XOOK 21
«Tiʼ le kaajoʼ yaan u yaʼalaʼal: Tiaʼan Jéeoba teʼeloʼ»
TIʼ BAʼAX KU TʼAAN: Baʼax ku chíikbesik le kaajoʼ bey xan le luʼum utiaʼal Jéeobaoʼ
1, 2. 1) ¿Máakalmáak le luʼum tsʼaʼab junpáayiloʼ? (Ilawil le foto yaan tu paach le libroaʼ). 2) ¿Baʼax tu yeʼesaj tiʼ le judíoʼob le kaaj tsʼaʼab u yil Ezequieloʼ?
JÉEOBAEʼ tu yeʼesaj tiʼ Ezequiel junxóotʼ luʼum yaan u tsʼaʼabal junpáayil, lelaʼ letiʼe u tsʼook baʼax tu tsʼáaj u yiloʼ. Le luʼum tsʼaʼab junpáayiloʼ maʼ utiaʼal tʼoxbil tiʼ u tribuiloʼob Israeliʼ, baʼaxeʼ u tiaʼal Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ tiʼ Ezequiel xaneʼ tsʼaʼab u yil junpʼéel kaaj ku bisik u kʼaabaʼ Dios. Leloʼ tu yeʼesaj tiʼ le judíoʼoboʼ Jéeobaeʼ yaan u yantal tu yéeteloʼob le kéen suunakoʼob tu luʼumoʼoboʼ.
2 Ezequieleʼ ku yaʼalik jach bix le luʼum u tiaʼal Jéeobaoʼ. Koʼox ilik le baʼax tsʼaʼab u yiloʼ, lelaʼ jach yaʼab baʼaxoʼob ku kaʼansik tiʼ le máaxoʼob adorartik Jéeobaoʼ.
«Le luʼum santooʼ» yéetel «le luʼum u tiaʼal le kaajoʼ»
3. Tsol bix jatsaʼanik le luʼum tsʼaʼab junpáayil tumen Jéeobaoʼ yéetel aʼal bix kun meyaj cada jaats (Ilawil le cuadro «Le luʼum unaj a tsʼáaikeʼex junpáayiloʼ»).
3 Ichil le luʼum tsʼaʼab junpáayiloʼ (ilawil le letra A yaan teʼ cuadro 21A) yaan uláakʼ junxóotʼ luʼum (ilawil letra B) ku pʼisik 25,000 codos (13 km) u chowakil yéetel 25,000 codos u kóochil. Tiʼ le junxóotʼ luʼum cuadradoaʼ jóoʼsaʼab óoxjaats tiʼ. Le jaats yaan kaʼanaloʼ u tiaʼal le levitaʼoboʼ, le yaan chúumukoʼ utiaʼal le templo yéetel le sacerdoteʼoboʼ. Le kaʼapʼéel jaatsoʼobaʼ letiʼe Eze. 48:15, 20).
«luʼum santooʼ» (letra D). Le «u yalab le luʼum» wa le u tsʼook xóotʼoʼ (letra E) «utiaʼal tuláakal u kajnáaliloʼob le kaajoʼ» (4. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le úuchik u tsʼaʼabal junpáayil le luʼum u tiaʼal Jéeobaoʼ?
4 ¿Baʼax k-kanik tiʼ le úuchik u tsʼaʼabal junpáayil le luʼum u tiaʼal Jéeobaoʼ? Jeʼex k-ilkoʼ yáax táanil tsʼaʼab junpáayil le u tiaʼal Jéeobaoʼ, le luʼumaʼ letiʼe pʼáat chúumuk tiʼ u maasiloʼ, le ka tsʼoʼok túuneʼ tʼoʼox u maasil le luʼum tiʼ le tribuʼoboʼ. Bey úuchik u yeʼesik Jéeoba kʼaʼabéet u tsʼaʼabal táanil u adorartaʼaloʼ (Eze. 45:1). Le bix úuchik u jaʼatsal le luʼumoʼ yaʼab baʼax tu kaʼansaj tiʼ le judíoʼob suunajoʼob tu luʼumoʼoboʼ. Tu kanoʼobeʼ unaj u tsʼáaikoʼob táanil ichil u kuxtaloʼob u adorarkoʼob Jéeoba. Lelaʼ ku kaʼansiktoʼon xaneʼ unaj k-tsʼáaik táanil k-meyajtik Jéeoba, ichil lelaʼ táakaʼan k-xokik le Biblia sáamsamaloʼ, k-bin muchʼtáambal yéetel k-jóokʼol k-tsikbalt u tʼaan Dios tiʼ u maasil máakoʼob. Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-tsʼáa táanil ichil k-kuxtal le adoración k-tsʼáaiktiʼoʼ.
