MURUNG’AGEN BE’
Som’on e Gub Gafgow—Ma Chiney e Kug Flaab
Ni gargelnageg u ba naun ni taareb e singgil riy ni kan ngongliy ko ren ni bay u bochi binaw nib achig ni ka nog yu Liberty ngay ni bay u Indiana u Meriken. Nap’an nni gargelnageg ma bay reb e pagel nge l’agruw e ppin ni walageg ni yad ba ilal ngog. Boch nga tomuren, ma aram mu kun diyennag l’agruw e pagel ni walageg nge ku reb e ppin.
NAP’AN nug un nga skul, ma gathi ri boor ban’en ni i thil. Pi bitir ni gimed ra un nga skul u taabang e ku aram e pi bitir ni gimed ra chuw u skul. Bin riyul’ riy e, yooren e girdi’ u lan binaw ni ga manang fithingrad maku arrogorad ni ku yad manang fithingam.
Re binaw nu Liberty nem e yugu ba liyeg nochi yang i milay’ nib achichig. Ba ga’ ni tomorokos e aram e n’en ni yima yung. Nap’an nni gargelnageg, ma ma maruwel e chitamag rok be’ nib tamilay’. Ma nap’an ni fel’ yangareg, ma aram mug fil rogon e yan u tractor, ara ba mit e karrow ni yima fanay ko milay’, mu kug fil rogon i rin’ yugu boch e maruwel u milay’.
Dag nang ko uw rarogon reb e matam ni kab pagel, ya chitamag e ni gargelnageg ma ke gaman 56 e duw rok, ma chitinag e 35 e duw rok. Machane, chitamag e ir be’ nib gel mab fel’ fithik’ i dow. Ku ir be’ nib ta maruwel maku ma yog ngomad pi walageg ni nggu filed rogon ni nggu adaged e maruwel. Gathi ri boor e salpiy ni ma thognag, machane i pi’ bang ni nggu pared riy, ma ma chuw’iy e mad romad nge ggan ni nggu wed, ma gubin ngiyal’ ni ma tay e tayim ni fan ngomad. Nap’an ni gaman 93 e duw rok ma aram me yim’. Ma chitinag e 86 e duw rok ma aram me yim’. Dariy bagayow ni i pigpig ngak Jehovah. Kemus ni taareb e pumoon u fithik’ pi walageg e ke pigpig ni ir reb e piilal nib yul’yul’ ni ka nap’an e duw ni 1972.
NAP’AN NI KU GUB PAGEL
Chitinag e ir be’ nib m’ing ko teliw. Gubin e Madnom ni ma fekmad nga galesiya ko Baptist. Nap’an ni gaman 12 e duw rog, ma aram e yay nsom’on nug rung’ag murung’agen fare machib ko Trinitas. Ere gu fith e chitinag ni lungug: “Uw rogon ni Jesus e ir e en Fak maku ir e en ni Chitamangiy?” Keb
ngan’ug ni gaar ngog: “Fakag, dariy be’ nra nang fan, ya kan tay nib mith ndab da nanged fan.” Ma riyul’ nde tamilang e re machib nem u wan’ug. Yugu aram rogon, ma nap’an ni bang ko 14 e duw rog, ma aram min taufenageg u lan bangi ran ni bay u lan binaw. Dalip yay nni lithagneg nga ar ni fan ko Trinitas!Nap’an ni gu bay u high school, ma immoy reb e fager rog ni ma un ko tug, ma aram me yog ngog ni nggu un ko tug. Ere, gu tabab i fil rogon e tug, ma aram mug mang reb i girdien reb e ulung ni fan ko piin ni yad ma un ko tug ni ka nog e Golden Gloves ngay. Gathi ri gub salap ko tug. Ere tomuren in yay e cham nug un ngay, ma aram mug tal. Boch nga tomuren, ma aram min fekeg ni nggu un ko salthaw, ma aram min pieg nggu wan nga Chiyamen. Nap’an ni ug moy u rom, ma aram me pieg e pi tolang ni nggu wan nga reb e skul ni fan ko salthaw ni bochan e yad be lemnag nrayog ni nggu mang reb e tolang ko salthaw nib fel’. Yad baadag ni nggu par ko salthaw ni aram e re n’en ni nge mang maruwel rog. Machane, dabug ni nggu par ko salthaw. Ere tomuren l’agruw e duw u nap’an ni kug mu’nag e pi maruwel nib t’uf ni nggu rin’, ma aram mug chuw ko salthaw ko duw ni 1956. De n’uw nap’an nga tomuren, ma aram mug un nga barba’ e salthaw ni yugu ba thil.
