ქორენო ზუსტ „ახალ ქიანაშ თარგმან“?
„ახალ ქიანაშ თარგმანიშ“ პირველ ნაწილქ 1950 წანას ინგლისურ ნინაშა გიშართჷ. თევრეშე მოჸუნაფილ ნამთინეს გურჩქინდჷ კითხვაქ ქორდჷ დოვარ ზუსტ „ახალ ქიანაშ თარგმან“, a მუშენდა თე თარგმანიშ ნამთინე ადგილ ვა მოგენს ბიბლიაშ შხვა თარგმანეფს. თეშ მიზეზეფ თუდო რე მოჩამილ.
სანდოობა. „ახალ ქიანაშ თარგმან“ გერსხილ რე არძაშ უმოს ახალ მეცნიერულ კვლევეფშა დო არძაშ უმოს ჯვეშ დო სანდო ხეშნაჭარეფშა. თეშ გინაწონს, ბიბლიაშ შხვა თარგმანეფ გერსხილ რე შედარებით ახალ დო ნაკლებო სანდო ხეშნაჭარეფშა.
ღორონთიშ სიტყვაშ ართგურობა. „ახალ ქიანაშ თარგმანიშ“ მიზან რე, მუთ შილებე ზუსტას გეგნოჩას ღორონთშე შთაგონებულ ცნობა (2 ტიმოთე 3:16). ბიბლიაშ ბრელ თარგმანს პირველ ადგილს ადამიანურ ტრადიციეფ გიორინეს დო ვართ ხოლო ღორონთიშ ცნობა. მაგალთო, ღორონთიშ სახელ იეჰოვა დოთირუეს თიცალ წოდებეფით, მუნერით რე, უფალ ვარდა ღორონთ.
სიზუსტე. „ახალ ქიანაშ თარგმანს“ მუთ შილებენ სიტყვასიტყვათ რე მოჩამილ ორიგინალ ტექსტ, თეშ ნამდა, აზრიქ ვა დინას ვარდა გაუგებარქ ვეჸუას. ათეშენ, თინა ვა მოგენს ბიბლიაშ აზრობრივ თარგმანეფს. თეცალ თარგმანეფს ბიბლიას ორიგინალ ტექსტიშ მანგიორო შილებე ადამიანურ აზრეფქ ქინიჭარას ვარდა გიშატებულქ იჸუას მნიშვნელოვან დეტალეფქ.
განსხვავება, ნამუთ „ახალ ქიანაშ თარგმან“ დო შხვა თარგმანეფ შქას რე
გიშაღალირ წიგნეფ. რომიშ კათოლიკურ დო აღმოსავლეთ მართმადიდებლურ ეკლესიეფქ მუნეფიშ ბიბლიეფს ქიგუძინეს აპოკრიფულ (არაკანონიკურ) წიგნეფ. მარა, თე წიგნეფ დღას ვარდჷ წმინდა წერილეფიშ იუდაისტურ კანონიშ ნაწილ. თეს გეძინელ, იუდეველეფიშ გურშენ ბიბლიას ჭარჷ: „თინეფს ღორონთიშ წმინდა სიტყვეფქ ქიმიენდეს“ (რომაელები 3:1, 2). ათეშენ, „ახალ ქიანაშ თარგმან“ დო ბიბლიაშ შხვა თარგმანეფშე გიშაღალირ რე აპოკრიფულ წიგნეფ.
