ĩnhimizama te isimro norĩ hã. Aibâ norĩ ĩma iwaihuꞌuꞌõ norĩ, nima hawi we isiꞌabaꞌré norĩ ma, te tãma isõmri zaꞌra da hã mare di.
12 Tawamhã Davihi hawi aibâ isiꞌabaꞌré norĩ hã ma tô apâ aiꞌabaꞌré. Tahawa, ma tô Davihi ma sadawa wasuꞌu zaꞌra, Nabau te te tãma inharĩ zaꞌra zé hã.
13 Tawamhã ma tô Davi hã tãma nharĩ zaꞌra ãne:
— Maꞌãpé aiꞌusisi na sibꞌézé ꞌwapa asima séme aba!
Tawamhã ãne te te tãma ꞌru zaꞌra wa, ma tô imreme zarina sima sé. Davihi zama ma tô tite sibꞌézé ꞌwapa hã tiꞌâ. Taha pari, ma tô oto watobro, tite aibâ norĩ 400 na ihâiba zaꞌra ré hã. Taha ré, ma tô 200 na ihâiba zaꞌra, asi ré hã isaꞌu zaꞌra aꞌâ tihâimana zaꞌra.
14 Tawamhã Nabauhu ma romhuriꞌwa te piꞌõ Abigaiuhu ma tinha ãne, Nabauhu mro ma hã:
— E ma tô iwaihu. Davi hã tite romhuriꞌwa norĩ hã ma tô aré we satõrĩ zaꞌra, tinhimizawizéb ré, wanhibꞌihâꞌa u hã. Tane nherẽ, ma tô ãma wasété zaꞌra.
15 Ãne nherẽ, ma tô wama tihâimana wẽ zaꞌra. Marĩ iwasédé hã te te wama ꞌmanharĩ zaꞌra õ di. Aꞌubuni wi isiré wahâimana zaꞌra ré hã marĩ te te wawi ꞌmanhimiꞌuri zaꞌra õ di, wate hã.
16 Õ norĩ hã ma tô waꞌwawimhã ꞌre sõpré bâtâ na hã duré mara na zama. Ime ꞌre wahâimana zaꞌra mono ré hã ma tô duré wanhimizama te te wama ꞌre ꞌmadâꞌâ zaꞌra.
17 Tahawa, ãne na rosaꞌrata wamhã, maꞌãpé asima rowairébé, marĩ ꞌmanharĩ da hã. E marĩ wa. Iwasédé hã za oto watobro wa, wanhibꞌihâꞌa tẽmemhã, duré uburé iꞌra norĩ tẽmeb zama. Õ hã wasété uptabi wa, niꞌwa hã te te tãma irobzanhamri da hã waihuꞌu õ di.
18 Tahawa, ma tô Abigaiu hã waibu 200 na iꞌuꞌẽtẽ wapu hã. Ma duré timra maparane romhâ ꞌmanharĩ na ubꞌrẽ iꞌmasi hã uva ꞌrãi waꞌui ré hã. Ma tô duré timra 5 na poneꞌẽrebâ isebre hã, duré amnho trigu ꞌrã zebre hã 17 na ipire pibuzém na. Duré 100 na ma tô timra iꞌru ꞌré na uva ꞌrãiꞌré prã ꞌmanharĩ na iꞌuꞌẽne hã, duré 200 na robꞌrã figu ꞌrãiꞌré prã ꞌmanharĩ na iꞌuꞌẽne hã. Taha pari, ma tô oto sima wasisi, awaru poꞌrepore ba nhisiwimhã.
19 Tawamhã te tite romhuriꞌwa norĩ ma nharĩ zaꞌra ãne:
— Ĩnhowa te za aiꞌabaꞌréi waꞌwa, wa hã asaꞌu zaꞌra waꞌaba ãma ĩmorĩ da.
Ãne te te sima rowairébé nherẽ, timro ma hã te te wasuꞌu õ di.
20 Tawamhã Abigaiu, tite awaru poꞌrepore te te saprõni ré, ma tô bâdâdi nhiꞌodo iꞌrãsipra ãma sõpẽtẽ Davi hã, duré ite aibâ norĩ we piꞌõi tẽme isiꞌabaꞌré hã.
21 Davi hã ma tô aré sima rosaꞌrata ãne: “E marĩ da, wa tô merẽ aiwétési ã hã aibâ nhimarĩ hã aꞌubuni wimhã ꞌmadâꞌâ wẽ. Wa norĩ hã marĩ wa te tiwi simiꞌuri zaꞌra õ nherẽ, iwẽ si wa te tãma ꞌmanharĩ zaꞌra nherẽ, ma tô iwasété na si wama waꞌâbâ zaꞌra.
