1. ¿Baʼax utsiloʼob k-kʼamik ikil k-antal ichil u kaajal Jéeoba?

 JACH kiʼimak k-óol k-antal ichil u kaajal Jéeoba. Teʼ tsʼook kʼiinoʼobaʼ le kuxtalaʼ táan u bin u maas kʼastal, pero Jéeobaeʼ tsʼoʼok u tsʼáaiktoʼon sukuʼunoʼob yéetel kiikoʼob utiaʼal u yáantkoʼonoʼob (Sal. 133:1). Tsʼoʼoleʼ ku nuʼuktikoʼon xan utiaʼal u yantal kiʼimak óolal ichil k-familia (Efe. 5:33–6:1). Ku tsʼáaiktoʼon le naʼat kʼaʼabéettoʼon utiaʼal u yantaltoʼon jeetsʼelil yéetel utiaʼal u kiʼimaktal k-óoloʼ.

2. ¿Baʼax unaj k-beetik, yéetel baʼaxten?

² Chéen baʼaleʼ utiaʼal maʼ u xuʼulul k-meyajtik Jéeobaeʼ yaan baʼaxoʼob kʼaʼabéet k-beetik. ¿Baʼaxten? Tumen yaan horaeʼ jeʼel k-ofendertikba yéetel le baʼax ku yaʼalik bey xan yéetel le baʼax ku beetik u maasiloʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel xan u lúubul k-óol yéetel le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak k-beetkoʼ maases wa cada táan k-beetik. Le xookaʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal ka seguernak k-meyajtik Jéeoba 1) le kéen ofendertaʼakoʼon tumen juntúul sukuʼun, 2) kéen u decepcionartoʼon k-núup yéetel 3) kéen lúubuk k-óol kéen k-beet baʼax maʼ maʼalobiʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-xakʼaltik cada junpʼéel tiʼ le baʼaloʼobaʼ. Yaan xan k-ilik baʼax jeʼel u páajtal k-kanik tiʼ juntúul máax meyajt Jéeoba úuchjeakileʼ.

KÉEN OFENDERTAʼAKOʼON

3. ¿Baʼaxoʼob ku aktáantik le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ?

³ Le problemaoʼ. U jaajileʼ yaan horaeʼ k-uʼuyik yaan sukuʼunoʼob jach ku náaksikoʼob k-óol. Yéetel yanoʼob xaneʼ ku beetkoʼob u lúubul k-óol tumen maʼ maʼalob bix u tratarkoʼonoʼobiʼ. Yaan kʼiineʼ tak le ancianoʼoboʼ ku beetkoʼob baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ. Yoʼolal leloʼ maʼ xaaneʼ yaneʼ jeʼel u tuklikeʼ u testigoʼob Jéeobaeʼ maʼ letiʼe u jaajil religiónoʼ. Yéetel tu lugar u seguer u múul adorartik Jéeoba yéetel le sukuʼunoʼoboʼ ku xuʼulul u tʼanik  le máax ofendertoʼ wa hasta ku xuʼulul u bin reunión (Sof. 3:9). ¿Maʼalob wa le baʼax ku beetkoʼ? Koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj juntúul máak tu meyajtaj Jéeoba úuchjeakil le ka tu aktáantaj junpʼéel baʼal beyaʼ.

4. ¿Baʼaxoʼob tu aktáantaj apóstol Pablo?

⁴ Máax meyajt Jéeoba úuchjeakil. Apóstol Pabloeʼ u yojel kaʼach kʼeban le sukuʼunoʼoboʼ. Por ejemploeʼ le ka káaj u bin teʼ múuchʼulil yaan Jerusalénoʼ maʼ kʼaʼam maʼalob tumen le sukuʼunoʼoboʼ (Hech. 9:26). Ka máan kʼiineʼ hasta aʼalaʼab baʼal tiʼ tu paach (2 Cor. 10:10). Pabloeʼ tu yilaj xan bix juntúul sukuʼuneʼ tu chʼaʼtuklaj u beetik junpʼéel baʼal jeʼel u beetik u tʼóochpajal u maasileʼ (Gál. 2:​11, 12). Letiʼeʼ jach ku confiar kaʼach tiʼ Marcos, pero Marcoseʼ tu beetaj junpʼéel baʼal beet u pʼuʼujul Pablo (Hech. 15:​37, 38). Pabloeʼ jeʼel kaʼach u chʼaʼtuklik u xuʼulul u biskuba yéetel le máaxoʼob ofendertoʼ. Pero tu lugar leloʼ tu yilaj le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetkoʼoboʼ yéetel tu múul meyajtaj Jéeoba tu yéeteloʼob. ¿Baʼax áant u beet beyoʼ?