გიშაღალირ მუხლეფ. ნამთინე თარგმანს გეძინელ რე თიცალ მუხლეფ დო ფრაზეფ, ნამუთ ბიბლიაშ უჯვეშაშ ხეშნაჭარეფს ვა რე მოჩამილ, მარა „ახალ ქიანაშ თარგმანს“ თინეფ გიშაღალირ რე. ბრელ თანამედროვე თარგმანს გიშუღნა თეცალ მუხლეფ ვარდა მეუთითენა, ნამდა თე მუხლეფ ნაკლებო სანდო წყაროეფშა რე გერსხილ. b
შხვა სიტყვეფით გინოჩამილ აზრ. ხშირას, სიტყვასიტყვათ თარგმან ძნელ გაგებელ რე ვარდა შხვა აზრის გინმოჩანს. მაგალთო, იესოშ სიტყვეფ, ნამუთ მათეშ 5:3-ს ჭარჷ, ხშირას თაშ ითარგმნუ: „ბედნერეფ რენა შურით ღარიბეფ“ (სბს). ბრელშო, ფრაზა „შურით ღარიბეფ“ გაუგებარ რე, ნამთინე ხოლო ფიქრენს, ნამდა იესო გულისხმენს, მუსხით მნიშვნელოვან რე თანდაბლობა ვარდა სიღარიბე. მარა, იესო სინამდვილეს გულისხმენდჷ, ნამდა ბედნერ რე თინა, მიდგას შეგნებულ აფჷ, ნამდა ოსაჭირ ღორონთიშ ხემძღვანელობა. „ახალ ქიანაშ თარგმან“ ზუსტას გინმოჩანს იესოშ სიტყვეფიშ მნიშვნელობას: „ბედნერეფ რენა სულიერს მოჸუმენაფილეფ“ (მათე 5:3). c
გურაფილ კათა, მით ვა რენა იეჰოვაშ მოწმეეფ „ახალ ქიანაშ თარგმანიშ“ გურშენ დადებით კომენტარეფს იჩიებნა
წერილს, ნამუთ 1950 წანაშ 8 დეკემბერით რე დათარიღებულ, ბიბლიაშ ართ მათარგმნალ დო მარკვიებელქ ედგარ გუდსპიდიქ (Edgar J. Goodspeed) „ქრისტიანულ-ბერძნულ წერილეფიშ ახალ ქიანაშ თარგმანიშ“ გურშენ თეცალ მუდგარენ ჭარჷ: „მა დაინტერესებულ ვორექ თქვან საქმიანობათ, ნამუთ მთელ მსოფლიოს რე გავრცელებურ. მანგარო მიმეწონ თქვან თავისფალ, ზუსტ დო ცოცხალ თარგმანქ. შემლებ თამამას ფთქუე, ნამდა ირფელ კილ-კილშა რე გიმორკვიებულ“.
ჩიკაგოშ უნივერსიტეტიშ პროფესორ ალენ უიკგრენქ (Allen Wikgren) „ახალ ქიანაშ თარგმანშე“ თქუ, ნამდა თინა თანამედროვე ნინაშა რე ნათარგმნა დო შხვა თარგმანეფიშ გავლენა ვეგიოხე, „თინა რე აბსოლიტურო დამოუკიდებელ თარგმან“ (The Interpreter’s Bible, ტომი I, გვ. 99).
ბიბლიაშ ბრიტანელ კრიტიკოსიქ ალექსანდრე ტომსონქ (Alexander Thomson) „ქრისტიანულ-ბერძნულ წერილეფიშ ახალ ქიანაშ თარგმანიშ“ გურშენ ჭარჷ: „არგამა რე, ნამდა თე თარგმანშე მუშენდეს გურაფილ დო გამოცდილ კათა. თინეფ ოცადდეს, მუთ შილებენ ზუსტას გეგნოჩესკო ბერძნულ ტექსტის მოჩამილ აზრ, მუსხიშ საშვალებას ინგლისურ ნინა ირზენდჷ“ (The Differentiator, აპრილი 1952, გვ. 52).
ჩარლზ ფრანსის პოტერქ (Charles Francis Potter) მიშინუ, ნამდა თე თარგმანს მუსხირენ ადგილ თიშო ჭიჭე უცნაურ რდუ. მარა თინა იჩიებ: „თე უჩინებ მათარგმნალეფქ, ბერძნულ დო ებრაულ წერილეფიშ არძაშ უჯგუშ ხეშნაჭარეფ ზუსტას დო მეცნიერულ დონეშა გინოთარგმნეს“ (The Faiths Men Live By, გვ. 300).
რობერტ მაკკოიშ (Robert M. McCoy) აზრით „ახალ ქიანაშ თარგმან“ მუდგარენეფით განსხვავებულ, მარა თეწკუმა ართო მანგარ ჯგირ თარგმან რე. თიქ თქუ: «„ახალ აღთქმაშ“ თარგმან თის ამტკიცენს, ნამდა თე ხალხ შქას [იეჰოვაშ მოწმეეფ] რენა გამოცდილება უღნან ფერ გურაფილ კათა, მიდგას შეულებ გეგნოჭკირას ბიბლიაშ თარგმნაწკუმა დაკავშირებულ პრობლემეფ» (Andover Newton Quarterly, იანარი 1963, გვ. 31).
