XOOK 24
«Tsʼáaten junpʼéel puksiʼikʼal ka u respetart a kʼaabaʼ»
«Tsʼáaten junpʼéel puksiʼikʼal ka u respetart a kʼaabaʼ. Yuum Jéeoba, in Dios, kin alabarkech yéetel tuláakal in puksiʼikʼal» (SAL. 86:11, 12).
KʼAAY 7 In muukʼeʼ tiʼ Jéeoba u taal
TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN *
1. 1) ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u chʼaʼik saajkil máak tiʼ Dios? 2) ¿Baʼaxten máax u yaabiltmaj Dioseʼ kʼaʼabéet u chʼaʼik saajkil tiʼ?
MÁAXOʼOB meyajtik Dioseʼ u yaabiltmoʼob yéetel ku chʼaʼikoʼob saajkil tiʼ. Yaan máaxeʼ jeʼel u yaʼalikeʼ maʼ tu páajtal u beetaʼal le kaʼapʼéel baʼaloʼobaʼ. Baʼaleʼ u jaajileʼ maʼ beyiʼ tumen u chʼaʼik saajkil máak tiʼ Dioseʼ u kʼáat xan u yaʼal u respetartik yéetel u jaajil u yóol. Máaxoʼob túun respetartik Dioseʼ maʼ u kʼáat u beetoʼob baʼaloʼob jeʼel u beetik u xuʼulul u biskubaʼob tu yéeteliʼ (Sal. 111:10; Pro. 8:13). Koʼoneʼex ilik baʼax táakaʼan tiʼ u chʼaʼik saajkil máak tiʼ Dios wa u respetartik.
2. ¿Baʼax kaʼapʼéel baʼal ku yaʼalik Salmo 86:11 yaan k-xakʼaltik teʼ xookaʼ?
2 (Xok Salmo 86:11). Kéen tuukulnakoʼon tiʼ baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ k-ilkeʼ Davideʼ jach kʼaʼanaʼan tu yilil u chʼaʼik saajkil tiʼ Dios wa u respetartik. Koʼoneʼex ilik bix jeʼel k-beetik le baʼax tu yaʼaloʼ. Táanileʼ yaan k-ilik baʼaxten jach unaj k-respetartik u kʼaabaʼ Dios, kéen tsʼoʼokkeʼ yaan k-kanik bix jeʼel k-eʼesik k-respetartik yoʼolal bix k-kuxtaleʼ.
¿BAʼAXTEN KʼAʼABÉET K-JACH RESPETARTIK U KʼAABAʼ JÉEOBA?
3. ¿Baʼax áant Moisés u respetart u kʼaabaʼ Dios?
3 Moiséseʼ motʼokbal kaʼach tu jool junpʼéel tuunich le tiaʼan tu montañail Horeboʼ. Le tiaʼan teʼeloʼ beetaʼab u yilik u kiʼichkelmil Dios. ¿Bix wal tu yuʼubilubaeʼ? Le libro Perspicacia para comprender las Escrituras, ku yaʼalikeʼ le baʼax tu yilaj Moisésoʼ «junpʼéel baʼal mix juntéen ilaʼak tumen wíinik tak táanil tiʼ u taal Jesúsoʼ». Teʼ kʼiin jeʼeloʼ Moiséseʼ tu yuʼubaj u yaʼalaʼal, maʼ xaaneʼ tumen juntúul ángel, le tʼaanoʼobaʼ: «Jéeoba, Jéeoba, juntúul Dios ku chʼaʼik óotsilil yéetel jach uts, maʼatech u séeb Éxo. 33:17-23; 34:5-7). Yoʼolal baʼax tu yilaj Moisés teʼ kʼiin jeʼeloʼ, maʼ xaaneʼ cada ken u chʼaʼchiʼit u kʼaabaʼ Jéeobaeʼ ku kʼaʼajsik le baʼax úuchtiʼoʼ. Le oʼolal tu yaʼalaj tiʼ le israelitaʼob ka u chʼaʼob saajkil tiʼ u kʼaabaʼ Dios, «le kʼaabaʼ jach kiʼichkelem yéetel unaj u respetartaʼaloʼ» (Deu. 28:58).
pʼuʼujul yéetel nojoch u yaabilaj, tsʼoʼoleʼ mantatsʼ ku beetik baʼax ku yaʼalik. Letiʼeʼ ku yeʼesik nojoch yaabilaj tiʼ u milesil máakoʼob, ku perdonartik [xan] u kʼeban máak» (4. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-maas respetart Jéeobaeʼ?
