Tukulte: Tu tardeil miercoleseʼ, Wil, juntúul xiʼipal yaan 17 años tiʼeʼ, tsʼoʼok u láaj tsʼoʼoksik u tarea, le oʼolal ku tuklik u jeʼelskuba. Ku tʼabik túun u televisioneʼ yéetel ku kutal u chaʼante.

Maʼ sáam tiʼ leloʼ, ku tíipʼil u papá, chíikaʼan tu yich maʼ kiʼimak u yóoliʼ.

Wa teech Williameʼ, ¿baʼax jeʼel a beetik utiaʼal maʼ u yúuchultech beyoʼ?

Wa táan u bin a manejar yéetel ka kʼuchul tuʼux kʼalaʼan le bejoʼ, ka chʼaʼik yaanal bej utiaʼal a bise. Teech xaneʼ unaj a kaxtik uláakʼ forma bix jeʼel a tsikbal yéetel a taataʼobeʼ.

 JUNPʼÉEL EJEMPLO:

Leaheʼ ku yaʼalik: «Jach talam in tsikbal yéetel in papá. Yaan horaeʼ kex sáam joʼopʼ in tʼankeʼ, ku yaʼalikten: ‹Disculparten, ¿yaan wa baʼax ka waʼalikten kaʼachi?›».

ÓOXPʼÉEL BAʼAX JEʼEL U PÁAJTAL U BEETIK LEAHEʼ.

1. U yawtik u papá.

   Leaheʼ ku yawtik: «¡Uʼuy baʼax kin waʼalik, jach táaj importante!».

2. Maʼ u yaʼalik baʼax ku yúuchultiʼ.

   Leaheʼ ku chʼaʼtuklik maʼ u seguer u yaʼalik tiʼ u papá le baʼax ku yúuchultiʼoʼ.

3. U kaxtik uláakʼ súutukil utiaʼal u tsikbal.

   Leaheʼ ku tʼaan yéetel u papá tuláakʼ súutukil wa ku tsʼíibtik junpʼéel carta utiaʼal u yaʼalik baʼax ku yúuchultiʼ.

¿Máakalmáak jeʼel a waʼalik tiʼ Leah ka u beeteʼ?

TUKULTE: U papá Leaheʼ táan u tuukul tiʼ yaanal baʼal, maʼ u tsʼáa cuenta wa táan u tʼaʼanliʼ. Wa ka u yawt u papá jeʼex u yaʼalik le Yáaxoʼ, letiʼeʼ maʼ xaaneʼ maʼ ken u naʼat baʼaxten ku tʼaʼanal beyoʼ yéetel maas maʼ kun uʼuybil baʼax ku yaʼalik. Tsʼoʼoleʼ maʼ maʼalob ka u tʼan u taata beyoʼ (Efesoiloʼob 6:2). Lelaʼ maʼ tu yáantik mix juntúul tiʼ letiʼobiʼ.

Le Kaʼapʼéeloʼ maas chéen chʼaʼabil u beetaʼal, baʼaleʼ maʼ tu yáantaj xan. ¿Baʼaxten? Tumen wa u kʼáat Leah ka áantaʼakeʼ, kʼaʼabéet u tʼaan yéetel u papá. Letiʼeʼ kʼaʼabéet u yojéeltik baʼax ku yúuchul tiʼ u hija utiaʼal u páajtal u yáantik. Le oʼolal maʼ maʼalob maʼ u yaʼalik mix baʼal tiʼiʼ.

Chéen baʼaleʼ teʼ tu Yóoxpʼéeloʼ, Leaheʼ maʼ tu pʼataj chéen bey le tsikbaloʼ. Baʼaxeʼ tu kaxtaj uláakʼ súutukil utiaʼal u tʼaan yéetel u papá. Tsʼoʼoleʼ wa ku chʼaʼtuklik u tsʼíibtik junpʼéel carta utiaʼal u tsoliktiʼ baʼax ku yúuchultiʼeʼ yaan u yuʼubikuba maʼalobil.

Yéetel junpʼéel cartaeʼ jeʼel u páajtal u tsolik Leah tiʼ u papá jach baʼax ku yúuchultiʼeʼ. Ken xoʼokok tumen u papaeʼ maas yaan u naʼatik baʼax ku yúuchultiʼ. Le u Yóoxpʼéeloʼ letiʼe jeʼel u yáantik Leahoʼ bey xan u papá. Bey túunoʼ ku beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Maʼ u xuʼulul [a] beetkeʼex le baʼaxoʼob ku yáantajoʼob utiaʼal ka yanak jeetsʼeliloʼ» (Romailoʼob 14:19).

¿Baʼax uláakʼ jeʼel u páajtal u beetik Leaheʼ?

Tukult uláakʼ baʼax jeʼel u páajtal u beetkeʼ yéetel bix jeʼel u bin tiʼeʼ.

Kʼaʼajaktecheʼ a taataʼobeʼ jeʼel u naʼatkoʼob uláakʼ baʼal yoʼolal le baʼax ka waʼalikoʼ.

JUNPʼÉEL EJEMPLO:

A taataʼobeʼ ku kʼáatkoʼobtech baʼaxten kʼuuxech. Techeʼ kaʼ waʼaliktiʼob: «Maʼ in kʼáat tʼaan tiʼ leloʼ».

Chéen baʼaleʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u naʼatkoʼob lelaʼ: «Maʼatech in confiar tiʼ in taataʼob, le oʼolal chéen tiʼ in amigos ken in waʼal baʼax ku yúuchulten».

Chéen tukulteʼ yaantech junpʼéel nojoch problema, le oʼolal taak a wáantaʼal tumen a papá wa tumen a maama. Pero techeʼ ka waʼaliktiʼ: «Maʼ tuklik, jeʼel in wilik tin juunal baʼax ken in beeteʼ».

• Maʼ xaaneʼ, ¿baʼax jeʼel u naʼatik a taataʼobeʼ?

• ¿Baʼax maas maʼalob ka a waʼale?