1, 2. ¿Bix u maas maʼalobtal u kuxtal le máaxoʼob ku yokjaʼoboʼ?

 LE MÁAX ku yokjaʼoʼ ku yokol ichil u familia Jéeoba. Letiʼobeʼ ku yuʼubikubaʼob jeʼex rey David le ka tu yaʼalaj tiʼ Jéeoba: «Kiʼimak u yóol le máax ka yéeyik yéetel ka natsʼik utiaʼal u kajtal tu táankabil a wotochoʼ» (Sal. 65:4).

² Jéeobaeʼ maʼ tiʼ jeʼel máaxak jeʼel u chaʼik u yokol tu táankabil u yotocheʼ. Jeʼex t-ilil teʼ xook máanikoʼ Jéeobaeʼ ku náatsʼal yiknal le máaxoʼob ku yeʼeskoʼob taak u biskubaʼob tu yéeteloʼ (Sant. 4:8). Le kéen u kʼub u kuxtaloʼob tiʼ Jéeoba yéetel le kéen okjaʼanakoʼobeʼ ku pʼáatleʼ jach especial bix u biskubaʼob tu yéetel. Jéeobaeʼ ku yaʼalik tiʼ le máakoʼobaʼ: «[Yaan] in láalik bendiciónoʼob ta wóokʼoleʼex tak ken yanak tiʼ tuláakal máak le baʼax kʼaʼabéettiʼoʼ» (Mal. 3:10; Jer. 17:​7, 8).

3. ¿Baʼax unaj u beetik tuláakal le máaxoʼob tsʼoʼok u kʼubik u kuxtaloʼob yéetel tsʼoʼok u yokjaʼoboʼ? (Eclesiastés 5:​4, 5).

³ U jaajileʼ le okjaʼoʼ chéen u káajbal. Wa tsʼoʼok k-kʼubik k-kuxtal tiʼ Dios yéetel tsʼoʼok k-okjaʼeʼ kʼaʼabéet k-kuxtal jeʼex u kʼáat letiʼeʼ kex wa táan k-aktáantik problemas (xok Eclesiastés 5:​4, 5). Tsʼoʼoleʼ kʼaʼabéet xan k-seguertik u ejemplo Jesús yéetel k-beetik le baʼax ku yaʼalikoʼ (Mat. 28:​19, 20; 1 Ped. 2:21). Le xookaʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal ka k-beet beyoʼ.

MAʼ U XUʼULUL A BIN TU PAACH JESÚS KEX WA TÁAN A AKTÁANTIK PROBLEMAS

4. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u bisik «u cheʼil u muʼyaj» u discípuloʼob Jesús? (Lucas 9:23).

⁴ Maʼ a tuklik wa maʼ kun antaltech problemas kéen tsʼoʼokok a wokjaʼ. Kʼaʼajaktecheʼ Jesúseʼ tu yaʼaleʼ cada juntúul tiʼ u discípuloʼobeʼ  yaan u bisik «u cheʼil u muʼyaj sáamsamal» (xok Lucas 9:23). ¿Tu yóotaj wa túun u yaʼal Jesús yaan k-sen sufrir? Maʼatech. Le baʼax tu yóotaj u yaʼaloʼ es ke yaan k-kʼamik yaʼab bendiciónoʼob, pero yaan xan u yantaltoʼon problemas, jujunpʼéeloʼobeʼ jach yajtakoʼob (2 Tim. 3:12).

5. ¿Baʼax bendicióniloʼob ken u kʼam le máaxoʼob ku beetkoʼob sacrificioʼob yoʼolal u Reino Diosoʼ?

