1, 2. (a) Mang e ayuwegem ni ngam dugliy ni ngam pigpig ngak Got? (b) Mang boch e deer nib ga’ fan ni ngad fithed gadad riy ni bay rogon ko f’oth rodad?

 BOKUM milyon e girdi’ e kar dugliyed ni ngar pigpiggad ngak Jehovah Got mar folwokgad ko n’en ni i rin’ Jesus Kristus. Pi girdi’ ney e yad ba gonop ko n’en ni kar dugliyed. (Matt. 16:24; 1 Pet. 2:21) Rib ga’ fan e n’en ni kad rin’ed ni kad ognaged gadad ngak Got. Gathi kad dugliyed ni ngad rin’ed e re n’ey u tomuren ni kad filed in e machib u lan e Bible. Ya kad filed e Bible nib fel’ rogon ma ke gel e michan’ rodad ko f’oth ni ke micheg Jehovah ngodad. Ra pi’ e re f’oth ney ngak e piin ni yad be fil murung’agrow Jesus Kristus.​—John 17:3; Rom. 12:2.

² Faanra gad baadag ni nga i par nib fel’ e tha’ u thildad Jehovah, ma thingar ud dugliyed boch ban’en u fithik’ e gonop ya nge yag ni felfelan’ ngodad. Re article ney e ra pi’ e fulweg ko pi deer ni baaray nib ga’ fan, ni aram e: Mang e f’oth rodad? Susun ni nge uw feni ga’ fan e re n’ey u wan’dad? Mang e thingar da rin’ed ya nge yag nni pi’ e f’oth rodad? Ma mang e ra ayuwegdad ni ngad dugliyed boch ban’en u fithik’ e gonop?

3. (a) Mang e f’oth rok e piin ni kan dugliyrad? (b) Mang e f’oth rok “yugu boch e saf”?

³ Ri in e Kristiano e f’oth rorad e nga ranod nga tharmiy. Yira tow’athnagrad ni aram e ngar uned ngak Kristus ko gagiyeg u Gil’ilungun. (1 Pet. 1:3, 4) Piin ni yira pi’ e re f’oth ney ngorad e kan ‘gargelnagrad bayay.’ (John 3:1-3) Ere, uw rogon e tin ka bay e “saf” ni yad be ayuweg e piin ni kan dugliyrad ko fare maruwel ni ngan machibnag fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got? (John 10:16) Pi girdi’ ney e ra yag ngorad e n’en ni mul u pa’ Adam nge Efa, ni aram e  yafas ni dariy n’umngin nap’an u paradis u fayleng ndariy e gafgow, nge yam’, nge kireban’ riy. (Rev. 21:1-4) Nap’an ni bay Jesus u daken fare ley i gek’iy me micheg ngak be’ nib moon ni ireray e f’oth rok ni yira pi’. I yog ni gaar: “Nggog ngom e daba’ ni, Ga ra moy rog u Paradis.”​—Luke 23:43, NW.

4. Mang boch e tow’ath ni bay rodad e chiney?

⁴ Machane, re f’oth rodad ney e ba muun ngay boch e tow’ath ni bay rodad e chiney. Bochan nib mich u wan’dad fare biyul ni pi’ ‘Kristus Jesus, ni ir e ke pithigdad rok e denen’ ma aram fan nib gapas lanin’dad mab fel’ e tha’ u thildad Got. (Rom. 3:23-25) Gad manang e pi n’en ni ke micheg e Bible ni fan ko gabul nge langlath. T’ufeg ni bay u thildad pi walagdad u ga’ngin yang e fayleng e ma k’aring e felfelan’ ngodad. Gad ba tow’ath ni bochan e rayog rodad ni ngad weliyed murung’agen Jehovah. Ere, bay fan ni ngad daged nib ga’ fan e re f’oth rodad ney u wan’dad!

5. Mang e ma gay Satan rogon ni nge rin’ ko pi tapigpig rok Got? Mang e ra ayuwegdad ni ngad pilo’gad ko pi wup rok Satan?