4 Maʼ unaj k-tuukul chéen tiʼ le kʼaabaʼ yaan tiʼ Diosoʼ, baʼaxeʼ tak tiʼ le jatsʼuts modos ku yeʼesikoʼ. Mantatsʼ unaj k-tuukul tiʼ le poder yaantiʼoʼ, u naʼat, u justicia yéetel u yaabilaj. Wa k-tuukul tiʼ bix Dios yéetel le jatsʼuts modos ku yeʼesikoʼ yaan u yáantkoʼon k-maas respetarte (Sal. 77:11-15).
5, 6. 1) ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u kʼaabaʼ Dios? 2) Jeʼex u yeʼesik Éxodo 3:13 yéetel 14 bey xan Isaías 64:8, ¿bix u béeykuntik Jéeoba le baʼax u kʼáatoʼ?
5 ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u kʼaabaʼ Dios? Yaʼab máakoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ le kʼaabaʼ Jéeobaoʼ u kʼáat u yaʼal «Letiʼ Beetik u Yúuchul». Lelaʼ ku yeʼesikeʼ mix baʼal jeʼel u kʼatkuba tu beel Jéeobaeʼ yéetel jeʼel u beetik u yúuchul le baʼax u tukultmoʼ. ¿Bix u beetik?
6 Yáaxeʼ letiʼe kéen kʼuchuk u beetuba jeʼel baʼaxak kʼaʼabéet utiaʼal u béeykuntik le baʼax u kʼáatoʼ (xok Éxodo 3:13, 14). Le publicaciónoʼoboʼ mantatsʼ ku yaʼaliktoʼon ka tuukulnakoʼon tiʼ le baʼaxoʼob táakaʼan tiʼ le baʼax u kʼáat u yaʼal u kʼaabaʼoʼ. U kaʼapʼéeleʼ letiʼe kéen u tsʼáa poder tiʼ le máaxoʼob meyajtik utiaʼal ka kʼuchuk u beetubaʼob jeʼel baʼaxak kʼaʼabéet utiaʼal u adorarkoʼob yéetel utiaʼal u béeykuntkoʼob baʼax u tukultmoʼ (xok Isaías 64:8). Bey u béeykuntik Jéeoba le baʼax u kʼáatoʼ, mix baʼal jeʼel u beetik maʼ u béeytaleʼ (Isa. 46:10, 11).
7. ¿Baʼax ken u yáantoʼon k-maas yaabilt yéetel k-maas respetart Jéeoba?
7 Wa k-tuukul tiʼ tuláakal le baʼax tsʼoʼok u beetik Jéeoba bey xan tiʼ bix tsʼoʼok u yáantkoʼoneʼ, yaan k-maas yaabiltik. Kéen tuukulnakoʼon tiʼ tuláakal le jatsʼuts baʼaloʼob tsʼoʼok u beetik way Sal. 8:3, 4). Tsʼoʼoleʼ kéen tuukulnakoʼon tiʼ bix tsʼoʼok u yáantkoʼon utiaʼal k-béeykuntik baʼax u kʼáateʼ, k-maas respetartik. ¿Máasaʼ jach ku péeksik k-óol k-naʼatik baʼax táakaʼan ichil u kʼaabaʼ Dios? Jeʼex k-ilkoʼ táakaʼan jach bix letiʼ, baʼax tsʼoʼok u beetik yéetel le baʼax ken u beet maʼ kun xáantaloʼ (Sal. 89:7, 8).