KUG TABAB NI NGGU RIN’ BOCH BAN’EN NI YUGU BA THIL
U m’on nug fil e tin riyul’, ma de puluw rogon ni gu ma lemnag e pi n’en nsusun e nge rin’ be’ ma aram e rayog ni nga nog ni ir reb e pumoon nib gel. Gu ma lemnag ni pi pumoon ni yima pag yaarad ko kachido nge rogon e pi pumoon u toobeg e aram e bin riyul’ i rarogon e pumoon nib gel. Ere, gu ma lemnag ni pi pumoon ni yad ma machib e gathi ri yad be rin’ e pi n’en nsusun e nge rin’ e pumoon ni aray rogon. Machane bay boch ban’en nug fil ni tabab ni nge thilyeg rogon e par rog. Immoy reb e rran u nap’an ni gu be yan u bangi karrow rog nrib fel’ yaan, ma aram me piningeg l’agruw i rugod. Gu manang e gal rugod nem, ya bay ba pumoon ni walagrow nib ilal ni ke leay reb e ppin ni walageg nib ilal ngog. Ma gal rugod nem e yow l’agruw e Pi Mich Rok Jehovah. Immoy bayay u m’on riy nra piew e Wulyang ko Damit nge Awake! ngog, mug fek. Machane, gu ma lemnag ni kaygi mo’maw’ ni ngan nang fan e thin ni bay u lan Fare Wulyang ko Damit. Machane, yanem nug mada’gad e ra piningew gag ko Fol Babyor ko Ulung. Re muulung nem e ba muulung ni yima tay ni ngan fil e Bible riy ni buchuuw e girdi’ ni ma yib ngay, ma yima tay u tafen be’. Ere gog ngorow ni bay gu lemnag. Ma aram mar siminmingow me lungurow, “Dab mu thilyeg e thin rom, fa?” Me lungug, “Dab gu thilyeg.”
Gu kalngan’ug u tomuren ni gog e pi thin ney, machane gu lemnag ndabiyog ni nggu thilyeg e n’en ni kug micheg. Ere, nap’an ni taw ko re nep’ i n’em ma aram mug wan. Rug ngat ko bitir ni kar uned ko re muulung nem nga urngin ban’en ni yad manang u lan e Bible! Yugu aram rogon ni gubin e Madnom ni ug un ko chitinag ngaug warow nga galesiya, machane ri buchuuw ban’en u murung’agen e Bible ni gu manang. Machane, chiney e kug dugliy u wan’ug ni ngkug fil yugu boch ban’en u lan e Bible. Ere, m’agan’ug ngay ni ngan fil e Bible ngog. Gu fil ni Jehovah fithingan Got ni Gubin Ma Rayog Rok. Aram reb e ban’en nsom’on nug fil u nap’an nug tabab ko fol Bible. Boch e duw u m’on riy, ma aram mug fith ngak e chitinag murung’agen e Pi Mich Rok Jehovah, ma aram me gaar ngog, “Ah, aram boch e girdi’ ni yad ma liyor ngak reb e pumoon ni ke pilibthir ni ka nog Jehovah ngak.” Machane, fin aray e ngiyal’ ni ke tamilangan’ug!
