1. მუ ცვლილებეფქ მოხვად ბოლო ვითობით წანაშ განმავლობას ნამთინე ქიანას?

ანთასობით წანაშ განმავლობას მთელ მსოფლიოს ხალხიშ უმენტაშ შხვადოშხვა რელიგიას ოკუთვნუდ. მარა ბოლო ვითობით წანა რე, მუთ თე მდგომარეობაქ დითირ. ხალხიშ უმენტაშ მუშ დუც რელიგიურო ვემირჩქინანს. ნამთინე ქიანას ხალხიშ უმენტაშ ნამთინ რელიგიას ვემიაკუთვნენს დუც * (მათ. 24:12).

2. ნამ მიზეზეფიშ გურშენ რე ხალხიშ უმენტაშ არარელიგიურ?

² მუშენ იძინანს არარელიგიურ * ადამიანეფიშ რიცხვი? თეშ ართ-ართ მიზეზ შილებე თინა რდას, ნამდა ნამთინეს ბრელ ოწუხებელ უღჷ ვარდა ხვალე დუდიშ სიამოვნებაშე ფიქრენს (ლუკ. 8:14). შხვეფქ, მით ადრე რელიგიურეფ რდეს, ათეისტო გინირთეს. ნამთინეს წანს ღორონთიშ, მარა ფიქრენს, ნამდა რელიგია მოდას ვა რე, ვართ პრაქტიკულ რე, ვათანხმჷ მეცნიერებას დო ლოგიკურ აზროვნებას. თინეფ შილებე მუნეფიშ მეგობრეფშე, მასწავლებერეფშე ვარდა მასმედიაშე ირიათო ირჩქილუაფდან, ნამდა სიცოცხლექ ევოლუციაშ საშვალებათ გორჩქინდჷ, მარა იშვიათო ირჩქილუაფნა ლოგიკურ მიზეზეფს, მუშენ ოკო წანდან ღორონთიშ არსებობა. შხვეფს გურ აფნა ელაფირ რელიგიაშა, მუშენდა ორწყენა მუნერ ჰარამეფ დო ძალაუფლებაშ მოჸოროფეეფ რენა რელიგიურ ლიდერეფ. ნამთინე ქიანას, მთავრობა ოფიციალურო ზღუდენს რელიგიურ საქმიანობას.

3. მუ რე თე სტატიაშ მიზან?

³ იესოქ დუმავალეს, ნამდა მოწაფეეფო მუვამზადათ ხალხ არძა  რჯულშე (მათ. 28:19). მუჭო შემლებნა მივეხვარათ არარელიგიურ ადამიანეფს, ქიჸოროფუან ღორონთ დო გინირთან ქრისტეშ მოწაფეეფო? ოკო მარჩქილედან, ნამდა პიროვნებაშ რეაქცია სახიოლო ამბეშენ, შილებე დამოკიდებულ რდას თიშა, სო ირდჷ. მაგალთო, ევროპელეფქ აზიელეფიშ გინაწონს, შილებე ვა მომრჩქილუან, მუშენდა ევროპაშ ქიანეფს ბრელს აფჷ გუნაგებ ბიბლიაშენ დო თიშე, ნამდა ღორონთ რე ირფელიშ გუმაჭყაფალ. მარა აზიას ხალხიშ უმენტაშის ჭიჭე ინფორმაცია უღჷ ვარდა საერთოთ მუთუნ ვა უჩქჷ ბიბლიაშენ დო შილებე გუმაჭყაფალიშ არსებობა ხოლო ვა ჯერდან. თე სტატიაშ მიზან რე, ქიმმეხვარან, ქინვანჭათ არძაშ გურს, ვა უღჷ მნიშვნელობა სოვრეშე რენა დო მუ წანა.

4. მუშენ ოკო მიღდან დადებით დამოკიდებულება?

⁴ გიღდან დადებით დამოკიდებულება. ირ წანას, იეჰოვაშ ორგანიზაციაშა მოულა თინეფ, მით ართ დროს ვა რდეს რელიგიურეფ. ბრელს მაღალზნეობრივ ფასეულობეფ უღუდ დო რელიგიურ ლიდერეფიშ თვალთმაქცობა ვაძირუაფუდ. შხვეფ დაბალ ზნეობრივ ფასეულობეფით ცხოვრენდეს დო თინეფიშ უმენტაშის გლახა ჩვევეფ უღუდ, ნამუთ ოკო მიოტუესკო. შემლებნა დარწმუნებულ ვორდათ, ნამდა იეჰოვაშ მოხვარათ დობგორუნთ მარადიულ სიცოცხლეშო განწყობილეფს (საქ. 13:48; 1 ტიმ. 2:3, 4).