⁵ Maʼ xaaneʼ ikil a tsʼáaik táanil ichil a kuxtal u Reino Dioseʼ beoraaʼ maʼ jach yaantech taakʼiniʼ wa hasta pʼektaʼanech tumen a familia (Mat. 6:33). Wa bey u yúuchultechoʼ ojéelteʼ Jéeobaeʼ u yojel tuláakal le sacrificioʼob ka beetik tu yoʼolaloʼ (Heb. 6:10). Maʼ xaaneʼ tsʼoʼok a wilik jach jaaj le baʼax ku yaʼalik Jesúsaʼ: «Tu jaajil kin waʼalikteʼexeʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u pʼatik u yotochoʼob, u sukuʼunoʼob, u kiikoʼob, u maamaʼob, u taataʼob, u paalaloʼob, wa u kooloʼob tin woʼolal wa tu yoʼolal le Reinooʼ yaan u kʼamkoʼob 100 u téenel u maas yaʼabil tiʼ le baʼax tu pʼatoʼoboʼ. Teʼ kʼiinoʼobaʼ, kex ka chʼaʼpachtaʼakoʼobeʼ, yaan u yantaltiʼob najoʼob, sukuʼunoʼob, kiikoʼob, maamaʼob, paalaloʼob yéetel kooloʼob. Tsʼoʼoleʼ teʼ túumben yóokʼol kaaboʼ yaan u yantaltiʼob kuxtal minaʼan u xuul» (Mar. 10:​29, 30). ¿Máasaʼ le sacrificioʼob ka beetkoʼ mix baʼal tu táan tuláakal le bendiciónoʼob ka kʼamkoʼ? (Sal. 37:4).

6. Kex tsʼoʼok k-okjaʼeʼ, ¿baʼaxten ku kʼaʼabéettal u seguer k-baʼateʼel tu contra «u tsʼíibolal u bakʼel máak»?

⁶ Le kéen tsʼoʼokok a wokjaʼeʼ yaan u seguer a baʼateʼel tu contra «u tsʼíibolal [a] bakʼel» (1 Juan 2:16). Kʼaʼajaktecheʼ tumen kʼeban máakecheʼ, maʼ xaaneʼ yaan kʼiineʼ jeʼel a wuʼuyikaba jeʼex apóstol Pablo ka tu yaʼalaj: «U jaajileʼ jach ku kiʼimaktal u yóol in puksiʼikʼal yoʼolal u ley Dios, chéen baʼaleʼ kin tsʼáaik cuentaeʼ tin wíinklileʼ yaan uláakʼ ley ku baʼateʼel tu contra le ley yaan tin tuukuloʼ yéetel ku bisken bey esclavo tiʼ u leyil le kʼeban yaan tin wíinkliloʼ» (Rom. 7:​22, 23). Maʼ xaaneʼ yaan kʼiineʼ jeʼel a wuʼuyik tsʼoʼok a kaʼanal baʼateʼel tu contra a kʼaakʼas tsʼíibolaloʼobeʼ. Pero wa ka kʼaʼajsik le promesa ta beetaj tiʼ Jéeoba le ka ta kʼubaj a kuxtal tiʼoʼ, leloʼ yaan u tsʼáaiktech u muukʼil utiaʼal maʼ a lúubul tiʼ kʼeban. Le voto ta beetaj tiʼ Jéeoba le ka ta kʼubaj a kuxtal tiʼoʼ yaan u beetik u maas fáciltal a rechazartik le pruebaʼob ku yantaltechoʼ, ¿baʼaxten k-aʼalik leloʼ?

7. ¿Baʼaxten ku maas chúukpajal k-óol k-meyajt Jéeoba kéen k-kʼub k-kuxtal tiʼ?