მართალ რე, პროფესორ სამუელ მაკლინ გილმორს (S. MacLean Gilmour) ვა მოწონს, მუჭო რე გინოთარგმნილ „ახალ ქიანაშ თარგმანიშ“ ნამთინე ადგილ, მარა თიქ თქუ, ნამდა თიშ მათარგმნალეფს „მანგარ ჯგირო უჩქუდეს ბერძნულ ნინა“ (Andover Newton Quarterly, სექტემბერი 1966, გვ. 26).
ასოცირებულ პროფესორ ტომას უინტერ (Thomas N. Winter) „ახალ ქიანაშ თარგმანიშ“ გურშენ, ნამდგაქ „ბერძნულ წერილეფიშ სამეფოშ სტრიქონობრივ თარგმანიშ“ ნაწილო გინირთჷ, მუშ ნაშრომს იჩიებ: „უჩინებ მათარგმნალეფქ არძაშ უმოს ახალ დო ზუსტ თარგმან გაკეთეს“ (The Classical Journal, აპრილი-მესი 1974, გვ. 376).
ებრაელ პროფესორ ბენიამინ კედარქ (Benjamin Kedar-Kopfstein), ნამუთ ისრაელს ოხორანს, 1989 წანას თქუ: «ებრაულ ბიბლიაშ დო თარგმანეფწკუმა დაკავშირებულ ენათმეცნიერულ გიმორკვიებაშ დროს ხშირას გიმიბრინუანქ „ახალ ქიანაშ თარგმანიშ“ ინგლისურ გიშაშქუმალას. თეცალ გიმორკვიებაშ დროს უმოს არგამათ ვორწყექ, ნამდა თეშ მათარგმნალეფ შურ დო გურით ოცადდეს, მუთ შილებე ზუსტას დუთარგმნუდესკო ტექსტი“.
რელიგიურ კვლევაშ ასოცირებულ პროფესორ ჯეისონ დეივიდ ბე დიუნ (Jason David BeDuhn), მიდგაქ ინგლისურ ბიბლიაშ ჩხორო თარგმან შეადარ ართიანს, ჭარუნს: «შხვა თარგმანეფიშ გინაწონს „ახალ ქიანაშ თარგმან“ არძაშ უმოს ზუსტ რე». მუჭოთ ხალხიშ უმენტაშ დო ბიბლიაშ ბრელ მარკვიებელ იჩიებ, „ახალ ქიანაშ თარგმან“ თიშენ ვა მოგენს შხვა თარგმანეფს, ნამდა თინა მათარგმნალეფიშ რელიგიურ შეხედულებეფშა რე გერსხილ. მარა ბე დიუნ იჩიებ: «თე განსხვავებეფიშ მიზეზ თინა რე, ნამდა ორიგინალ ტექსტ, ნამუთ „ახალ აღთქმაშ“ მაჭარალეფქ ჭარეს, „ახალ ქიანაშ თარგმანს“ მუთ შილებენ ზუსტას დო სიტყვასიტყვათ რე თარგმნილ» (Truth in Translation, გვ. 163, 165).
a თე კითხვეფ უმენტაშო ოხუ 2013 წანას გიშაშქუმალირ „ახალ ქიანაშ თარგმანიშ“ გინომუშებულ ვერსიას.
b მაგალთო, ნამთინე თარგმანს (ბიბლია, საქართველოს საპატრიარქოს გამოცემა. ახალი აღთქმა და ფსალმუნები; ზ. კიკნაძისა და მ. სონღულაშვილის თარგმანი) გეძინელ რე მუხლეფ მათე 17:21; 18:11; 23:14; მარკოზი 7:16; 9:44, 46; 11:26; 15:28; ლუკა 17:36; 23:17; იოანე 5:4; საქმეები 8:37; 15:34; 24:7; 28:29 დო რომაელები 16:24. თე თარგმანეფს 1 იოანეშ 5:7, 8-ს თიცალ აზრ გემშიღეს, ნამუთ სამებას უკინენს ხუჯის. თე აზრიქ ბიბლიაშ ჭარუაშე ოშობით წანაშ უკულ იჸუ გეძინელქ.
c თეცალ აზრ რე მოჩამილ შხვა თარგმანეფს ხოლო: „თინეფ, მიდგას არჩქილენა, ნამდა ოსაჭირნა ღორონთ“ (ფილიპსის თარგმანი), „თინეფ, მიდგას არჩქილენა, ნამდა უღნა სულიერ მოთხოვნილება“ (მთარგმნელის ახალი აღთქმა).