XOOK 28
¿Jach wa jaaj le baʼaxoʼob tsʼoʼok k-kanikoʼ?
«Maʼ u xuʼulul a tsʼáaik a wóol tiʼ le baʼaxoʼob ta kanaj yéetel áantaʼabech utiaʼal ka a creertoʼ» (2 TIM. 3:14).
KʼAAY 56 Kuxlen jeʼex u yaʼaliktech Jéeobaoʼ
TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN *
1. ¿Baʼax «le u jaajil» ku yaʼalik máakoʼ?
TOʼONEʼ suuk k-kʼáatik: «¿Bix úuchik a kanik u jaajil?», «¿desde wa ta chichnil ta kanaj u jaajil?», «¿úuch wa a kan u jaajil?». Yaan horaeʼ tak toʼon bey k-aʼalikoʼ. Baʼaleʼ ¿baʼax «le u jaajil» ku yaʼalik máakoʼ? Letiʼe baʼaxoʼob tsʼoʼok k-kanik teʼ Bibliaoʼ yéetel le bix k-adorartik Jéeobaoʼ. Le kéen k-aʼal yaan máax tsʼoʼok u kanik «u jaajileʼ» táan k-aʼalikeʼ tsʼoʼok u kanik baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ yéetel ku tsʼáaik ichil u kuxtal. Tsʼoʼok u xuʼulul u creertik le baʼaxoʼob ku kaʼansik le religión minaʼan u jaajil tiʼoʼ yéetel kiʼimak u yóol ikil u beetik baʼax uts tu tʼaan Dios (Juan 8:32).
2. Jeʼex u yaʼalik Juan 13:34, 35, ¿baʼax péeksik le máakoʼob u meyajtoʼob Jéeobaoʼ?
2 ¿Baʼax maas utschaj ta wich le ka ta kanaj u jaajiloʼ? Maʼ xaaneʼ letiʼe jatsʼuts modos ku yeʼesik le Testigoʼoboʼ (1 Ped. 2:12). Wa le yaabilaj ku yeʼeskoʼob tiʼ u maasiloʼ. Yaʼab tiʼ le máaxoʼob ku yáax binoʼob teʼ naj tuʼux k-muchʼikbaʼoʼ maʼ kʼajaʼantiʼob le baʼax kaʼansaʼab teʼ muchʼtáambaloʼ, baʼaleʼ maʼ tu tuʼubultiʼob le yaabilaj eʼesaʼabtiʼoboʼ. Jesúseʼ u yaʼalmiliʼ bey kun úuchloʼ, tu yaʼaleʼ wa k-paklan yaabiltikbaeʼ tuláakal máak ken u tsʼáa cuenta táan k-meyajtik Jéeoba (xok Juan 13:34, 35). Baʼaleʼ wa k-kʼáat ka yanaktoʼon junpʼéel fe muʼukʼaʼaneʼ yaan uláakʼ baʼal kʼaʼabéet k-beetik.
3. ¿Baʼaxten maʼ tu páajtal u muʼukʼaʼantal k-fe chéen yéetel le yaabilaj ku yeʼesik le sukuʼunoʼoboʼ?
3 U fe máakeʼ maʼ tu muʼukʼaʼantal chéen ikil u yeʼesaʼaltiʼ yaabilaj tumen le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. ¿Baʼaxten k-aʼalik beyoʼ? Tumen wa chéen k-meyajtik Dios yoʼolal le yaabilaj ku yeʼesaʼaltoʼon ichil u kaajaloʼ, jach chéen chʼaʼabil jeʼel u xuʼulul k-meyajtikeʼ. Rom. 12:2).