⁷ Le kéen u kʼub u kuxtal máak tiʼ Jéeobaeʼ ku pʼatik juntséelil baʼax ku tsʼíiboltik. Por ejemploeʼ wa yaan baʼax k-tsʼíiboltik yéetel taak k-beetik pero ku bin tu contra baʼax ku yaʼalik Dioseʼ maʼ ken k-beete (Mat. 16:24). Le kéen tsʼaʼabakoʼon a pruebaileʼ chéen junpʼéel baʼal jeʼel u páajtal k-beetkeʼ, u chúukpajal k-óol k-meyajt Jéeoba. Tumen le kéen k-kʼub kuxtal tiʼeʼ táan k-pʼatik juntséelil tuláakal le baʼaxoʼob k-tsʼíiboltikoʼ. Toʼoneʼ tsʼoʼok k-decidirtik k-beetik chéen baʼax uts tu tʼaan Jéeoba yéetel yaan k-beetik jeʼex Jobeʼ, letiʼeʼ kex jach sufrirnajeʼ tu yaʼalaj: «¡Mientras kuxaʼaneneʼ yaan u chúukpajal in wóol in beet baʼax maʼalob!» (Job 27:5).

8. ¿Bix u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-lúubul tiʼ kʼeban k-tuukul tiʼ le voto k-beetmaj tiʼ Jéeobaoʼ?

⁸ K-tuukul tiʼ le promesa t-beetaj tiʼ Jéeobaoʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-lúubul tiʼ kʼeban. Por ejemploeʼ, ¿jeʼel wa a coquetear yéetel juntúul máak tsʼokaʼan u beeleʼ? ¿Máasaʼ maʼ ta beetik? Desde ken a kʼub a kuxtal tiʼ Jéeobaeʼ táan a waʼalikeʼ junpuliʼ maʼ ken a beet baʼaloʼob beyoʼ. Tsʼoʼoleʼ wa maʼ t-chaʼik u yokol t-puksiʼikʼal kʼaakʼas tsʼíibolaloʼobeʼ maas chéen chʼaʼabil ken k-luʼsil  t-tuukul baʼaloʼob beyoʼ. Jach kʼaʼabéet k-ilik maʼ k-xíimbal «tu beel le kʼasaʼan máakoʼoboʼ» (Pro. 4:​14, 15).

9. ¿Bix u yáantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óol k-tuklik antes baʼax ken k-beete?

⁹ ¿Jeʼel wa a kʼamik junpʼéel meyaj tuʼux maʼ kun antaltech tiempo utiaʼal a bin reunióneʼ? ¿Máasaʼ maʼ ken a kʼame? Tumen antes u yaʼalaʼaltech le meyajaʼ úuch a chʼaʼtukult maʼ ken a kʼam junpʼéel meyaj beyaʼ. Tumen wa ka kʼamik junpʼéel meyaj beyaʼ kéen tsʼoʼokkeʼ kex a kʼáateʼ maʼ kun páajtal a tsʼáaik táanil Jéeoba ichil a kuxtal. U ejemplo Jesúseʼ jach jeʼel u yáantkoʼoneʼ letiʼeʼ tu chʼaʼtuklaj u beetik tuláakal baʼax u kʼáat u Taata, toʼon xaneʼ tu séebaʼanil unaj k-rechazartik tuláakal le baʼax maʼ uts tu tʼaan Jéeobaoʼ (Mat. 4:10; Juan 8:29).

10. Kéen tsʼoʼokok k-okjaʼeʼ, ¿bix ken u yáantiloʼon Jéeoba utiaʼal k-seguertik u ejemplo Jesús?

¹⁰ Le problemas yéetel le pruebaʼob ku yantaltoʼonoʼ ku tsʼáaik tuʼux k-eʼesik wa táan k-seguertik u ejemplo Jesús. Jéeobaeʼ ku yaʼalikeʼ jeʼel u yáantkoʼoneʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Dioseʼ ku béeykuntik baʼax ku yaʼalik yéetel maʼ ken u chaʼa a tsʼaʼabaleʼex a pruebail maas tiʼ le ku páajtal a muʼyajtikeʼexoʼ, baʼaxeʼ le táan a tsʼaʼabaleʼex a pruebailoʼ yaan u tsʼáaik tuʼux a púutsʼleʼex utiaʼal ka páajchajak u chúukpajal a wóoleʼex a muʼyajteʼex» (1 Cor. 10:13).