«Chúumuk tiʼ le luʼumaʼ tiʼ kun antal le kaajoʼ»
5, 6. 1) ¿Máax tiaʼal «le kaaj» bey xan le luʼum yaan tu baʼpachoʼ? 2) ¿Baʼax maʼ tu chíikbesik le kaajoʼ yéetel baʼaxten?
5 Xok Ezequiel 48:15. ¿Baʼax ku chíikbesik «le kaaj» bey xan le luʼum yaan tu baʼpachoʼ? (Eze. 48:16-18). Ichil le baʼax tsʼaʼab u yil Ezequieloʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼ: «Le junxóotʼ luʼumaʼ u tiaʼal tuláakal u kaajil Israel» (Eze. 45:6, 7). Jeʼex túun k-ilkoʼ «le kaaj» bey xan le luʼum yaan tu baʼpachoʼ maʼ táakaʼan ichil le «luʼum santo» wa le luʼum unaj u jóoʼsaʼal u tiaʼal Jéeobaoʼ (Eze. 48:9). Koʼox ilik baʼax ku kaʼansiktoʼon le kaajoʼ.
6 Utiaʼal k-ilik baʼax ku kaʼansiktoʼon le kaajoʼ táanileʼ unaj k-ilik jach baʼax ku chíikbesik. Le kaajaʼ maʼ tu chíikbesik u kaajil Jerusalén mix u templo jel líiʼsaʼaboʼ. ¿Baʼaxten k-aʼalik beyoʼ? Tumen ichil le kaaj tu yilaj Ezequieloʼ minaʼan junpʼéel temploiʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa yanchaj uláakʼ kaaj jel líiʼsaʼab tumen u luʼumil Israeliʼ. ¿Baʼaxten k-aʼalik beyoʼ? Tumen le judíoʼob suunajoʼob tu luʼumoʼoboʼ maʼ tu líiʼsoʼob junpʼéel kaaj jach jeʼex le tu yilaj Ezequieloʼ. ¿U kʼáat wa túun u yaʼaleʼ le kaajoʼ táan u chíikbesik junpʼéel kaaj yaan teʼ kaʼanoʼ? Maʼ, tumen le kaaj tu yilaj Ezequieloʼ maʼ táakaʼan ichil le luʼum junpáaykúuntaʼab utiaʼal u adorartaʼal Jéeobaoʼ, baʼaxeʼ tsʼaʼab «utiaʼal tuláakal u kajnáaliloʼob le kaajoʼ» (Eze. 42:20).
7. ¿Baʼax ku chíikbesik le kaaj tu yilaj Ezequieloʼ? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ).
7 ¿Baʼax túun ku chíikbesik le kaaj tu yilaj Ezequieloʼ? Kʼaʼajaktoʼoneʼ le ka tsʼaʼab u yil Ezequiel le kaajoʼ letiʼe ka tsʼaʼab xan u yil le luʼumoʼ (Eze. 40:2; 45:1, 6). Le Bibliaoʼ ku yeʼesikeʼ le luʼum bey xan le kaaj tsʼaʼab u yil Ezequieloʼ minaʼanoʼob tiʼ junpʼéel lugar, tumen chéen tsʼaʼab u yil tumen Dios. ¿Baʼax túun ku taal tu tuukul máak le kéen u yuʼub le tʼaan «kaajoʼ»? Le tʼaanaʼ ku beetik k-tuukul tiʼ yaʼabkach máakoʼob kajaʼanoʼob tiʼ junpʼéel lugar yéetel múuchʼ u meyajoʼob. Bey túunoʼ le kaaj jach cuadrado tsʼaʼab u yil Ezequieloʼ maʼ xaaneʼ ku chíikbesik máakoʼob jach maʼalob u nuʼuktajoʼob yéetel ku múuchʼ meyajoʼob.
