XOOK 135
Jesuseʼ ku chíikbesuba tiʼ yaʼab máakoʼob
-
JESUSEʼ KU CHÍIKBESKUBA TU BEJIL EMAÚS
-
LETIʼEʼ KU MAAS TSOLIK LE KILIʼICH TSʼÍIBOʼOB TIʼ U DISIPULOʼOBOʼ
-
TOMASEʼ MAʼ TU CREERTIʼ
Tu kʼiinil domingo 16 tiʼ nisaneʼ, jach lubaʼan u yóol le disipuloʼoboʼ. Letiʼobeʼ maʼ tu naʼatkoʼob baʼaxten mix baʼal yaan teʼ muknal tuʼux tsʼaʼab Jesusoʼ (Mateo 28:9, 10; Lucas 24:11). Teʼ kʼiin jeʼeloʼ, Cleopas yéetel uláakʼ juntúul disipuloeʼ jóokʼoʼob utiaʼal u binoʼob Jerusalén, lelaʼ kex óoliʼ óoxpʼéel leguas yanil (11 kilómetros).
Le táan u binoʼoboʼ táan u bin u tsikbaltikoʼob le baʼaxoʼob tsʼoʼok u yúuchloʼ. Tiʼ leloʼ ka chukpachtaʼaboʼob tumen juntúul máak. Letiʼeʼ tu kʼáatajtiʼob: «¿Baʼax le ka bin a tsikbaltikeʼex ta baatsileʼexaʼ?». Cleopaseʼ tu núukajtiʼ: «¿Chéen wa jáan taaljaʼanech kajtal Jerusalén yéetel náach kajaʼanech tiʼ u maasil, le oʼolal maʼ a wojel baʼaxoʼob tsʼoʼok u yúuchul Jerusalén teʼ kʼiinoʼobaʼ?». Le máakoʼ tu kʼáatajtiʼ: «¿Baʼaxoʼob túun?» (Lucas 24:17-19).
Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼob: «Le baʼaxoʼob yaan yil yéetel Jesús, le nazaretiloʼ [...]. Toʼoneʼ t-tukleʼ letiʼe máax yéeyaʼan utiaʼal u salvartik kaʼach u kaajil Israeloʼ» (Lucas 24:19-21).
Cleopas yéetel uláakʼ juntúul disipulooʼ tu tsikbaltoʼobtiʼ le baʼaxoʼob tsʼoʼok u yúuchloʼ. Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼobeʼ jujuntúul koʼoleloʼobeʼ binoʼob teʼ tuʼux tsʼaʼab u wíinklil Jesusoʼ baʼaleʼ minaʼaniʼ, tsʼoʼoleʼ le koʼoleloʼoboʼ tu yiloʼob xan angeloʼob ka aʼalaʼabtiʼob tsʼoʼok u kaʼa kuxtal Jesús. Tu yaʼaloʼob xaneʼ bin uláakʼ disipuloʼob teʼ tuʼux muʼuk Jesusoʼ «ka tu yiloʼob tuláakal jach jeʼex aʼalaʼabiktiʼob tumen le koʼoleloʼoboʼ» (Lucas 24:24).
Bey túunoʼ le disipuloʼoboʼ jakʼaʼan u yóoloʼob yoʼolal le baʼaxoʼob tsʼoʼok u yúuchloʼoboʼ. Le máax tiʼ ku tsikbaltikoʼoboʼ tʼaanajeʼ ka tu tsolajtiʼob u jaajil yoʼolal le baʼax chiʼichnakkúuntikoʼoboʼ, tu yaʼalajtiʼob: «Máakeʼex minaʼan a naʼateʼex, ¿baʼaxten a puksiʼikʼaleʼexeʼ xaan u creertik tuláakal le baʼaxoʼob tu yaʼalaj le profetaʼoboʼ? ¿Maʼ wa kʼaʼabéet kaʼach u muʼyajtik Cristo le baʼaloʼobaʼ bey xan u kʼamik le nojbeʼenil u náajaltmoʼ?» (Lucas 24:25, 26). Ka seguernaj u bin u tsolik uláakʼ baʼaxoʼob ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼob ku tʼaanoʼob tiʼ le Cristooʼ.