Luʼumoʼ ku jaʼakʼal k-óol («YAAN IN ALABARTIK U KʼAABAʼ JÉEOBA»
8. Jeʼex u yaʼalik Deuteronomio 32:2 yéetel 3, ¿baʼax u kʼáat Jéeoba ka beetaʼak yéetel u kʼaabaʼ?
8 Le jach taʼaytak u yokol le israelitaʼob teʼ luʼum aʼalaʼan u tsʼaʼabaltiʼoboʼ Jéeobaeʼ tu kaʼansaj junpʼéel kʼaay tiʼ Moisés yéetel tu yaʼalajtiʼeʼ unaj u kaʼansik tiʼ le israelitaʼoboʼ (Deu. 31:19). Kéen tuukulnakoʼon tiʼ baʼax ku yaʼalik Deuteronomio 32:2 yéetel 3 (xoke), k-ilkeʼ Jéeobaeʼ u kʼáat ka kʼaj óoltaʼak u kʼaabaʼ, maʼ u kʼáat ka tuklaʼak wa maʼ tu páajtal u chʼaʼchiʼitaʼal tumen jach santoiʼ. Letiʼeʼ uts tu tʼaan ka tsʼaʼabak kʼaj óoltbil u kʼaabaʼ. Jach jatsʼuts wal tu yilil le israelitaʼob u kaʼansaʼaltiʼob tumen Moisés yoʼolal Jéeoba bey xan baʼax u kʼáat u yaʼal u kʼaabaʼoʼ. Jeʼex u yaʼaxtʼubeʼental le xíiwoʼob kéen kʼáaxak cháakoʼ le israelitaʼob xanoʼ jach líikʼ u yóoloʼob yéetel le baʼax kaʼansaʼabtiʼob tumen Moisésoʼ. ¿Bix jeʼel k-líiʼsik xan u yóol le máakoʼob kéen k-kaʼansoʼoboʼ?
9. ¿Bix jeʼel k-áantaj utiaʼal u santificartaʼal u kʼaabaʼ Jéeobaeʼ?
9 Kéen kʼaʼaytajnakoʼon joonaj joonajil wa le tuʼux yaʼab u máan máakoʼ, unaj u meyajtoʼon le Biblia utiaʼal k-kaʼansik u kʼaabaʼ Diosoʼ. Jeʼel u páajtal xan u meyajtoʼon le publicaciónoʼob, le videoʼob wa le sitio yaantoʼon ich Internet utiaʼal k-beetik u alabartaʼal u kʼaabaʼ Jéeobaoʼ. Unaj k-kaxtik bix jeʼel k-tʼaan yoʼolal Jajal Dios bey xan yoʼolal u jatsʼuts modoseʼ, kex táan k-meyaj, kex bijaʼanoʼon xook wa kex bijaʼanoʼon xíimbal. Unaj k-tsikbaltik le jatsʼuts baʼaloʼob ken u beet t-oʼolaloʼ bey xan le jatsʼuts baʼaloʼob ken u beet way Luʼumoʼ. Maʼ xaaneʼ yaan tiʼ le máakoʼob k-kʼaʼaytajoʼ yáax u yuʼubikoʼob bukaʼaj u yaabiltmiloʼon Jéeobaoʼ. Kéen k-kaʼans u jaajil yoʼolal k-kiʼichkelem Taata Jéeobaeʼ k-áantaj utiaʼal k-santificartik u kʼaabaʼ yéetel k-eʼesik maʼ jaaj le baʼaxoʼob ku yaʼalaʼal tu yoʼolaloʼ. Bey túunoʼ le baʼaxoʼob jatsʼutstak ku kaʼansik le Bibliaoʼ jeʼel u líiʼsik u yóol le máakoʼoboʼ (Isa. 65:13, 14).