Ba papey nug mon’og, ya kug nang ni kug pirieg e tin riyul’. Mereb e pul nga tomuren nug un ko re muulung nem, ma aram min taufenageg ko March ko duw ni 1957. Ke thil rogon e lem rog u boch ban’en. Kar gu felfelan’ ni kug nang e n’en ni be yog e Bible u murung’agen rarogon reb e pumoon nib gel. Jesus e ir reb e pumoon nib flont. Boor ban’en nrayog rok mab gel gelngin ndariy reb e pumoon ni taareb rogorow. Machane, da i un ko cham ya bin riyul’ riy e “rib gel e gafgow ntay ngak, machane me athamgiliy,” ni bod rogon ni kan yiiynag. (Isa. 53:2, 7) Gu fil ni be’ nriyul’ ni ir reb i gachalpen Jesus e “thingari munguy ngak urngin e girdi’.”—2 Tim. 2:24.
Faani bin migid e duw nga tomuren, ma aram mug tabab ko pioneer ko duw ni 1958. Machane, de n’uw nap’an nga tomuren ma aram e thingar gu tal u lan ba ngiyal’. Mang fan? Ya kug dugliy ni nggu mabgolgow Gloria ni ir bagayow fagali rugod nra piningew gag ko fare fol babyor ni un tay! Dariy
ba ngiyal’ ni kug kalngan’ug ko n’en ni kug dugliy. Rib t’uf Gloria rog u nap’an nug mabgolgow nge mada’ ko chiney. Kab ga’ fan u wan’ug ko bin th’abi fel’ e diamond ni bay, ma ri gub felfelan’ ngay ni kug mabgolgow! Chiney e nge weliy Gloria buchuuw ban’en u murung’agen:“Gamad 17 u gubin. Ma chitinag e ir reb e Pi Mich nib yul’yul’. Nap’an ni ka fini gaman 14 e duw rog ma aram me yim’ e chitinag. Aram e ngiyal’ ni tabab e chitamag ko fol Bible. Bochan ndaki moy e chitiningmad, ma aram me yan i non e Chitamag ko en nib ga’ ko skul. Bin nib ilal e ppin ni walageg e bay ko thal ni ragag nge l’agruw e grade u skul e ngiyal’ nem. Ere fith e Chitamag ko en nib ga’ ko skul ko rayog ni nge yan walageg u reb e rran nga skul, me reb e rran mug wan fa dabiyog ya nge yag ni nge reb e rran ma bay bagamow u tabinaw ni nge ayuweg pi walagmow nib bitir me lum ni ngan kay ko blayal’ u m’on ni nge sul e Chitamangimad ko maruwel. I m’agan’ e en nib ga’ ko skul ko re n’ey. Ere aram e n’en ni ug rin’ew e re ppin nem ni walageg nge taw ko ngiyal’ ni chuw u skul. Immoy l’agruw e tabinaw ni yad boch e Pi Mich nra filed e Bible ngomad pi walageg, ma gamad 11 e pi walageg u gubin nug manged Pi Mich Rok Jehovah. Gu baadag e machib ni yugu aram rogon ni gag be’ ni gub tamra’. Machane, ke ayuwegeg Sam ko re n’ey u lan e pi duw ni ke yan keb i mada’ ko chiney.”
Gu mabgolgow Gloria ko February ko duw ni 1959. Gamow baadag ni gamow ma pioneer u taabang. Nap’an e July ko re duw nem, ma aram mug ngongliyew e babyor ni ma ngongliy e piin ni yad baadag ni ngar uned ko pigpig u Bethel ni bochan e gamow baadag ni nggu pigpiggow ko tochuch rodad. Reb e walag ni ka nog Simon Kraker ngak e ir e i fith boch e deer ngomow. I yog ngomow ni ngiyal’ nem e danir fek e piin mabgol ni ngar maruwelgad u Bethel. Yugu aram rogon ma de thil e lem romow, ya ka gamow baadag ni nggu unew ko maruwel u rom. Machane, boor e duw mfini yag ni nggu unew ko maruwel u rom!