5. ¿Baʼax áant Pablo utiaʼal maʼ u náachtal tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ? (Colosenses 3:​13, 14; ilawil xan le dibujooʼ).

⁵ Pabloeʼ jach u yaabiltmaj kaʼach le sukuʼunoʼoboʼ. Le oʼolal maʼ chʼíik u yil le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetkoʼoboʼ baʼaxeʼ tu yilaj u jatsʼuts modosoʼob. Le yaabilaj ku yuʼubik kaʼach tu yoʼolaloʼoboʼ le áant utiaʼal ka u perdonartoʼob jeʼex u yaʼalik Colosenses 3:​13, 14 (xoke). ¿Tu yutskíintaj wa túun Pablo le problema yanchaj tiʼ yéetel Marcosoʼ? Tu yutskíintaj, kex Marcos tu xúumpʼattaj Pablo teʼ yáax viaje tu beetoʼoboʼ Pabloeʼ maʼ seguernaj u kʼuuxil tu yéeteliʼ. Lelaʼ bey u yeʼesik le carta tu tsʼíibtaj tiʼ le múuchʼulil yaan Colosasoʼ, teʼeloʼ tu yaʼaleʼ Marcoseʼ jach koʼoj u tojol yéetel jach tu líiʼsaj u yóol Pablo (Col. 4:​10, 11). Tsʼoʼoleʼ le kʼalaʼan apóstol Pablo Romaoʼ tu yaʼalaj tiʼ Marcos wa jeʼel u bin u yáanteʼ (2 Tim. 4:11). Jeʼex k-ilkoʼ Pabloeʼ maʼ chʼíik u yil le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetik le sukuʼunoʼoboʼ. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon u ejemplo Pablo?

6, 7. Kex kʼebanoʼoneʼ, ¿baʼax ken u yáantoʼon k-eʼes yaabilaj tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ? (1 Juan 4:7).

⁶ Baʼax ku kaʼansiktoʼon. Jéeobaeʼ u kʼáat ka seguernak k-yaabiltik le sukuʼunoʼob yéetel le kiikoʼoboʼ (xok 1 Juan 4:7). Wa yaan tiʼ letiʼob maʼ maʼalob bix u tratarkoʼoneʼ maʼ kʼaʼabéet k-jáan tuukul kʼaas tu yoʼolaloʼobiʼ. Unaj k-tuklikeʼ maʼ u yóoliliʼ u beetkoʼobeʼ yéetel táan u yilik u beetkoʼob baʼax maʼalob (Pro. 12:18). Por ejemploeʼ Jéeobaeʼ kex yaan baʼaloʼob maʼ maʼalobtak k-beetkeʼ láayliʼ u yaabiltmoʼoneʼ.  Letiʼeʼ maʼ tu pʼatkoʼon kéen k-beet baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ yéetel maʼ mantatsʼ pʼujaʼan t-éeteliʼ (Sal. 103:9). Toʼon xaneʼ kʼaʼabéet k-perdonartik u maasil jeʼex u beetik Jéeobaeʼ (Efe. 4:32–5:1).

