DƆ̃YÂI é pîlaŋ lé ma? É pîlaŋ marê-kɛ́i kpáyakpaya támaa ma núu-kpune a wɔlɔ gɛ́i. Ɣele ta yá I kili-ŋa-sia é pîlaŋ marê-kɛ́i kɛ́ɛ-ŋai ŋí dia:

• Ɣâla kpáaŋɔɔ̂i kú mɛni ma?

• Kɔ́ da Mɔ̃lɛ-laa da pâi wɔlɔ kpɛɛi?

• Lé ɓé a kɛ́ a kûai, kwa saa?

• Lé kili-kɛ-zu ɓé naai zaa-ɓelai mɛni mai?

• Ŋa pɔri Ɣâla-fɛlîi léŋ à gɛ́ɛ é ḿvɛli-woo mɛni?

• Ŋa pɔri lii-nɛ̃ɛ sɔlɔ ɓói léŋ ŋa kɛ́-ɣeniɛi su?

Mí ɓé yá pɔri m̀arê-kɛ́i-ŋai ŋí sukulai káa naai? À kɛ̀ yá nûa takpɛ́ni-takpɛni-ŋa marê-kɛ, da pâi mɛni takpɛ́ni-takpɛni-ŋa ɓói yá. Yá kpîŋ Ɣâla mɛni láa-tuɛ-ɓela takpɛ́ni-takpɛni-ŋa marê-kɛ, tãi támaa, berei da m̀arê-kɛ́i-ŋai ŋí sukula lai a kɛ́ a gulaa gîe wóo pôlu. M̀ɛni-ŋai tani-ŋa da mòi a kɛ a nɛ́lɛɛ, kɛ́ɛ, naa a kɛ tí, da màa-fáleŋ.

Kɛ́ɛ, kɔlɔ tɔnɔ káa naa nyii m̀arê-kɛ́i-ŋai ŋí sukula káa zu. Gáa a kɔlɔ nyii va lɛ́ɛ kɛ. Yîsɛ Kôrai e wɔlɔ mo Ɣâla ma ŋɔɣâla-fɛli-wooi su, nyɛɛi: “íwooi káa a tɔ̃yâ.” (Zɔ̃ɔ 17:17) Sâa, ŋ̀óoi tí ɓa Ŋâla-kɔlɔi. Berei káa Ŋâla-kɔlɔi e m̀arê-kɛ́i-ŋai ŋí sukula la a zu ponoɔɔ gɔlɔ-laa kpɛ́li-ŋa ma.

LÉ ƁÉ PA A M̀ARÊ-KƐ́I: Ŋéniɛi kú káa sâa zui, laa fɛɛ̂i a ŋwana-lɔɔ, sɔnyɔ̂ŋ da wôya mɛni támaa. Ɣâla-mɛni támaa su ɓela da mo à gɛ́ɛ m̀ɔ̃lɛ-laai kú káa sâa zui gáa a Ɣâla nî̃a-mɛni.

LÉ ƁÉ ŊÂLA-KƆLƆI E MÒI: Ɣâla fa mɛni nyɔ́mɔɔ kɛ. Zôo 34:10 e mo nyɛɛi: “Ŋ̀wála-wâla kélee Ɣâlai a pɔri mɛni nyɔ́mɔɔ kɛ̂i? Vé tí a dɔnɔ kpîŋ!” Ɣâla kpɛtɛ-mɛni é pîlaŋ núu-kpune ma káa a mɛni lɛ́lɛɛ. Mɛni ɓé Yîsɛ e mo la kwa à gɛ́ɛ kú Ɣâla-fɛli: “Kúnâŋ gáa ŋele sui, tɔɔ . . .íkâloŋ-laai é pá. Tɔɔ ínî̃a-mɛni é kɛ́, nɔii ma ɓɛ́ yɛ̂ɛ berei gáa la Ɣâla-taai.” (Mâafiu 6:9, 10) Ɣâla kpáaŋɔɔ̂i kpɔ́ kú mɛni ma, nya ɓé gɛ aâ mɛni lɛ́lɛɛ támaa kɛ́ à gɛ́ɛ é gbɛtɛ mɛni ŋa-see kɛ.​—Zɔ̃ɔ 3:16.

Zɛ̂nɛse 1:26-28; Zẽe 1:13; da 1 Pîta 5:6, 7 lóno máŋ.