5. მუ რე ხშირას თიშ მიზეზ, ნამდა ხალხ ირჩქილუანს სახიოლო ამბეს?

⁵ გეგმირჩქინით ჯგირობუა დო რდათ ტაქტიანეფ. ხალხ ბიბლიურ ცნობას ჯგირო ირჩქილუაფუნ თეშ მიზეზ ხშირას თინა რე, მუჭო გინოფჩანთ სახიოლო ამბეს დო ვართ ხოლო თინა, მუდგას ვურაგადუთ. თინეფს მოწონა, მუჟამსით ჯგირო ვოქცუთ, ტაქტიანობას გიმიფრჩქინანთ დო შურ დო გურით ვორეთ დაინტერესებულ თინეფით. ჩქი მითინს ვა ვანძალენთ, ნამდა ქუმომრჩქილუან. პირიქით, ვოცადუთ ქიგებგათ თინეფიშ დამოკიდებულება რელიგიურ საკითხეფშენ. მაგალთო, მიჩქნა, ნამდა ნამთინეს ვასიამოვნჷ უჩინებწკუმა რელიგიაშენ ჩიება. მინ ფიქრენს, ნამდა მეღებულ ვა რე, ქოკითხე შხვეფს, მუს ფიქრენა ღორონთშე. თიშნერეფ ხოლო რენა, მიდგას ოონჯღორ შხვეფ ორწყენან თეშ ბიბლიაშ კითხირ, განსაკუთრებულო იეჰოვაშ მოწმეეფწკუმა. თე ირფელიშ გათვალისწინებათ, ირნერო ვოცადუთ, ქუგუგათ თინეფს (2 ტიმ. 2:24).

6. მუჭო ოძირუ მოციქულ პავლექ, ნამდა ითვალისწინენდჷ შხვეფიშ ინტერესეფს დო მუჭო შემლებნა მივაჸუნათ თიშ მაგალითის?

⁶ ნამთინეს ვასიამოვნჷ, მუჟამსით თინეფწკუმა ჩიებაშ დროს გიმიბრინუანთ თიცალ სიტყვეფს, მუნერით რე: „ბიბლია“, „გუმაჭყაფალ“, „ღორონთ“ ვარდა „რელიგია“. თე დროს შემლებნა მივაჸუნათ მოციქულ პავლეშ მაგალითის დო დოფთირუათ ჩქინ მიდგომა. ებრაელეფწკუმა ქადაგებაშ დროს პავლე მოციქულ წმინდა წერილეფს გიმირინუანდჷ, მარა არეოპაგის ბერძენ ფილოსოფოსეფწკუმა ჩიებაშ დროს ყურადღებას ვა უმახვილენდჷ თიშა, ნამდა წმინდა წერილეფშე ციტირენდჷ (საქ. 17:2, 3, 22—31). მუჭო შემლებნა მივაჸუნათ პავლეშ მაგალითის? მუჟამსით შეხვადუთ თიცალ პიროვნებას, ნამუთ ბიბლიას ავტორიტეტო ვემირჩქინანს, შილებე უჯგუშიქ იჸუას ხაზ ვა გუსვათ, ნამდა ბიბლიურ აზრეფს ვურაგადუთ. პიროვნებას შხვეფ ორწყენან თეშ ბიბლიაშ კითხირ ვახუჯ-და, ქეცადით შხვა საშვალება გეგმირინუათ, მაგალთო, ბიბლიურ მუხლეფ ელექტრონულ მოწყობილობაშე გეშუკითხით.

7. მუჭოთ 1 კორინთელეფიშ 9:20—23-ს რე მოჩამილ, მუჭო შემლებნა მივაჸუნათ მოციქულ პავლეშ მაგალითის?