⁷ Como jach taʼaytak u taal le xuʼulsajiloʼ kʼaʼabéet k-múul antal yéetel le sukuʼunoʼoboʼ. Tumen yaan k-maas chʼaʼpachtaʼal yéetel jeʼel tak k-oksaʼal cárceleʼ. Teʼ súutukoʼob beyaʼ jach yaan u kʼaʼabéettal k-áantaʼal tumen le sukuʼunoʼoboʼ (Pro. 17:17). Lelaʼ jach bey úuchik tiʼ Josep, a juntúul anciano kajaʼan España. Letiʼeʼ maʼ tu beetaj u servicio militariʼ ka kʼaʼal cárcel yéetel uláakʼ sukuʼunoʼob. Josepeʼ ku yaʼalik: «Como jach chichan le lugar tuʼux yanoʼonoʼ jach séeb u pʼuʼujul máak yéetel u maasil, le oʼolal kʼaʼabéetchaj k-aguantartik baʼax ku beetik u maasil yéetel k-paklan perdonartikba. Lelaʼ tu yáantoʼon utiaʼal k-múul bisikba bey xan utiaʼal k-kanáantikba tiʼ le máaxoʼob maʼ Testigoʼob kʼalaʼanoʼob teʼeloʼ. Kʼajaʼanten juntéenjeakileʼ tin loobiltaj in kʼabeʼ ka vendartaʼabi, le oʼolal pʼáat maʼ tu páajtal in péeksik. Pero juntúul sukuʼuneʼ jach tu yáanten, letiʼ kaʼach pʼoʼik in nookʼ yéetel yaan uláakʼ baʼaxoʼob tu beetaj tin woʼolal. Jach eʼesaʼabten yaabilaj teʼ súutuk kʼaʼabéetoʼ». Jeʼex k-ilkoʼ jach kʼaʼabéet k-utskíintik jeʼel baʼalak problemail ka yanaktoʼon yéetel le sukuʼunoʼoboʼ.

KÉEN DECEPCIONARTAʼAKECH TUMEN A NÚUP

8. ¿Baʼax ku aktáantik le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ?

⁸ Le problemaoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «le máaxoʼob ku tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ yaan u yantaltiʼob yaʼab problemas» (1 Cor. 7:28). ¿Baʼaxten ku yaʼalik leloʼ? Tumen le íichamtsil yéetel le atantsiloʼ kʼebanoʼob. Tsʼoʼoleʼ maʼ igual bix u modosoʼobiʼ yéetel maʼ igual baʼax uts tu yichoʼobiʼ. Yaan hora xaneʼ yaanal tuʼux u taaloʼob yéetel yaanal bix líiʼsaʼabikoʼob. Yanoʼob xaneʼ kéen máanak kʼiineʼ ku yeʼeskoʼob jujunpʼéel modos maʼ tu yeʼesoʼob le táan u kʼaj óoltikubaʼoboʼ, tuláakal lelaʼ jeʼel u beetik u yantal problemaseʼ. Yaan tiʼ le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ le kéen yanak problemas tiʼobeʼ tu lugar u múul utskíintikoʼob yéetel u reconocerkoʼob tiʼ tu kaʼatúulil yanchaj u culpaileʼ, ku culpartik u núupoʼob. Hasta yaan horaeʼ ku tuklik u pʼatkubaʼob wa u divorciarkubaʼob. ¿Maʼalob wa le baʼax ku tuklikoʼoboʼ? b Koʼoneʼex ilik u ejemplo juntúul máax meyajt Dios úuchjeakil tu aktáantaj junpʼéel baʼal beyaʼ.

9. ¿Baʼax tu aktáantaj Abigaíl?

⁹ Máax meyajt Jéeoba úuchjeakil. Abigaíleʼ tsʼokaʼan u beel kaʼach yéetel Nabal. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Nabaleʼ jach kʼasaʼan yéetel kʼaas u modos (1 Sam. 25:3). Jach wal difícilchaj tiʼ Abigaíl u kuxtal yéetel juntúul máak beyoʼ. Juntéenjeakeʼ yanchaj u oportunidadil tiʼ u pʼatik u yíicham, tumen Davideʼ taakchaj u kíimsik Nabal tumen poʼochʼi yéetel poʼochʼ xan u soldadoʼob (1 Sam. 25:​9-13). Abigaíleʼ jeʼel kaʼach u aprovechartik u pʼatik u yíicham yéetel u chaʼik u kíimsaʼal tumen Davideʼ, pero maʼ bey tu beetiliʼ baʼaxeʼ tu kʼáat óoltaj tiʼ David ka u perdonart Nabal (1 Sam. 25:​23-27). ¿Baʼaxten tu beetaj leloʼ?