10. Kéen k-tsʼáa xookeʼ, ¿baʼaxten maʼ chéen unaj k-kaʼansik u leyoʼob Jéeobaiʼ?
10 Kéen k-tsʼáa xookeʼ unaj k-áantik le j-xoknáaloʼob u kʼaj óoltoʼob u kʼaabaʼ Jéeobaoʼ yéetel unaj k-áantkoʼob ka meyajnaktiʼob. Chéen baʼaleʼ unaj xan k-áantik u yiloʼob bix u modos Jéeoba utiaʼal ka u maas kʼaj óoltoʼob. Wa chéen k-aʼaliktiʼob baʼax ku páaʼtik Jéeoba ka u beetoʼob, máakalmáak u leyoʼob wa bix u kʼáat ka kuxlakoʼobeʼ, maʼ xaaneʼ maʼ ten k-áantoʼob. Juntúul j-xoknáaleʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u kanik jujunpʼéel tiʼ u leyoʼob Dioseʼ yéetel hasta jeʼel u yaʼalik jatsʼuts u yilkeʼ. Chéen baʼaleʼ, ¿yaan wa u beetik baʼax ku yaʼalik Jéeoba tumen u yaabiltmaj? Koʼoneʼex kʼaʼajsik baʼax úuch tiʼ Eva. Letiʼeʼ u yojel baʼax ku páaʼtik Jéeoba ka u beete, chéen baʼaleʼ maʼ u yaabiltmaj yéetel tuláakal u puksiʼikʼaliʼ. Bey xan úuchik tiʼ Adánoʼ (Gén. 3:1-6). Le oʼolaleʼ maʼ chéen unaj k-kaʼansiktiʼob baʼax ku páaʼtik Jéeoba ka u beetoʼobiʼ mix chéen unaj k-kaʼansiktiʼob máakalmáak u leyoʼobiʼ.
11. Kex yaan k-kaʼansik tiʼ le j-xoknáal u leyoʼob Diosoʼ, ¿bix jeʼel k-áantik xan utiaʼal ka u yaabilt Jéeobaeʼ?
11 Le bix u kʼáat Jéeoba ka kuxlakoʼon yéetel le leyoʼob ku tsʼáaikoʼ jach yaʼab utsil ku taasiktoʼon (Sal. 119:97, 111, 112). Chéen baʼaleʼ le j-xoknáaloʼ maʼ bey ken u yilil wa maʼ tu naʼatik u tsʼaamajtoʼon Jéeoba u leyoʼob tumen u yaabiltmoʼon. Le oʼolaleʼ utiaʼal k-áantikeʼ maʼalob ka k-kʼáattiʼ: «¿Baʼaxten ka tuklik ku kʼáatiktoʼon Jéeoba ka k-beet lelaʼ? ¿Baʼaxten maʼ u kʼáat ka k-beetiʼ? ¿Baʼax ku kaʼansiktech tu yoʼolal Jéeoba?». Wa k-áantik ka tuukulnak tiʼ u jatsʼuts modos Jéeoba bey xan ka u yaabilt tu jaajil u yóol u kʼaabaʼeʼ, maas jeʼel k-kʼuchul tu puksiʼikʼaleʼ. Beyoʼ le j-xooknáaloʼ yaan u yaabiltik Jéeoba, maʼ chéen u leyoʼobiʼ (Sal. 119:68). Yaan xan u maas muʼukʼaʼantal u fe yéetel yaan u béeytal u aktáantik nukuch problemas (1 Cor. 3:12-15).
«TOʼONEʼ YAAN K-MÁAN TU KʼAABAʼ JÉEOBA K-DIOS»
12. 1) ¿Baʼaxten Davideʼ xuʼul u meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal u puksiʼikʼal? 2) ¿Baʼax úuch yoʼolal le baʼax tu beetoʼ?
