1. Ana pana magongo gapi gakututendekasya kuŵa ŵakusangalala?

YILI yakusangalasya kupikana kuti ŵandu ŵa Yehofa akutupa. Caka cacimasile twatendesye majiganyo ga Baibulo gakupunda 10 miliyoni. Yeleyi yikulosya kuti ŵakutumicila ŵa Mlungu akukunda kuti lilanguka lyawo liŵale. Aganicisyesoni ya mamiliyoni ga ŵandu ŵalung’wanu ŵaŵayice pa Cikumbucilo. Jamanjaji ŵalijiganyisye ya cinonyelo caŵalosisye Mlungu pakutupa Mwanagwe mpela ciwombolo.​—1 Yoh. 4:9.

2, 3. (a) Ana cici cangatukusosekwa kunda kuti citulepelekasye “kuŵala mpela yakumulicila ya m’cilambo”? (b) Mwakamulana ni lilemba lya Matayo 5:14-16, ana citutagulilane cici munganiji?

² Pacilambo cosope, ŵandu ŵa Yehofa akusaŵeceta yiŵeceto yejinji yakulekanganalekangana. Nambope, yeleyi yangatulepelekasya kuŵa ŵakamulana pakwalumba Atati ŵetu, Yehofa. (Ciu. 7:9) Mwangasamala kandu ya ciŵeceto ca acinangolo ŵetu kapena kwatukusatama, nambope mpaka tuŵe “mpela yakumulicila ya m’cilambo.”—Afi. 2:15

³ Undumetume wetu, soni mkamulano wetu wa Ciklistu, kupwatikapo ndamo jetu jakuŵa mesope, yikusatendekasya kuti  tumcimbicisyeje Yehofa. Mu ngani ajino, citutagulilane yampaka tutende kuti yeleyi yikombolece.​—Aŵalanje Matayo 5:14-16.

4, 5. (a) Konjecesya pa kulalicila, ana mpaka tutende wuli kuti lilanguka lyetu liŵale? (b) Ana mpaka tupate majali gamtuli ligongo lya ndamo syetu syambone? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.)

⁴ Ngani jine ja mu Sanja ja Mlonda ja June 1, 1925, jajakwete mtwe wakuti, ‘Kuŵala Mpela Lilanguka M’cipi,’ jasasile kuti, “M’masiku gambesi gano, pangali jwampaka aŵe jwakulupicika kwa Mlungu naga ngakukunda kuti lilanguka lyakwe liŵale.” Nganiji jasasilesoni kuti, “Nambo kuti mundu akombole kuŵa jwakulupicika akusosekwa ŵasalileje ŵane ngani syambone soni akusosekwa ajendeje m’matala gakuŵajilwa.” Kusala yisyene, litala lyampaka tulocesye lilanguka lyetu lili kulalicila ngani syambone soni kupanganya ŵakulijiganya. (Mat. 28:19, 20) Konjecesya pelepa, mpaka tumcimbicisye Yehofa mwakulosya ndamo syetu sya Ciklistu. Ŵatukwalalicilaga ku nyumba ni nyumba soni ŵakusapita pamalo patukulalicila akusasiwona ndamo syetu. Yatukusatenda pakumwemwetela soni kwakomasya ŵandu yikusalosya mtundu wa ŵandu watuli soni Mlungu jwatukusamlambila.

⁵ Yesu jwasalile ŵakumkuya ŵakwe kuti, “Pajinjile m’nyumba, apeleceje moni ku liŵasa lyosope.” (Mat. 10:12) Ŵandu ŵa mumkuli waŵalalicilaga Yesu soni ŵandumetume ŵakwe, ŵakwete cisyoŵe cakwapocela cenene acalendo m’nyumba syawo. Masiku agano, ndamo jeleji nganijiŵa jakuwanda m’mikuli jejinji. Nambope, yampaka atende pakuŵeceta kwa msyene nyumba yayicile pamlangopo, mpaka yitendekasye kuti jwalakwejo akamjogopaga mlendo payice panyumba jakwe. Kumwemwetela jili mbali jambone pakutanda kuŵecetana ni mundu. Yeleyi yiwonece kuti yili yakamucisya pa ndaŵi jele abale ni alongo akulalicila pamalo gakuwonecela, pakamulicisya masengo kashelefu ka matayala. Naga akumwemwetela soni kwakomasya ŵandu ali mkukamulicisya masengo ulaliki welewu, mpaka asimonje kuti ŵandu akwika kuti ajigale mabuku gakugasaka. Ndamo syawo syambone mpaka syakamucisye kuti atande kutagulilana ni mundu.