10. Maʼ xaaneʼ, ¿baʼax péeks Abigaíl utiaʼal u salvartik u yíicham?

¹⁰ Abigaíleʼ jach u yaabiltmaj kaʼach Jéeoba, le oʼolal taak u tsʼoʼokbesik le baʼax u yaʼalmaj yoʼolal le tsʼoʼokol beeloʼ. Abigaíleʼ jach u yojel kaʼach baʼax tu yaʼalaj Jéeoba le ka tu tsʼoʼoksaj u beel Adán yéetel Evaoʼ (Gén. 2:24). Letiʼeʼ u  yojleʼ utiaʼal Jéeobaeʼ le tsʼoʼokol beeloʼ junpʼéel baʼal santo. Maʼ xaaneʼ lelaʼ letiʼe baʼax péeks Abigaíl u salvart u yíichamoʼ bey xan le máaxoʼob kajaʼanoʼob tu yotochoʼ. Utiaʼal túun maʼ u kíimsaʼal Nabaleʼ Abigaíleʼ tu séebaʼanil bin u kʼáat perdón tiʼ David yoʼolal le baʼax tu beetaj u yíichamoʼ. Jach yaabiltaʼan wal kaʼach Abigaíl tumen Jéeobaeʼ tumen jach maʼ saajkiʼ yéetel ku beetik baʼax maʼalob. ¿Baʼax ku kanik le atantsiloʼob yéetel le íichamtsiloʼob tiʼ u ejemplo Abigaíloʼ? Koʼoneʼex ilik.

11. 1) ¿Baʼax u kʼáat Jéeoba ka u beet le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ? (Efesios 5:33). 2) ¿Baʼax k-kanik tiʼ u ejemplo Carmen? (Ilawil xan le fotoʼoboʼ).

¹¹ Baʼax ku kaʼansiktoʼon. Jéeobaeʼ u kʼáateʼ le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ ka u respetartoʼob le voto u beetmoʼoboʼ, kex wa chan jelaʼan u modos le íichamtsil wa atantsiloʼ. Letiʼeʼ jach ku kiʼimaktal u yóol kéen u yil le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ ku yutskíintik u problemasoʼob yéetel ku tratarkubaʼob yéetel yaabilaj bey xan yéetel respeto (xok Efesios 5:33). Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ Carmen. Letiʼeʼ seis años tsʼoʼokok u beel ka káaj u tsʼaʼabal xook tiʼ yéetel le Bibliaoʼ, ka tsʼoʼokeʼ ka okjaʼanaji. Carmeneʼ ku yaʼalik: «In wíichameʼ jach kʼaas tu yilil le decisión tin chʼaʼajoʼ, celosochaj tiʼ le adoración kin tsʼáaik tiʼ Jéeobaoʼ ka káaj u pochʼken yéetel cada ku yaʼalikten yaan u pʼatken». Kex beyoʼ Carmeneʼ chúukpaj u yóol. Tu yáamil 50 añoseʼ tu tratartaj u yíicham yéetel yaabilaj bey xan yéetel respeto. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tiʼ tuláakal le años máanoʼ kʼuchen in naʼat bix u yuʼubikuba in wíicham yéetel in tʼanik yéetel yaabilaj. In wojleʼ utiaʼal Jéeobaeʼ santo le tsʼoʼokol beeloʼ, le oʼolal tin beetaj tuláakal le ku páajtal utiaʼal maʼ in jubik. Le yaabilaj kin wuʼuyik yoʼolal Jéeobaoʼ le áanten utiaʼal in tsʼáaik in wóoliʼ». c Wa ku yantaltech problemas yéetel a núupeʼ maʼ u tuʼubultecheʼ Jéeobaeʼ yaan u yáantkech, maʼ ken u pʼatech.

KÉEN LÚUBUK K-ÓOL YOʼOLAL BAʼAX KʼAAS K-BEETMAJ

12. ¿Bix u yuʼubikuba máak kéen lúubuk tiʼ junpʼéel nojoch kʼeban?