¿Baʼaxten? Koʼox aʼalikeʼ juntúul sukuʼun, maʼ xaaneʼ hasta anciano wa precursor, ku lúubul tiʼ junpʼéel nojoch kʼeban, ku ofenderkoʼon wa ku suut apóstatail. ¿Baʼax jeʼel a beetkeʼ? ¿Yaan wa u xuʼulul a meyajtik Jéeoba? Lelaʼ ku yeʼesikeʼ jach kʼaʼabéet k-maas bisikba yéetel Jéeoba tu lugar k-chʼíikil k-il baʼax ku beetik u maasil. Le bix u beetaʼal k-uʼuyikbaoʼ maʼ letiʼe baʼax ken u beet u muʼukʼaʼantal k-fejoʼ. K-fejeʼ kʼaʼabéet muʼukʼaʼan jeʼex junpʼéel naj beetaʼan yéetel maʼalob materialoʼobeʼ. Le oʼolaleʼ unaj k-ilik baʼaxten k-creertik jujunpʼéel baʼaloʼob yéetel unaj k-ilik wa jach tu jaajil beyoʼ (4. Jeʼex u yaʼalik Mateo 13:3-6, 20, 21, ¿baʼax jeʼel u yúuchul tiʼ u fe máak kéen u aktáant problemaseʼ?
4 Jesúseʼ tu yaʼaleʼ yaan máakeʼ ku kʼamik «yéetel kiʼimak óolal» u kaʼansajil le Bibliaoʼ, chéen baʼaleʼ le kéen yanak problemas tiʼeʼ u fejeʼ bey ku tijil u mootseʼ (xok Mateo 13:3-6, 20, 21). Lelaʼ ku yúuchultiʼ tumen maʼ xaaneʼ maʼ u naʼateʼ le kéen káajak u beetik baʼax tu kaʼansaj Cristoeʼ yaan u aktáantik problemas (Mat. 16:24). Wa maʼeʼ ku tuklikeʼ ikil u meyajtik Dioseʼ chéen bendiciones kun tsʼaabiltiʼ yéetel maʼ tun antaltiʼ mix junpʼéel problema. Chéen baʼaleʼ kʼaʼajaktoʼoneʼ teʼ yóokʼol kaab náachchajaʼan tiʼ Diosaʼ mix máak jeʼel u jechik le problemas yéetel le muʼyajiloʼoboʼ. Séeb u kʼexpajal le bix kuxlikoʼonoʼ, le oʼolal yaan kʼiineʼ jeʼel u lúubul k-óoleʼ (Sal. 6:6; Ecl. 9:11).
5. ¿Bix u yeʼesik óoliʼ tuláakal le sukuʼunoʼob ku creerkoʼob tiaʼanoʼob ichil u jaajileʼ?
5 Óoliʼ tuláakal le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ jach ku creerkoʼob tiaʼanoʼob ichil u jaajileʼ. ¿Baʼaxten k-aʼalik? Tumen maʼ tu náachtaloʼob tiʼ Jéeoba le kéen ofendertaʼakoʼob wa le kéen beetaʼaktiʼob baʼax kʼaas tumen juntúul sukuʼun (Sal. 119:165). Cada ken u aktáantoʼob junpʼéel pruebaeʼ tu lugar u náachtaloʼob tiʼ Jéeobaeʼ ku maas muʼukʼaʼantal u fejoʼob (Sant. 1:2-4). ¿Bix jeʼel u yantaltoʼon junpʼéel fe jach muʼukʼaʼan jeʼex le yaan tiʼ óoliʼ tuláakal le sukuʼunoʼoboʼ?
UNAJ CHÚUKAʼAN KʼAJ ÓOLTIK DIOS
6. ¿Bix tu muʼukʼaʼankúuntil u fe le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglooʼ?