⁵ Faanra dubdad ni nge mul e f’oth rodad u pa’dad, ma thingar da gayed rogon ni ngad pilo’gad ko pi wup rok Satan. Kab kafram i yib ni ma waliy Satan e pi tapigpig rok Got ni ngar dugliyed boch ban’en nde puluw ya nge mul e f’oth rorad u pa’rad. (Num. 25:1-3, 9) Manang Satan ni dabki n’uw nap’an min thang, ere be gay rogon ni nge waliydad ngad denengad. (Mu beeg e Revelation 12:12, 17.) Faanra gad baadag ni ngad “togopluwgad ko pi ban rok moonyan’,” ma thingari ga’ fan e f’oth rodad u wan’dad. (Efe. 6:11) Rayog ni ngad filed ban’en u rogon ni i lemnag Esau ni ir e bin nganni’ i fak Isak e f’oth rok.

6, 7. Mini’ Esau? Mang tow’ath e susun ni nge yag ngak?

⁶ Sogonap’an 4,000 e duw ni ke yan me gargeleg Rebekah l’agruw i athlog ni aram Esau nge Jakob. Gal athlog ney e ra ilalgow ma ri yow ba thil, ya Esau e “ir be’ nib cheg ko mokol gamanman, ni be’ ni baadag e yan u daken e flang i yan” ma Jakob e “be’ nder non [“dariy thibngin,” NW] ma yug ma par u tabinaw.” (Gen. 25:27) Jakob e dariy thibngin ni bochan e ir be’ nib yul’yul’ ma der ma ngongliy e kireb.

⁷ Nap’an ni ke gaman 15 e duw rok Esau nge Jakob me yim’ Abraham ni tutuw rorow. Machane, dawori pagtalin Jehovah e n’en ni micheg ngak Abraham, ya boch nga tomuren me weliy murung’agen e re n’ey ngak Isak bayay. I yog nra tow’athnag gubin e pi nam u fayleng u daken e ‘piin owchen’ Abraham. (Mu beeg e Genesis 26:3-5. *) I tamilangnag Got ni be’ ko ganong rok Abraham e ir e ra mang faen “owchen” ara fare Messiah ni kan weliy murung’agen ko Genesis 3:15. Bochan ni Esau e ir e bin nganni’ i fak Isak, ma ir e bay mat’awun ni nge yag ngak e n’en ni micheg Got ngak Abraham. Ere, susun nra yib fare Messiah ko ganong rok Esau. Rib manigil e f’oth rok Esau. Machane, ba ga’ fan u wan’, fa?

8, 9. (a) Mang e dugliy Esau ni nge rin’ ko f’oth rok? (b) Mang e fini tamilang u wan’ Esau boch e duw nga tomuren? Mang e ke rin’?

⁸ Immoy reb e rran ni ke sul Esau ko mokol gamanman u daken e ted me guy Jakob ni be lith e “sup ko mame.” Me gaar ngak: “Ku gum’ ko bilig; mpi’ buchuuw e pi n’ir nib row nggu way.” Me fulweg Jakob ni gaar: “Bay gu pi’ ngom ni faan ga ra pi’ ngog mat’awum ni ba’ rom ni bochan e gur e gab nganni’.” Ere, mang e dugliy Esau ni nge rin’? I yog ndariy gam’engin mat’awun ngak ni ir e bin nganni’, ya fare sup ko mame e ir e ba ga’ fan u wan’ ni nge kay! Baadag Jakob ni nge micheg Esau nriyul’ nra pi’ mat’awun ngak ni ir e bin nganni’. Ere yog ngak ni nge micheg e re n’ey u p’eowchen Got ni gaar: “Som’on e nga mog ngog u p’eowchen Got ni ngam pi’ ngog mat’awum.” Ere, de lemnag Esau mat’awun ni ir e bin nganni’ me pi’ ni chuway’. Tomuren e n’ey me “pi’ Jakob ngak e flowa nge  mame ni ke lith. Me abich nge garbod, nge mu’ me yan.” Ere, n’en ni rin’ Esau e be m’ug riy ndariy fan mat’awun ni ir e bin nganni’.​—Gen. 25:29-34.