⁷ ქუგუგით დო ქუმურჩქილეთ შხვეფს. ქადაგებაშ დროს მნიშვნელოვან რე ქიგებგათ თი ფაქტორეფ, ნამუთ მოქმედენს თინეფიშ შეხედულებეფწკუმა, მიდგას შეფხვადუთ (იგავ. 20:5). მორთ დუვართათ მოციქულ პავლეშ მაგალითის. თიქ ებრაელეფ შკას ირდჷ, ათეშენ ოკო დოთირუკო ქადაგებაშ მეთოდეფ უცხოტომელეფწკუმა, მიდგას ჭიჭე ინფორმაცია უღუდ ვარდა შურო მუთუნ ვა უჩქუდ იეჰოვაშე დო წმინდა წერილეფშე. შემლებნა უმოს მეტ ქიგებგათ ადგილობრივ კულტურაშენ ვარდა ქოპკითხათ რჩევა გამოცდილ  მაქადაგებელეფს, ნამდა უჯგუშო ქუგუგათ ჩქინ ტერიტორიას მახორუ ხალხის (წეკითხით 1 კორინთელები 9:20—23).

8. ნამ რე ართ-ართ საშვალება ბიბლიაშე რაგადიშ დაჭყაფალო?

⁸ ჩქინ მიზან რე დობგორათ ღირსეულეფ (მათ. 10:11). ათეშენ ოკო ქოპკითხათ თინეფს, მუს ფიქრენა დო ყურადღებით ქუმურჩქილუათ. ინგლისის მახორუ ართ ჯიმა ხალხის ოკითხ, მუს ფიქრენა თეცალ საკითხეფშე: მუ რე საჭირო ბედნერ ქორწინებაშო? მუჭო ბრდათ სქუალეფ? დო მუჭო მივერუათ უსამართლობას? თინეფიშ აზრიშ გაგებაშ უკულ ურაგად: „მუს ფიქრენთ ათე რჩევაშენ, ნამუთ სოდგარენ 2000 წანაშ წოხოლე იჭარ?“. თეშ უკულ სიტყვა „ბიბლიას“ ვემიშინუანსინ თეშ, ტელეფონშე ოძირანს წინასწარ გიშაგორილ ბიბლიურ მუხლეფს.

9. მუჭო შემლებნა ქიმვეხვარათ თინეფს, მით დუც არიდანს ღორონთიშ გურშენ რაგადის?

⁹ მუნეფშო ნაჩინებ საკითხეფშე ჩიებათ, შემლებნა ქინვანჭათ თი კათაშ გურს, მით დუც ურიდანს ღორონთიშ გურშენ რაგადის. მაგალთო, ბრელს უჸორს ბუნება, ათეშენ შემლებნა თეცალ მუდგარენ ვუწუათ: „ალბათ გიჩქნა, ნამდა ბრელ მუდგარენ მეცნიერეფქ ბუნებაშე დაკვირებათ გიმიგონეს. მაგალთო, ჸუჯეფშე დაკვირებათ მიკროფონ გიმიგონეს დო თოლეფშე დაკვირებათ — ფოტო-ვიდეო კამერა. თქვა მუს ფიქრენთ ბუნებაშე? მუშით გორჩქინდუო? მითინქ გაჭყუო დო ვარ შხვა აზრ გიღნა?“. ყურადღებით მორჩქილაფაშ უკულ შემლებნა ვუწუათ: «მუჟამსით ინჟინერეფ ჸუჯეფ დო თოლეფშა დაკვირებათ მუდგარენს გურაფლენა, შილებე მოინტერესდან, მიშე გურაფლენა თინეფ. ჩქიმო საინტერესოქ იჸუ ართ ჯვეშ პოეტიშ სიტყვეფქ, ნამუქით ჭარჷ: „ვეშიალებენო ჸუჯიშ გუმაჭყაფალს, ქიმირჩქილუას?! ვეშიალებენო თოლიშ გუმაჭყაფალს, ქოძირას?! ... თინა არზენს ადამიანეფს რჩქინას!“. ნამთინე მეცნიერ ოთანხმ თე სიტყვეფს დო ჯერს გუმაჭყაფალიშ არსებობა» (ფსალმ. 94:9, 10). თეშ უკულ შემლებნა ქუვოძირათ ვიდეო ვებგვერდ jw.org^®-ის მოჩამილ ართ-ართ განყოფილებაშე (ქოძირით პუბლიკაციები / ვიდეოები / ინტერვიუები და შემთხვევები / შეხედულებები სიცოცხლის წარმოშობაზე). ვარდა შემლებნა ქიმეფჩათ ჟირ ბროშურაშე ნამდგაინ, ნამუშ სათაურეფ რე: „მუშით გორჩქინდუო სიცოცხლექ?“ დო „სიცოცხლეშ გოჭყაფა — ხუთ კითხვა, ნამდგაშე ღირ დაფიქრება“. („თავისით გაჩნდა სიცოცხლე?“, „სიცოცხლის წარმოშობა — ხუთი კითხვა, რომელზეც ღირს დაფიქრება“).