8. ¿Tuʼux kun múuchʼ meyaj le máakoʼobaʼ yéetel baʼaxten k-aʼalik beyoʼ?
8 ¿Tuʼux túun kun múuchʼ meyaj le máakoʼobaʼ? Kʼaʼajaktoʼoneʼ le kaaj tu yilaj Ezequieloʼ maʼ teʼ kaʼan kun antaloʼ, baʼaxeʼ way Luʼumeʼ. Le máakoʼobaʼ yaan u kanáantkoʼob le máaxoʼob yanoʼob teʼ jatsʼuts luʼum wa u kaajal Dios ku keʼetel yéetel junpʼéel paraísooʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ le kaajaʼ maʼ utiaʼal u adorartaʼal Diosiʼ, baʼaxeʼ utiaʼal tuláakal u kajnáaliloʼob le kaajoʼ. Jeʼex túun k-ilkoʼ maʼ teʼ kaʼan ku meyajoʼoboʼ, baʼaxeʼ way Luʼumeʼ. Tuláakal le meyaj táan u beetkoʼoboʼ utiaʼal u yáantkoʼob le máaxoʼob yanoʼob ichil u kaajal Diosoʼ.
9. 1) ¿Máaxoʼob táakaʼanoʼob ichil le máakoʼob múuchʼ u meyajoʼoboʼ? 2) ¿Baʼax ken u beet Jesús tu yáamil le Mil Añosoʼ?
9 ¿Máaxoʼob táakaʼanoʼob ichil le máakoʼob ku nuʼuktajoʼob yéetel junmúuchʼ u meyajoʼoboʼ? Ichil le baʼax tsʼaʼab u yil Ezequieloʼ «u nojchil le kaajoʼ» letiʼ nuʼuktik le baʼaxoʼob ku beetaʼaloʼ (Eze. 45:7). Le máakaʼ letiʼ nuʼuktik le kaaj kex maʼ sacerdote mix levitaiʼ. Letiʼeʼ ku kʼaʼajsiktoʼon le máaxoʼob kanáantik le múuchʼuliloʼoboʼ, u maas yaʼabil tiʼ letiʼobeʼ way Luʼum kun kuxtaloʼobeʼ. Tsʼoʼoleʼ táakaʼanoʼob ichil le «uláakʼ tamanoʼob» jach ku yeʼeskoʼob yaabilaj yéetel u tsʼaamubaʼob yáanal u nuʼuktaj Cristooʼ (Juan 10:16). Tu yáamil le Mil Años kun gobernar Jesúsoʼ yaan u tsʼáaik príncipeʼob wa ancianoʼob «tiʼ tuláakal yóokʼol kaab» (Sal. 45:16). Le kéen gobernarnak Jesús túuneʼ letiʼob kun tsʼaabil u kanáantoʼob u kaajal Dios way Luʼumeʼ.
«Tiaʼan Jéeoba teʼeloʼ»
10. ¿Bix u kʼaabaʼ le kaajoʼ yéetel baʼax ku yeʼesik leloʼ?
10 Xok Ezequiel 48:35. Le kaajoʼ ku kʼaabaʼtik: «Tiaʼan Jéeoba teʼeloʼ». U kʼaabaʼeʼ ku yeʼesikeʼ Jéeobaeʼ jach tu jaajil tiaʼan teʼ kaajoʼ. Le ka tu yeʼesaj Jéeoba tiʼ Ezequiel de ke chúumuk kun antal le kaaj tiʼ u maasil le luʼumoʼ u jaajileʼ bey ka u yaʼaleʼ: «Yaan in kaʼa antal ta wéeteleʼex». ¿Máasaʼ jach jatsʼuts le baʼax tu yaʼalaj Jéeoba ken u beetoʼ?