6 Le sukuʼunoʼob kuxlajoʼob teʼ yáax siglooʼ yanchaj u fejoʼob úuchik u xakʼaltikoʼob u Tʼaan Dios bey xan le baʼaxoʼob tu kaʼansaj Jesucristooʼ. Le kaʼansajoʼobaʼ letiʼe «baʼaloʼob maʼalobtak yéetel jaajtak[oʼ]» (Gál. 2:5). Ichil le baʼaloʼob jaajtak tu kanoʼoboʼ táakaʼan le profecíaʼob yoʼolal u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ bey xan yoʼolal le u kaʼa kuxkíintaʼaloʼ. Le apóstol Pablooʼ jach tu creertaj le kaʼansajoʼob jeʼeloʼ. ¿Baʼaxten k-aʼalik? Tumen suuk u yeʼesik tiʼ le máakoʼob «baʼax ku yaʼalik u Tʼaan Dios utiaʼal ka u yiloʼobeʼ Cristoeʼ yaniliʼ u muʼyaj yéetel u líiʼsaʼal ichil le kimenoʼoboʼ» (Hech. 17:2, 3). Le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglooʼ jach tu creertoʼob le kaʼansajoʼobaʼ yéetel tu kʼáatoʼob u espíritu santo Dios utiaʼal u naʼatkoʼob. Tsʼoʼoleʼ xakʼalxooknajoʼob utiaʼal u jach ilkoʼob wa le baʼax ku kankoʼoboʼ tiʼ u Tʼaan Dios u taal (Hech. 17:11, 12; Heb. 5:14). Jeʼex k-ilkoʼ maʼ muʼukʼaʼanchaj u fejoʼob chéen tumen kiʼimak u yóoloʼob yoʼolal bix tratartaʼabikoʼob tumen le sukuʼunoʼoboʼ mix chéen yoʼolal le yaabilaj eʼesaʼabtiʼoboʼ. Baʼaxeʼ muʼukʼaʼanchaj u fejoʼob tumen tu tsʼáaj u yóoloʼob u maas ‹chúukaʼan kʼaj óoltoʼob› Dios (Col. 1:9, 10).
7. ¿Baʼax utsil kun antaltoʼon wa k-muʼukʼaʼankúuntik k-fe yéetel le baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ?
7 Le baʼaxoʼob jaajtak ku kaʼansik le Bibliaoʼ maʼatech u kʼexpajal (Sal. 119:160). Mix kéen ofendertaʼakoʼon, kéen kʼebanchajak juntúul sukuʼun mix le kéen muʼyajnakoʼonoʼ. Le oʼolal jach kʼaʼanaʼan k-chúukaʼan kʼaj óoltik le kaʼansajoʼob yaan teʼ Bibliaoʼ yéetel k-creertik jach letiʼe u jaajiloʼ. Junkúul cheʼ jach taamchajaʼan u mootseʼ kex ka taalak junpʼéel chak ikʼaleʼ maʼ tun péeksbil, bey túun xanoʼ wa k-muʼukʼaʼankúuntik k-fe ikil k-xakʼaltik baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ kex ka muʼyajnakoʼoneʼ maʼ ten k-náachtal tiʼ Jéeoba. Baʼaleʼ ¿baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-maas creert le baʼaxoʼob tsʼoʼok k-kanik teʼ Bibliaoʼ?
ILAWIL WA JAAJ LE BAʼAXOʼOB TSʼOʼOK A KANIKOʼ
8. Jeʼex u yaʼalik 2 Timoteo 3:14, 15, ¿bix úuchik u yilik Timoteo jach jaaj le baʼax tu kanoʼ?
8 Timoteoeʼ jach tu creertaj le baʼaxoʼob tu kanoʼ (xok 2 Timoteo 3:14, 15). Desde tu chichnileʼ u maama yéetel u abuelaeʼ tu kaʼansoʼobtiʼ «u tʼaan Dios». Baʼaleʼ letiʼeʼ tu jóoʼsaj xan tiempo utiaʼal u xakʼaltik yéetel u naʼatik le baʼax tu kanoʼ, beyoʼ tu yilaj jach jaaj. Úuchik u beetik beyoʼ kʼuch u creert le baʼaxoʼob ku kaʼansik u Tʼaan Diosoʼ. Ka máan kʼiineʼ letiʼ, u maama yéetel u abuelaeʼ tu creertoʼob xan le baʼaxoʼob tu kaʼansaj Jesucristooʼ. Letiʼeʼ jach jatsʼuts tu yilil bix u yaabiltikuba u discípuloʼob Jesús, le oʼolal taakchaj u máansik tiempo tu yéeteloʼob bey xan u yáantkoʼob (Fili. 2:19, 20). Pero u fejeʼ maʼ muʼukʼaʼanchaj ikil u yeʼesik yaabilaj tiʼ u maasiliʼ, baʼaxeʼ tumen yaan baʼaxoʼob tu beetaj utiaʼal u maas biskuba yéetel Jéeoba. Bey túunoʼ utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fejeʼ unaj k-xakʼaltik le Bibliaoʼ yéetel unaj k-tuklik baʼaxten jach jaaj le baʼax táan k-kanikoʼ.