6. Ana liŵasa line lyecekulupe lyatesile yamtuli pakusaka kwawusya pasogolo undumetume wawo?

⁶ Liŵasa line lyecekulupe lya ku England lyalesile kulalicila nyumba ni nyumba ligongo lyakuti likwete yakusawusya m’cilu. Liŵasali lyasagwile kuti lilosyeje lilanguka lyawo mwa kulalicila pasa pa nyumba jawo. Jemanjaji akusaŵika mabuku patebulo pa ndaŵi jele acinangolo akusayika kukwajigala ŵanace ŵawo pasukulu jajili ciŵandika ni nyumba jawo. Acinangolo ŵane akusajigala mabukuga kupwatikapo buku ja Zimene Achinyamata Amafunsa, Buku Loyamba ndi Lachiwiri, nambosoni tumabuku. Mpayiniya jwine jwacisikana jwa mumpingo mwawo jwatandite kulalicila yalumo ni liŵasali. Ndamo syambone sya msikanaju soni liŵasali sitendekasisye nangolo jwine kutanda kulijiganya Baibulo.

7. Ana mpaka ŵakamucisye camtuli ŵandu ŵayice kwene mumkuli mwawo?

⁷ Mu yaka yapacangakaŵapa, ŵandu ŵajinji atisile m’yilambo yawo ni kuja kutama m’yilambo yine mpela ŵandu ŵakutila kumangwawo. Ana mpaka atende yamtuli kuti ŵakamucisye ŵandu ŵeleŵa kummanyilila Yehofa soni lisosa lyakwe? Kuti akombole kwakamucisya, wuli ngalijiganya moni wa m’ciŵeceto ca ŵanduwo? Pologalamu ja pa intaneti jakamucisya pakulijiganya ciŵeceto (JW Language app) mpaka jakamucisye kutenda yeleyi. Konjecesya pelepa, wuli ngalijiganya maloŵe gamnonope gampaka gatendekasye lung’wanu acalendowo? Kaneko akusosekwa kwalosya mafidiyo gakulekanganalekangana soni mabuku gane ga m’ciŵeceto cawo pa jw.org.—Deut. 10:19.

8, 9. (a) Ana pamisongano ja mkati mwacijuma tukusapocela cikamucisyo camtuli? (b) Ana acinangolo mpaka ŵakamucisye camtuli ŵanace ŵawo kuti ajigaleje nawo mbali pamisongano?

 ⁸ Mwacinonyelo, Yehofa atupele Msongano wa Undumetume ni Umi Waciklistu kuti utukamucisyeje kulalicila mwakamula mtima patuli mu undumetume. Yatukusalijiganya pamsongano welewu yikusatukamucisya kutenda maulendo gakuwilisya soni kutandisya majiganyo ga Baibulo.

⁹ Naga acalendo ayice kumisongano, akusatenda lung’wanu ni ŵanace ŵetu pakujigala nawo mbali pamisongano. Acinangolo akusosekwa ŵakamucisyeje ŵanace ŵawo kuti ajanjeje pamisongano m’maloŵe gawogawope kuti alosyeje lilanguka lyawo. Kwanga kwawo pamisongano mpaka kwatendekasye ŵane kutanda usyesyene.—1 Akoli. 14:25.

10. Ana kulambila kwa peŵasa mpaka kukamucisye camtuli kuti ŵandu aŵe ŵakamulana?

¹⁰ Litala line lyampaka alocesye lilanguka lili kulimbikasya mkamulano mwiŵasa mwawo soni mumpingo. Acinangolo mpaka akuye litalali pakulinganya yakuti atendeje Kulambila kwa Peŵasa mwakutamilicika. Ŵane akusalinganyasoni yakuti aloleje JW Broadcasting mwesi uliwose. Panyuma pakulolela pologalamuji, akusatagulilana yiwundo yapatile kuti ayikamulicisyeje masengo. Pakutenda kulambila kwapeŵasa, akaliŵalila kuti cikamucisyo campaka asace mwanace cili cakulekangana ni campaka asace jwacinyamata. Atendeje yiliyose yakomboleka kuti kulambila kwa peŵasa kuŵeje kwakamucisya jwalijose jwa mwiŵasa mwawo.—Sal. 148:12, 13.

11-13. Ana mpaka tulimbikasye camtuli mkamulano mumpingo soni kwakamucisya ŵane kulosya lilanguka lyawo?