12 Le tʼaanoʼob «tsʼáaten junpʼéel puksiʼikʼal» tu yaʼalaj rey David teʼ Salmo 86:11, jach kʼaʼanaʼanoʼob. Uláakʼ bix jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ beyaʼ: «Tsʼáaten junpʼéel puksiʼikʼal chúukaʼan». Davideʼ tu yileʼ maʼ chéen chʼaʼabil u meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal u puksiʼikʼaliʼ. Junpʼéel kʼiin, le táan u xíimbal tu palacioeʼ, tu yilaj juntúul koʼolel táan u yichkíil. U kʼaabaʼ le koʼolelaʼ Bat-Seba, letiʼeʼ tsʼokaʼan u beel. Le ka úuch tiʼ David lelaʼ, ¿tu respetartaj wa Jéeoba yéetel tuláakal u puksiʼikʼal? Letiʼeʼ u yojel Jéeobaeʼ u tsʼaamaj le leyaʼ: ‹Maʼ unaj a tsʼíiboltik u yatan a wéet máakiliʼ› (Éxo. 20:17). Kex u yojel lelaʼ, letiʼeʼ waʼalaj u sen chaʼant le koʼoleloʼ. Teʼ súutukoʼ xuʼul u meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal u puksiʼikʼal tumen tu tsʼíiboltaj le koʼoleloʼ, baʼaleʼ taak xan u beetik baʼax u kʼáat Jéeoba. Kex úuch joʼopʼok u yaabiltik Jéeoba yéetel u beetik baʼax u kʼáate, teʼ súutukiloʼ chéen tuukulnaj tu yoʼolal. Le oʼolal tu beetaj baʼaloʼob jach kʼaastak. Tu pʼataj kʼaasil u kʼaabaʼ Jéeoba yéetel tu beetaj u jach muʼyaj máaxoʼob minaʼantiʼob culpa, ichileʼ táakaʼan tak u familiaiʼ (2 Sam. 11:1-5, 14-17; 12:7-12).
13. ¿Baʼax eʼesik Davideʼ joʼopʼ u kaʼa meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal u puksiʼikʼal?
13 Jéeobaeʼ yanchaj u tsolik u nuʼuk tiʼ David, bey túunoʼ maʼ xáanchaj ka káaj u kaʼa biskuba yéetel Jéeobaiʼ (2 Sam. 12:13; Sal. 51:2-4, 17). Davideʼ jach junpuliʼ maʼ tuʼubtiʼ le muʼyaj yéetel le problemas tu taasajtiʼ úuchik u xuʼulul u meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal u puksiʼikʼaloʼ. Le baʼax tu yaʼalaj David teʼ Salmo 86:11, jeʼel u traducirtaʼal xan beyaʼ: «Áanten utiaʼal maʼ u xuʼulul in meyajtikech yéetel tuláakal in puksiʼikʼal». ¿Áantaʼab wa túun tumen Jéeoba? Áantaʼabi, le oʼolal le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Davideʼ «tu meyajtaj Jéeoba Dios yéetel tuláakal u puksiʼikʼal» (1 Rey. 11:4; 15:3).
14. ¿Tiʼ baʼax unaj k-tuukul, yéetel baʼaxten?
14 Le baʼax úuch tiʼ Davidoʼ yaan baʼax ku kaʼansiktoʼon. Le nojoch kʼeban tu beetoʼ unaj u beetik k-tuklik bix yanil k-puksiʼikʼal. Kex úuch joʼopʼok k-meyajtik Jéeoba wa maʼeʼ, unaj k-tuklik lelaʼ: «¿Táan wa in wilik maʼ u xuʼulul in meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal in puksiʼikʼal kex táan u túulchʼintiken Satanás ka kʼebanchajken?».