9. ¿Máakalmáak le óoxpʼéel baʼaloʼob unaj k-ilik wa jach jaajoʼ?
9 Yaan óoxpʼéel baʼal jach unaj k-ilik wa jach jaaj. Yáaxeʼ wa jach tu jaajil Jéeoba beetmil tuláakal baʼal (Éxo. 3:14, 15; Heb. 3:4; Apo. 4:11). U kaʼapʼéeleʼ wa le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ jach letiʼe baʼax u kʼáat Dios ka ojéeltaʼakoʼ (2 Tim. 3:16, 17). Yéetel u yóoxpʼéeleʼ wa jach tu jaajil u testigoʼob Jéeobaeʼ letiʼe kaaj tsʼoʼok u yéeyaʼal tumen Dios yéetel táan u nuʼuktaʼal tumen Cristooʼ (Isa. 43:10-12; Juan 14:6; Hech. 15:14). Utiaʼal k-ilik wa jach jaaj le kaʼansajoʼobaʼ maʼ kʼaʼabéet k-kanik de memoria tuláakal le baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ. Baʼax kʼaʼabéet u beetik máakeʼ letiʼe u jóoʼsik tiempo utiaʼal u kutal u tukult máak baʼaxten jach jaaj le baʼax ku kanikoʼ (Rom. 12:1).
LÍIʼSABA UTIAʼAL A WÁANTIK U MAASIL
10. Kex u yojel máak jaaj baʼax ku creerkeʼ, ¿baʼax uláakʼ kʼaʼabéet u beetik?
10 Le kéen k-il jach jaaj le baʼax k-kanik yoʼolal Jéeoba, le Biblia yéetel u kaajal Diosoʼ, kʼaʼabéet xan k-kanik k-usart maʼalob le Biblia utiaʼal k-kaʼansik tiʼ uláakʼ máakoʼoboʼ. ¿Baʼaxten? Tumen le meyaj kʼubéentaʼan tiʼ tuláakal u discípuloʼob Cristooʼ letiʼe u kaʼanskoʼob le baʼax tsʼoʼok u kankoʼob tiʼ le máaxoʼob taak u kaanbaloʼoboʼ (1 Tim. 4:16). * Tsʼoʼoleʼ le kéen k-áant u maasil u yiloʼob jach jaaj le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ ku maas muʼukʼaʼantal k-fe.
11. ¿Baʼax k-kanik tiʼ bix úuchik u kaʼansaj Pablo?
11 Pabloeʼ le ka tu kaʼansaj le máakoʼoboʼ «tu yáantoʼob ka u creertoʼob Jesús. Utiaʼal u beetik lelaʼ tʼaanaj tiʼ u Ley Moisés bey xan tiʼ le baʼax tu tsʼíibtaj le Profetaʼoboʼ» (Hech. 28:23). ¿Bix jeʼel u páajtal k-beetik jeʼex Pablo le kéen k-kaʼans le máakoʼoboʼ? Maʼ chéen unaj k-jáajan aʼaliktiʼob le baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ. Baʼaxeʼ unaj k-áantkoʼob u yiloʼob baʼaxten jach jaaj le baʼax k-kaʼansiktiʼoboʼ. K-kʼáat ka u tsʼáaʼob cuenta jaaj baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, maʼ chéen ka u kʼamoʼob tumen k-lúubul utsil tiʼobiʼ, baʼaxeʼ tumen tsʼoʼok u naʼatkoʼob yéetel ku creerkoʼob le baʼax ku yaʼalik le Biblia tu yoʼolal Jéeobaoʼ.
12, 13. ¿Baʼax unaj u beetik le taatatsiloʼob utiaʼal ka muʼukʼaʼanchajak u fe u paalaloʼoboʼ?