Gu yolgow ko tochuch rodad ni nggu fithew ko rayog ni ngan pi’mow nga bang nib t’uf e ayuw riy ko machib, ma aram me sul taban e babyor ngomow ni be yog ni kemus ni taabang e rayog ni nggu mel’egew ni nggu warow ngay, ni aram yu: Pine Bluff, ni bay u Arkansas. Ngiyal’ nem e l’agruw e ulung ni bay u Pine Bluff. Reb e ma yan e pi walag ngay ni yad ba wechwech, ma reb e ma yan e pi walag ngay ni yad ba talumor. Ere ni pi’mow ko bin baaram e ulung ni ma yan e pi walag ngay ni yad ba talumor, ma kemus ni 14 e pi tamachib ni bay riy.
BOCH E MAGAWON NI UG MADA’NAGEW NI BOCHAN E YIBE YURBA’NAG E GIRDI’ MAKU YIBE SAP NGA BUT’ KO GIRDI’ NIB THIL RAMAEN DOWRAD
Sana ga be lemnag ko mang fan ni un yurba’nag e girdi’ u lan e pi ulung ko Pi Mich Rok Jehovah. Fulweg riy e bochan ndariy ban’en nrayog ni ngan rin’ ngay e ngiyal’ nem, ya bay boch e motochiyel ni kan ngongliy ni be yog nib kireb ni nge maathuk e girdi’ nga taabang nib thilthil ramaen dowrad, ma kub gel e cham ni un tay ni bochan e re n’ey. Boor e binaw e ngiyal’ nem ni ma rus e pi walag riy nri chey min kirebnag Tagil’ e Liyor rorad ni faanra muulung e pi walag nga taabang nib thilthil ramaen dowrad. Riyul’ ni i buch boch ban’en ni aray rogon. Faanra yan e pi walag ni yad ba talumor ko machib u bang ni ma par e girdi’ ni wechwech riy, ma aram e ra kolrad e polis, maku rayog ni ngan li’rad. Ere gamad ma fol ko motochiyel ni fan e nge yag nug machibgad, ya gamad be athapeg ni nge boch nga m’on me thil boch ban’en.
Gathi gubin ngiyal’ nib mom rogon e machib ni ug tew. Nap’an ni gamow ma machib ko yungi n’en ni ma par e girdi’ nib talumor riy, ma bay yu ngiyal’ ni bayi n’en mug warow gu tugtuguyew e mab u reb e tabinaw ni ma par e piin wechwech riy. Ere ba t’uf ni nggu gurgow nggu dugliyew ko nggu weliyew buchuuw ban’en u lan e Bible, fa nggu siro’gow ngorad ni kug olobochgow ma gamow yan ko bin migid e naun. Bay yu yang ni aram e n’en ni ma buch riy e ngiyal’ nem.
Kub t’uf ni nggu maruwelgow nib gel ni nggu yognagew buchuuw e salpiy ni nge ayuwegmow ko pioneer ni gamow be tay. Yooren e maruwel ni ug unew ngay e dalip e dolla reb e rran. Immoy in e maruwel ni i un Gloria ngay ni ma klinnag e naun. Bay reb e naun ni i klinnag nni pageg ni nggu ayuweg ko maruwel ya nge yag ni mu’ nib papey. Ra misiw’ min pi’ ganmow. Gubin e wik ni ma yan Gloria nga reb e tabinaw ni nge irongnag e mad rorad. Me gag e gu ma klin u lan e yoror, mug klinnag e winda, mu kug rin’ yugu boch e maruwel u rom. Bay reb e tabinaw ni tafen e piin wechwech ni gu maruwelgow riy ni gamow be klinnag e winda. Gloria e klinnag e winda u baan naun me gag e gu klinnag u wen. Gu rin’ew e re maruwel ney nib polo’ reb e rran, ere ni pi’ ganmow ko misiw’. Gloria e abich u naun machane de un ngak chon e re tabinaw nem ko abich u taabang, me gag e gu abich u wen u bang ni yima tay e chugum nge karrow riy. Machane dariy fan e re n’em u wan’ug, ya rib fel’ e ggan nug wew. Ba gol e girdi’ ko re tabinaw nem. Kemus ni ke mecham e binem e lem ngorad. Keb ngan’ug bayay nug talgow nga bang ni yima chuw’iy e pensin riy, ma tomuren nug mu’ i tay e pensin nga karrow romow, ma aram mug fith be’ nib pumoon nib wechwech ni ma maruwel u rom ko rayog ni nge yan Gloria ko kolosis rorad fa dabiyog, ma aram me sap fare pumoon ngog ni kari damumuw me gaar, “Ba lok.”