10. მუჭო შემლებნა დიბჭყათ თიცალეფწკუმა რაგად, მიდგას ვაკონა ღორონთშე ჩიება?

¹⁰ ხალხიშ უმენტაშის ოკო, ნამდა უღდას უჯგუშ მომავალ. მარა ბრელს ოშკურ თიშა, ნამდა დედამიწა გენადგურებ ვარდა ოცხოვრებელო ურგებელ იჸი. ნორვეგიას მახორუ ართ  გილმალ ზედამხედველ იჩიებ, ნამდა თინეფ, მით დუც ურიდანა ღორონთშე ჩიებას, ხშირას ინტერესის გიმირჩქინანა, მუჟამსით ჩიებას მსოფლიო მდგომარეობაშ გურშენ იბჭყანთ. თინა მისალმებაშ უკულ თეცალ მუდგარენს ოკითხ: „თქვა მუს ფიქრენთ, დითირუნო ჩქინ ცხოვრება უჯგუშობაშა? ქეშულებნანო პოლიტიკოსეფს, მეცნიერეფს ვარდა შხვა მითინს, ქუმომღან უჯგუშ მომავალ?“. ყურადღებით მორჩქილაფაშ უკულ, თინა ეშუკითხანს ვარდა ციტირენს ბიბლიაშე თი მონაკვეთის, სოდეთ ჯგირ მომავალიშ გურშენ მეურს ჩიება. ნამთინე გიმირჩქინანს ინტერესის ბიბლიურ დაპირებაშა, ნამუშ თანახმათ თვინიერ კათა მარადიულო იცხოვრენს დედამიწას (ფსალმ. 37:29; ეკლ. 1:4).

11. მუშენ ოკო ვეცადათ ქადაგებაშ დროს შხვადოშხვა მეთოდეფიშ გიმორნაფას დო მუჭო შემლებნა მივაჸუნათ რომაელეფიშ 1:14—16-ის მოჩამილ მოციქულ პავლეშ მაგალითის?

¹¹ ქადაგებაშ დროს არძას შხვადოშხვანერო ოკო მევუდირთათ, მუშენდა არძა პიროვნება განსხვავებულ რე. მაგალთო, მუთ ართ პიროვნებას დაინტერესენს, შილებე იგივე საკითხით შხვაქ ვედეინტერესას. ნამთინეს ოინტერეს ღორონთშე ვარდა ბიბლიაშე ჩიება, მარა შხვეფს შხვა საკითხეფ უმოსო ოინტერესნა. ნებისმიერ შემთხვევას ჩქი ოკო გეგმიბრინუათ ირნერ საშვალება, ნამდა არძანერ ხალხწკუმა ქიდიბჭყათ ჩიება (წეკითხით რომაელები 1:14—16). მუშო ოკო რაგად, ჩქი ოკო ფშუდან, ნამდა საბოლათ ხვალე ღორონც შეულებ მორდას ჭეშმარიტება თინეფიშ გურს, მიდგას მთელ გურით ოკო თიშ გაგება (1 კორ. 3:6, 7).

12. მუშ კეთება შემლებნა, ნამდა ქინვანჭათ აზიაშ ქიანეფს მახორუ ხალხიშ გურს, მიდგას ვა ჯერს გუმაჭყაფალიშ არსებობაშ?