12 Taatatsileʼex, ¿máasaʼ maʼ a kʼáateʼex ka u pʼatoʼob u jaajil a paalaleʼexiʼ? Maʼ xaaneʼ ka tuklikeʼexeʼ tumen yaʼab u amigoʼob teʼ múuchʼuliloʼ mix bikʼin kun náachtaloʼob tiʼ Jéeoba. Baʼaleʼ utiaʼal u creerkoʼob tiaʼanoʼob ichil u jaajileʼ yaan uláakʼ baʼax kʼaʼabéet u beetkoʼob. Unaj u yilkoʼob u maas natsʼkubaʼob tiʼ Jéeoba yéetel tu juunaloʼob unaj u tsʼáaikoʼob cuenta wa jach jaaj le baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ.
13 Wa a kʼáat a kaʼans a paalaleʼex u yaabiltoʼob Dioseʼ unaj u yilkoʼobeʼ ka jóoʼskeʼex tiempo utiaʼal a xakʼaltikeʼex le Bibliaoʼ yéetel utiaʼal a tuukuleʼex tiʼ baʼax ka xokikeʼex. Beyoʼ yaan u kaanbaloʼob. Jeʼex a beetik yéetel a j-xoknáaloʼobeʼ eʼes tiʼ a paalaloʼob bix unaj u xakʼalxookoʼob yéetel le nuʼukuloʼob tsʼaʼantoʼon tumen u kaajal Jéeobaoʼ. Beyoʼ a paalaleʼexeʼ yaan u yaabiltikoʼob Jéeoba yéetel yaan u confiaroʼob tiʼ le máax tsʼáaiktoʼon le kaʼansaj ku keʼetel yéetel janaloʼ, le esclavo chúukaʼan u yóol yéetel yaan u naʼatoʼ (Mat. 24:45-47). Maʼ chéen unaj a kaʼanskeʼextiʼob le baʼaloʼob maʼ talamtak ku kaʼansik le Bibliaoʼ, baʼaxeʼ tak u «taamkach naʼat Dios» wa le kaʼansajoʼob maʼ chéen chʼaʼabil u naʼataʼaloʼ. Baʼaleʼ le kéen a beeteʼ unaj a chʼaʼik en cuenta u edad yéetel le bukaʼaj ku páajtal u naʼatikoʼ, beyoʼ yaan a wáantik utiaʼal ka muʼukʼaʼanchajak u fe (1 Cor. 2:10).
UNAJ K-XAKʼALTIK LE PROFECÍAʼOBOʼ
14. ¿Baʼaxten unaj k-xakʼaltik le profecíaʼob yaan teʼ Bibliaoʼ? (Ilawil xan le cuadro « ¿A wojel wa a tsol le profecíaʼobaʼ?»).
14 Le profecíaʼob yaan teʼ Bibliaoʼ jach kʼaʼanaʼantak, tsʼoʼoleʼ ku yáantkoʼon utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fe. ¿Máakalmáak tiʼ le profecíaʼob tsʼoʼok u muʼukʼaʼankúuntik a fejoʼ? Maʼ xaaneʼ le ku tʼaanoʼob tiʼ le u «tsʼook kʼiinoʼob[oʼ]» (2 Tim. 3:1-5; Mat. 24:3, 7). Chéen baʼaleʼ le profecíaʼob tsʼoʼok u béeychajloʼoboʼ jeʼel xan u muʼukʼaʼankúuntik k-fejeʼ. ¿Jeʼel wa u páajtal a tsolik bix béeychajik u profecíail Daniel capítulo 2 yéetel 11? ¿Jeʼel wa u páajtal a tsolik bix táan u béeychajal teʼ kʼiinoʼobaʼ? * Wa muʼukʼaʼan a fe ikil a xakʼaltik le Bibliaoʼ kex ka a aktáant nukuch pruebaʼobeʼ maʼ kan náachtal tiʼ Jéeoba. Bey u yeʼesik le baʼax tu beetaj le sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob Alemania le ka chʼaʼpachtaʼaboʼob tu kʼiiniloʼob le Kaʼapʼéel Nojoch Guerraoʼ. Kex maʼ u jach naʼatmoʼob le profecíaʼob ku tʼaan tiʼ le u tsʼook kʼiinoʼoboʼ tu yeʼesoʼob jach ku creerkoʼob baʼax ku yaʼalik u Tʼaan Dios.