LÉ ƁÉ PA A M̀ARÊ-KƐ́I: Kɔ́ aâ núu-kpune támaa paa, nyaŋ gáa niî sâa nûa támaa pâai. Kú kélee kú káa mɛni-soli da mɔ̃lɛ-laa su.

LÉ ƁÉ ŊÂLA-KƆLƆI E MÒI: Ɣâla e wɔlɔ mo nàa tuɛ à gɛ́ɛ a pá pâi a lii-see ŋéniɛi gwaa kélee. Ɣâla Ŋɔkâloŋ-laai, nyii gáa a Ŋâla-taa gɔ̂mɛti mu, núu-kpune “fé pâi ŋɔ́nɔ kɔ́-kɔ pere maa-kɔ̂rii.” Kɛ́ɛ, da pâi “díkɔ-kɔ ɓoa-sɔkpɔ-ŋai ɣalêi a kwaa sí kali-ŋa.” (Azaya 2:4) Ɣâla a pâi wôya mɛni da mɔ̃lɛ-laa kélee kpɛɛi. Ŋâla-kɔlɔi e mo nyɛɛi: “[Ɣâla] a pâi díŋɛi-ya kélee kɔ́ɔ̂i díŋɛi, saa-mɛni fé ŋɔ́nɔ pâi kɛ̂i naa, maloŋ-see-ɓoɔ fé ŋɔ́nɔ pâi kɛ̂i naa, kpaa máŋ wɔ́lɔ, kpaa máŋ mɛni-soli, kpɛ́ni fêi, mɛni pɔlɔ-ŋai [wôya mɛni da mɔ̃lɛ-laa] da tɛɛ.’’​—Mɛni-lɛɛi 21:3, 4.

Ŋule-wooi 37:10, 11; 46:9; da Mâki 4:1-4 lóno máŋ.

LÉ ƁÉ PA A M̀ARÊ-KƐ́I: Ɣâla-mɛni támaa su ɓela da mo à gɛ́ɛ núu a saa, sɛŋ ta a kula gbonoi nyii va saai. Dí taŋa da mo diyɛɛ, zaa-ɓelai da pɔ́ri kpɔŋ maa tɛɛ kúpɔ kpaa dí mɛni nyɔ́mɔɔ kɛ́ a kwa. Nûa taŋa kpîŋ da mo à gɛ́ɛ Ɣâla a zɔnyɔ̂ŋ-ɓelai pili dɛ̂ɓele-taa ŋuŋ su.

LÉ ƁÉ ŊÂLA-KƆLƆI E MÒI: Núu a saa, va pɔri mɛni kélee ta kɛ́i. Ikilisiase 9:5 e mo nyɛɛi: “Zaa-ɓelai dífe mɛni [kélee] da kɔ́lɔŋ.” Ee zaa-ɓelai dífe mɛni kélee da kɔ́lɔŋ, kpaa máŋ dí mɛni kili kɔ́lɔŋ, dífa pɔ́ri mɛni nyɔ́mɔɔ kɛ́i a kwa kpaa máŋ dí kpɔŋ-maa tɛɛ kúpɔ.​—Ŋule-wooi 146:3, 4.

Zɛ̂nɛse 3:19 da Ikilisiase 9:6, 10 lóno máŋ.

LÉ ƁÉ PA A M̀ARÊ-KƐ́I: Kwa ŋwɛ̂lii kú kɛ́ ɣéniɛ, kú fúlu-laa ŋá-nɛ̃ɛ kula kwa kú wɛli-kɛ-maa ɓela gîe ma. Nyan kwa ŋwɛ̂lii à gɛ́ɛ kú kúwɛ́li-kɛ́-maa ɓelai nyii-ŋai daâ saai kú dí káa.

LÉ ƁÉ ŊÂLA-KƆLƆI E MÒI: Nûai daâ saai, da pâi dí mu-siɣêi saa yeei. Yîsɛ e mo nyɛɛi: “ǹúui kélee gáa molôŋ sui da pâi . . .kúla.” (Zɔ̃ɔ 5:28, 29) Diai pâi dí mu-siɣêi saa yeei, da pâi kɛ́i páledai yɛ̂ɛ berei gáa la a Ɣâla kpɛtɛ mɛni. (Azaya 65:21-25) Gono-teei ŋí sarai, ŋ̀óo-mɛni ɓelai da pâi kɛ́i ɣéniɛ wɔlɔ-wɔlɔ da wɔlɔ-wɔlɔ kɔlɔi pono su. Ŋâla-kɔlɔi e mo nyɛɛi: “Dɔ̃yâ-ɓelai nɔ́ ɓé pâi lɛ̂ɛi nɔ́ii ma, díkɛ ɓó naa wɔ́lɔ-wɔlɔ da wɔlɔ-wɔlɔ.”​—Ŋule-wooi 37:29.

