Gin ni Yib Jesus Riy
Gin ni Yib Jesus Riy
“Me sul [Pilate] nga lan e naun me gaar ngak Jesus, ‘U uw e mub riy?’ Machane de fulweg Jesus e n’en ni ke fith.”—JOHN 19:9.
IRERAY e n’en ni fith Pontius Pilate ni Governor nu Roma ngak Jesus u nap’an ni yibe fith boch e deer ngak. Manang Pilate e re binaw nu Israel ni yib Jesus riy. (Luke 23:6, 7) Maku manang nde taareb rogon Jesus ko yug girdi’. Ere gur, be lemnag Pilate ko ka immoy Jesus u bang u m’on ni nge yib nga fayleng? Ra mich e tin riyul’ u wan’ me fol riy, fa? Demtrug rogon ma de fulweg Jesus lungun, ma faani munmun me tamilang ni kemus ni n’en nib ga’ fan u wan’ Pilate e aram e maruwel rok, ma gathi tin riyul’ nge tin nib mat’aw.—Matthew 27:11-26.
Machane, piin riyul’ ni yad baadag ni ngar nanged e gin ni yib Jesus riy e rayog ni ngar nanged, ya be yog e Bible. Am lemnag e pi thin ni baaray.
▪ Gin nni gargeleg riy Nni gargeleg Jesus u reb e binaw u Judah ni ka nog yu Bethlehem ngay. Bochan ni ke yog Caesar Augustus ni urngin e girdi’ ni yad bay u tan pa’ e ngar tayed fithingrad nga babyor ni fan e ngan nang urngin e girdi’ rok, ma aram fan ni milekag Maria nge Josef nga Bethlehem ni aram e gin ni be’ Josef riy ni ngar yoloyew fithingrow nga but’. Ma ngiyal’ nem e ba “diyen” Maria. De yog ni ngar piriegew bang ni ngar parew riy ya rib sug lan binaw ko girdi’, ma aram mi yow yan ra pirew nga ba tafen e gamanman. Mu rom e ni gargeleg Jesus riy min tay nga lan ba dabiy ko gamanman.—Luke 2:1-7.
Boch e chibog u m’on riy me yiiynag e Bible e gin ni yira gargeleg Jesus riy ni gaar: “Bethlehem Efrathah, i gur reb fapi binaw nth’abi achig u lan yu Judah. Machane gur e bay gu fek be’ rom nge mang ir e i gagiyegnag yu Israel.” a (Mikah 5:2) Kaygi achig yu Bethlehem ni ngan uneg ko pi mach nu Judah. Machane, bay ban’en nra buch ko chi binaw ney ni yugu ba thil. Fare Messiah ni kan micheg ara Kristus e ra yib u Bethlehem.—Matthew 2:3-6; John 7:40-42.
▪ Gin nni chuguliy riy De n’uw nap’an ni par e tabinaw rok Jesus u Egypt, mi yad chuw nga ranod ra pared nga Nazareth ni reb e mach u lan yu Galile ni sogonap’an 60 e mayel (96 km) nga lel’uch u Jerusalem. Ngiyal’ nem e dawori gaman dalip e duw rok Jesus. Re binaw nem e rib fel’ yaan ma boor e girdi’ riy ni ma milay’, nge pi tachugol saf, nge pi tafita’. Ilal Jesus u reb e tabinaw nib ga’ mab gafgow.—Matthew 13:55, 56.
Boch e chibog u m’on riy, me yog e Bible ni fare Messiah e ra mang be’ nu “Nazareth.” Matthew 2:19-23) Re n’ey e be yip’ fan ni Jesus e ir reb e Nazarene. Be m’ug ni fare bugithin ni Nazarene e bay rogon ko fare bugithin ni Hebrew ni “nuf.” Ere ba tamilang ni be weliy Matthew murung’agen e yiiy rok Isaiah ni faani yog ni fare Messiah e “ba nuf” nra yib rok David, ni be yip’ fan ni fare Messiah e ra yib ko tabinaw rok David ni Pilung.—Isaiah 11:1; Matthew 1:6, 16; Luke 3:23, 31, 32.
Matthew ni ir e yoloy reb e Gospel e yog ni yan i par e tabinaw rok Jesus nga Nazareth “ni fan e nge yib i m’ug nib riyul’ e n’en ni yog e pi profet ni lungurad, ‘Bay nog ni be’ u Nazareth.’” (▪ Uw e yib riy Be yog e Bible ni immoy Jesus nib fas u m’on nni gargeleg u Bethlehem. Fare yiiy rok Mikah ni kan weliy buchuuw kafram e be yog ni “ga’ rok e ba ulul i yan nge mada’ ko kakrom.” (Mikah 5:2) Jesus e ir e bin nganni i fak Got, ma immoy u tharmiy nib kan u m’on nni gargeleg nga fayleng nib girdi’. I yog Jesus ni gaar: “Ku gub u tharmiy nga but’.” (John 6:38; 8:23) Uw rogon ni yog ni nge buch e re n’ey?
I ngongliy Jehovah Got e maang’ang u daken gelngin nib thothup me ngal’uweg e yafas rok Fak u tharmiy nga yin be’ nib pin nu Jew ni dawori nang e pumoon ni Maria fithingan ya nge yog nni gargeleg nib girdi’ nib flont. b Re maang’ang nem e de mo’maw’ ni nge rin’ Got ni Gubin Ma Rayog Rok, ya rogon ni yog fare engel ni yib i m’ug ngak Maria e “dariy ban’en ndabiyog rok Got.”—Luke 1:30-35, 37.
Gathi kemus ni be yog e Bible e gin ni yib Jesus riy, ya fa aningeg i Gospel rok Matthew, nge Mark, nge Luke, nge John e boor ban’en ni be weliy u murung’agen rogon e par rok.
[Footnotes]
a Efrathah (ara Efrath) e yima yog nga Bethlehem ko som’on.—Genesis 35:19.
b Jehovah e aram fithingan Got ni bay u Bible.