15-17. Le ka chʼaʼpachtaʼab le sukuʼunoʼob tumen le naziʼoboʼ, ¿baʼax áantoʼob utiaʼal ka chúukpajak u yóoloʼob?
15 Le táan u gobernartaʼal Alemania tumen le naziʼoboʼ kʼaʼal u milesil sukuʼunoʼob yéetel beetaʼab u sen meyajoʼob. Hitler yéetel Heinrich Himmler, juntúul u nojchil le soldadoʼoboʼ (SS) jach u pʼekmoʼob u testigoʼob Jéeoba. Juntúul kiikeʼ tu tsikbalteʼ Himmlereʼ tu yaʼalaj tiʼ junmúuchʼ kiikoʼob kʼalaʼanoʼob: «¡Jéeoba le a Dioseʼexoʼ maʼ xaaneʼ teʼ kaʼan ku gobernaroʼ, pero way Luʼumeʼ toʼon! ¡Koʼox ilik máax kun yáax kíimil, teʼex wa toʼon!». ¿Baʼax áant le sukuʼunoʼob utiaʼal u chúukpajal u yóoloʼoboʼ?
16 Le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Biblia tiʼ le kʼiinoʼob jeʼeloʼ u yojloʼob 1914 ka káaj u gobernar u Reino Dios. Le oʼolal maʼ jaʼakʼ u yóoloʼob le ka chʼaʼpachtaʼaboʼoboʼ. Letiʼobeʼ u yojloʼobeʼ mix junpʼéel gobierno jeʼel u kʼatkuba tu beel Dios utiaʼal maʼ u béeykuntik le baʼax u chʼaʼtukultmoʼ. U yojloʼob xaneʼ Hitlereʼ maʼ ten u beet u xuʼulul u adorartaʼal Jéeoba mix tun béeytal u tsʼáaik junpʼéel gobierno ka u ganart u Reino
Dios. Le sukuʼunoʼoboʼ u yojloʼobeʼ kex jeʼel baʼaxak ka u beet Hitlereʼ yaan u xuʼulsaʼaltiʼ bey xan tiʼ u gobierno.17 ¡Jach bey úuchik xanoʼ! Maʼ xáanchaj ka xuʼulsaʼab tiʼ le naziʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ Heinrich Himmler, le máak tu yaʼalaj letiʼob gobernartik le yóokʼol kaaboʼ, chan púutsʼi. Le táan u púutsʼuloʼ tu yilaj Lübke, juntúul tiʼ le sukuʼunoʼob tu kʼaloʼoboʼ. Himmlereʼ tumen jach yaachajaʼan u yóol yoʼolal bix tsʼoʼokiktiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼ: «Jeʼeloʼ, j-Xoknáal tiʼ le Bibliaoʼ, ¿baʼax túun kun úuchul beoraaʼ?». Le sukuʼun Lübkeoʼ tu yaʼalajtiʼeʼ u testigoʼob Jéeobaeʼ u yojliliʼob yaan u xuʼulsaʼal tiʼ u gobierno le naziʼoboʼ yéetel yaan u jáalkʼabtaʼal le sukuʼunoʼoboʼ. Teʼ súutuk jeʼeloʼ Himmler, le máak tʼaanaj jach kʼaas tu contra le Testigoʼoboʼ, pʼáat chéen tu nunulankil u yich. Jach maʼ úuch tiʼ leloʼ tu kíimsuba. Tiʼ le baʼax úuchaʼ k-kanikeʼ wa k-xakʼaltik le Biblia bey xan le profecíaʼoboʼ k-fejeʼ jach yaan u muʼukʼaʼantal, tsʼoʼoleʼ yaan k-confiar tiʼ Dios le kéen muʼyajnakoʼonoʼ (2 Ped. 1:19-21).
