MUNDU pakwamwemwetela, ana akusatenda wuli? Mwangakayicila akusamwemwetelasoni. Yeleyi yikusiyatendekasya kuŵa ŵakusangalala. Kusala yisyene, acimjetu kapena ŵane pakutumwemwetela tukusalipikana cenene. Jwamkongwe jwine lina lyakwe Magdalena jwatite, “Malemu ŵamkwangu, ŵamwemwetelaga ndaŵi syosope. Patulolegene, nalipikanaga kuti akusanonyela mnope, nambosoni nasangalalaga.”

Kumwemwetela kukusalosya kuti tukusangalala. Magasini jine ja pa Intaneti jakolanjikwa kuti Observer jatite, “Kumwemwetela kuli kwacipagwa.” Jasasilesoni kuti atamose likandi “likusamwemwetela naga jwine akulimwemwetela.” Magasiniji jajonjecesye kuti, “Ŵane patuweni tuli mkumwemwetela akusamanyilila kuti tukusangalala, nambosoni mpaka yakamucisye paumi wawo.” *

Ŵakuwungunya ŵane pa koleji ja Harvard ku United States ŵawungunyisye kuti amanyilile yayikusatendekwa madokotala pagakwamwemwetela ŵakulwala ŵacekulupe. Yakuyicisya yakwe yaliji yakuti, ŵakulwalawo ŵalipikanaga cenene. Nambo naga madokotalago gakulepela kutenda yeleyi, ŵakulwalawo nganapikanaga cenene.

Kumwemwetela mpaka kwakamucisye wawojo. Yakuwungunya yilosisye kuti mundu pakumwemwetela yikusamkamucisya kuti akalikayicilaga, asangalaleje nambosoni kunandiya  kulagasika nganisyo. Yeleyi ngaŵa mkutendekwa naga wawojo ngakusamwemwetela.

Magdalena jwatumkolasile jula, jwaliji Jwamboni sya Yehofa. Pandaŵi ja ngondo jaŵili japacilambo cosope, jwalakwe yalumo ni acabalegwe, ŵataŵile ni kwaŵika ku ndende ja Ravensbrück ku Germany. Jemanjaji ŵataŵile ligongo lyakana kutenda yaŵasakaga ŵacipani ca Nazi. Jwalakwe jwatite, “Ndaŵi sine, asilikali ŵakutulolela ŵatulekasyaga kuŵecetana ni akayidi acimjetu. Nambo nganakombolaga kutulekasya kumwemwetelana. Kwawona mama soni akuluŵangu ali mkumwemwetela kwanimbikasisye kuti njendelecele kupilila.”

Komboleka kuti ndaŵi sine akusalepela kumwemwetela ligongo lya yindu yakusawusya yayikwatendecela paumi wawo. Nambo akaliŵalila yakuti yeleyi yikusatendekwa ligongo lyakuti akuŵika mnope nganisyo pa yindu yeleyo. (Miyambo 15:15; Afilipi 4:8, 9) M’yoyo, atamose kuti ndaŵi sine mpaka yiŵe yakusawusya, nambo alinjejelinjeje kuŵika nganisyo syawo payindu yakusangalasya. * Kuŵalanga Baibulo soni kupopela yakamucisye ŵandu ŵajinji kutenda yeleyi. (Matayo 5:3; Afilipi 4:6, 7) M’Baibulo maloŵe gakuti “kusangalala” ni gane gakulandana nago gakusasimanikwa maulendo gejinji. Wuli atande lelo kuŵalangaga caputala cimo kapena macaputala gaŵili lisiku lililyose? Kutenda yeleyi mpaka kwakamucisye kuti ndaŵi syejinji amwemweteleje.

Nambosoni ndaŵi syosope tukajembeceyaga kuti ŵane atande kutumwemwetela, tutandeje m’weji. Tukakunda lisiku kumala ngammwemwetela jwalijose. Kwende ndaŵi syosope tukuwoneje kumwemwetela mpela mtuka waŵatupele Mlungu wampaka utukamucisye m’weji soni ŵandu ŵane.