ROGON NI I GOL BOCH E GIRDI’ NGOG NDAB GU PAGTALIN
Machane, ug felfelan’gow ko pi n’en ni ug rin’ed e pi walag u taabang, ma ri gamow baadag e machib ni gamow ma tay! Nap’an ni ka fin gu tawgow nga Pine Bluff, ma aram mug warow gu parew ngak reb e walag ni yima yog ni ir e congregation servant e ngiyal’ nem ara en ni ma yarmiy e ulung.
Leengin e re walag ney e der ma un ko tin riyul’. Ere tabab Gloria i fil e Bible ko re ppin nem. Me gag e gu tabab i fil e Bible ngak be’ nib pin ni fak e gal yabgol nem nge pumoon rok. Boch nga tomuren ma aram me dugliy fare matin nge fare pin ni fak ni ngar pigpiggow ngak Jehovah, ma aram mar unew ko taufe.Immoy boch e walag ni fager romow ko bin baaram e ulung ni ma un e pi walag ngay nib wechwech dowrad. Bayi n’en mar pininged gamow nga taferad ni nggu abichgad u taabang ko blayal’. Machane thingar gu warow e ngaram u nap’an ni ke aw e lumor ya nge dab ni guymad. Immoy reb e ulung e ngiyal’ nem ni ka nog e Ku Klux Klan (KKK) ngay nri yad ba elmerin ni ur guyed rogon ni ngar k’aringed e girdi’ ni ngaur sapgad nga but’ ko girdi’ nib thil ramaen dowrad, maku yad be k’aring e cham. Keb ngan’ug ni immoy bayay ni Halloween, ma aram mug guy reb e pumoon ni bay ko branda u mit e naun rok nnep’ ni ke chuw nga ba mad ni ma chuw girdien e re ulung nem ngay nrib uf ko re n’em. Machane, pi n’ey ni i buch e de taleg e pi walag ni nge dab kur golgad ngorad. Immoy reb e summer nib t’uf e salpiy romow ya nge yag nug milekaggow ko gin ni yira tay reb e convention riy ni nggu unew ngay, ma aram me m’agan’ reb e walag ni pumoon ngay ni nge chuw’iy e karrow romow ya nge yag nug warow ko re milekag nem. Faani bin migid e pul nga tomuren, ma immoy reb e rran nug warow ko machib u mit e tabinaw i yan mu kug warow gguyew e piin ni gamow ma fil e Bible ngorad ni gamow be yan u but’ u taramaen e yal’. Ere kar gu magargow. Machane faan gu tawgow nga tabinaw ma rug gingow, ya bay fare karrow romow u mit e naun ni ka nib ni tay, ma bay bochi yang i babyor ko therek u m’on riy ni be gaar, “Nggu sulweg e karrow rom ngom ni nge mang tow’ath rog ngom. Gag walagem e ray ni gu be non.”
Ku ba’ bayay nni gol ngog u reb e kanawo’ nrug ngat ngay me par u lanin’ug. Nap’an e duw ni 1962, ma aram me taw e thin ngog ni nggu un ko fare skul ni ka nog e Kingdom Ministry School ngay ni yira tay u South Lansing u New York. Re skul nem e yira tay u lan reb e pul ni ngan skulnag e piin piilal u lan e ulung, nge pi walag ni yad ma lekag e ulung. Nap’an ni taw e babyor ngog, ma dariy e maruwel rog ma gamow be magawon ko salpiy. Machane, bay reb e company ko telefon u Pine Bluff ni kan piningeg ngay ka un fith boch e deer ngog ni bay rogon ko maruwel. Ere, faan yira fekeg ko re maruwel nem, ma rag wan gu par ni gag e bin som’on e pumoon nib talumor ni nge un ko re raba’ i maruwel nem. Tomur riy ma aram mi nog ngog ni ke mudugil ni ngan fekeg ko maruwel. Ere mang e nggu rin’? Ya dariy puluwog ni nggu milekag nga New York. Bin riyul’ riy e, gu lemnag ni nggu un ko re maruwel nem mu gog ndab kug un ko fare skul ni kan piningeg ngay. Machane, nap’an ni gu be yan ni nggu yoloy e babyor nggu pi’ nga Bethel ni nggog ndab kug un ko re skul nem ma aram me buch ban’en ndab gu pagtalin.