11. ¿Baʼax uláakʼ k-kanik tiʼ u kaabaʼ le kaaj tu yilaj Ezequieloʼ?
11 ¿Baʼax k-kanik tiʼ u kʼaabaʼ le kaaj tu yilaj Ezequieloʼ? U kʼaabaʼ le kaajaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ mantatsʼ kun antal yéetel u kaajal way luʼumeʼ. Ku kʼaʼajsik xan toʼoneʼ Jéeoba aʼalik baʼax unaj u beetaʼal. Le kaajaʼ maʼ tu tsʼáaik páajtalil tiʼ mix juntúul wíinik utiaʼal u yaʼalik jach baʼax unaj u beetaʼal. Jeʼex túun k-ilkoʼ Jéeoba aʼalik bix unaj u jaʼatsal le luʼumoʼ maʼ letiʼe kaajoʼ. Jéeoba jats le luʼum tiʼ tuláakal le máaxoʼob meyajtikoʼ, tsʼoʼoleʼ tu tsʼáaj tak tiʼ le máaxoʼob óotsiloʼoboʼ (Pro. 19:17; Eze. 46:18; 48:29).
12. 1) ¿Baʼax uláakʼ jeʼel u páajtal k-aʼalik yoʼolal le kaajoʼ, yéetel baʼax ku yeʼesik leloʼ? 2) ¿Baʼax ku kaʼansik tiʼ le ancianoʼob le baʼax tu yilaj Ezequieloʼ ?
Eze. 48:30-34). Tiʼ cada juntséeleʼ yaan óoxpʼéel u joonajiloʼob, leloʼ ku yeʼesikeʼ tuláakal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ jeʼel u páajtal u náatsʼloʼob tu yiknal u nuuktakil le kaajoʼ. Tsʼoʼoleʼ tumen 12 u joonajileʼ «tuláakal u kaajil Israel» jeʼel u páajtal u yookleʼ (Eze. 45:6). Lelaʼ ku kʼaʼajsiktoʼon bix le modos unaj u yantal tiʼ le ancianoʼoboʼ: Jéeobaeʼ u kʼáat ka u yeʼesoʼob yaabilaj yéetel ka u chaʼa u náatsʼal tu yiknaloʼob le máaxoʼob kajaʼanoʼob teʼ luʼum ku keʼetel yéetel junpʼéel paraísooʼ.
12 ¿Baʼax uláakʼ jeʼel u páajtal k-aʼalik tu yoʼolal le kaajoʼ? Le kaajoʼob úuchjeakiloʼ yaan u pakʼiloʼob tu baʼpachoʼob yéetel maʼ yaʼab u joonajiloʼobiʼ, chéen baʼaleʼ le kaaj tu yilaj Ezequieloʼ yaan 12 u joonajiloʼob (Le máakoʼoboʼ ku yokol u adorartoʼob Dios teʼ kaajoʼ
13. ¿Baʼax meyaj ku beetik le máakoʼob tu yilaj Ezequieloʼ?
13 Koʼox xakʼaltik le baʼax tsʼaʼab u yil Ezequiel utiaʼal k-ilik bix úuchik u jaʼatsal le luʼumoʼ. Ezequieleʼ tu yileʼ le máakoʼoboʼ jejeláas meyaj ku beetkoʼob. Le sacerdoteʼob wa le máaxoʼob «ku meyajtikoʼob Jéeoba teʼ templooʼ» ku náatsʼloʼob tiʼ Jéeoba yéetel ku kʼubkoʼob sacrificioʼob tiʼ letiʼ. Le levitaʼob wa le máaxoʼob «ku meyajoʼob teʼ templooʼ» letiʼob beetik «tuláakal le meyajoʼob unaj u beetaʼal teʼeloʼ» (Eze. 44:14-16; 45:4, 5). Tsʼoʼoleʼ yaan uláakʼ máakoʼob ku meyajoʼob naatsʼ tiʼ le kaajoʼ. ¿Máaxoʼobiʼ?
14. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le máakoʼob ku meyajoʼob náatsʼ tiʼ le kaajoʼ?
14 Le máakoʼob ku meyajoʼob naatsʼ tiʼ le kaajoʼ tiʼ u «taaloʼob tiʼ tuláakal u tribuiloʼob Israel». Le máakoʼobaʼ letiʼob meyajtik le luʼumoʼ yéetel u yich u paakʼaloʼobeʼ «utiaʼal u jaant le máaxoʼob ku meyajoʼob teʼ kaajoʼ» (Eze. 48:18, 19). ¿Yaan wa baʼax ku kaʼansiktoʼon lelaʼ? Yaan. Tuláakal le máaxoʼob yanoʼob ichil u kaajal Jéeoba, ku keʼetel yéetel junpʼéel paraísooʼ, jeʼel u béeytal u yáantkoʼob le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ bey xan le «yaʼabkach máakoʼob» tsʼaʼanoʼob tumen Jéeoba utiaʼal u nuʼuktikoʼob u kaajaloʼ (Apo. 7:9, 10). Toʼoneʼ maases k-áantkoʼob le kéen k-beet le baʼax ku yaʼalik le esclavo chúukaʼan u yóoloʼ.
15, 16. 1) ¿Baʼax uláakʼ jeʼel u páajtal k-kanik tiʼ le baʼax tsʼaʼab u yil Ezequieloʼ? 2) Tsol bey baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-áantaj ichil u kaajal Jéeobaeʼ
15 Le baʼax tu yilaj Ezequieloʼ yaan uláakʼ baʼax ku kaʼansiktoʼon. Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ yaan máaxoʼob maʼ levitaʼob yanoʼob ichil le 12 tribuʼoboʼ kaʼapʼéel tuʼux kun meyajoʼob: junjaatseʼ tu táankabil le templooʼ yéetel uláakʼ junjaatseʼ teʼ luʼum yaan tu baʼpachil le kaajoʼ. ¿Baʼax túun ken u beetoʼob teʼeloʼ? Tu táankabil le templooʼ tiʼ kun kʼuchul kaʼach tuláakal le tribuʼob utiaʼal u adorarkoʼob Jéeobaoʼ, lelaʼ yaan u beetkoʼob ikil u kʼubkoʼob sacrificioʼob tiʼ letiʼ (Eze. 46:9, 24). Tsʼoʼoleʼ tu baʼpach le kaajoʼ tiʼ kun kʼuchul kaʼach tuláakal le tribuʼob utiaʼal u yáantkoʼob le kaaj utiaʼal u meyajtikoʼob le luʼumoʼ. ¿Baʼax jeʼel k-kanik tiʼ le máakoʼobaʼ?
16 Teʼ kʼiinoʼobaʼ le yaʼabkach máakoʼob meyajtik Jéeobaoʼ jeʼel xan u páajtal u yáantajoʼob jeʼex tu beetil le máakoʼob tu yilaj Ezequieloʼ. Letiʼobeʼ ku adorarkoʼob Jéeoba «tu templo», lelaʼ ku beetkoʼob ikil u kʼubkoʼob sacrificioʼob tiʼ letiʼ (Apo. 7:9-15). Ichil le sacrificioʼobaʼ tiaʼan le u jóoʼskoʼob tiempo utiaʼal u máan u tsikbaltoʼob u tʼaan Diosoʼ, le kéen comentarnakoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ bey xan le kéen kʼaaynakoʼobiʼ. Letiʼobeʼ jach kʼaʼanaʼan u yilkoʼob u beetkoʼob lelaʼ tumen táakaʼan ichil u adorarkoʼob Jéeoba (1 Cró. 16:29). Tsʼoʼoleʼ yaʼab uláakʼ máaxoʼob meyajtik Dioseʼ jejeláas baʼaxoʼob ku beetkoʼob utiaʼal u yáantkoʼob u kaajal Jéeoba. Yaan tiʼ letiʼobeʼ ku meyajoʼob utiaʼal u líiʼskoʼob le najoʼob tuʼux ku adorartaʼal Jéeobaoʼ, u najiloʼob Betel bey xan u maasil meyajoʼob táan u beetaʼal teʼ kʼiinoʼobaʼ. Uláakʼoʼob xaneʼ ku yáantajoʼob ikil u síikoʼob u taakʼinoʼob utiaʼal u beetaʼal le meyajoʼobaʼ. Ikil u beetkoʼob lelaʼ jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ bey táan u meyajtikoʼob le luʼum «utiaʼal ka alabartaʼak Dios» tumen le máakoʼoboʼ (1 Cor. 10:31). Letiʼobeʼ kiʼimak u yóoloʼob ikil u beetkoʼob le meyajaʼ tumen u yojloʼobeʼ «le baʼaloʼobaʼ bey junpʼéel sacrificio ku kʼuʼubul tiʼ Dioseʼ» (Heb. 13:16). ¿Táan wa k-ilik k-áantaj yéetel le jejeláas meyajoʼobaʼ?
