1, 2. ¿Baʼax taak u yojéeltik yaʼab máakoʼob?

JUNPʼÉEL chak ikʼaleʼ tu kʼaskúuntaj junpʼéel kaaj. Juntúul máakeʼ tu tsʼoʼontsʼonaj yaʼab máakoʼob ichil junpʼéel iglesia. Juntúul koʼolel yaan cinco u paalaleʼ kíim yoʼolal cáncer.

² Kéen úuchuk baʼaloʼob beyaʼ yaʼab máakeʼ ku kʼáatik: «¿Baʼaxten jach yaan pʼektajil yéetel muʼyajil?». Maʼ xaaneʼ tak teech tsʼoʼok a kʼáatik leloʼ.

3, 4. 1) ¿Baʼax tu yaʼalaj Habacuk tiʼ Jéeoba? 2) ¿Baʼax tu núukaj Jéeoba?

³ Le Bibliaoʼ ku tʼaan yoʼolal jujuntúul máakoʼob meyajt Dios tu kʼáatoʼob xan leloʼ. Profeta Habacukeʼ tu kʼáataj tiʼ Jéeoba: «¿Baʼaxten ka chaʼik in wilik u beetaʼal baʼax kʼaas? ¿Baʼaxten ka chaʼik u beetik u kʼasaʼanil máak? ¿Baʼaxten jeʼel tuʼuxak ka paakatnakeneʼ kin wilik u beetaʼal loob yéetel u toʼokol tiʼ máak baʼax yaantiʼ? ¿Baʼaxten tuláakal tuʼux yaan problemas yéetel tuláakal tuʼux ku baʼateʼel le máakoʼoboʼ?» (Habacuk 1:3).

⁴ Jéeobaeʼ tu núukaj u kʼáatchiʼ Habacuk yéetel tu yaʼalajtiʼ yaan u yutskíintik le baʼax ku yúuchloʼ (Habacuk 2:2, 3). Jéeobaeʼ jach u yaabiltmaj wíinik. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Dioseʼ ‹jach taak u yáantkoʼon› (1 Pedro 5:7). Letiʼeʼ jach ku yaatal u yóol kéen u yil k-muʼyaj (Isaías 55:8, 9). ¿Baʼaxten túun jach yaan muʼyajil? Koʼox ilik.

5. 1) ¿Baʼax ku yaʼalik u nuuktakil le religiónoʼob yoʼolal le muʼyajiloʼ? 2) ¿Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ?

⁵ Le sacerdoteʼob, pastoroʼob yéetel u nuuktakil le religiónoʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ k-muʼyaj tumen bey bin u kʼáat Diosoʼ yéetel letiʼ bin beetik u yúuchultoʼon baʼaloʼob kʼaastak. Tsʼoʼoleʼ maʼ bin tu páajtal k-naʼatik baʼaxten k-muʼyaj. Ku yaʼalikoʼob xaneʼ tuláakal le máaxoʼob ku kíimloʼoboʼ, tak le mejen paalaloʼoboʼ, ku binoʼob kaʼan. Baʼaleʼ leloʼ maʼ jaajiʼ, maʼ Jéeoba beetik u yúuchul baʼaloʼob kʼaastakiʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «¡U jaajil Dioseʼ junpuliʼ maʼ tu beetik baʼax kʼaas! ¡Le Máax jach táaj yaan u poderoʼ junpuliʼ maʼ tu beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ!» (Job 34:10).

6. ¿Baʼaxten yaʼab máak tuklik Dios beetik u yantal muʼyajil?

⁶ Yaʼab máax aʼalikeʼ Dios beetik u muʼyaj wíinik, tumen ku tuklikoʼobeʼ letiʼ gobernartik yóokʼol kaab. Baʼaleʼ jeʼex t-kanaj tu yóoxpʼéel xookil le libroaʼ Satanás gobernartik.

7, 8. ¿Baʼaxten jach yaan muʼyajil way yóokʼol kaabeʼ?