Borran nri kakadbul ma aram me yib reb e walag nib pin ko re ulung ni baaram ni gamow ma un ngay i tugtuguy e mab romow, ma aram me pi’ ba envelope ngog. Figirngin e re walag ney e der ma un ko tin riyul’. Re envelope nem e ba sug e salpiy u langgin. Re walag nem nge boch e bitir ni fak e yad ma od nri kakadbul ni gubin e rran nga ranod ko gin ni yima yung e bate riy ngaur klingad, ya ngar yognaged e salpiy nib gaman nrayog ni nggu fanay ni fan ko milekag rog nga New York. I gaar e re walag nem ngog, “Mman nga skul ngam fil urngin ban’en nrayog ni nge mit ngom, mag sul ngam fil ngomad!” Boch nga tomuren, ma aram mug fith fare company ko telefon ko rayog ni nggu tabab ko maruwel lal e wik nga tomuren e ngiyal’ nsusun e nggu tabab riy, ma aram me lungurad ngog, “Dabiyog!” Machane dariy fan u wan’ug, ya kug mu’ i dugliy e tafinay rog. Ri gub felfelan’ ngay ni dag un ko re maruwel nem!
Baaray e n’en ni ke yog Gloria u rogon e pi n’en ni ug rin’ew u Pine Bluff nder ma pagtalin: “Rug baadag e gin’em nug warow ngay ko machib! Gu ma fil e Bible ngak 15 i yan ko 20 e girdi’. Ere bayi kakadbul ma aram mug warow ko machib u mit e tabinaw, ma nap’an ni gamow ra mu’ mug warow gguyew e
piin ni gamow ma fil e Bible ngorad. Bay yu ngiyal’ ni gamow ma fil e Bible ko girdi’ nge mada’ ko 11 e kolok nnep’. Rug baadag e machib ni gamow ma tay! Faan gomanga ka nog ngog ni nggu par ko re maruwel nem ma gu ra rin’ ni gub felfelan’ ngay. Bin riyul’ riy e, gathi rug baadag ni nggu thilyeg e maruwel ni gu be rin’ ni nggu un ko pumoon rog u nap’an ni be lekag e ulung, machane bay yugu reb e ban’en nib thil ni ke lemnag Jehovah ni nggu rin’ew.” Ma riyul’ ni aray rogon.PI N’EN NI UG RIN’EW U NAP’AN NI GU BE LEKAG E ULUNG
Nap’an ni gamow be pioneer u Pine Bluff, ma aram mug ngongliyew bang e babyor ni fan ngak e piin ni yad baadag ni ngar uned ko special pioneer. Gu lemnagew ni yira dugliy ni nggu mangew special pioneer ni bochan e baadag e en ni ir e district overseer ni nggu warow gu piew e ayuw nga reb e ulung ni bay u Texas, ma baadag ni nggu pigpiggow u rom ni gamow l’agruw e special pioneer. Gamow baadag e re n’ey. Ere ba n’uw nap’an nug songow ya gamow be athapeg ni bay ni sulweg e thin ngomow, machane gubin e rran ni gamow ra yaliy e gin ni yima yib nni tay e mail romow ngay ma dariy e babyor riy. Machane, faani boch nga tomuren ma aram me yib bang e babyor ngomow ni be yog ni kan dugliy ni nggu lekagew e pi ulung i yan! Re n’ey e buch ko January ko duw ni 1965. Brother Leon Weaver ni ir e en ni ma yarmiy e Branch Committee u Meriken e chiney e ir e circuit overseer ara en ni ma lekag e ulung e ngiyal’ nem.