¹¹ Atamose ŵanace, mpaka ŵakamucisye ŵaliwose mumpingo kulipikana kuti ali ŵakusosekwa. Litala limo lyampaka alocesye yeleyi lili kunguluka ni abale ni alongo ŵacekulupe. Komboleka kwawusya jemanjaji cacakamucisye kwendelecela kumtumicila Yehofa kwa yaka yejinji. Jemanjaji komboleka kwajiganya majiganyo gakusosekwa mnope. Yeleyi mpaka yalimbikasye wawojo soni ŵacekulupeŵa. Wosopewe, cinga tuli ŵanace kapena acakulungwa, twapoceleje ŵandu ŵayice ku Nyumba ja Ucimwene. Yeleyi mpaka yitendekasye kusya mkamulano soni kwatendekasya acalendo kusacilila kulosya lilanguka lyawo. Akusosekwa kutenda yeleyi pakwakomasya, kwamwemwetela, kwakamucisya kupata malo gakutama soni kwamanyikasya  kwa ŵandu ŵane. Ŵatendekasyeje wosope kulipikana mpela ali kumangwawo.

¹² Naga ŵasagwile kuti atendesye msongano wakosecela undumetume wamumgunda mpaka atendeje yejinji pakwakamucisya ŵacekulupe kuti ajinjileje nawo mu undumetume. Ana jemanjaji akwete mkuli wawo wakulalicila? Ndaŵi sine mpaka alinganye yakuti jwacinyamata jwakwete macili ajendeje nawo mu undumetume ŵacekulupeŵa. Ŵapikanicisyejesoni ŵandu ŵane ŵakusalepela kutenda yejinji mu undumetume ligongo lya yakusawusya ya m’cilu. Kusala yisyene, cikamucisyo cawo mpaka calimbikasye ŵacekulupe soni ŵanace kulalicila mwakusangalala soni mwamtawu.—Lev. 19:32.

¹³ Jwamalumbo jwasasile kuti, “Alole! Yili yambone soni yakusangalasya mnope abale patemi pampepe mwakamulana.” (Aŵalanje Salimo 133:1, 2.) Ayisalayeli ŵakolaga ndamo syambone ligongo lyakuti ŵatamaga pampepe ni ŵandu ŵakulambila Yehofa. Yeleyi, ŵayiwanicisye ni mawuta gaŵakamulicisyaga masengo pakumsagula mundu gagaŵaga gakununjila cenene. Mwakulandana ni yeleyi, wuli ngalinga kola ndamo syambone ni cakulinga cakuti alimbikasyeje mkamulano kwa abale ni alongo? Naga akutendaga yeleyi, nikuti akutenda yakusosekwa. Ana mpaka alinjelinje kwamanyilila cenene abale ni alongo ŵa mumpingo wawo?—2 Akoli. 6:11-13.

14. Ana mpaka atende yamtuli kuti lilanguka lyawo liŵale kwa ŵandu ŵa mumkuli mwawo?

¹⁴ Nambi mpaka tulosye wuli lilanguka lya usyesyene wa m’Baibulo mumkuli watukutama? Kaŵecete kawo kacinonyelo, soni katende kawo ka yindu mpaka kakamucisye ŵakuŵandikana nawo nyumba kuti atande usyesyene. Aliwusyeje kuti, ‘Ana ŵakuŵandikana nawo akusambona wuli? Ana ndaŵi syosope panyumba soni yindu yangu yikusaŵa yesamalidwe, yayikusatendekasya lung’wanu ŵakuŵandikana nawo? Ana ngusaŵa jwakusacilila kwakamucisya ŵane? Pakukunguluka ni ŵakulupilila acimjawo, ana akusatendaga lung’wanu pakwawusya yindu yambone yapatile ligongo lyakulosya ndamo syambone kwa ŵacibale, ŵakuŵandikana nawo, ŵakamula nawo masengo soni ŵakusalijiganya nawo sukulu? Mpaka asangalale kupikana yakusangalasya yaŵele ali mkusimana nayo pa umi wawo.—Aef. 5:9.

15. Ligongo cici kuŵa mesope kuli kwakusosekwa?

¹⁵ Naga tukusaka kwendelecela kulosya kuŵala kwetu, tukusosekwa kumanyilila ndaŵi jatuli. Yesu mwakuwilisyawilisya jwasalilaga ŵakumkuya ŵakwe kuti, “Aŵeje Mesope.” (Mat. 24:42; 25:13; 26:41) Naga tukulupilila kuti “yisawusyo yekulungwa” yili kwakutalika, nikuti mpaka tuwujile munyuma pamasengo gakulalicila. (Mat. 24:21) M’malo mwakulosya cenene kuŵala kwetu kwa ŵandu ŵa mumkuli mwetu, kuŵalako kucitanda kunandipa kaneko kusima kwene.

