N’EN MA FITH E PIIN MA BEEG . . .
Ba Puluw ni Nge Un e Piin Kristiano ko Christmas, Fa?
Bokum milyon e girdi’ u ga’ngin yang e fayleng e yad ma lemnag ni Christmas e aram e madnom ko rofen nni gargeleg Jesus Kristus riy. Machane gur, bay ba ngiyal’ ni kam lemnag ko i madnomnag e pi Kristiano nri yad ba chugur ngak Jesus ni ur moyed u nap’an e bin som’on e chibog e Christmas, fa? Maku reb e, ga manang e n’en ni be yog e Bible u murung’agen e madnom ni yima tay ni fan ko rofen nni gargeleg be’ riy, fa? Faan gad ra pirieg e fulweg ko pi deer ney, ma aram e rayog ni ngad nanged ko ba puluw ni nge un e piin Kristiano ko Christmas fa danga’.
Bin som’on e, der yog e Bible ni un madnomnag e rofen nni gargeleg Jesus riy nge yugu boch e tapigpig rok Got ni yad ba yul’yul’ ni ur moyed kakrom. Kemus ni yigoo l’agruw ni’ e ir e be yog e Bible nni madnomnag e rofen nni gargelegrow riy. Gali cha’nem e gathi yow l’agruw e tapigpig rok fare Got ni bay murung’agen u Bible, ni aram Jehovah. Maku reb e, ba kireb e n’en ni buch u nap’an e gal madnom nem. (Genesis 40:20; Mark 6:21) Rogon ni be yog ba ken e babyor e tin som’on e Kristiano e ur togopuluwgad ko “yalen ni ke sum rok e piin ni yad ma liyor nga boch e got ni googsur ni bay rogon ko madnom ni yima tay ni fan ko rofen nni gargeleg be’ riy.”—Encyclopædia Britannica.
Wuin e ni gargeleg Jesus riy?
Der yog e Bible ko ri wuin e ni gargeleg Jesus riy. Be yog ba ken e babyor ni be gaar: “Dabiyog ni ngan micheg ko ri wuin e ni gargeleg Kristus riy u lan fare N[ew] T[estament] ara Bin nib Beech e M’ag, maku dariy be’ nrayog ni nge micheg e re n’ey.” (McClintock and Strong’s Cyclopedia) Ba tamilang ni faanra baadag Jesus ni nga i madnomnag pi gachalpen e rofen nni gargeleg riy, mab mudugil nra guy rogon ni ngar nanged ko wuin e ni gargeleg.
Bin migid e, der yog e Bible ni i madnomnag Jesus ara reb i gachalpen e Christmas. Be yog ba ken e babyor ni “fare ke babyor ni ka nog e Chronograph ngay ara ba ke babyor rok yu Roma ni ngongliy be’ ni ka nog Philocalus ngak ko duw ni 336 [C.E.]” e aram e gin nni tabab i weliy riy murung’agen e madnom ko Christmas. (New Catholic Encyclopedia) Ba tamilang nnap’an nni yoloy e re ke babyor ney ma kan mu’ i yoloy e Bible ma kki yoor e chibog ndaki moy Jesus u fayleng. Aram fan ni yog fare ke babyor ni ka nog e McClintock and Strong ngay ni “madnom ko Christmas e gathi reb e madnom ni yog Got ni ngaun rin’, ara ban’en ni bay murung’agen u lan e N[ew] T[estament] ara Bin nib Beech e M’ag.” *
Mang e re madnom ni tay Jesus chilen ngak pi gachalpen ni ngaur ted?
Jesus ni ir e Bin Th’abi Fel’ e Sensey ni immoy e pi’ boch e fonow nib tamilang u murung’agen e pi n’en ni baadag ni nge rin’ pi gachalpen, ma aram e pi n’en ni bay murung’agen u Bible. Machane, dariy murung’agen e madnom ko Christmas riy. Dabun Jesus ni nge “thum’” pi gachalpen nga wuru’ e pi n’en ni bay u lan e Babyor nib Thothup. Re n’ey e taareb rogon ngak reb e sensey ndabun ni nge thum’ e pi bitir ni be skulnagrad nga wuru’ e pi n’en ni ke fil ngorad.—2 John 9.
Maku reb e, bay reb e madnom nib ga’ fan ni ir e i madnomnag e tin som’on e Kristiano, ni aram fare madnom ara Puguran ko yam’ ni tay Jesus. I yog Jesus ngak pi gachalpen e ngiyal’ ni ngaur ted e re madnom nem, miki dag ngorad rogon ni ngar rin’ed. Pi n’en ni yog ngorad ni ngar rin’ed u nap’an e re madnom nem nge rofen ni yim’ riy e gubin ni bay u lan e Bible.—Luke 22:19; 1 Korinth 11:25.
Ere, ba tamilang ko n’en ni kad weliyed ni Christmas e aram e madnom ko rofen nni gargeleg be’ riy, ma tin som’on e Kristiano e da ur madnomnaged e re madnom nem ni ke sum rok e piin ni yad ma meybil nga boch e got ni googsur. Maku reb e, der yog e Bible ni i madnomnag Jesus ara yugu be’ e Christmas. Bochan e pi n’ey ni kad weliyed, ma aram fan ni bokum milyon e Kristiano u ga’ngin yang e fayleng e kar nanged nde puluw ni ngaur madnomnaged e Christmas.
^ par. 6 Ra ga baadag ni ngkum nang murung’agen boch ban’en ni yima rin’ u nap’an e Christmas, mag guy fare article ni kenggin e “N’en Ma Fith e Piin Ma Beeg . . . Mang e Ba Kireb ko Pi N’en ni Yima Rin’ u Nap’an e Christmas?” ni bay ko Fare Wulyang ko Damit ko December 1, 2015, ko page 31.