¹² Le problemaoʼ. Le kéen lúubuk máak tiʼ junpʼéel nojoch kʼebaneʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u tuklik tsʼoʼok tiʼ beyoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le máax ku lúubul tiʼ kʼebanoʼ jeʼel u yantaltiʼ «junpʼéel puksiʼikʼal xeʼexetʼpajaʼan ku yuʼubik bey táan u peʼechʼleʼ» (Sal. 51:17). Lelaʼ bey úuchik tiʼ Robert, juntúul sukuʼun úuch joʼopʼok u beetik u siervo ministerialil. Letiʼeʼ lúub tiʼ junpʼéel nojoch kʼeban, tu tsʼáaj cuentaeʼ tsʼoʼok u traicionartik Jéeoba. Roberteʼ ku yaʼalik: «Jach lúub in wóol yoʼolal le baʼax tin beetoʼ, tin wuʼuyaj bey lúub tin wóokʼol  junpʼéel baʼal jach aaleʼ, hasta tin wuʼuyaj tu woʼoltuba in nakʼ, okʼolnajen yéetel orarnajen tiʼ Jéeoba. Kʼajaʼanteneʼ tin tukleʼ Dioseʼ maʼ tun suut u yuʼub in oración tumen tin decepcionartaj». Le máax ku lúubul tiʼ junpʼéel nojoch kʼebaneʼ como jach yaachajaʼan u yóoleʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u tuklikeʼ tsʼoʼok u pʼaʼatal tumen Jéeoba yéetel maʼ tu valer u penail u seguer u meyajtik. ¿Tsʼoʼok wa a wuʼuyikaba beyoʼ? (Sal. 38:4). Wa tsʼoʼokeʼ, jeʼel u yáantkech u ejemplo juntúul máax meyajt Dios úuchjeakileʼ tumen letiʼeʼ kex lúub tiʼ junpʼéel nojoch kʼebaneʼ seguernaj u tsʼáaik u yóol u meyajt Jéeoba.

13. ¿Tiʼ baʼax nojoch kʼebanil lúub Pedro, yéetel baʼaxoʼob beet u lúubul tiʼ le kʼebanoʼ?

¹³ Máax meyajt Dios úuchjeakil. Le áakʼab antes tiʼ u kíimsaʼal Jesúsoʼ apóstol Pedroeʼ tu beetaj jujunpʼéel baʼaloʼob maʼ jach maʼalobtakiʼ. Yáaxeʼ jach tu confiartuba, tumen tu tukleʼ kex u maasil apóstoloʼob ka u pʼatoʼob Jesúsoʼ letiʼeʼ maʼ ken u beete (Mar. 14:​27-29). Tsʼoʼoleʼ tu jardínil Getsemaníeʼ yaʼab u téenel ook u wenel (Mar. 14:​32, 37-41). Le ka bin machbil xan Jesúseʼ letiʼeʼ tu xúumpʼattaj (Mar. 14:50). Tu tsʼookeʼ óoxtéen tu yaʼalaj maʼ u kʼaj óoliʼ (Mar. 14:​66-71). ¿Baʼax tu beetaj Pedro le ka tu yilaj tsʼoʼok u lúubul tiʼ junpʼéel nojoch kʼeban? Letiʼeʼ jach yaachaj u yóoleʼ ka túupʼ u yokʼol (Mar. 14:72). ¿Bix wal tu yuʼubiluba Pedro ka tu yilaj chʼuykíintaʼan Jesús teʼ cheʼoʼ? ¡Jach kʼaas wal tu yuʼubilubaeʼ!

14. ¿Baʼax áant Pedro utiaʼal u seguer u meyajtik Jéeoba? (Ilawil le dibujooʼ).

¹⁴ ¿Baʼax áant Pedro utiaʼal u seguer u meyajtik Jéeoba? Tu yilaj maʼ u pʼáatal tu juunal yéetel maʼ náachchaj tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ, letiʼobeʼ jach tu líiʼsoʼob u yóol Pedro (Luc. 24:33). Tsʼoʼoleʼ le ka kaʼa kuxkíintaʼab Jesúseʼ tu chíikbesuba tiʼ Pedro, maʼ xaaneʼ utiaʼal u líiʼsik u yóol (Luc. 24:34; 1 Cor. 15:5). Jesúseʼ maʼ tu chʼinaj tu yich Pedro le baʼaxoʼob tu beetoʼ, baʼaxeʼ tu yaʼalaj yaan u tsʼáaik uláakʼ meyajoʼob tiʼ (Juan 21:​15-17). ¿Baʼaxten Pedroeʼ seguernaj u tsʼáaik u yóol u meyajt Jéeoba kex lúub tiʼ junpʼéel nojoch kʼeban? Tumen u yojel Jesúseʼ maʼ tu tuklaj wa tsʼokaʼan tiʼ beyoʼ yéetel u yojel xaneʼ láayliʼ yaabiltaʼan tumen le sukuʼunoʼoboʼ. Koʼoneʼex ilik baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-kanik tiʼ le ejemploaʼ.