BAʼAX JEʼEL A BEETIK UTIAʼAL MAʼ U XUʼULUL A BIN TU PAACH JESÚSEʼ

11. ¿Baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal ka a seguert u ejemplo Jesúseʼ? (Ilawil xan le fotoʼoboʼ).

¹¹ Jesúseʼ tu meyajtaj Jéeoba yéetel tuláakal u puksiʼikʼal, tsʼoʼoleʼ como mantatsʼ ku orareʼ maʼ náachchaj tiʼ Diosiʼ (Luc. 6:12). Le kéen tsʼoʼokok a wokjaʼeʼ junpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob jeʼel u yáantkech a beet jeʼex Jesúseʼ letiʼe u suuktal a beetik baʼaloʼob jeʼel u natsʼkech  yiknal Jéeobaoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tak tuʼux tsʼoʼok k-náakleʼ, maʼ u xuʼulul k-bin táanil jeʼex tsʼoʼok k-beetkoʼ» (Fili. 3:16). Cada wa baʼax kʼiineʼ yaan a wuʼuyik u experiencia sukuʼunoʼob tu chʼaʼtukloʼob u maas meyajtikoʼob Jéeoba, maʼ xaaneʼ binoʼob teʼ Escuela utiaʼal Máaxoʼob Kʼaʼaytik le Reinooʼ wa binoʼob áantaj tuʼux maas kʼaʼabéet. ¿Jeʼel wa u páajtal a meyajtik Jéeoba jeʼex le sukuʼunoʼobaʼ? Wa beyoʼ beete. Le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ mantatsʼ táan u kaxtikoʼob bix jeʼel u maas meyajtikoʼobeʼ (Hech. 16:9). Pero wa beora maʼ tu páajtal a beetkaʼ maʼ u lúubul a wóol, maʼ a tuklik wa mix baʼal le ka beetkoʼ, tumen le baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ letiʼe u chúukpajal a wóoloʼ (Mat. 10:22). Kʼaʼajaktecheʼ Jéeobaeʼ jach ku kiʼimaktal u yóol kéen u yil táan a beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal a meyajtik. Lelaʼ jach yaan u yáantkech utiaʼal maʼ u xuʼulul a bin tu paach Jesús kéen tsʼoʼokok a wokjaʼ (Sal. 26:1).

12, 13. ¿Baʼax jeʼel a beetik wa ka tsʼáaik cuenta maʼ táan a meyajtik Jéeoba jeʼex kaʼacheʼ? (1 Corintios 9:​16, 17; ilawil xan le cuadro « Seguernak a wáalkab»).

¹² ¿Baʼax jeʼel a beetik wa ka tsʼáaik cuenta maʼ ta puksiʼikʼal ku jóokʼol le baʼax ka waʼalik kéen orarnakechoʼ, bey xan wa maʼ ta disfrutartik a kʼaʼaytaj yéetel a xokik le Bibliaoʼ? Wa bey u yúuchultechoʼ maʼ u lúubul a wóol, maʼ a tuklik wa minaʼantech u espíritu santo Jéeoba. U jaajileʼ kex tsʼoʼok k-okjaʼeʼ láayliʼ kʼebanoʼoneʼ, le oʼolal normal k-uʼuyikba yaan hora beyoʼ. Wa ka tsʼáaik cuenta maʼ táan a meyajtik Jéeoba jeʼex kaʼacheʼ tuukulnen tiʼ u ejemplo apóstol Pablo. Letiʼeʼ tu beetaj tuláakal le ku páajtal utiaʼal u seguertik u ejemplo Jesús. Yaan kʼiineʼ Pabloeʼ maʼ jach kiʼimak u yóol kaʼachiʼ (xok 1 Corintios 9:​16, 17). Le oʼolal tu yaʼalaj: «Wa maʼ yéetel kiʼimak óolal kin beetkeʼ, jeʼel bixakeʼ, kʼubéentaʼanten ka  in beet le nojoch meyajaʼ». Lelaʼ ku yeʼesikeʼ apóstol Pabloeʼ u chʼaʼtukultmeʼ jeʼel bixak ka u yuʼububaeʼ yaan u béeykuntik le meyaj kʼubéentaʼantiʼoʼ.