Gu rus u nap’an nnog ngog ni ngaug lekag e pi ulung i yan. Reb e duw ara ba n’uw nap’an boch ngay u m’on riy, ma reb e walag ni ka nog James A. Thompson, Jr., ngak ni ir e district overseer e ngiyal’ nem e ir e i yaliyeg u rogon e pi n’en nrayog ni nggu rin’. I dag ngog u fithik’ e sumunguy boch ban’en nrayog ni nggu mon’og riy, miki yog ngog ni bay boch e salap nib t’uf ni nge yag ngak be’ ma aram e rayog ni nga i lekag e ulung nib fel’ rogon. De n’uw nap’an nga tomuren nug tabab i lekag e ulung ma aram mug nang nrib t’uf rog fapi fonow ni i pi’ ngog. Tomuren nni dugliy ni ngaug lekag e ulung, ma Brother Thompson e ir e bin som’on e district overseer ni ug maruwelgow u taabang. Boor ban’en nug fil ko re walag ney nrib yul’yul’.
Ngiyal’ nem e buchuuw e skul ni yima tay ko piin ni yad ma lekag e ulung. Nap’an nra yan reb e walag ni nge lekag reb e ulung u lan reb e wik, ma aram mu ug yaliy rogon e pi n’en ni be rin’. Ma nap’an ni gu ra yan gu lekag yugu reb e ulung ko bin migid e wik nga tomuren, ma aram me yaliy rogon e pi n’en ni gu be rin’, ngemu’ me yog boch ban’en nrayog ni nggu rin’ nib thil miki pow’iyeg u rogon ni nggu rin’ boch ban’en. Tomuren e re ngiyal’ i n’em ma aram me digeymow. Keb ngan’ug ba ngiyal’ ni lungug ngak Gloria, “Mog rib t’uf ni nge chuw ni ka chiney?” Machane, faani munmun me tamilang ban’en u wan’ug nib ga’ fan. I tamilang u wan’ug ni gubin yang ni ga ra yan riy ma bay boch e walag riy ni yad ba manigil nrayog ni ngar ayuweged gur. Machane yad ra ayuwegem ni faan ga ra pagrad ni ngar ayuwegeg gur. Ke mada’ ko chiney ma kab ga’ fan u wan’ug e ayuw ni i pi’ boch e walag ngog ni boor ban’en ni yad manang ni bod rogon reb e walag ni i lekag e ulung e ngiyal’ nem ni ka nog J. R. Brown ngak, nge reb e walag ni ma maruwel u Bethel ni ka nog Fred Rusk ngak.
Boor e girdi’ e ngiyal’ nem ni yad ma sap nga but’ ko girdi’ nib thil ramaen dowrad. Immoy bayay ni chag girdien fare ulung ni ka nog e KKK ngay nga u ranod u lan reb e binaw u Tennessee ni kug warow ni nggu lekagew e ulung riy. Ku be yib ngan’ug bayay ni gamad be yan boch e walag ko
machib ma aram mug warod gu toffangad nga reb e tafen e abich. Ma nap’an ni gu be yan ni nggu wan nga kolosis, ma aram mug guy ni bay be’ nib pumoon nib wechwech dow ni be lekeg nib damumuw ni yugu ba k’af e gachow u dow ni yaan boch ban’en ni be m’ug riy ni ir be’ ni ma sap nga but’ ko girdi’ nib talumor. Machane me yib reb e walag nib wechwech dow nib ga’ ngomow fare pumoon ni ke lekeg, ma aram me gaar ngog, “Brother Herd, kab fel’ rogom?” Ma aram me chuw fare pumoon u rom. Nap’an e pi duw ni ke yan keb i mada’ ko chiney, ma kug guy ni fan ni ma laniyan’ e girdi’ e gathi ri bochan ramaen dowey, ya bochan e denen ni ke af rok Adam ngodad ni gad gubin. Maku reb e, kug fil ni faanra ni gaar e walag ma aram e walag ndemtrug raen dow, ma faanra ba t’uf ni nge yim’ ni fan ngom ma ra rin’.CHINEY E KUG FLAAB
