Mwanace pagambile kupagwa kwene, yikusaŵa yakusosekwa mnope kuti nangolo amnonyeleje mnope mwanace jwakwe. Ligongo cici? Ligongo lyakuti yeleyi yikusamkamucisya mwanacejo kuti akule cenene. *

Ana cici cacikusamtendekasyaga nangolo kuti amsamalileje mwanace jwakwe jwanapagwape mwacinonyelo? Jeannette Crenshaw jwamlijiganye ya udokotala jwasasile kuti jwamkongwe pasigele panandi kuŵeleka akusakola tuyindu twine twakwe m’cilu (hormones) “twatukusamkamucisya nangolo kuti amnonyeleje mnope mwanace jwakwe.” (The Journal of Perinatal Education). Nambosoni pana mahomoni gane “gagakusamkamucisya nangolo kumanyilila cikamucisyo cakusaka mwanace jwawo” soni kupikanganana cenene. Ana yeleyi yikusakomboleka wuli?

Kunonyelana kwa nangolo ni mwanace kukusakomboleka ligongo lya Mkupanganya jwetu jwacinonyelo, Yehofa Mlungu. * Mwenye Daudi ŵam’yamicile Mlungu ligongo ‘lyakumkoposya m’citumbo’ ca mamagwe soni kulipikana kuŵa jwakuteteyeka m’miyala mwa mamagwewo. Jwalakwe jwapopesile kuti, “Aŵele ali mkundolela kutandila panapagwile. Kutandila ndili m’citumbo ca mama ŵangu, ŵalakwe aŵele Mlungu jwangu.”—Masalimo 22:9, 10.

AGANICISYE AYI: Mwacipago, Yehofa akusatendekasya nangolo kuti amnonyeleje mwanace jwakwe camti m’yiyi, ana nganiyiŵa yakupikanika kuti jwalakwe akusatenda lung’wanu ni m’weji, ŵatuli “ŵanace ŵakwe”?—Masengo 17:29.

Yesu Klistu juŵammanyililaga cenene Mkupanganya jwetu kupunda jwalijose, jwajiganyisye kuti, “Ana ngati yiwunga yiŵili akusayisumisya kakobili kamo kangali macili? Nambope, pangali cimo campaka cigwile pasi Atati ŵenu ngamanyilila. Nambo atamose umbo syenu sya mumtwe jwalakwe akusasiŵalanga. Myoyo, akatenda woga, jemanja ali ŵakusosekwa mnope kupunda yiwunga yejinji.”—Mateyu 10:29-31.

Ŵamnono mwetuwe ni ŵatukusatenda lung’wanu ni yijuni ya mwanamwana, nambope ngatukusamanyilila cimo mwa yijuniyi pacigwile pasi. Nambo Atati ŵetu ŵakwinani akusacimanyilila cijuni cilicose. Sonitu yijuni atamose yitupe uli, Yehofa ngakusayiwona kuŵa yakusosekwa mnope kupunda ŵandu. Pelepa lijiganyo ni lyakuti ngakusosekwa ‘kutenda woga’ ligongo Mlungu akusiŵamanyililaga. Jwalakwe akusatenda lung’wanu ni wawojo.

Malemba gakusatusimicisya kuti:

• “Meso ga Yehofa gakusalola palipose. Gakusalola ŵandu ŵakusakala ni ŵambone ŵakwe.”—MISYUNGU 15:3.

• “Meso ga Yehofa gali pa ŵandu ŵakulungama, soni jwalakwe akusapikana kugumila kwawo kwakuŵenda cikamucisyo.”—MASALIMO 34:15.

• “Cinjisangalala ligongo lya cinonyelo cawo cekulungwa, Pakuŵa ŵalakwe akuweni kulagasika kwangu. Soni akumanyilila yayikundagasya mnope nganisyo.”—MASALIMO 31:7.

Ana kumanyilila kuti Mlungu akusakola lung’wanu ni m’weji soni kuti akusatusamalila mwacinonyelo mpaka yikwaye umi wetu? Mwakamulana ni yaŵalondesye jwamkongwe jwine jwa ku England lina lyakwe Hannah, * yeleyi mpaka yikwaye umi wetu.

Hannah jwatite, “Ligongo lyakuti ndaŵi syejinji Yehofa nganajangaga mapopelo gangu, nalipikanaga kuti jwalakwe ngakusanonyela. Naganisyaga kuti yeleyi yandendecelaga ligongo lyakuti nganingola cikulupi. Nayiwonaga kuti Mlungu ŵambaga cilango soni nganambalanjilaga kose. Myoyo, naganisyaga kuti Mlungu jwangasamala ya ŵandu.”

Nambope Hannah jwacenjile kaganisye kakweka. Ana cici cacamtendekasisye jwalakwe kucenga? Hannah jwatite, “Natandite kucenga mwapanandipanandi. Yaka yejinji yipiteyo napikanile ngani ja wosope jakwamba mbopesi ja ciwombolo ca Yesu Klistu jajangwayiye mnope. Kutandila ndaŵi jijojo natandite kulipikana kuti Yehofa akusanonyela. Nambosoni Yehofa paŵajangaga mapopelo gangu, ndaŵi syejinji nalilaga ligongo lyakuti yaka yosope munyumamu nganimanyililaga kuti Yehofa akusanonyela. Kulijiganya Baibulo soni kusimanikwa pamisongano ja Ciklistu, kwangamucisyesoni kumanyilila yejinji yakwamba Yehofa, ndamo syakwe, soni mwakusapikanila mumtima pakwamba ya m’weji. Sambano nayiweni kuti Yehofa akusiŵanonyela soni kwawona ŵandu wosope kuŵa ŵakusosekwa, nambosoni jwalakwe akusasamala ya mundu jwalijose pajika.”

Maloŵe ga Hannah gali gakulimbikasya. Nambo ana mpaka asimicisye camtuli kuti Yehofa akusiŵapikanicisya soni kumanyilila mwakupikanila mumtima? Ngani jakuyicisya jikwanga ciwusyo celeci.