¹³ Como kʼebanoʼoneʼ maʼ maʼalob ka k-chʼaʼ decisiónoʼob chéen yoʼolal bix k-uʼuyikbaiʼ, baʼaxeʼ unaj k-ilik k-beetik baʼax maʼalob kex yaan hora maʼ taak k-beetkiʼ. Wa ka beetik beyoʼ, kéen máanak kʼiineʼ yaan u yutstal ta wich a beetik le baʼax ku yaʼalik Jéeobaoʼ. Wa kéen tsʼoʼokok a wokjaʼ ka tsʼáaik táanil le baʼaloʼob espiritualoʼoboʼ maʼ kun xuʼulul a bin tu paach Jesús. Tsʼoʼoleʼ le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ kéen u yiloʼob le baʼax ka beetkoʼ yaan xan u taaktal u beetkoʼob beyoʼ (1 Tes. 5:11).

«SEGUERNAK A XÍIXTIK A TUUKULEʼEX»

14. Cada wa baʼax kʼiineʼ, ¿baʼax maʼalob ka a jach ile, yéetel baʼaxten? (2 Corintios 13:5).

¹⁴ Le kéen tsʼoʼokok a wokjaʼeʼ cada wa baʼax kʼiineʼ jach maʼalob ka a xakʼalt baʼax táan a beetik (xok 2 Corintios 13:5). Maʼalob ka a jach il wa táan a orar sáamsamal, wa táan a xakʼalxoktik le Bibliaoʼ, wa táan a bin teʼ reuniónoʼoboʼ bey xan wa táan a kʼaʼaytaj. Jach maʼalob ka a wil bix jeʼel a maas jóoʼsik u yutsil le baʼaloʼob tsʼoʼok k-aʼalikoʼ. Maʼalob xan ka a tukle: «¿Jeʼel wa u páajtal in tsolik le baʼaxoʼob ku kaʼansik le Bibliaoʼ? ¿Baʼax jeʼel u páajtal in beetik utiaʼal in maas disfrutartik in meyajtik Jéeobaeʼ? Le oraciónoʼob kin beetkoʼ, ¿ku yeʼesik wa jach tu jaajil kin confiar tiʼ Jéeoba? ¿Kin wilik wa maʼ in perdertik mix junpʼéel reunión? ¿Baʼax jeʼel in beetik utiaʼal maʼ u náayal in wóol teʼ reuniónoʼoboʼ yéetel utiaʼal in maas maʼalobkíintik bix in comentar?».

15, 16. ¿Baʼax ku kaʼansiktech u experiencia Robert?

¹⁵ Jach maʼalob xan ka k-il baʼaxoʼob ku difíciltaltoʼon k-beetik. Koʼoneʼex ilik junpʼéel experiencia eʼesik yaan baʼaloʼob jeʼel u difíciltal tiʼ máakeʼ. Juntúul sukuʼun ku kʼaabaʼtik Roberteʼ ku yaʼalik: «Le yaanten 20 añosoʼ tsʼoʼok kaʼach u káajal in meyaj. Junpʼéel kʼiineʼ le ka tsʼoʼok le meyajoʼ juntúul koʼolel in wéet meyajeʼ tu invitarten utiaʼal in bin tu yotoch. Tu yaʼalajteneʼ como mix máak kun antal tu yotocheʼ jach jeʼel k-máansik junpʼéel maʼalob súutukileʼ. Tu káajbaleʼ joʼopʼ in kaxtik baʼax jeʼel in waʼaliktiʼ utiaʼal maʼ in bineʼ, chéen baʼaleʼ tu tsʼookeʼ tin tsolajtiʼ baʼaxten maʼ tu páajtal in bin tu yotoch». Roberteʼ maʼ lúub tiʼ baʼax kʼaasiʼ, leloʼ jach maʼalob. Chéen baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ joʼopʼ u tuukul tiʼ le baʼax úuchtiʼoʼ ka tu tsʼáaj cuenta yaan baʼax tu bineltaj u beetik. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Teneʼ maʼ tin beetaj  jeʼex Joséeʼ, maʼ tin rechazartaj tu séebaʼaniliʼ (Gén. 39:​7-9). Mix juntéen tin tuklaj wa yaan u difíciltalten in waʼaliktiʼ maʼ kin bin tu yotoch. Le baʼax úuchtenoʼ tu yáanten in wileʼ kʼaʼabéet in maas biskinba yéetel Jéeoba».

