ართ-ართ ლოცვა, ნამდგას ბრელ ადამიან იჩიებ რე ლოცვა, ნამუთ იესოქ მუშ მოწაფეეფს დაგურუ. თე ლოცვა ინოჭარილ რე „ახალ აღთქმას“ დო თაშ იჭყაფ: „ჩქინ ზეციერ მუმა, წმინდა რდას სქან სახელ“ (მათე 6:9). ღორონთიშ სახელს, ნამუთ იკითხირუაფ, მუჭოთ „იეჰოვა“ დო მინშა „იაჰვე“, ბრელშა ვა შეფხვადუთ „ახალ აღთქმაშ“ ინგლისურ თარგმანეფს. მათარგმნალეფქ თექ ტყურა ღორონთეფიშ სახელეფ ინაჭარეს, მუნერით რე მაგალთო, ზევს, ჰერმეს დო არტემიდა. თექ ტყურა ღორონთეფიშ სახელეფ ქინაჭარეს-და, მუშენ ოკო ვენოჭარდას ბიბლიას ჭეშმარიტ ღორონთიშ სახელ, ნამუთ თე წიგნიშ ავტორ რე? (საქმეები 14:12; 19:35; 2 ტიმოთე 3:16).

 ლანსელოტ შადველს დო ფრედერიკ პარკერს, მიდგაქ ბიბლია ინგლისურო თარგმნეს, მიორჩქუდეს, ნამდა „ახალ აღთქმას“ ღორონთიშ სახელ კინ ოკო აღადგინესკო. მუშენ იფჩიებუთ „აღადგინესკო“? მუშენდა, თინეფქ ქიმერთეს დასკვნაშა, ნამდა ღორონთიშ სახელ ინოჭარუდ ორიგინალს, მარა უკულ გიშაღალირქ იჸუ. მუქ მიჸონ თინეფ თე დასკვნაშა?

 შადველ დო პარკერს უჩქუდეს, ნამდა ხეშნაჭარეფს, ნამდგას ხშირას „ჯვეშ აღთქმას“ უძახნა დო პირველო ებრაულ ნინაშა იჭარ, ანთასობით ადგილს რე ინოჭარილ ღორონთიშ სახელ. ათეშენ, თინეფ ფიქრენდეს, მუშენ ოკო რდუკო გიშატებულ „ახალ აღთქმას“ ღორონთიშ სრულ სახელ. a თეს გეძინელ, შადველქ ქოძირ, ნამდა „ახალ აღთქმაშ“ თი ადგილეფს, სოდეთ „ჯვეშ აღთქმაშე“ რდჷ ციტირება მოჸუნაფილ, ღორონთიშ სახელ შხვა ტერმინეფით რდჷ თირელ. მაგალთო, ფრაზას „იეჰოვაშ ანგელოზ“ ბერძნულ „ახალ აღთქმას“ გიმორნაფილ რდჷ სიტყვა „კირიოს“ [Kyʹri·os], ნამუთ „უფალს“ ნიშნენს (2 მეფეები 1:3, 15; საქმეები 12:23).

 სოიშახ შადველ დო პარკერ გიშაშქვანდეს მუნეფიშ ინგლისურ თარგმანს, შხვა მათარგმნალეფს უკვე აღდგენილ აფდეს „ახალ აღთქმაშ“ მუნეფიშ თარგმანს ღორონთიშ სახელ, მარა ხვალე მუსხირენ დიხას. b 1863 წანას პარკერქ გიშაშქვჷ „ახალ აღთქმაშ სიტყვასიტყვით თარგმან“. თიშახ „ახალ აღთქმაშ“ შხვა ნამთინ მათარგმნალს ვაფუდ გიმორნაფილ ღორონთიშ სახელ თესხი დიხას. მი რდეს ლანსელოტ შადველ დო ფრედერიკ პარკერ?

 ლანსელოტ შადველ (1808—1861) რდჷ ადვოკატ დო ინგლისიშ ვიცე კანცლერიშ, სერ ლანსელოტ შადველიშ სქუა. თინა რდჷ ინგლისიშ ეკლესიაშ მრევლ. თიშ უმკუჯინუო, ნამდა სამებაშ წანდჷ, შადველ პატის ცენდჷ ღორონთიშ სახელს დო ხშირას იჩიებუდ: „დიდება ᲘᲔᲰᲝᲕᲐᲨ სახელს!“. თიქ სახელ „იეჰოვა“ მათე დო მარკოზიშ სახარებეფიშ თარგმანეფიშ ძირითად ტექსტეფს 28-შა გიმირინუ დო 465-შა გიმირინუ თინეფწკუმა მოჩამილ შენიშვნეფს.