18. Yoʼolal baʼax ku yaʼalik Juan 6:67, 68, ¿baʼaxten kʼaʼabéet k-kʼaj óoltik yéetel k-naʼatik «tubeel baʼax u kʼáat Dios»?
18 Tuláakloʼon unaj k-eʼesik le yaabilaj yaan tiʼ u discípuloʼob Jesúsoʼ. Chéen baʼaleʼ unaj k-kanáantik maʼ u xuʼulul k-kʼaj óoltik yéetel k-naʼatik «tubeel baʼax u kʼáat Dios» (Fili. 1:9). Wa maʼ t-beetkeʼ jach chéen chʼaʼabil kun okol t-tuukul «kaʼansajoʼob maʼ jaajtak[iʼ]», tsʼoʼoleʼ jeʼel k-tuʼusul tumen le apóstataʼoboʼ, tumen letiʼobeʼ «máakoʼob jach yaan u naʼatoʼob utiaʼal u tuusoʼob» (Efe. 4:14). Teʼ yáax siglooʼ le ka xúumpʼattaʼab Jesús tumen u maasil discípuloʼobeʼ apóstol Pedroeʼ yéetel u jaajil u yóol tu yaʼalaj tiʼ Jesús: «Techeʼ ka kaʼansik baʼaloʼob ku bisik máak tiʼ kuxtal minaʼan u xuul» (xok Juan 6:67, 68). Ka tu yaʼalaj Pedro leloʼ maʼ xaaneʼ maʼ u jach naʼat baʼax táakaʼan ichil le baʼax tu yaʼaloʼ. Chéen baʼaleʼ chúukpaj u yóol tumen kʼuch u naʼat u jaajil tu yoʼolal Yuumtsil Jesucristo. Toʼon xaneʼ wa k-ilik k-naʼatik baʼaxten jach jaaj tuláakal le baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ yaan u maas muʼukʼaʼantal k-fe kex ka k-aktáant pruebaʼob. Tsʼoʼoleʼ yaan xan k-áantik u maasil utiaʼal ka muʼukʼaʼanchajak u fejoʼob (2 Juan 1, 2).
KʼAAY 72 K-kaʼansik u jaajil yoʼolal le Reinooʼ
^ xóot’ol 5 Le xookaʼ yaan u yeʼesiktoʼon baʼaxten unaj k-yaabiltik le baʼax tsʼoʼok k-kanik teʼ Bibliaoʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan k-xakʼaltik baʼax jeʼel u yáantik máak u yil jach jaaj le baʼax tsʼoʼok u kanikoʼ.
^ xóot’ol 10 Utiaʼal k-kanik bix jeʼel k-áantik le máakoʼob u yiloʼob wa jach jaaj le baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ jeʼel u yáantkech le xookoʼob «Tsikbal yéetel juntúul j-Jaajkunaj», jóokʼ tiʼ U Pʼíich Tulumil Kanan desde 2012 tak 2015. Jujunpʼéeloʼobeʼ letiʼe jeʼeloʼobaʼ: «Jesuseʼ ¿Dios wa?», «¿Baʼax kʼiin ka káaj u gobernar u Reino Dios?» yéetel «¿Baʼaxten ku chaʼik Dios k-muʼyaj?».
^ xóot’ol 14 Le revista U Pʼíich Tulumil Kanan 15 tiʼ junio tiʼ 2012 yéetel mayo tiʼ 2020, ku tsolkoʼob le profecíaʼobaʼ.
^ xóot’ol 60 FOTO: Teʼ adoración ich familiaoʼ le taatatsiloʼoboʼ ku xakʼaltikoʼob yéetel u paalaloʼob le profecíaʼob ku tʼaanoʼob yoʼolal le nojoch muʼyajiloʼ.
^ xóot’ol 62 FOTO: Tu kʼiiniloʼob le nojoch muʼyajiloʼ le familiaaʼ maʼ tu jaʼakʼal u yóol mix tu sajaktal yoʼolal le baʼax ku yúuchloʼ.