¿Bix u yáantkoʼon le Biblia k-respetart u maasiloʼ?
«U respetartaʼal u maasileʼ ku yáantaj utiaʼal ka yanak jeetsʼelil» (Declaración de Principios sobre la Tolerancia de la UNESCO 1995).
Wa mix máak eʼesik respetoeʼ u maasil máakoʼob xaneʼ maʼ ken u yeʼesoʼob respeto. Lelaʼ ku beetik u paklan pʼektikuba máak yéetel u yantal baʼatelil.
Jejeláas baʼaxoʼob ku tuklaʼal yoʼolal bix unaj u yeʼesaʼal respeto. Jujuntúul máakoʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ juntúul máax ku yeʼesik respetoeʼ kʼaʼabéet de acuerdo yéetel tuláakal baʼax ku beetik u maasil máakoʼob. Chéen baʼaleʼ uláakʼoʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ yoʼolal baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ unaj u respetarkoʼob baʼax ku chʼaʼtuklik u maasil kex maʼ de acuerdoʼob yéetel le baʼax ku beetaʼaloʼ.
Chéen baʼaleʼ, ¿láayliʼ wa jeʼel u yáantaj le Biblia utiaʼal u yeʼesaʼal respetooʼ?
Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ
Le Bibliaoʼ ku kaʼansik kʼaʼabéet k-respetartik u maasil, ku yaʼalik: «Tuláakal máak unaj u yojéeltik bukaʼaj utsil a puksiʼikʼaleʼex» (Filipenses 4:5). Ku kaʼansik xaneʼ kʼaʼabéet k-eʼesik respeto tiʼ u maasil yéetel maʼ unaj k-maltratartik mix máakiʼ. Le máaxoʼob ku tsʼáaikoʼob ichil u kuxtaloʼob le baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ maʼ xaaneʼ maʼ de acuerdoʼob yéetel le baʼax ku chʼaʼtuklik u beetik u maasil máakoʼoboʼ. Kex beyoʼ ku respetarkoʼob baʼax ku chʼaʼtuklikoʼob.
Dioseʼ ku yaʼalik teʼ Biblia bix kʼaʼabéet u kuxtal wíinikoʼ, ku yaʼalik: «Wíinik, Dioseʼ tsʼoʼok u yaʼaliktech baʼax maʼalob» (Miqueas 6:8). Ku yaʼalik xan baʼax unaj u beetik máak utiaʼal u disfrutartik le kuxtaloʼ (Isaías 48:17, 18).
Dioseʼ maʼ tu tsʼáaiktoʼon u derechoil k-juzgartik u maasil, le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Chéen juntúuliliʼ le Máax ku tsʼáaik leyoʼob yéetel ku beetik u Jueziloʼ [...], ¿máaxech teech utiaʼal a juzgartik a wéet máakil?» (Santiago 4:12). Dioseʼ ku chaʼiktoʼon k-chʼaʼtuklik baʼax ken k-beete, chéen baʼaleʼ toʼon xan ken k-il u consecuenciail le baʼax ken k-chʼaʼtukultoʼ (Deuteronomio 30:19).
Baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le respetooʼ
Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Respetarteʼex tuláakal u jejeláasil máakoʼob» (1 Pedro 2:17). Le oʼolaleʼ le máaxoʼob ku kuxtaloʼob jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ ku respetarkoʼob tuláakal máak kex jejeláas baʼaxoʼob ku creerkoʼob wa bix u kuxtaloʼob (Lucas 6:31). Chéen baʼaleʼ lelaʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa de acuerdoʼob yéetel tuláakal baʼax ku creertik wa baʼax ku beetik u maasiliʼ. Letiʼobeʼ ku yilkoʼob u respetarkoʼob u maasil yéetel u tratarkoʼob jeʼex tu beetil Jesúseʼ.
Juntéenjeakeʼ Jesúseʼ tu kʼaj óoltaj juntúul koʼolel yaanal u religión, tsʼoʼoleʼ le koʼolelaʼ kajakbal yéetel juntúul máak maʼ u yíichamiʼ. Kex Jesús maʼ de acuerdo yéetel le baʼax ku beetik le koʼoleloʼ letiʼeʼ tu tratartaj yéetel respeto (Juan 4:9, 17-24).
Jeʼex Jesúseʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ «yéetel respeto» ku kaʼanskoʼob le baʼaxoʼob ku creerkoʼob tiʼ le máaxoʼob u kʼáat u yuʼuboʼoboʼ (1 Pedro 3:15). Le Bibliaoʼ ku kaʼansik tiʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ maʼ unaj u obligarkoʼob u maasil ka u creertoʼob baʼax ku kaʼanskoʼobiʼ. Ku kaʼansik xaneʼ máax meyajtik Dioseʼ «minaʼan baʼax oʼolal u baʼateʼel, baʼaxeʼ kʼaʼabéet u yeʼesik u yutsil tiʼ u maasil» kex yaanal baʼax ku creerkoʼob (2 Timoteo 2:24).
Baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal u pʼektik máak u maasiloʼ
Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Yanakteʼex jeetsʼelil yéetel tuláakal máak» (Hebreos 12:14). Juntúul máax ku kaxtik jeetsʼelileʼ maʼ tu pʼektik mix máak, baʼaxeʼ ku yilik u biskuba yéetel u maasil. Kex ku kaxtik jeetsʼelileʼ ku yilik xan maʼ u bin tu contra le baʼaloʼob maʼalobtak tsʼoʼok u kanikoʼ (Mateo 5:9). Le Biblia xanoʼ ku yaʼalik tiʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ ka u yaabiltoʼob tak le máaxoʼob pʼektikoʼoboʼ yéetel ka u yeʼesoʼob u yutsiloʼob tiʼ le máaxoʼob aʼalik baʼal tiʼoboʼ (Mateo 5:44).
Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ yaan «baʼaloʼob pʼektaʼan» tumen Dios, letiʼeʼ «jach táaj u pʼekmaj» le baʼaloʼob kʼaastak ku beetik máak tiʼ u yéet máakiloʼ (Proverbios 6:16-19). Teʼ tekstoaʼ ku meyaj le tʼaan «táaj u pʼekmaj» utiaʼal u tsʼáaik naʼatbil bukaʼaj kʼaasil u yilik Dios le baʼaloʼob kʼaastak ku beetik máak tiʼ u maasiloʼ. Chéen baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Dioseʼ jeʼel u perdonartik yéetel jeʼel u yáantik le máaxoʼob ku xuʼulul u beetkoʼob baʼaloʼob kʼaastak yéetel ku joʼopʼol u beetkoʼob baʼax uts tu tʼaanoʼ (Isaías 55:7).
Tekstoʼob ku tʼaanoʼob yoʼolal le respetooʼ
Tito 3:2: «Kʼaʼabéet uts u puksiʼikʼaloʼob yéetel maʼ unaj u séeb kʼuuxiloʼob yéetel mix máakiʼ».
Juntúul máak beyaʼ ku yilik maʼ u séeb pʼuʼujul kex maʼ de acuerdo yéetel baʼax ku yuʼubik u yaʼalaʼaliʼ, baʼaxeʼ ku yilik ka eʼesaʼak respeto.
Mateo 7:12: «Tuláakal le baʼaxoʼob a kʼáateʼex ka beetaʼakteʼex tumen le máakoʼoboʼ, teʼexeʼ bey xan unaj a beetkeʼextiʼoboʼ».
Tuláakloʼon ku kiʼimaktal k-óol kéen respetartaʼakoʼon yéetel kéen chʼaʼabak en cuentail baʼaxoʼob k-tuklik. Utiaʼal a wojéeltik bix jeʼel a tsʼáaik ichil a kuxtal le baʼax tu kaʼansaj Jesús teʼ tekstoaʼ ilawil le xook «¿Qué es la Regla de Oro?».
Josué 24:15: «Yéeyeʼex máax a kʼáat a meyajteʼex bejlaʼeʼ».
Utiaʼal ka yanak jeetsʼelileʼ k-respetartik le baʼaxoʼob ku yéeyik u beetik u maasiloʼ.
Hechos 10:34: «Dioseʼ mix máak jelaʼan u paktik».
Dioseʼ mix máak jelaʼan u paktik kex yaanal luʼum tuʼux u taal, kex yaanal u raza wa yoʼolal le kuxtal ku biskoʼ. Le oʼolaleʼ tuláakal le máaxoʼob u kʼáatoʼob u beetoʼob le baʼax ku yaʼalikoʼ kʼaʼabéet xan u respetarkoʼob u maasil.
Habacuk 1:12, 13: «[Dios,] maʼ tu páajtal a chaʼik u beetaʼal baʼax kʼaas».
U paciencia Dioseʼ yaan u pʼiis. Dioseʼ yaan u kʼuchul u kʼiinil u xuʼulsik tuláakal le baʼaxoʼob kʼaastak ku beetik wíinikoʼ. Utiaʼal a wojéeltik u maasil yoʼolal lelaʼ chaʼant le video ¿Baʼaxten ku chaʼik Dios u yantal muʼyajil?
Romanos 12:19: «Pʼateʼex tu kʼab Dios, letiʼ ken u yeʼes u pʼujaʼanil; tumen tsʼíibtaʼan: ‹Teen kin vengartik le baʼax ku beetkoʼoboʼ, teen ken in tsʼáa baʼax ku náajmatikoʼob›, ku yaʼalik Jéeoba». a
Dioseʼ maʼ u tsʼaamaj u páajtalil tiʼ mix máak ka u vengartubaiʼ, baʼaxeʼ letiʼeʼ ku yaʼalikeʼ tsʼoʼok u jóoʼsik u kʼiinil utiaʼal u beetik justicia. Utiaʼal a wojéeltik u maasil yoʼolal lelaʼ ilawil le xook «¿Alguna vez se hará justicia en el mundo?».
a U kʼaabaʼ Dioseʼ Jéeoba (Salmo 83:18). Ilawil le xook «¿Máax Jéeoba?».
Maʼ xaaneʼ jeʼel u yutstal xan ta wicheʼ
KʼEʼEX U KUXTALOʼOB TUMEN LE BIBLIAOʼ
Le yaabilajoʼ, ¿jeʼel wa u vencertik le pʼektajiloʼ?
Maʼ chéen chʼaʼabil u xuʼulul u pʼektikuba máakiʼ. Ilawil bix tu kanil u bisuba juntúul árabe yéetel juntúul judío.
KʼÁATCHIʼOB SUUK U BEETAʼAL
U testigoʼob Jéeobaeʼ, ¿ku creerkoʼob wa chéen letiʼob u jaajil religión?
¿Tu kaʼansaj wa Jesús tuláakal religión bisik máak tiʼ salvación?
KʼAJ ÓOLTOʼONIʼ
Kʼáat ka kaʼansaʼakech yéetel le Bibliaoʼ
Wa yaan baʼax taak a wojéeltik yoʼolal le Bibliaoʼ kʼáat ka áantaʼakech tumen juntúul u testigo Jéeoba wa kʼáat ka tsʼaʼabaktech xook.