22 ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono te te ĩma robꞌmanharĩ za, aibâ norĩ hã uburé pese te simroi õ wamhã, rowaꞌa õ ré.”
23 Tawamhã Abigaiu, Davi te te oto ꞌmadâꞌâ wamhã, ma tô waptu na saꞌẽtẽ siꞌra awaru poꞌrepore hawimhã. Tawamhã ma tô hiꞌrãtitõ tãma nhamra isõꞌremhã. Ma tô duré tiꞌubu na tãma ropto, tiꞌai u hã.
24 Tawamhã ipara ãma tiꞌubu na te te roptop sina te ãne tãma tinha:
— Ĩnhibꞌapito, maꞌãpé ĩwapari. Ĩꞌãma si hiri ĩwasédé hã.
25 Nabau* hã waparire tõ. E tihai wa. Tiha dai õre di ta hã tarére hã. Tô ibâ õhõ nhisi te te iwasuꞌu hã: Isimizaꞌreseꞌõ. Duré wa hã tô te ꞌmadâꞌâ zaꞌra õ di, aima romhuriꞌwa ãma isatõrĩ zaꞌra hã.
26 Wanhibꞌapito ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã ma tô aiwi sawi asiꞌruiwaꞌâbâ tõ da, duré asitobꞌru norĩ uprosi tõ da. Tahawa, ãhã na hã wa tô sena aima waihuꞌu Wanhibꞌapito nhisi na hã. Tô sena te za asitobꞌru norĩ ma robꞌmanharĩ zaꞌra ni za, Nabau ma da te tãma irobꞌmanharĩ ne. Te za uburé te te aima robꞌmanharĩ zaꞌra da, te te sima iwẽ zaꞌra norĩ ma zama tãma robꞌmanharĩ zaꞌra ni za.
27 Maꞌãpé, ĩnhoprubzé te we aima iꞌâri hã asiwi wẽꞌõ ãna te za iꞌâ, ate dasiꞌwapéi ꞌmanharĩꞌwa norĩ ma, sõmri zaꞌra da.
28 Maꞌãpé siwaꞌru tiha na ĩwasédé te iꞌmanharĩzém na hã ĩꞌãma ꞌmadâꞌâ õ di za. Wanhibꞌapito ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono te za aipisutu za, asiꞌapito da hã, duré asihudu norĩ zama siꞌapito zaꞌra da hã. E tihai wa. A hã ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono te te aima iꞌruzéb zarina dasiꞌwapé hã iꞌupana ꞌre ꞌmanharĩ mono õ wa. Tahawa, tiha hã iwasédé hã aiꞌãma ꞌre hâimana mono õ di za, ꞌre aihâimana mono ré hã.
29 Niꞌwa hã te te aiwĩrĩ da, te te aiꞌwapéi pibui wamhã, te za ate ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã aiꞌwawi aimapa, aibâ tiha iwaꞌâbâ zaꞌẽtẽ ꞌwawi ꞌre isimapa mono ne. Tahawa, te za duré asitobꞌru norĩ hã romhâ na aima sãmra za, aibâ ẽne tite powawẽ hâ ꞌmanharĩ na te te ꞌre iꞌanhamra mono ne.
30 Wanhibꞌapito ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã te za uburé tiha iwẽ na hã ãma aima uwaimra, te te aima iropisutuzéb zarina. Te za duré tawamhã aipisutu, Izaraéu nhihudu norĩ ma asiꞌapito da hã.
31 Ãne uburé tiha iwẽ aima hâimana wamhã, a hã iꞌasiwẽꞌõ da hã maze di za. E tihai wa. Niwamhã asima iwẽ na hã siwaꞌru daꞌmaiwĩrĩ õ wa, duré asiꞌuihâ na niwamhã ꞌrâwi asiꞌruiwaꞌâbâ õ wa. Tahawa duré nimahãna Wanhibꞌapito ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono iwẽ na te te aipawapto wamhã, ĩꞌãma hã aipoꞌre siꞌâri õ di za.
32 Tawamhã Davi ma tô ãma sadaꞌâ ãne:
— Wanhibꞌapito Izaraéu nhihudu norĩ te ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma ꞌre wawata zaꞌra waꞌaba mono za, ta hã ã bâtâ na te te we asatõrĩ wa, ĩnhopẽtẽ da hã.
33 Wẽ uptabi di ãhã na a hã iꞌmanharĩ hã ĩpawaptobzém na. Wa hã wa tô aré ĩsima rowairébé, marĩ iwasédé te ꞌmanharĩ da hã. Wa tô duré aré ĩsima wẽ, ꞌrâwi ĩsiꞌruiwaꞌâbâ da hã.