¹⁶ Koʼox aʼalikeʼ techeʼ ka tsʼaʼabal a pruebail chéen baʼaleʼ maʼ ta lúubul tiʼ baʼax kʼaas. Kex beyoʼ maʼalob ka a beet jeʼex Roberteʼ, tukle: «¿Tu séebaʼanil wa tin waʼalaj maʼ, wa chan xáanchaj táan in tuklik baʼax ken in beete?». Wa ka wilik yaan baʼax tu bineltaj techeʼ maʼ u lúubul a wóol, baʼaxeʼ kiʼimakchajak a wóol tumen ta tsʼáaj cuenta yaan baʼax ku chan difíciltaltech. Aʼal tiʼ Jéeoba le baʼax úuchoʼ yéetel beet tuláakal le ku páajtal utiaʼal maʼ u kaʼa úuchultech beyoʼ (Sal. 139:​23, 24).

17. Jeʼex Roberteʼ, ¿bix k-pʼatik u kʼaabaʼ Jéeoba le kéen chúukpajak k-óol?

¹⁷ Roberteʼ ku seguer u yaʼalik: «Le ka tin waʼalaj tiʼ le koʼolel maʼ kin bin tu yotochoʼ letiʼeʼ tu yaʼalajten: ‹¡Maʼ lúubechiʼ!›. Teen túuneʼ tin kʼáatajtiʼ baʼaxten tu yaʼalaj leloʼ. Letiʼeʼ tu tsolajteneʼ juntúul u amigo u testigo Jéeoba kaʼacheʼ tu yaʼalajtiʼeʼ tuláakal le táankelem Testigoʼoboʼ maʼatech u beetkoʼob tuláakal le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ wa ka yanaktiʼob u oportunidadil u beetkoʼob baʼax maʼ maʼalobeʼ tu séebaʼanil ken u beetoʼob. Le koʼolel túunoʼ tu yaʼalaj tiʼ u amigooʼ yaan u tsʼáaiken a pruebail. ¡Jach kiʼimakchaj in wóol úuchik in pʼatik maʼalobil u kʼaabaʼ Jéeoba!».

18. ¿Baʼax a chʼaʼtukultmaj a beetik le kéen tsʼoʼokok a wokjaʼ? (Ilawil xan le cuadro « Kaʼapʼéel xookoʼob jach jeʼel u yáantik máakeʼ»).

¹⁸ Le kéen a kʼub a kuxtal tiʼ Jéeoba yéetel le kéen okjaʼanakecheʼ táan a weʼesik taak a santificartik u kʼaabaʼ Jéeoba kex jeʼel baʼalak ka úuchkeʼ. U jaajileʼ letiʼeʼ táan u jach ilik le problemas ku yantaltechoʼ yéetel le pruebaʼob ka aktáantikoʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan u bendecirkech tumen ku yilik tuláakal baʼax ka beetik utiaʼal u chúukpajal a wóol. Maʼ u tuʼubultech xaneʼ u espíritu santoeʼ jeʼel u yáantkech utiaʼal a beetik baʼax maʼalobeʼ (Luc. 11:​11-13). Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ le kéen tsʼoʼokok a wokjaʼeʼ mantatsʼ ken a seguert u ejemplo Jesús.