Letiʼobeʼ kʼuchoʼob tu yóoxtúuliloʼob tu kaajil Emaús. Le disipuloʼoboʼ taak u yojéeltikoʼob u maasil, le oʼolal tu yaʼaloʼob tiʼ le máakoʼ: «Pʼáatkech t-éetel tumen tsʼoʼok u chíinil Kʼiin, taʼaytak u yáakʼabtal». Letiʼ túuneʼ tu yóotaj pʼáatal tu yiknaloʼob, ka kulajoʼob janal. Le máakoʼ tu beetaj junpʼéel oración, ka tu xetʼaj le waajoʼ ka tu tsʼáajtiʼob, teʼ súutuk jeʼeloʼ tu kʼaj óoltoʼob, baʼaleʼ saʼat tu táan u yichoʼob (Lucas 24:29-31). Beoraaʼ u yojloʼob jach tu jaajil tsʼoʼok u kaʼa kuxtal.
Le kaʼatúul disipuloʼobaʼ joʼopʼ u yaʼalikoʼob yéetel kiʼimak óolal le baʼax tu yiloʼoboʼ: «¿Maʼ wa t-uʼuyaj bey táan u yelel k-puksiʼikʼal le táan u taal u tsikbal t-éetel teʼ bejoʼ, le táan u tsoliktoʼon jach baʼax ku yaʼalik tuláakal le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ?» (Lucas 24:32). Letiʼobeʼ suunajoʼob tu séebaʼanil Jerusalén yiknal u maasil apostoloʼob yéetel uláakʼ disipuloʼoboʼ. Táanil tiʼ u tʼaan Cleopas yéetel uláakʼ disipulooʼ tu yuʼuboʼob u yaʼalaʼal: «¡Le Yuumtsiloʼ jach tu jaajil tsʼoʼok u líiʼsaʼal yéetel tsʼoʼok u chíikbeskuba tiʼ Simón!» (Lucas 24:34). Letiʼob túuneʼ ka joʼopʼ u tsikbaltikoʼob bix úuchik u yilkoʼob Jesús. Letiʼobeʼ tsʼoʼok xan u yilkoʼob jach tu jaajil kuxaʼan.
Beoraaʼ tuláakloʼob jaʼakʼ u yóoloʼob ka chíikpaj Jesús tiʼob teʼ cuartooʼ. Lelaʼ tu beetaj u péek u yóoloʼob tumen le cuartooʼ kʼalaʼan u joonajiloʼob, tumen letiʼobeʼ saajkoʼob tiʼ le judíoʼoboʼ. Baʼaleʼ Jesuseʼ chíikpaj chúumuk tiʼ letiʼob. Ka tu yaʼalajtiʼob: «Yanakteʼex jeetsʼelil». Baʼaleʼ letiʼobeʼ jakʼaʼan u yóoloʼob. Jeʼex juntéenjeakileʼ tu tukloʼob letiʼeʼ «¡juntúul jaʼasaj óol!» (Lucas 24:36, 37; Mateo 14:25-27).
Utiaʼal u yeʼesiktiʼob maʼ chéen táan u máan tu yichoʼob le baʼax ku yilkoʼoboʼ, Jesuseʼ tu yeʼesajtiʼob u kʼaboʼob yéetel u yookoʼob, ka tu yaʼalajtiʼob: Lucas 24:36-39). Letiʼobeʼ jach kiʼimak u yóoloʼob yéetel jakʼaʼan u yóoloʼob, baʼaleʼ maʼ tu jach creertikoʼob.