«Junpʼéel túumben kaʼan yéetel junpʼéel túumben luʼum»
17. 1) ¿Bix kun béeytal le baʼax tsʼaʼab u yil Ezequiel maʼ kun xáantaloʼ? 2) Le kéen gobernarnak Jesúseʼ, ¿máaxoʼob kun nuʼuktbiloʼob?
17 ¿Yaan wa uláakʼ bix kun béeytal le baʼax tsʼaʼab u yil Ezequieloʼ? Yaan. Ezequieleʼ tu yileʼ le «luʼum santo» wa le tuʼux ku adorartaʼal Jéeobaoʼ yaan u yantal chúumuk tiʼ le u maasil le luʼumoʼoboʼ (Eze. 48:10). Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ kex jeʼel tuʼuxak ka kajlakoʼon le kéen tsʼoʼokok Armagedóneʼ Jéeobaeʼ yaan u yantal t-éetel (Apo. 21:3). Tu yáamil le Mil Años kun gobernar Jesúsoʼ, yaan u tsʼaʼabal máakoʼob utiaʼal ka u nuʼuktoʼob u kaajal Dios yéetel yaabilaj. Letiʼobeʼ yaan u nuʼuktikoʼob le máakoʼob wa le «túumben luʼum» kun antal le kéen tsʼoʼokok Armagedónoʼ (2 Ped. 3:13).
18. 1) ¿Baʼaxten k-aʼalikeʼ le junmúuchʼ máakoʼob kun nuʼuktajoʼoboʼ yaan u múul meyajoʼob yéetel u gobierno Dios? 2) ¿Baʼax ku kʼaʼajsiktoʼon u kʼaabaʼ le kaajoʼ?
18 ¿Baʼaxten k-aʼalikeʼ le junmúuchʼ máakoʼob kun nuʼuktajoʼoboʼ yaan u múul meyajoʼob yéetel u gobierno Dios? Tumen le Bibliaoʼ ku yeʼesikeʼ le kaaj yaan 12 u joonajiloʼoboʼ ku chíikbesik le Túumben Jerusalén wa le 144,000 kun gobernaroʼob yéetel Cristo teʼ kaʼanoʼ (Apo. 21:2, 12, 21-27). Lelaʼ ku yeʼesikeʼ u Reino Dioseʼ letiʼ kun nuʼuktaj desde teʼ kaʼanoʼ yéetel le junmúuchʼ máakoʼob kun nuʼuktajoʼob way Luʼumeʼ yaan u yilik u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalikoʼ. U kʼaabaʼ le kaajoʼ: «Tiaʼan Jéeoba teʼeloʼ», leloʼ ku kʼaʼajsiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ mantatsʼ kun adorarbil teʼ Paraíso kun antal way Luʼumeʼ. ¿Máasaʼ jach jatsʼuts le baʼax ku taal u kʼiin u yúuchloʼ?