KENGGIN E RE KE BABYOR NEY | MANG FAN NI NGAN YUL’YUL’?
Gur, Daki Puluw ni Ngaun Ngongol u Fithik’ e Yul’yul’?
Ma maruwel Hitoshi ko gin ni yima maruweliy babyoren e salpiy riy u barba’ e maruwel u Sapan ni yad ma ayuweg e girdi’ ndariy e maruwel rorad ni nge yag nra pirieged e maruwel. Nap’an ni yow be yaliy e en nib ga’ ko maruwel rok babyoren e salpiy ko maruwel, ma aram me yog faen nib ga’ ko maruwel ngak ni nge ban u nap’an ni nge ngongliy e pi babyor ni bay rogon ko salpiy ni yibe fanay u nap’an e maruwel. Machane, me yog Hitoshi ngak faen nib ga’ ko maruwel ndabi pag e nangan’ rok ni nge ban. Ma aram me yog faen nib ga’ ko maruwel ngak Hitoshi ni faanra dabi rin’ e n’en ni ke yog ma yira taleg ko maruwel. Tomur riy ma aram min taleg Hitoshi ko maruwel rok.
Boch e pul nga tomuren ni tal Hitoshi ko maruwel rok, me kireban’ ni bochan e ba mo’maw’ ni nge pirieg e maruwel. Bay bayay ni yan ni ngan fith boch e deer ngak u barba’ e maruwel ni be guy rogon ni nge un ngay, ma aram me yog ngak faen ni be fith fapi deer ngak ndabiyog ni nge un ko sasalap ni yima tay u tabon e maruwel. Ma aram me gaar facha’ ngak, “Ba mit rogon e lem ni ga be tay!” Yugu aram rogon ma chon e tabinaw rok Hitoshi nge pi fager rok e ur pied e athamgil nga laniyan’ ni nge par nib yul’yul’, machane faani munmun ma aram me tabab ni nge maruwar boch ban’en u wan’. I yog ni gaar, “Ug lemnag ko kab fel’ ni nggu par ni gub yul’yul’ ko pi n’en ni ke mich u wan’ug fa danga’.”
N’en ni buch rok Hitoshi e be puguran ngodad ni gathi gubin e girdi’ ni yad baadag e girdi’ nib yul’yul’. Ya bin riyul’ riy e, bay boch e girdi’ ni yad ma lemnag nib gel e tamra’ riy ni faanra nga i par be’ nib yul’yul’, maku boor e magawon nrayog ni nge k’aring e re n’ey nib ga’ nu nap’an ni yibe rin’ boch ban’en ni bay rogon ko siyobay. I yog reb e ppin ni ma maruwel u South Africa ni gaar: “Gubin yang ni gu ra yan riy ma bay e girdi’ nde yul’yul’, ma bay yu ngiyal’ nrib mom ni ngan un ko re ngongol ney.”
Ban ni yima tay e aram reb e ngongol ni ke garer e ngiyal’ ney ndariy e yul’yul’ riy. Boch e duw ni ke yan me pirieg be’ ni ka nog Robert S. Feldman ngak ni ma maruwel u reb e skul nib tolang ni ka nog e University of Massachusetts Amherst ngay ni 60 e pasent ko girdi’ ni kar piilalgad e bay bayay ni kar ban gad u nap’an ni kar nonad be’ u lan ragag e minit. I yog Feldman ni gaar: “Kug gingad ko n’en ni kug pirieged. Da ug lemnaged ni ban e aram ban’en nib ga’ ni ma rin’ e girdi’.” Bay ban’en ni rogon e re n’ey ni bochan e yugu aram rogon ni yooren e girdi’ e dubrad ni ngan bannagrad, machane ba ga’ ni boor e girdi’ ni ma ban.
Ere, mang fan ni ke garer e ban, nge moro’ro’, nge ku boch e ngongol dariy e yul’yul’ riy e ngiyal’ ney? Uw rogon nrayog ni nge magawonnag e biney e ngongol e girdi’ ni yoor? Ma uw rogon nrayog ni ngad siyeged e mit ney e ngongol?