⁷ Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «u túulisil yóokʼol kaabeʼ tiaʼan yáanal u páajtalil le Kʼaasilbaʼaloʼ» (1 Juan 5:19). Le oʼolal jach yaan muʼyajil way yóokʼol kaabeʼ, tumen Satanás gobernartik. Letiʼeʼ jach kʼasaʼan yéetel «táan u tusik tuláakal yóokʼol kaab» (Apocalipsis 12:9). Yaʼab máax beetik jeʼex Satanáseʼ, le oʼolal tuláakal tuʼux yaan pʼektajil, kʼasaʼanil yéetel tuus.

⁸ Uláakʼ baʼax oʼolal k-muʼyajeʼ letiʼe úuchik u kʼebantal Adán yéetel Evaoʼ, tumen tu máansoʼob le kʼeban tiʼ u paalaloʼoboʼ. Yoʼolal le kʼebanoʼ máakeʼ  mantatsʼ ku beetik u muʼyaj u yéet máakil. Uts tu tʼaan xan u taaskuba maas maʼalobil tiʼ uláakʼ máakoʼob. Le oʼolal ku bin baʼateʼel yéetel ku beetik u muʼyaj u yéet máakil (Eclesiastés 4:1; 8:9). K-muʼyaj xan tumen «junsúutuk u jáan úuchul wa baʼax» (Eclesiastés 9:11). Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ kex maʼ táan k-páaʼtikeʼ jeʼel u jáan úuchul wa baʼax le tuʼux yanoʼonoʼ.

9. ¿U kʼáat wa Dios ka muʼyajnak wíinik?

⁹ Maʼ Jéeoba beetik u yantal le muʼyajiloʼ. Mix letiʼ beetik u yantal guerraʼob, ookolil yéetel kʼasaʼaniliʼ. Maʼ xan letiʼ beetik u tíitkuba le luʼumoʼ, u taal chak ikʼaloʼob, u búulul kaajoʼob wa u yúuchul uláakʼ loobiloʼobiʼ. Dioseʼ jach u yaabiltmoʼon, letiʼeʼ maʼ u kʼáat ka muʼyajnakoʼoniʼ. Kex beyoʼ láayliʼ táan k-muʼyajeʼ, le oʼolal beoraaʼ yaan k-kanik baʼaxten ku chaʼik Dios u muʼyaj wíinik (1 Juan 4:8).

10. ¿Baʼax tuusil tu yaʼalaj Satanás yoʼolal Jéeoba?

¹⁰ Tu jardínil Edéneʼ u Kʼaasilbaʼaleʼ tu tusaj Adán yéetel Eva. Tu yaʼaleʼ Jéeobaeʼ maʼ maʼalob bix u gobernariʼ, yéetel yaan baʼax maʼalob maʼ u kʼáat u tsʼáatiʼobiʼ. Satanáseʼ tu yoksaj tu tuukuloʼobeʼ maas maʼalob jeʼel u gobernar letiʼ tu lugar Jéeobaeʼ yéetel maʼ kʼaʼabéet Dios tiʼobiʼ (Génesis 3:2-5; ilawil nota 26).

11. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob jeʼel k-beetkeʼ?

¹¹ Adán yéetel Evaeʼ tu tsʼáajubaʼob tu contra Jéeoba. Taakchaj u chʼaʼtuklik tu juunaloʼob baʼax uts yéetel baʼax kʼaas. ¿Bix jeʼel u yeʼesik Jéeoba maʼ maʼalob le baʼax tu beetoʼoboʼ? ¿Bix jeʼel u yeʼesik chéen letiʼ u yojel baʼax maas maʼalob k-tiaʼaleʼ?

12, 13. 1) ¿Baʼaxten Jéeobaeʼ maʼ tu jáan xuʼulsaj Adán yéetel Evaiʼ? 2) ¿Baʼaxten tu chaʼaj u gobernarkuba wíinik jeʼex u yaʼalik le Kʼaasilbaʼaloʼ?