15. Wa k-respetartik u kʼaabaʼ Dioseʼ, ¿bix jeʼel u kanáantkoʼon le kéen chíikpajak baʼaloʼob kʼaastakeʼ?
2 Cor. 2:11). Le baʼax k-chaʼantikoʼ jeʼel u páajtal k-ketik yéetel junpʼéel báat ku meyaj tiʼ juntúul máak utiaʼal u bujik siʼeʼ. Maʼ xaaneʼ le siʼoʼ maʼ tu jáan búujul yéetel junpuul chʼaak. Chéen baʼaleʼ wa ku chʼaʼakal yaʼab u téeneleʼ, jujunpʼíitil kun búujul. Bey túun xanoʼ wa ku chaʼantik máak baʼaloʼob jeʼel u yajsik u kʼaakʼas tsʼíibolaleʼ maʼ xaaneʼ maʼ ken u jáan tsʼáa cuenta bix u bin u kʼaskúuntaʼal u puksiʼikʼal. Baʼaleʼ kéen máanak kʼiineʼ le baʼaxoʼob ku chaʼantikoʼ jeʼel u beetik u lúubul tiʼ junpʼéel kʼebaneʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel xan u beetik u xuʼulul u meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal u puksiʼikʼaleʼ. Le oʼolal unaj k-kanáantik maʼ u yokol t-puksiʼikʼal mix baʼal kʼaas. Baʼaxeʼ unaj k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-respetartik u kʼaabaʼ Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal.
15 Jeʼex wa táan k-chaʼan televisión wa Interneteʼ, ¿baʼax k-beetik wa ku chíikpajal junpʼéel baʼal jeʼel u beetik u yantaltoʼon kʼaakʼas tsʼíibolaloʼobeʼ? Maʼ xaaneʼ jeʼel k-aʼalikeʼ maʼ kʼaas le baʼax k-chaʼantikoʼ tumen maʼ pornografíaiʼ. Chéen baʼaleʼ, ¿maʼ wa ta tʼaan táan u meyaj tiʼ Satanás utiaʼal ka xuʼuluk k-meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼaliʼ? (16. ¿Tiʼ baʼax kʼáatchiʼiloʼob maʼalob ka tuukulnakoʼon?
16 Tiʼ Satanáseʼ ku meyaj le baʼaloʼob kʼaastak ku chíikpajal le táan k-chaʼan utiaʼal u beetik k-kʼebantaloʼ. Baʼaleʼ maʼ chéen leloʼ, yaan uláakʼ baʼaloʼob ku meyajtiʼ. Le kéen u tsʼáa Satanás t-beel le uláakʼ baʼaloʼobaʼ, ¿baʼax k-beetik? Maʼ xaaneʼ u maas séebileʼ k-tuklik lelaʼ: «Mix baʼal tiʼ, maʼ nojoch kʼebaniʼ, maʼ tin jáan jóoʼsaʼal tu kaajal Jéeoba chéen yoʼolal leloʼ». Jach junpuliʼ maʼ unaj u tuukul máak beyaʼ. Maas maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ le kʼáatchiʼobaʼ: «Le jeʼelaʼ, ¿táan wa u meyaj tiʼ Satanás utiaʼal ka xuʼuluk in meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal in puksiʼikʼal? Wa kin beetik le baʼaloʼob kʼaastak kin tsʼíiboltikoʼ, ¿yaan wa in pʼatik kʼaasil u kʼaabaʼ Jéeoba? Sant. 1:5). Wa k-beetik beyoʼ jach yaan u kanáantkoʼon, tumen le kéen chíikpajak le baʼax kʼaasoʼ yaan u páajtal k-aʼalik jeʼex Jesúseʼ: «¡Xeen Satanás!» (Mat. 4:10).
¿Jeʼel wa u yáantken utiaʼal ka maas náatsʼken tiʼ Dioseʼ wa jeʼel u beetik in náachtal tiʼeʼ?». Maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ le kʼáatchiʼoboʼ. Le kéen k-núukeʼ maʼalob ka k-kʼáat tiʼ Jéeoba ka u tsʼáatoʼon naʼat utiaʼal k-ilik wa maʼ táan k-tusikbaiʼ (17. ¿Baʼaxten jeʼel u bintoʼon kʼaasil wa maʼ t-meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼaleʼ? Meyajnaktech junpʼéel ejemplo utiaʼal a núukik.