¹² მთელ მსოფლიოს, ბრელ მაქადაგებელ შეხვადუ აზიელ ხალხის, მით თიცალ ქიანეფშე რენა, სოდეთ მთავრობეფს შეზღუდულ აფნა რელიგიურ საქმიანობა. ნამთინე აზიურ ქიანას, უმენტაშ სერიოზულო დღას ვა დაფიქრებე გუმაჭყაფალიშ არსებობაშე. ნამთინეს ოინტერეს დო იჭყანს ბიბლიაშ გურაფას, მარა შხვეფ დუდშე ვეინტერესებნა ახალ შეხედულებეფით. მუშ კეთება შემლებნა, ნამდა ქინვანჭათ თინეფიშ გურს? ნამთინე გამოცდილ მაქადაგებელს ჯგირ შედეგ უღჷ, მუჟამსით თიცალ მიდგომეფს გიმირინუანს, მუნერით რე: ჩიებაშ მეგობრულო დოჭყაფა, პირად ინტერესიშ გიმორჩქინა დო თიშ გაზიარება, მუჭო მეხვარ ბიბლიურ პრინციპეფქ თინეფს ცხოვრებაშ თირუას.

13. მუჭო შემლებნა დუვაინტერესათ ხალხი? (ქოძირით სურათ გალენ გვერდის).

¹³ ბრელს მოწონს ბიბლიას მოჩამილ პრაქტიკულ სიბრძნე (ეკლ. 7:12). ნიუ-იორკის ართ და, ნამუთ ჩინურ-მანდარინულ ნინაშა მორაგადე ხალხის აკითხანს, იჩიებ: «ვოცადუქ დებინტერესე თე ხალხით დო ქუმურჩქილუე თინეფს. მუჟამსით ბგებულენქ, ნამდა შხვა ქიანაშე ახალ მოულირეფ რენა, ვოკითხუქ: „მუჭო მიარჩქვანით ახალ გარემოს? ქუგაშუესო სამუშაქ? ქუგოქცუნანო ადგილობრივეფ ჯგირო?“». მინშა თეცალ მიდგომა ხეს უნწყუნს ბიბლიურ თემეფშე ჩიებაშ დოჭყაფას. ჩიებას გეიაჸუნეს-და, თინა გეუძინანს: «თქვან აზრით, მუ რე არძაშ უმოს მნიშვნელოვან, ნამდა ჯგირ ურთიერთობა მიღდან ხალხწკუმა? სურვილ ქოიღნან-და, ბიბლიაშე ართ იგავს ქუგოძირანთ. თაქ ჭარჷ: „ჩხუპიშ დაჭყაფ წყარიშ გოტებას ქოგჷ; სოიშახ ჩხუპ ქიდიჭყაფდას ხეთეშე ქიდიტე თექიანობა“. მუჭო ფიქრენთ, ქიმმეხვარებნანო თე რჩევა მიღდან ჯგირ ურთიერთობა შხვეფწკუმა?» (იგავ. 17:14). თეცალ მიდგომა მიმეხვარებნა თიცალ ადამიანეფიშ გორუას, მიდგას უმოს მეტიშ გაგება ოკო ბიბლიაშე.

14. მუჭო ოხვარ ართ ტაივანელ ჯიმა თიცალ ხალხის, მით იჩიებ, ნამდა ვა წანა ღორონთიშ არსებობაშ?

¹⁴ მუშ რაგად შილებე თინეფშე, მით მირაგადნა, ნამდა ვა წანა ღორონთიშ არსებობაშ? შორეულ აღმოსავლეთის მახორუ ართ ჯიმა, ნამდგას არარელიგიურ ხალხწკუმა ქადაგებაშ გამოცდილება უღჷ, იჩიებ: «მუჟამსით თაქ მახორუ პიროვნება იჩიებ, ნამდა ვა წანს ღორონთიშ არსებობაშ, სინამდვილეს თის მუშ ქიანას გავრცელებურ ღორონთეფიშ თაყვანიშცემაშ ვა წანს. ათეშენ მა ხოლო ვოთანხმუქ თის  დო ვურაგადუქ, ნამდა ღორონთეფიშ უმენტაშ კოჩიშ გიმოგონებულ რე დო ვართ ხოლო ნამდვილ. ხშირას იერემიაშ 16:20-ის ინოჭარილ სიტყვეფს ეშვუკითხანქ, სოდეთ ჭარჷ: „ქეშულებნო კოჩის შექმნას ღორონთეფ?! თინეფიშ ნახელუან, სინამდვილეს ღორონთეფ ვა რენა!“. უკულ ვოკითხუქ: „მუჭო შემლებნა ქიგებგათ, სინამდვილეს ნამ რე ჭეშმარიტ ღორონთ?“. ყურადღებით მორჩქილაფაშ უკულ, ეშვუკითხანქ ესაიაშ 41:23-ს ინოჭარილ სიტყვეფს: „ქომწით, მუ მოხვადუ მომავალს, მუშენდა ქიმეფხვადათ, ნამდა ღორონთეფ რეთ“. თეშ უკულ ვოძირანქ მუ იწინასწარმეტყველ იეჰოვაქ მომავალიშ გურშენ».