 შილებე შადველქ იეჰოვაშ სახელ „ჯვეშ აღთქმაშ“ ორიგინალ ებრაულ ნაჭარეფშე გეგჷ. თინა იჩიებუდ, ნამდა თი მათარგმნალეფ, მიდგაქ „ჯვეშ აღთქმაშ“ ბერძნულ თარგმანეფს ღორონთიშ სახელ „კირიოსით“ დოთირეს, „პატიოსანო ვართუდეს მუნეფიშ საქმეს“.

 შადველქ პირველო სახელ „იეჰოვა“ გიმირინუ მათეშ 1:20-ის. თე მუხლიშ გურშენ თიქ ჭარჷ: «თე მუხლის დო „ახალ აღთქმაშ“ შხვა ადგილეფს, სოდეთ ჭარილ რე სიტყვა „კირიოს“ სინამდვილეს იგულისხმებ ღორონთიშ ნამდვილ სახელ ᲘᲔᲰᲝᲕᲐ დო ათეშენ, მანგარ მნიშვნელოვან რე, ინგლისურ თარგმანს დიჭარას თე სახელქ. თენა ღორონთიშ ოდიდებელო ოკო ვაკეთათ. თიქ სახელ ᲘᲔᲰᲝᲕᲐᲗ გუმოჩინებაფეს მუშ დუდ დო ჩიებაშ დროს თიშ გიმორნაფაშე უჯგუშ მუთუნ ვა მაკეთებენა. მეფე ჯეიმზიშ თარგმანს ᲘᲔᲰᲝᲕᲐᲨ სახელ ბრელშა ვა რე ინოჭარილ. უმოსო თექ გიმორნაფილ რე სიტყვა „უფალ“ (ინგლისურო „ლორდი“)». შადველ იჩიებუდ: „თე სიტყვა ვა რე შესაფერის ტიტულ, ნამდგათ ღორონთიშ სახელქ ოკო ითირას“. უკულ თინა ხოლო გეუძინ, ნამდა თე ტიტულით მინშა თვითონ მუს ხოლო მიშინუანდეს მუშ ქიანას.

 შადველქ 1859 წანას „მათეშ სახარებაშ“ თარგმან გიშაშქვჷ დო 1861 წანას მათე დო მარკოზიშ სახარებეფ ართო აკოძინ. შადველქ 1861 წანაშ იანარს, 52 წანერ რდუნ თეშ დოღურ დო თაშ გეთუ თიშ მთარგმნელობით საქმიანობაქ. მარა თის ტყურათ ვა უხანდებ.

 შადველიშ გიშაშქუმალირ „მათეშ სახარებაშ“ თარგმანით დეინტერეს ლონდონელ ბიზნესმენ ფრედერიკ პარკერქ (1804—1888), ნამდგაქ „ახალ აღთქმაშ“ თარგმნუა 20 წანერ რდუნ თეშ დიჭყჷ. თის ვა წანდჷ სამებაშ დო იჩიებუდ: „[ღორონთიშ] სქუაშ მთელ ეკლესიაქ მთელ გურით მიღას ჭეშმარიტება დო ემსახურას უზენაეს ღორონთ იეჰოვას!“. პარკერს მიორჩქუდ, ნამდა „ახალ აღთქმაშ“ მანუსკრიპტეფს ქოთ ღორონთიშ დო ქოთ იესოშ მანგიორო „კირიოს“ ინოჭარუდ, ათეშენ მკითხველშო რთულ რდჷ თინეფ შქას განსხვავებაშ ძირაფა. თიქ ქოძირ, ნამდა შადველს მუშ თარგმანს ნამთინე დიხას „კირიოსიშ“ მანგიორო „იეჰოვა“ უჭარუდ დო თეთ დეინტერეს.

 მუ აკეთ პარკერქ თე პრობლემაშ მაგვარებელო? თიქ ქიდიგურუ ბერძნულ ნინა დო ჭარჷ მუსხირენ წიგნ დო ტრაქტატ ბერძნულ გრამატიკაშენ. თეს გეძინელ, გინირთჷ ანგლო-ბიბლიურ ინსტიტუტიშ წევრო, ნამუთ გიმირკვიენდჷ ბიბლიაშ მანუსკრიპტეფს, ნამდა გაუჯგუშებულ ინგლისურ თარგმანეფ გეგშაშქვესკო. 1842 წანას პარკერქ ქიდიჭყჷ „ახალ აღთქმაშ“ თარგმანიშ ნაწილ–ნაწილო გიშაშქუმალა. c

 მუსხირენ წანას პარკერ გიმირკვიენდჷ თიცალ საკითხეფს, მუნერით რე: «მუჟამ იგულისხმებ „კირიოსის“ იესო დო მუჟამ ღორონთ? მუშენ რე გიმორნაფილ ხშირას „კირიოს“ მუჭოთ სახელ დო ვართ ხოლო წოდება?»