17 Wa maʼ t-meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼaleʼ jeʼel u bintoʼon kʼaasileʼ. Koʼox aʼalikeʼ le máaxoʼob yanoʼob ichil junpʼéel u equipoil béisboleʼ maʼ tu kankoʼob múul báaxal. Yanoʼobeʼ u kʼáat ka ilaʼak chéen letiʼob maas maʼalob bix u báaxaloʼob, uláakʼoʼobeʼ maʼ u kʼáat ka aʼalaʼaktiʼob bix unaj u báaxaloʼobiʼ yéetel uláakʼoʼobeʼ maʼatech u respetarkoʼob le entrenadoroʼ. Junpʼéel equipo beyaʼ difícil ka ganarnak. Baʼaleʼ junpʼéel equipo ku kanik múul báaxaleʼ maas jeʼel u ganareʼ. Bey túun xanoʼ wa tuláakal le baʼax k-tuklik, le baʼax k-tsʼíiboltik wa le baʼax k-uʼuyik yaan yil yéetel k-meyajtik Jéeobaeʼ, k-puksiʼikʼaleʼ yaan u pʼáatal jeʼex le equipo ku ganaroʼ. Tumen yaan u páajtal k-meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal. Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ Satanáseʼ jach u kʼáat u beet u xuʼulul k-meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal. Letiʼeʼ u kʼáat ka kaʼapʼéelchajak k-tuukul, ka k-beet chéen baʼaxoʼob k-tsʼíiboltik tu lugar k-beetik baʼax u kʼáat Jéeoba. Baʼaleʼ wa k-kʼáat k-meyajt Jéeobaeʼ unaj k-beetik yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal (Mat. 22:36-38). Utiaʼal maʼ u xuʼulul k-meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼaleʼ, junpuliʼ maʼ unaj k-chaʼik tiʼ Satanás ka u beet u kaʼapʼéeltal k-tuukuliʼ.
18. Yoʼolal baʼax ku yaʼalik Miqueas 4:5, ¿baʼax tsʼoʼok a chʼaʼtuklik a beetik?
18 Maʼalob ka k-kʼáat tiʼ Jéeoba le baʼax tu kʼáataj Davidaʼ: «Tsʼáaten junpʼéel puksiʼikʼal ka u respetart a kʼaabaʼ». Unaj k-tsʼáaik k-óol k-beet le baʼax tu kʼáataj David teʼ oraciónaʼ. Le baʼaxoʼob k-beetik sáamsamal, kex chichan wa nojocheʼ, unaj u yeʼesik k-respetartik u kʼaabaʼ Dios. Wa k-beetkeʼ yaan k-eʼesik jach tu jaajil u testigoʼon Jéeoba (Pro. 27:11). Tsʼoʼoleʼ yaan u béeytal k-aʼalik le baʼax tu yaʼalaj le profeta Miqueasaʼ: «Toʼoneʼ yaan k-máan tu kʼaabaʼ Jéeoba k-Dios utiaʼal kʼiinoʼob minaʼan u xuul» (Miq. 4:5, nota).
KʼAAY 41 Beet uts a wuʼuyiken, Jéeoba
^ xóot’ol 5 Teʼ xookaʼ yaan k-tʼaan tiʼ le oración tu beetaj David tiʼ Jéeoba ku chíikpajal teʼ Salmo 86:11 yéetel 12. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u respetartaʼal u kʼaabaʼ Jéeoba? ¿Baʼaxten kʼaʼabéet u kanik máak u jach respetarte? Wa k-beetkeʼ, ¿bix jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-lúubul tiʼ baʼaloʼob kʼaastak?
^ xóot’ol 53 DIBUJO: Moiséseʼ tu kaʼansaj tiʼ le israelitaʼob junpʼéel kʼaay utiaʼal u alabarkoʼob Jéeobaoʼ.
^ xóot’ol 57 DIBUJO YÉETEL FOTO: Evaeʼ maʼ xuʼul u tuukul tiʼ le baʼax kʼaas ku tsʼíiboltikoʼ. Baʼaleʼ toʼoneʼ unaj k-tselik t-tuukul jeʼel baʼalak ku yajsik kʼaakʼas tsʼíibolal bey xan jeʼel baʼalak ku beetik k-pʼatik kʼaasil u kʼaabaʼ Jéeobaeʼ.