 ¹² Jéeobaeʼ u kʼáat kaʼach ka jatsʼutschajak tuláakal le Luʼumaʼ yéetel ka yaʼabchajak u paalal Adán yéetel Eva. Dioseʼ yaan u béeykuntik baʼax u tukultmaj kex maʼ u kʼáat Satanásiʼ (Génesis 1:28; Isaías 55:10, 11). Le oʼolal maʼ tu jáan xuʼulsaj Adán yéetel Evaiʼ, baʼaxeʼ tu chaʼaj u yantal u paalaloʼob. Beyoʼ u paalaloʼobeʼ yaan u chʼaʼtuklikoʼob máax u kʼáat u yuʼuboʼob u tʼaan.

¹³ Satanáseʼ tu yaʼalaj baʼal tiʼ Jéeoba tu táan u millonesil ángeloʼob (Job 38:7; Daniel 7:10). Jéeoba túuneʼ tu chaʼaj u yeʼesik Satanás wa jaaj baʼax ku yaʼalik. Tu chaʼaj u gobernarkuba wíinik tu juunal jeʼex tu yaʼalil le Kʼaasilbaʼaloʼ. Beyoʼ yaan u yilaʼal wa jach jaaj maʼ kʼaʼabéet u yáantaj Dios tiʼ wíinikoʼobiʼ.

14. ¿Bix tsʼoʼok u bin tiʼ wíinik, yéetel baʼax k-kanik tiʼ leloʼ?

¹⁴ Ichil u milesil años káajak u gobernarkuba wíinik tu juunaleʼ maʼ xiʼik utsil tiʼiʼ. Chéen tuusnaj Satanás, tumen u jaajileʼ kʼaʼabéettoʼon u yáantaj Jéeoba. Jaaj le baʼax tu yaʼalaj profeta Jeremíasoʼ: «Wíinikeʼ maʼ tu páajtal u nuʼuktik u kuxtal. Máakeʼ maʼ tu páajtal mix tak u yéeyik tuʼux kun xíimbal» (Jeremías 10:23).

15, 16. 1) ¿Baʼaxten tsʼoʼok u xáantal maʼ u luʼs Jéeoba le muʼyajiloʼ? 2) ¿Baʼaxten maʼ u yutskíint le baʼaxoʼob kʼaastakoʼ?

¹⁵ ¿Baʼaxten tsʼoʼok u xáantal maʼ u luʼs Jéeoba le muʼyajiloʼ? ¿Baʼaxten ku chaʼik u yúuchul baʼaloʼob  kʼaastak? Tumen utiaʼal u yilaʼal maʼ patal bix u gobernar Satanáseʼ kʼaʼabéet u chaʼik u máan tiempo. Wíinikeʼ tsʼoʼok u yeʼesik maʼ tu páajtal u gobernarkuba tu juunal. Tsʼoʼoleʼ kex yaʼab baʼaloʼob túumbentak tsʼoʼok u beetaʼaleʼ, maas yaan óotsilil, kʼasaʼanil yéetel baʼatelil. U jaajileʼ kʼaʼabéettoʼon u yáantaj Dios.

¹⁶ Jéeobaeʼ maʼ u yutskíint le baʼaxoʼob kʼaastak ku beetik Satanásoʼ, tumen wa ka u beeteʼ bey ka múul meyajnak tu yéeteleʼ. Wíinikeʼ jeʼel u tuklik maʼalob bix u gobernarkuba tu juunaleʼ. Baʼaleʼ Dioseʼ mix bikʼin ken u tsʼáa naʼatbil baʼax maʼ jaajiʼ, tumen letiʼeʼ «maʼ tu páajtal u tuus» (Hebreos 6:18).

17, 18. ¿Baʼax ken u beet Jéeoba utiaʼal u yutskíintik le kʼaas tsʼoʼok u beetik Satanásoʼ?