Zôo 14:14, 15; Lûu 7:11-17; da Dikɛ-mɛni-ŋai 24:15 lóno máŋ.

LÉ ƁÉ PA A M̀ARÊ-KƐ́I: Ɣâla-mɛni su ɓela kélee da ɣâla-fɛli. Kɛ́ɛ, dí támaa da gáa yɛ̂ɛ Ɣâla fa dí fɛli-woo mɛni.

LÉ ƁÉ ŊÂLA-KƆLƆI E MÒI: Yîsɛ e mo à gɛ́ɛ kwa kɛ́ ɣâla-fɛlîi, kúfe vɛli a wóo sîi tɔnɔ tãi kélee nyii kú maa-kɔ́ri kɔlɔ sui kpaa máŋ dí nɛ kwai. E mo nyɛɛi: “Kà kɛ́ ɣâla-fɛlîi, káfe kɛ́ wóo fólo-ŋa ɓôi.” (Mâafiu 6:7) Kwa kɛ ŋwɛ̂lii à gɛ́ɛ Ɣâla e ŋ̀óli tɔ́ɔ kú fɛli-wóo ma, fɛ̂ɛ nɔ́ kú vɛli a bere sîi nyii gáa a nî̃a-mɛni. À gɛ́ɛ kú nyíŋi kɛ́, maa nɛ̂̃ɛi kú Ɣâla nî̃a-mɛni kɔ́lɔŋ; nyíŋi a kpɔŋ maa tɛɛ kúpɔ kú ɣâla-fɛli a bere. 1 Zɔ̃ɔ 5:14 e mo nyɛɛi: “Kwa sɛŋ kélee da fɛ̀li [Ɣâla] mà yɛ̂ɛ berei ǹîa-mɛnii káa lai, a kúwoo mɛni.”

Ŋule-wooi 65:2; Zɔ̃ɔ 14:6; 16:23, 24; da 1 Zɔ̃ɔ 3:22 lóno máŋ.

LÉ ƁÉ PA A M̀ARÊ-KƐ́I: Nûa támaa da mo díyɛɛ, kâpa, laa kɛ́tɛ kɛ́ɛ núu ma kpaa kɔlɔ kɛ́tɛ kɔ́lɔŋɔɔ ɓé a pa a lii-nɛɛ núu pɔ́. Mɛni ma, da tãi támaa kɛ́ zãai ŋí kɔ̂rii​—kɛ́ɛ, gbɛɛ ŋa, da gáa à gɛ́ɛ zãai ŋí ta fa pa a lii-nɛ̃ɛ dípɔ.

LÉ ƁÉ ŊÂLA-KƆLƆI E MÒI: Yîsɛ e m̀ɛni-ŋuŋ lɛ́ a pá a lii-nɛ̃ɛ núu-kpune pɔ́. E mo nyɛɛi: “Lûwa káa dîa diai da Ɣâla nɔwóoi mɛ̀ni, díkɛ ǹaai [kpaa dûa] kɛ́i.” (Lûu 11: 28) Tɔ̃yâ ma, à gɛ́ɛ kú lii-nɛ̃ɛ kpɔ́ɔi sɔlɔ ɓó, fɛ̂ɛ nɔ́ kú dɔ̃yâi é pîlaŋ Ɣâla ma maa-kɔ́ri kú dûa kɛ. Dɔ̃yâi ŋí káa Ŋâla-kɔlɔi su. Nyaŋ dɔ̃yâi ŋí a pɔri kpɔŋ maa tɛɛ kúpɔ à gɛ́ɛ kú m̀ɛni-ŋai kɔ́lɔŋ mɛni kpanaŋɔ̂ɔi kú kɛ́-ɣeniɛi su da nyii-ŋai mɛni fé kpananîi. Kwa nɛɛ naa Ŋâla-kɔlɔi é kú teniŋ tɔɔ, é kú kili-ŋa-siai da kú tûa-pere mɛi káa, gɛ̀ ní, kú kɛ́-ɣeniɛi ŋuŋ a pâi kɛ́i ma.​—Mâafiu 5:3.