 მუჟამსით პარკერქ 1859 წანაშ გიშაშქუმალირ „მათეშ სახარებაშ“ შადველიშ თარგმან იკითხჷ, სოდეთ კირიოსიშ გურშენ ნაჭარეფ რდჷ, დერწმუნ, ნამდა ნამთინე დიხას „კირიოსიშ“ მანგიორო „იეჰოვა“ ოკო ინოჭარუდკო. თიქ დუდშე გეგნაჯინ „ახალ აღთქმაშ“ მუშ თარგმანს. უკულ კონტექსტიშ დო ბერძნულ გრამატიკაშ მიხედვით ქინაჭარ ღორონთიშ სახელ თექ, სოდეთ ფიქრენდჷ, ნამდა საჭირო რდჷ. თაშ ნამდა, 1863 წანას ართ ტომო გიშაშქუმალირ „ახალ აღთქმაშ სიტყვასიტყვით“ თარგმანს ღორონთიშ სახელ 187-შა რდჷ გიმორნაფილ. მუჭოთ მიჩქნა, თენა რდჷ პირველ ინგლისურ თარგმან, სოდეთ ღორონთიშ სახელ მთლიან „ქრისტიანულ–ბერძნულ წერილეფს“ რდჷ ინოჭარილ. d

 1864 წანას პარკერქ „ახალ აღთქმაშ“ ჟირ თარგმან ართ ტომო გიშაშქვჷ (A Collation of an English Version of the New Testament . . . With the Authorized English Version.). თინეფ თიშენ გაერთიან, ნამდა მკითხველს ჯგირო ქოძირკო, მუ განსხვავება რდჷ თე თარგმან დო შხვა თარგმან შქას. e

 თიშ ოძირაფალო, მუსხით მნიშვნელოვან რდჷ ღორონთიშ სახელიშ აღდგენა, პარკერქ მაჟია თარგმანშე (Authorized Version) მაგალითო მიჸონ მუსხირენ მუხლ, თინეფ შქას რომაელეფიშ 10:13, სოდეთ ჭარუდ: „არძა, მით უფალიშ სახელს შინანს, გინოსქიდუ“. უკულ თიქ დასვჷ კითხვა: „თაიშახ ინგლისურ თარგმანიშ კითხირიშ დროს დღას მითინს ქუფიქრებნო, ნამდა თაქ იეჰოვა იგულისხმებ დო ვართ ხოლო თიშ სქუა იესო ქრისტე?!“.

 პარკერქ ანთასობით ფუნტ დახარჯჷ ტრაქტატეფიშ, გაზეთეფიშ დო შხვა ხეშნაჭარეფიშ გიშაშქუმალა დო რეკლამირებაშენ. მუჭოთ იძირე, თიქ ხვალე ართ წანას 800 ფუნტ ახარჯჷ, მუთ ამდღანერ 132 000 ამერიკულ დოლარშე მეტ რე. თეწკუმა ართო, თიქ მუშ ნაჩინებუეფს დო მაღალ მდგომარეობაშ სასულიერო პირეფს უფასოთ უჯღონ გიშაშქუმალირ პუბლიკაციეფ, ნამდა გეგნაჯინესკო.

 ბრელ მარკვიებელ გაძიცანდჷ პარკერიშ ნაჭარეფს დო „ახალ აღთქმაშ“ თარგმანეფს, ნამუთ ჭიჭე რაოდენობათ რდჷ გიშაშქუმალირ. თე კათა ვაფასენდჷ თი ხანდას, მუთ შადველქ დო შხვეფქ გიმირჩქინეს, ნამდა „ახალ აღთქმაშ“ ინგლისურ თარგმანეფს ღორონთიშ სახელ აღადგინესკო.

 მეტ ინფორმაციაშ მიოღებელო ქუჯინით ვით წუთიან ვიდეოს: ექსკურსია უორიკიშ მუზეუმს: „ბიბლია დო ღორონთიშ სახელ“ [ქორთ.].