¹⁷ ¿Jeʼel wa u páajtal u yutskíintik Jéeoba tuláakal le kʼaas tsʼoʼok u beetaʼaloʼ? Jeʼeleʼ. Mix baʼal talam tiʼ Jéeoba. Chéen letiʼ u yojel baʼax kʼiin kéen jach eʼesaʼak táan u tuus Satanás. Kéen tsʼoʼokkeʼ yaan u jatsʼutskíintik tuláakal le Luʼum jeʼex u kʼáat desde tu káajbaloʼ. Yaan u kaʼa kuxtal tuláakal le máaxoʼob yanoʼob «ichil le muknaloʼoboʼ» (Juan 5:28, 29). Mix máak kun kʼojaʼantal mix kun kíimil. Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaik páajtalil tiʼ Jesús utiaʼal «u xuʼulsik tiʼ le baʼaloʼob u beetmaj le Kʼaasilbaʼaloʼ» (1 Juan 3:8). Kiʼimak k-óol tumen Jéeobaeʼ jach chúukaʼan u yóol tiʼ toʼon. Leloʼ ku tsʼáaik tuʼux k-kʼaj óoltik yéetel k-chaʼik u gobernarkoʼon (xok 2 Pedro 3:9, 10). Wa táan k-muʼyajeʼ ku yáantkoʼon xan utiaʼal ka chúukpajak k-óol (xok 1 Corintios 10:13).

¹⁸ Jéeobaeʼ maʼ tu obligarkoʼon k-uʼuy u tʼaan.  U tsʼaamajtoʼon u páajtalil k-yéeyik baʼax ken k-beete. Koʼox ilik bix unaj meyajtoʼon le jatsʼuts páajtaliloʼ.

19. 1) ¿Baʼax páajtalil u tsʼaamajtoʼon Jéeoba? 2) ¿Baʼaxten jatsʼuts le páajtalil tsʼaʼantoʼonaʼ?

¹⁹ Jéeobaeʼ maʼ tu beetoʼon jeʼex le baʼalcheʼoboʼ, tumen toʼoneʼ ku páajtal k-yéeyik baʼax ken k-beete. Ku béeytal k-chʼaʼtuklik baʼax ken k-beet yéetel k-kuxtal bey xan wa yaan k-meyajtik Jéeoba (Proverbios 30:24). Maʼ beetaʼanoʼon bey jeʼex junpʼéel robot ku beetik chéen baʼax aʼalaʼantiʼeʼ. Toʼoneʼ ku páajtal k-yéeyik baʼax modosil kun antaltoʼon bey xan máaxoʼob yéetel ken k-bisba. Jéeobaeʼ u kʼáat ka kiʼimakchajak k-óol.

20, 21. ¿Baʼax maas maʼalob jeʼel a chʼaʼtuklik a beetik desde bejlaʼeʼ?

²⁰ Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-yaabilte (Mateo 22:37, 38). Juntúul taatatsileʼ ku kiʼimaktal u yóol kéen aʼalaʼaktiʼ tumen u hijo: «In yaabiltmech, papi». Bey u kiʼimaktal xan u yóol Jéeoba kéen síijik t-puksiʼikʼal k-meyajtikoʼ. Satanás, Adán yéetel Evaeʼ tu chʼaʼtukloʼob u xúumpʼatkoʼob Jéeoba. ¿Kux túun teech, baʼax ken a beete?

²¹ Le baʼax maas maʼalob jeʼel a beetkoʼ a meyajtik Jéeoba. U millonesil máakoʼobeʼ tsʼoʼok u chʼaʼtuklik u yuʼubikoʼob u tʼaan Jéeoba, maʼ Satanásiʼ (Proverbios 27:11). ¿Baʼax jeʼel a beetik utiaʼal a wantal teʼ túumben luʼum tuʼux maʼ tun antal muʼyajiloʼ? Lelaʼ yaan a kanik tuláakʼ xookoʼ.