«¿Baʼaxten ku péek a wóoleʼex yéetel ku kaʼapʼéelchajal u yóol a puksiʼikʼaleʼex? Ileʼex in kʼaboʼob yéetel in wookoʼob, ka a wileʼex jach tu jaajil teen; macheneʼexiʼ ka a wileʼex, tumen juntúul jaʼasaj óoleʼ minaʼan u bakʼel mix u baakel, jeʼex a wilkeʼex yaan tiʼ tenaʼ» (Utiaʼal u maas áantkoʼob u yiloʼob jach tu jaajil letiʼeʼ tu kʼáatajtiʼob: «¿Yaan wa teʼex baʼal jaantbil wayeʼ?». Letiʼeʼ tu chʼaʼaj junxéetʼ kʼáaʼtbil kayeʼ ka tu jaantaj. Ka tsʼoʼokeʼ ka tu yaʼalajtiʼob: «Leloʼobaʼ letiʼe baʼaxoʼob tin waʼalajteʼex le tiaʼanen kaʼach ta wéeteleʼexoʼ; tin waʼalajteʼex yaan u béeytal tuláakal le baʼaxoʼob ku yaʼalaʼal tin woʼolal tu Ley Moisés, tu tsʼíib le profetaʼoboʼ bey xan teʼ Salmosoʼ» (Lucas 24:41-44).
Jesuseʼ tsʼoʼok u yáantik Cleopas yéetel uláakʼ disipulo u naʼatoʼob le baʼax ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼob teʼ bejoʼ, beoraaʼ táan u yáantik tuláakal le muchʼukbaloʼoboʼ. Tu yaʼalaj: «Bey tsʼíibtaʼaniloʼ, le Cristooʼ yaniliʼ u muʼyaj yéetel yaniliʼ u líiʼsaʼal ichil le kimenoʼob tu yóoxpʼéel kʼiinoʼ, yéetel tu kʼaabaʼeʼ yaan u kʼaʼaytaʼal ka u kʼex u tuukul u kajnáaliloʼob tuláakal le kaajoʼob utiaʼal ka perdonartaʼakoʼoboʼ. Lelaʼ yaan u káajal desde Jerusalén. Teʼexeʼ yaan a beetik a j-jaajkunajileʼex tiʼ le baʼaloʼobaʼ» (Lucas 24:46-48).
Baʼaleʼ teʼ súutukoʼ minaʼan apóstol Tomás ichiloʼob. Tuláakʼ kʼiineʼ aʼalaʼabtiʼ yéetel kiʼimak óolal: «¡Tsʼoʼok k-ilik le Yuumtsiloʼ!». Baʼaleʼ Tomaseʼ tu yaʼalaj: «Wa maʼ tin wilik u joolil le clavos tu kʼaboʼob, yéetel wa maʼ tin woksik u yaal in kʼab tu joolil le clavosoʼ bey xan wa maʼ tin woksik in kʼab tu chʼalaʼateloʼ, junpuliʼ maʼ ken in creerte» (Juan 20:25).
Ocho días úuchuk lelaʼ, le disipuloʼoboʼ u muchʼmubaʼob tu kaʼatéen ichil junpʼéel cuarto yéetel kʼalaʼan u joonajiloʼob, teʼ kʼiin jeʼeloʼ tiaʼan xan Tomasiʼ. Jesuseʼ chíikpaj chúumuk tiʼ letiʼobeʼ ka tu yaʼalajtiʼob: «Yanakteʼex jeetsʼelil». Ka tu tʼanaj Tomaseʼ ka tu yaʼalajtiʼ: «Tsʼáa u yaal a kʼab teʼelaʼ, yéetel ilawil in kʼaboʼob, tichʼ xan a kʼabeʼ ka a woks tin chʼalaʼatel utiaʼal ka xuʼuluk u kaʼapʼéelchajal a tuukul yéetel ka a creerte». Tomaseʼ tu núukaj: «¡In Yuumtsil yéetel in Dios!» (Juan 20:26-28). Beoraaʼ ku creertik jach tu jaajil tsʼoʼok u kaʼa kuxtal Jesús yéetel bey juntúul ángel utiaʼal u tʼaan tu kʼaabaʼ Jéeoba Dioseʼ.
Jesús túuneʼ tu yaʼalajtiʼ: «¿Beoraaʼ ka creertik tumen tsʼoʼok a wilken? Kiʼimak u yóol le máaxoʼob ku creertikoʼob baʼax ku yaʼalaʼaltiʼob kex maʼatech u yilkoʼoboʼ» (Juan 20:29).