Zaŋ-woo-ŋai 3:5, 6, 13-18 da 1 Temeti 6:9,10 lóno máŋ.

 Kwaâ berei káa Ŋâla-kɔlɔi e m̀arê-kɛ́i lɔ́ɔlu-mɛi-da ŋí sukula lai a zu ponoɔ. Yá ŋwɛ̂lii I mɛni támaa kɔ́lɔŋ e tɛɛ nyíŋi ma? À kɛ̀ yá kɛ ôoei, gɛ̀ ní, I káa a núu nyii gbáaŋɔɔ̂i Ɣâla mɛni maa-kɔ́ri mɛni ma. Ɣele ta yá I kili-ŋa-sia máŋ é pîlaŋ marê-kɛ́i kɛ́ɛ-ŋai ŋí dia: À kɛ̀ Ɣâla kpáaŋɔɔ̂i kú mɛni ma, lé mɛni ɓé aâ nɛ̀ɛ la naa mɛni nyɔ́mɔɔ kɛ́ɛ da mɔ̃lɛ-laa díkaa la nɔii mai? Lé ɓé ŋa pɔri gɛi à gɛ́ɛ kwa ŋa káayɔɔ̂i kú kɛ́ lii-see da lii-nɛ̃ɛ su? Ŋâla-kɔlɔi e m̀arê-kɛ́i-ŋai ŋí da marê-kɛ́i tákpɛni-ŋai támaa sukula.

Kɛ́ɛ, nûa támaa dífa ŋwɛ̂li à gɛ́ɛ dí Ŋâla-kɔlɔi lóno. Da mo diyɛɛ, Ŋâla-kɔlɔi káa a kɔlɔ-kpûu kɛ́tɛ nyii ŋ̀á-kâai ma kpáaŋɔɔ̂i. Yá ŋwɛ̂lii núu da e kpɔŋ maa tɛɛ ípɔ à gɛ́ɛ I m̀arê-kɛi-ŋai ŋí sukulai káa Ŋâla-kɔlɔi su? Ziova Ŋɔsêre-faa kɛ́-ɓelai da pɔri kpɔŋ maa tɛɛ ípɔ a pere sîi feerɛ.

Màa-ŋuŋ ɓai, da gɔlɔi Lɛ́ Ɓé Ŋâla-kɔlɔi A Pɔri Nɛ̂i Kûa! tɛɛ nûa pɔ́ nyii tíi támaa káa diai, à gɛ́ɛ dí berei káa Ŋâla-kɔlɔi e m̀arê-kɛ́i kpáyakpáya-ŋai ŋí sukula lai. Veerɛi ɓa, kwa Ŋâla-kɔlɔi ŋá-lɛ́ nûa dîa dípɛ́rɛ-ŋai la kpɛ́li-kpɛli. Ziova Ŋɔsêre-faa kɛ́-ɓelai dɔ́nɔ a pɔri pâi ípɛ́rɛi la kpaa máŋ ɓɛi yá ŋwɛ̂li, lɔ́ɔ-kuu kélee à gɛ́ɛ é Ŋâla-kɔlɔi ŋá-lɛ́ yá a tãi kpúa loŋ. Núu ŋɔmiliyɔ̂ŋ támaa ŋéniɛi gwaa kélee da Ŋâla-kɔlɔi maa-kɔ̂rii da Ziova Ŋɔsêre-faa kɛ́-ɓelai gîe ma. Dí támaa ɣéle da mo díyɛɛi: “ŋaâ dɔ̃yâi káa!”

Tɔɔ-sɛŋ ta kélee fé ŋéniɛi ŋí su nyii zeriɛ dɔ̃yâi Ŋâla-kɔlɔi sui pɔ́. Nyaŋ dɔ̃yâi Ŋâla-kɔlɔi sui a kú ŋuŋ-ma ɓó mɛni sîi támaa yeei; lɛɛ mɛni-ŋa, saa ŋɔ yao-maa kpaa máŋ yao-maa wúlu-ɓela dia. A pa a kili-kɛ-zu da lii-nɛ̃ɛ kúpɔ, é kú kɛ́-ɣeniɛi ŋuŋ kɛ ma. Yîsɛ e mo nyɛɛi: “Ǹyaŋ ká pâi dɔ̃yâi kɔ́lɔnîi, dɔ̃yâi ǹyaŋ a pâi kâŋuŋ ma ɓôi.”​—Zɔ̃ɔ 8:32.