34 Tahawa wa waptẽ Wanhibꞌapito ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã te te ĩwi sawi da hã, marĩ iwasédé te aima ꞌmanharĩ tõ da. Tahawa, wa tô sena na aima waihuꞌu, Wanhibꞌapito Izaraéu nhihudu norĩ te ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhisi na. A hã ĩnhopẽtẽ da, saꞌẽtẽ we aimorĩ õ ꞌwaꞌâhã, Nabauhu te aibâ norĩ hã, duré aiꞌuté norĩ zama, te aré awẽm na mararé uburé pese aiꞌutõ.
35 Tawamhã Davi hã ma tô wẽsã, Abigaiu marĩ te te tãma iduri hã. Taha pari te ãne tãma tinha:
— Apâ asõrõwa u te za aimo, asina aihâtâꞌâ ãna. Wa za tô asima iwẽzé hã aima ꞌmanha.
36 25:36-37 Tawamhã Abigaiu ma tô mo apâ, timro Nabauhu u hã. Ta hã dasa isaꞌẽne hã apito te te sima ꞌre iꞌmanharĩ zaꞌra mono ne, ꞌri paramhã te te ꞌmanharĩ ré, ma itẽme wi, imro hã. Tahawa, ma tô siꞌrãiwamna. To ti duré. Tawamhã imro Abigaiu niha hã marĩ te te tãma wasuꞌu õ di. Awẽm na isiꞌrãiwamnarĩ zahu õ zéb ãmap si ma tô uburé tãma wasuꞌu. Tahawa, ma tô õne haré timorĩꞌõ, siri siwamnarĩ wa.
37 ꞌMadâꞌâ 25:36
38 Tawamhã 10 na bâdâ ãma morĩ parip si, ma tô ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã azâ Nabau hã. Tahawa, ma tô oto dârâ, õne haré.
39 Tawamhã Davi, Nabauhu dâꞌâzé te te waihuꞌu wamhã, te ãne tinha:
— Wanhibꞌapito ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma ꞌre wawata zaꞌra waꞌaba mono! Ta hã ma tô ĩꞌruiwaꞌâ, Nabau ĩꞌãma iwasétéꞌwa na hã. Ãne ma tô ĩpawapto, isibꞌaꞌuwẽ marĩ te ꞌmanharĩ wasété tõ da hã. Wanhibꞌapito ma tô tãma robꞌmanha Nabauhu ma hã, wasété uptabi wa.
Tawamhã Davi hã ma tô romreme hã tãma tisõ, Abigaiuhu ma ãma mro da hã.
40 Tawamhã tãma romhuriꞌwa norĩ hã ma tô aiꞌabaꞌré Carmeru u hã. Tahawa, te ãne tãma rowasuꞌu zaꞌra, itẽme sihutu wamhã:
— Davi hã ma tô we asô wazatõrĩ zaꞌra, wa te wasiwi asaprõni da, ãma aimro da.
41 Tawamhã ãne te te tãma rowasuꞌu zaꞌra wa, ma tô Abigaiu hã hiꞌrãtitõ tãma tinhamra zaꞌra isõꞌreb zaꞌra. Tahawa, ma tô tiꞌubu na ropto tiꞌai u hã. Tawamhã te ãne tinha:
— Wa hã Davihi ma romhuriꞌwa. Tahawa, tãma romhuriꞌwa norĩ hã ĩma wẽ di, te oto ipara upsõ zaꞌra da si.
42 Tawamhã ma tô wara sina wahudu, awaru poꞌrepore na sarõtõ da hã oto. Tahawa, 5 na tãma romhuriꞌwa sipiꞌõ norĩ ré hã ma tô mo, Davihi ma romhuriꞌwa norĩ siré. Tawamhã ma tô oto ãma timro.
43 Davi hã ma tô aré timro, Ainoꞌã na isisi ãma hã, ꞌriꞌahâ Zezereu na isaꞌru nhisi hawim na. Tawamhã ma tô duré Abigaiuhu ãmab zama timro.
44 Ãne romhâimana mono ré, ma tô Sau, Pautihi ma hã, tiꞌra Micau hã tãma tisõ ãma mro da, aré Davihi ma te te isõmri hã ãma imro da hã. Pauti hã Laisihi ꞌra, ꞌriꞌahâ Galĩ na isisi ãmamhã ꞌre ihâimana mono.
Ĩwaꞌõtõ piꞌreba watsuꞌu mono
^ 25:25 Nabau hã Ebreu norĩ mreme na “isimizaꞌreseꞌõ” te wasuꞌu.