⁹ Boch e duw nga tomuren u nap’an ni ke chugur ni nge yim’ Isak, me guy Rebekah rogon ni ngan pi’ mat’awun Esau ngak Jakob ni faani pi’ ni chuway’. Nap’an ni nang Esau nde fel’ e n’en ni ke dugliy, ni aram e ke pi’ mat’awun ni chuway’, me wenig ngak Isak ni gaar: “Chitamag, kum yibiliyeg! . . . Dakuriy reb e meybil ni kam tay ni ngam yibiliyeg ngay?” Nap’an ni yog Isak ngak Esau ndab ki yag ni nge thilyeg e n’en ni ke yibilay ni fan ngak Jakob me pag Esau laman nga lang nge yor.​—Gen. 27:30-38.

10. Uw rogon Esau nge Jakob u wan’ Jehovah, ma mang fan?

¹⁰ Mang e rayog ni ngad filed u rogon e lem rok Esau? Ke dag ni pi n’en ni baadag e kab ga’ fan u wan’ ko tow’ath ni micheg Jehovah ni yira pi’ ngak ni f’oth rok. Ere, dariy fan mat’awun Esau u wan’ ni ir e bin nganni’ ma gathi rib t’uf Got rok. Ku de lemnag Esau e n’en nra buch ko piin owchen ni bochan e n’en ni ke mel’eg. Machane, Jakob e ba thil, ya ba ga’ fan e f’oth rok u wan’ ma i dugliy boch ban’en u fithik’ e gonop. Bod ni m’agan’ ngay ni nge fol ko n’en ni yog e gallabthir rok ngak u rogon ni nge mel’eg be’ ni nge mang leengin. Re n’ey e gathi ban’en nib mom. (Gen. 27:46–28:3) Machane, bochan ni ke fol ma aram me tow’athnag Jehovah, me yib fare Messiah ko piin owchen. Uw rogon Esau nge Jakob u wan’ Jehovah? I yog ni gaar: “Ba t’uf Jakob rog nge piin ni owchen, ma dabug Esau nge piin ni owchen.”​—Mal. 1:2, 3. 

11. (a) Mang fan ni n’en ni buch rok Esau e rayog ni nge yib angin ngodad ni gadad e Kristiano? (b) Nap’an ni weliy Paul murung’agen e n’en ni buch rok Esau, ma mang fan ni ki weliy murung’agen e ngongol ndarngal?

¹¹ Rayog ni nge yib angin ngodad e n’en ni buch rok Esau. I yog apostal Paul ngak e piin Kristiano ni ngar ayuweged yad ya ‘dariy be’ u fithik’rad ni nge pig nge ngongliy e ngongol ko darngal fa reb e de pag ir ngak Got nge mang Got e i gagiyegnag ni bod ni rin’ Esau.’ (Heb. 12:16) Ba t’uf ni ngad filed ban’en ko re n’ey. Thingari par nib ga’ fan e pi n’en nib thothup u wan’dad ya nge yag nda siyeged e pi n’en nib kireb ni gad ma ar’arnag, ma gad ayuweg e f’oth rodad. Nap’an ni weliy Paul murung’agen e n’en ni buch rok Esau, ma mang fan ni ki weliy murung’agen e ngongol ndarngal? Ya faan gad ra ngongol ni bod rogon Esau ma gad pag e pi n’en ni gad ma ar’arnag ni nge gagiyegnagdad, ma ra mom ni ngad denengad ni bod ni ngad uned ko ngongol ndarngal me mul e f’oth rodad u pa’dad.

12. (a) Uw rogon ni ma waliydad Satan? (b) Mini’ e piin ni bay murung’agrad u lan e Bible nrayog ni nge ayuwegdad u nap’an ni kan waliydad ni ngad rin’ed boch ban’en nib kireb?

¹² Bochan ni gadad e tapigpig rok Jehovah ma  gad ma gay rogon ni ngad siyeged boch ban’en nrayog ni nge waliydad ngad uned ko ngongol nib kireb. Ma nap’an nra waliydad be’ ko kireb ma gad ma meybil ngak Jehovah Got ni nge ayuwegdad ngad siyeged e pi n’en ni kan waliydad ngay. (Matt. 6:13) Gad ma athamgil ni ngad pared ni gad ba yul’yul’ u lan e re fayleng nib kireb ney, machane gubin ngiyal’ ni ma gay Satan rogon ni nge kirebnag e tha’ u thildad Jehovah. (Efe. 6:12) Satan e ir e got ko re fayleng ney, ma manang rogon ni nge fanay boch ban’en ni nge waliy e girdi’ ni ngar rin’ed e pi n’en nib kireb ni yad be ar’arnag. (1 Kor. 10:8, 13) Ma gay rogon ni nge rin’ e re n’ey ngodad ni gad gubin. Ere, uw rogon ni faanra kam adag ni ngam rin’ ban’en nde puluw? Mang e ga ra dugliy ni ngam rin’? Ga ra rin’ e n’en ni ga be ar’arnag ni bod Esau? Fa ga ra gur ngam siyeg e re n’em mag chuw nib papey ni bod ni rin’ Josef ni fak Jakob u nap’an ni waliy leengin Potifar ni nge un ko ngongol ndarngal?​—Mu beeg e Genesis 39:10-12.