15. მუს ბგურაფლენთ ართ აღმოსავლეთ აზიელ ჯიმაშ მაგალითშე?

¹⁵ აღმოსავლეთ აზიას მახორუ ართ ჯიმა ემინწყუნა, მუ მეთოდის გიმირინუანს კინ მეკითხირიშ დროს. თინა იჩიებ: „ჩიებაშ დროს ვოძირანქ ბიბლიურ სიბრძნეშ მაგალითეფს, შესრულებურ წინასწარმეტყველებეფს დო კანონეფს, ნამუთ მართუნს სამყაროს. თეშ უკულ ყურადღებას ვუმახვილენქ თიშა, მუჭო ამტკიცენს თე ირფელ, ცოცხალ დო გონიერ გუმაჭყაფალიშ არსებობას. მუჟამსით პიროვნება იჭყანს თიშე ფიქრის, ნამდა შილებე ღორონთ არსებენდას, ვოძირანქ, მუს იჩიებ ბიბლია იეჰოვაშ გურშენ“.

16. ებრაელეფიშ 11:6-იშ თანახმათ, მუშენ ოსაჭირნა ბიბლიაშ მაგურაფალეფს ღორონთიშ დო ბიბლიაშ რწმენა დო მუჭო შემლებნა მივეხვარათ თიშ გავითარებას?

¹⁶ მუჟამსით ბიბლიაშ გურაფეფს ვატარენთ თიცალ ხალხწკუმა, მიდგაქ არარელიგიურ გარემოს ირდჷ, ირიათო ოკო ქიმვეხვარათ გემანგარან თიშ რწმენა, ნამდა ღორონთ არსებენს (წეკითხით ებრაელები 11:6). ჩქი თინეფს ოკო ქიმვეხვარათ, დერწმუნან, ნამდა ბიბლია ღორონთიშ სიტყვა რე. ათეშენ შილებე ნამთინე ბიბლიურ გურაფაქ მუსხირენშა ქუმაჸუან გარჩიებელქ. ირ ბიბლიაშ გურაფაშ დროს, შილებე საჭიროქ ქუმაჸუან თი ფაქტეფიშ გარჩიებაქ, ნამუთ ამტკიცენს, ნამდა ბიბლია ღორონთიშ სიტყვა რე. მაგალთო, შილებე გუვარჩუათ შესრულებურ ბიბლიურ წინასწარმეტყველებეფ, თეწკუმა ართო თინა ხოლო, ნამდა ბიბლია მეცნიერულო დო ისტორიულო ზუსტ რე დო თექ მოჩამილ სიბრძნე — პრაქტიკულ.

17. მუჭო შილებე იმოქმედას ჩქინ გიმორჩქინელ ჸოროფაქ ხალხწკუმა?

¹⁷ ჸოროფაშ გიმორჩქინათ ვოხვარუთ ხალხის, გინირთან ქრისტეშ მოწაფეეფო, თიშ უმკუჯინუო, რელიგიურეფ რენან დო ვარ (1 კორ. 13:1). გურაფაშ დროს ჩქინ მიზან რე, ქუვოძირათ, ნამდა ღორონც ვუჸორთ დო თის ოკო, ჩქი ხოლო მიჸორდან თინა. ირ წანას ანთასობით პიროვნება, მიდგას ადრე ჭიჭეთ ვარდა შუროთ ვაინტერესუდ რელიგია, ინათუ, მუშენდა გევითარეს ღორონთიშ ჸოროფა. თაშ ნამდა, გიღდან დადებით განწყობა დო შურ დო გურით დეინტერესით არძანერ ხალხით. ქურჩქილით თინეფს დო ქეცადით ქუგუგათ. თქვან მაგალითით, ქიმეხვარით თინეფს, გინირთან ქრისტეშ მოწაფეეფო.