16, 17. Ana mpaka atende wuli kuti akusye ndamo jawo jakuŵa mesope?

¹⁶ Tukusosekwa kuŵa mesope apanopano kulekangana ni kalakose. Yakutendekwa ya pacilambo yikwendelecela kusakala mnope. Nambo tukumanyilila kuti mbesi jiciyika pa ndaŵi jasagwile Yehofa. (Mat. 24:42-44) Pandaŵi ajino, tukusosekwa kuŵa ŵakuwusimana mtima ni kuŵa mesope kulekangana ni kala kose. Aŵalanjeje Baibulo lisiku lililyose soni akalekaga kupopela kwa Yehofa. (1 Pet. 4:7) Ajigalileje yisyasyo ya abale ni alongo ŵaŵele ali mkutumicila Yehofa kwa yaka yejinji. Mwambone mpaka aŵalanje yayatendecele ŵane pa umi wawo, mpela ngani jakuti, “Ndagwila chovala cha Myuda kwa Zaka Zoposa 70,” jakutyocela mu Sanja ja Mlonda ja April 15, 2012 mapeji 18-21.

¹⁷ Amalileje ndaŵi jawo pakumtumicila Mlungu. Yeleyi mpaka yatendekasye kuŵa ŵakusangalala mnope soni mpaka ajiwoneje ndaŵi kwanguya kumala. (Aef. 5:16) Yaka ya munyumamu, abale ŵetu ŵamalilaga ndaŵi jejinji pakutumicila. Nambosoni masiku agano abale akukombola  kutenda yejinji mwakulongoleledwa ni mkono wa Yehofa. Tukusaka kuti lilanguka lyetu liŵale mnope kupunda kala kose.

18, 19. Ana acakulungwa ŵa mumpingo mpaka atukamucisye wuli kuŵa mesope mwausimu? Apelece cisyasyo.

¹⁸ Yili yakulimbikasya kumanyilila kuti ungali umlama wetu ngawukutulekasya kumtumicila Yehofa. Pakusaka kutukamucisya, Yehofa atupele “mituka mwa acalume” ŵali acakulungwa ŵa mumpingo. (Aŵalanje Aefeso 4:8, 11, 12.) Ndaŵi jine pacacajendela acakulungwa, cawuwone kuŵa upile kuti capindule ni cikamucisyo ca acakulungwawo.

¹⁹ Acakulungwa ŵaŵili ŵa ku England ŵapocele foni kutyocela ku liŵasa line lyalyakwete yakusawusya. Jwamkongwe jwa m’liŵasali jwasasile kuti ŵamkwakwe ŵalesile kulongolela pa yindu yausimu. Jwamlumejo jwajiticisye kuti jwangakombola kwiganya soni nganakola ndandanda jakutendesya kulambila kwa peŵasa. Acakulungwawo ŵalikamucisye liŵasali mwakulisalila cisyasyo ca Yesu. Jwalakwe ŵasamalilaga ŵakulijiganya ŵakwe soni jwaganicisyaga yakusoŵa yawo. Jemanjaji ŵamlimbikasisye jwamlumejo kuti ajigalileje cisyasyo ca Yesu. Kaneko ŵamlimbikasisye jwamkongwejo kuti atendeje yindu mwakuwusimana mtima. Acakulungwaŵa ŵalisalile liŵasali songa syakamucisya kuti likomboleje kutenda kulambila kwa peŵasa ni ŵanace ŵawo ŵaŵili. (Aef. 5:21-29) Kaneko acakulungwaŵa ŵam’yamicile jwamlumejo ligongo lyakulingalinga kwakwe. Ŵamlimbikasisyesoni kuti akusosekwa kwendelecela soni kwegamila msimu weswela kuti umkamucisyeje kuŵa mtwe wa liŵasa wambone. Cikamucisyo cawo cacinonyelo cakamucisye liŵasali kuti lijendelecele kulosya lilanguka lyawo.

20. Ana pakusaŵa yakuyicisya yamtuli ligongo lyakulosya lilanguka lyetu?

²⁰ Jwamalumbo jwajimbile kuti, “Jwana upile jwalijose jwakogopa Yehofa, mundu jwakwenda m’matala ga Mlungu.” (Sal. 128:1) Tuciŵa ŵakusangalala mnope ligongo lya kwakamucisya ŵandu ŵane kuti amtumicileje Yehofa, kutenda yindu yakuyikasya mtendele, soni kwendelecela kuŵa mesope. Ŵandu ŵane pakugawona masengo getu gambone, yicalimbikasya kuti ajendelecele kwacimbicisya Atati ŵetu.—Mat. 5:16.