13. (a) Uw rogon ni ma ngongol boch e girdi’ e ngiyal’ ney ni bod rogon Josef, ma uw rogon ni ma ngongol boch e girdi’ ni bod Esau? (b) Mang e thingar da rin’ed ya nge dab da ngongolgad ni bod rogon Esau?

¹³ Boor e walag ni kan waliyrad nga boch ban’en nib kireb, ma boch i yad e kar dugliyed ni ngar boded Esau ma boch i yad e kar dugliyed ni ngar boded Josef. Boor i yad e kar dugliyed ni ngar ngongolgad u fithik’ e gonop ma kar felfelan’naged Jehovah. (Prov. 27:11) Machane, bay boch i yad ni kar dugliyed ni ngar boded Esau ma de yag rorad ni ngar ayuweged e f’oth rorad. Yooren e piin ni yima fonownagrad ara yima tharbograd ko ulung u gubin e duw e yima yal’uwegrad ni bochan e kar uned ko ngongol ni darngal. Ba ga’ fan ni ngad yal’uweged e lem rodad e chiney ya nge yag nda pared ni gad ba gel u nap’an nra yib e skeng ngodad. (Ps. 78:8) Ere, chiney e ngad weliyed l’agruw ban’en nra ayuwegdad ni ngad siyeged e pi n’en ni ma waliydad ko kireb nge rogon ni ngad dugliyed boch ban’en u fithik’ e gonop.

14. Mang boch e deer nrayog ni nge ayuwegdad ni ngad fanenikayed e tin nib kireb me t’uf e tin nib fel’ rodad?

¹⁴ N’en som’on ni ngad rin’ed e ngad fal’eged i lemnag wenegan e denen. Faanra gel feni t’uf Jehovah rodad ma aram e ra ga’ fan e f’oth rodad u wan’dad. Faanra ba t’uf be’ rodad ma dubdad ni ngad kirebnaged laniyan’. Ere, gad ma gay rogon ni ngad felfelan’naged. Susun ni ngad fal’eged i lemnag wenegan nra yib ngodad nge boch e girdi’ ni faanra dab da siyeged e pi n’en nib kireb ni gad ma ar’arnag. Ere, susun ni ngad fithed gadad ni nge lungudad: ‘Mang e ra buch ko tha’ u thilmow Jehovah ni faan gu ra rin’ ban’en ni be m’ug riy ni goo gag e gu be lemnageg? Mang wenegan nra yib ko tabinaw rog? Mang e ra rin’ ko tha’ u thilmad e pi walag u lan e ulung? Ra magawonnag laniyan’ boch e girdi’, fa?’ (Fil. 1:10) Ku rayog ni ngad fithed gadad ni nge lungudad: ‘Kab ga’ fan u wan’ug e chuuw i tayim ni baaram ni gu be felfelan’ riy ni gu be rin’ e kireb fa kab ga’ fan u wan’ug wenegan nra yib ngog ko tomur? Gur, gu baadag ni nggu bod Esau nnap’an ni tamilangan’ ko n’en ni ke rin’ mi ri yor ni ke kireban’?’ (Heb. 12:17) Faan gad ra fal’eg i lemnag e pi deer ney, ma rayog ni ngad fanenikayed e tin nib kireb me t’uf rodad e tin nib fel’. (Rom. 12:9) Faanra riyul’ nib t’uf Jehovah rodad, ma gad ra gay rogon ni ngad ayuweged e f’oth rodad.​—Ps. 73:28.