Ragag nge l’agruw e duw ni ug lekagew e ulung ni gag reb e circuit overseer, ma 21 e duw ni ug lekagew e ulung ni gag reb e district overseer. Ri boor e maruwel nib manigil ni ug rin’ew u lan e pi duw nem, ma ku boor e tow’ath ni yag ngomow riy, maku boor ban’en ni i buch romow ni i pi’ e athamgil nga lanin’mow. Machane, ku bay reb e tow’ath ni be sonnagmow. Nap’an e August ko duw ni 1997, ma aram me riyul’ e n’en ni ke yoor e duw ni gamow ma athapeg ni nggu rin’ew. I taw e thin ngomow ni yibe piningmow ni nggu unew ko pigpig u Bethel u Meriken. Ma ngiyal’ nem e ke pag 38 e duw nga tomuren nug ngongliyew e babyor romow ni nggu unew ko maruwel u rom. Faani bin migid e pul nga tomuren, ma aram mug tababgow ko pigpig u Bethel. Ug lemnag ni kemus ni be lemnag e pi walag ni yad ma yarmiy rogon e maruwel u rom ni kemus ni nggu piew e ayuw ndabi n’uw nap’an, machane gathi aram e n’en ni buch.
Bin som’on e maruwel nni pi’ ngog e aram e nggu maruwel ko Service Department. Ri boor ban’en nug fil u rom. Pi walag ni pumoon ni yad ma maruwel u rom e ma fith e piin piilal nge pi walag ni yad ma lekag e ulung u Meriken boor e deer ngorad nib mo’maw’, mar guyed rogon ni ngar gayed e fulweg riy. Rug baadag rogon ni i gum’an’ e pi walag nem u puluwog nge rogon e ayuw ni ur pied ngog u nap’an ni yad be skulnageg. Machane, rogon e lem rog e faan ku yira yog ngog ni nggu maruwel bayay u rom, ma ri ku boor ban’en nib t’uf ni ngan fil ngog.
Ri gamow baadag Gloria e pigpig u Bethel. Ba mecham ngomow ni ngaug odgow nri kakadbul. Ri ayuwegmow e re n’ey u nap’an nug warow nga Bethel. Sogonap’an reb e duw ara boch nga tomuren, ma aram mug tabab i pi’ e ayuw ko fare ulung ni ka nog e Service Committee ngay ko fare Ulung ni Ma Pow’iyey ko Pi Mich Rok Jehovah. Ma nap’an e duw ni 1999, ma aram min dugliy ni nggu mang reb i girdien fare Ulung ni Ma Pow’iyey. Boor ban’en ni kug fil ko biney e maruwel ni gu ma rin’, machane bin th’abi ga’ fan riy e kug fil ni Jesus Kristus e ir lolugen e Ulung ni Kristiano, ma gathi girdi’.
Gu ra sul nggu lemnag rogon e yafos rog ni kab kafram i yib, ma bay yu ngiyal’ ni gu ma lem ni bod rogon Amos ni profet. I guy Jehovah e pi n’en ni i rin’ Amos ni ir be’ nib sobut’an’ ni ma gafaliy e gamanman, ma ma maruwel ni ma ayuweg yungi woldug ni gek’iy ni fig, ni aram ba mit e ggan ni ma kay e girdi’ ni gafgow. Yugu aram rogon, me dugliy Got ni nge mang reb e profet me tow’athnag ko re maruwel nem. (Amos 7:14, 15) Ku arrogog ni ke guy Jehovah e pi n’en ni ug rin’, ya gag fak reb e tamilay’ nib gafgow u Liberty u Indiana, machane ri boor e tow’ath ni ke pi’ ngog ndabiyog ni nggu weliy ni gubin! (Prov. 10:22) Aram ko som’on me gag be’ ni gub gafgow, machane rogon u wan’ug e boor e flaab ni ke yag ngog ko tirok Got ban’en ni kab pag feni manigil nga rogon nrayog ni nggu lemnag!