15. ¿Tiʼ baʼax u kʼáat Jéeoba ka k-convencertba? (Salmo 86:5; Romanos 8:​38, 39; ilawil xan le fotooʼ).

¹⁵ Baʼax ku kaʼansiktoʼon. Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-convencertba u yaabiltmoʼon yéetel taak u perdonarkoʼon (xok Salmo 86:5; Romanos 8:​38, 39). U jaajileʼ normal u yuʼubik máak tiʼ letiʼ yanchaj u culpail kéen u beet baʼax maʼ maʼalobiʼ. Pero mix juntéen unaj k-tuklik wa maʼ u yaabiltmoʼon Jéeobaiʼ yéetel wa  tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼon. Baʼaxeʼ kʼaʼabéet k-kaxtik áantaj tu séebaʼanil. Robert, le sukuʼun tsʼoʼok k-yáax chʼaʼchiʼitikoʼ, ku yaʼalik: «Le baʼax beet in lúubul tiʼ kʼebanoʼ letiʼe in tuklik maʼ kʼaʼabéetten u yáantaj mix máakoʼ». Pero letiʼeʼ tu tsʼáaj cuenta kʼaʼabéet u bin tʼaan yéetel le ancianoʼoboʼ, ku yaʼalik: «Le ka binen tʼaan tu yéeteloʼobeʼ tu yáantenoʼob in wileʼ Jéeobaeʼ láayliʼ u yaabiltmeneʼ. Le ancianoʼoboʼ maʼ tu tukloʼob wa tsʼoʼokten beyoʼ baʼaxeʼ tu beetoʼob in tsʼáaik cuentaeʼ Jéeobaeʼ maʼ u pʼateniʼ». Jeʼex Roberteʼ toʼon xaneʼ kʼaʼabéet k-convencertikba jach u yaabiltmoʼon Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ wa k-lúubul tiʼ kʼeban, pero k-arrepentireʼ letiʼeʼ yaan u perdonarkoʼon. Kʼaʼabéet xan k-kaxtik áantaj, yéetel k-ilik maʼ k-kaʼa lúubul tiʼ le kʼeban t-beetoʼ (1 Juan 1:​8, 9). Wa convencidoʼon u yaabiltmoʼon Jéeobaeʼ kex ka lúubkoʼon tiʼ kʼebaneʼ maʼ kun lúubul k-óol.

16. ¿Baʼaxten a kʼáat a meyajt Jéeoba kex jeʼel baʼalak ka úuchkeʼ?

¹⁶ Jéeobaeʼ jach ku apreciartik tuláakal baʼax k-beetik utiaʼal k-meyajtik teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ. Letiʼeʼ ku yáantkoʼon utiaʼal u seguer k-meyajtik kex yaan horaeʼ yaan baʼaxoʼob desanimarkoʼon. Le kéen ofendertaʼakoʼoneʼ jeʼel u páajtal k-eʼesik yaabilaj tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ yéetel k-perdonarkoʼob. Le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ ku yeʼeskoʼob u yaabiltmoʼob Jéeoba le kéen u respetartoʼob le voto u beetmoʼoboʼ bey xan kéen u yutskíint u problemasoʼob yéetel u núupoʼob. Wa k-lúubul xan tiʼ junpʼéel nojoch kʼebaneʼ kʼaʼabéet k-kaxtik u yáantaj Jéeoba, kʼaʼabéet k-aceptartik ku perdonarkoʼon yéetel k-kʼamik le yaabilaj ku yeʼesiktoʼonoʼ. Beyoʼ maʼ kun xuʼulul k-beetik baʼax maʼalob yéetel Jéeoba xaneʼ yaan u bendecirkoʼon (Gál. 6:9).