15. Mang e rayog ni nge ayuwegdad ni ngad gelgad ko pi n’en nra magawonnag e tha’ u thildad Jehovah?

¹⁵ Bin migid e ngad rin’ed boch ban’en nra ayuwegdad ni ngad siyeged e kireb. Boor ban’en ni ke pi’ Jehovah ngodad nra ayuwegdad ni ngad gelgad ko pi n’en ni bay ko re fayleng ney ni ma waliydad ko kireb ma gad ayuweg e tha’ u thildad Got. Bod ni, ke tamilangnag rogon nra yib angin ngodad e fol Bible, nge muulung, nge machib, nge meybil. (1 Kor. 15:58) Gubin ngiyal’ ni gad ra weliy ngak Jehovah e pi n’en ni bay u lanin’dad ara ngad pasiggad ko machib, ma aram e gad be gay rogon ni ngad siyeged e pi n’en nra waliydad  ko kireb. (Mu beeg e 1 Timothy 6:12, 19.) Faanra gad baadag ni ngad siyeged e kireb ma thingar da athamgilgad ngad rin’ed e pi n’ey. (Gal. 6:7) Ireray e n’en ni be weliy e bin l’agruw e guruy ko Proverbs.

16, 17. Mang e ra ayuwegdad ni ngad dugliyed ban’en u fithik’ e gonop?

¹⁶ Proverbs ko guruy ni 2 e be pi’ e athamgil nga lanin’dad ni ngad gayed rogon ni nge yag e gonop nge tamilangan’ ngodad. Gal fel’ngin ney ni ke pi’ Jehovah ngodad e ra ayuwegdad ni ngad nanged ko mang e ba fel’ ma mang e ba kireb ndab da rin’ed. Maku ra ayuwegdad ni ngad t’ared lanin’dad ko pi n’en ni gad ma ar’arnag ko bin ni ngad rin’ed ban’en nde puluw. Machane, faanra ba m’agan’dad ngay ni ngad athamgilgad ma aram e rayog ni ngad rin’ed e re n’ey. Be tamilangnag e Bible ni gaar: “Fakag, mu fil e n’en ni gu be machibnag ngom ma dab mu pagtalin e n’en ni gu be yog ngom ni ngam rin’. Mmotoyil ko tin nib mat’aw mu gay rogon ni ngam nang fan. Arrogon, mu ning e llowan’; ma ga wenignag ni nge ga’ e nangan’ rom. Mu changarnag ni bod feni elmerin ni ga ra changarnag e silber fa boch e machaf nib mith. Faan ga ra rin’ ma ga ra nang fan rogon ni ngan rus ngak Somol ma ra fel’ rogon ni ngam nang murung’agen Got. I Somol e ma pi’ e gonop; ma ir e ma yib e llowan’ rok nge tamilangan’.”​—Prov. 2:1-6, BT.

¹⁷ Faan gad ra fol ko n’en ni be weliy e pi verse ney ma rayog ni ngad dugliyed ban’en u fithik’ e gonop. Rayog ni ngad siyeged e pi n’en nib kireb ni gad ma ar’arnag ni faan gad ra pag e thin rok Jehovah ni nge thilyeg lanin’dad, ma gad yibilay gelngin ni nge pow’iydad, ma gad fal’eg i gay e tamilangan’ rok ni bod ni gad be gay e machaf.

18. Mang e kam dugliy ni ngam rin’, ma mang fan?

¹⁸ Ma pi’ Jehovah e tamilangan’, nge gonop, nge llowan’ ngak e piin ni yad ma gay rogon ni nge yag ngorad e pi fel’ngin ney. Faanra ud gayed e pi n’ey ma ud folgad riy ma aram e ra fel’ e tha’ u thildad Jehovah Got. Tha’ nib fel’ ni bay u thildad Got e ra ayuwegdad ni ngad gelgad ko pi n’en nib kireb ni gad ma ar’arnag. Faan gad ra par ni gad ba chugur ngak Jehovah ma bay madgun u wan’dad, ma rayog ni nge dab da denengad. (Ps. 25:14; Jas. 4:8) Tha’ nib fel’ ni bay u thildad Jehovah nge gonop ni ma pi’ ngodad e ma ayuwegdad ni ngad dugliyed ban’en nra felfelan’nag ma gad ayuweg e f’oth rodad.