U gobierno Satanaseʼ yaan u xuʼulsaʼal
U gobierno Satanaseʼ yaan u xuʼulsaʼal
«Tiʼ loolob máakoʼobeʼ ku bin kʼaasil.» (ECL. 8:13)
1. ¿Baʼaxten ku taasik kiʼimak óolal u yojéeltaʼal yaan u juzgartaʼal le kʼasaʼan máakoʼoboʼ?
LE MÁAXOʼOB ku beetkoʼob baʼaloʼob kʼaastakoʼ, yaan u kʼuchul u kʼiinil u juzgartaʼaloʼob yoʼolal le baʼaxoʼob ku beetkoʼoboʼ (Pro. 5:22; Ecl. 8:12, 13). Lelaʼ ku beetik u kiʼimaktal u yóol le máaxoʼob beetik baʼax tojoʼ bey xan le ku muʼyajoʼob yoʼolal le baʼaxoʼob ku beetik le kʼasaʼan máakoʼoboʼ. Le máax maas kʼasaʼan yaan u juzgartaʼaloʼ Satanás, u taatai le kʼasaʼaniloʼ (Juan 8:44).
2. ¿Baʼaxten yanchaj u máan tiempo utiaʼal ka ilaʼak bix kun tsʼoʼokol le baʼax úuch tu jardinil Edenoʼ?
2 Le ka tsʼaʼab le yáax máakoʼob tu jardinil Edenoʼ, le Kʼaasilbaʼaloʼ tu yuʼububa nojbaʼalileʼ ka tu túulchʼintoʼob utiaʼal ka xiʼikoʼob tu contra u gobierno Dios. Letiʼob túuneʼ tu luʼsubaʼob yáanal u autoridad Jéeoba; úuchik u beetkoʼobeʼ kʼebanchajoʼob (Rom. 5:12-14). Kex Dios u yojel yaan u bin kʼaasil tiʼob yoʼolal le baʼax tu beetoʼoboʼ, tu chaʼaj u máan tiempo utiaʼal ka ilaʼak tumen le angeloʼoboʼ bix u bin kʼaasil tiʼ máak wa ku luʼskuba yáanal u gobernación.
3. ¿Bix unaj k-ilik le gobiernoʼoboʼ?
3 Le ka tu náachkuntubaʼob tiʼ Jéeobaeʼ, le wíinikoʼoboʼ joʼopʼ u tsʼáaikoʼob jejeláas gobiernoʼob. Teʼ carta tu tsʼíibtaj Pablo tiʼ le romailoʼoboʼ ku yaʼalaʼaltiʼob «jalaʼach wíinikoʼob». Tu kʼiiniloʼob Pabloeʼ le jalaʼach wíinikoʼob tu yaʼaloʼ letiʼe u gobiernoi Roma anchaj tu kʼab Nerón, tu jaʼabil 54 tak 68 tiʼ le yáax siglooʼ. Le apostoloʼ tu yaʼaleʼ le gobiernoʼobaʼ «tsʼaʼanoʼob tumen Jajal Dios» (xokaʼak Romailoʼob 13:1, 2). ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal Pablo yéetel le tʼaanoʼobaʼ? ¿Táan wa u tʼaan tu favor u gobierno wíinikoʼob? Maʼatech. Letiʼeʼ chéen u kʼáat u yaʼaleʼ tumen Dios chaʼamil u yantaloʼobeʼ, unaj k-uʼuyik u tʼaanoʼob.
Upʼéel gobierno maʼatech u bin utsil tiʼ
4. ¿Baʼaxten maʼatech u bin utsil tiʼ u gobierno wíinik?
4 Baʼaleʼ tuláakal le gobiernoʼob yanoʼob yáanal u páajtalil Satanasoʼ ku bin kʼaasil tiʼob. Ku yúuchultiʼob beyaʼ tumen maʼatech u kaxtkoʼob u nuʼuktaj Jéeoba, le máax maas yaan u naʼatoʼ. Chéen letiʼ jach u yojel bix jeʼel u yúuchul gobernar maʼalobeʼ (Jer. 8:9; Rom. 16:27). Wíinikeʼ maases ku kaambal ken xiʼik kʼaasil tiʼ, baʼaleʼ Dioseʼ maʼ beyiʼ, tumen letiʼeʼ u yojel baʼax unaj u beetaʼal utiaʼal ka xiʼik utsil wa baʼax. Le oʼolaleʼ tuláakal le gobiernoʼob maʼatech u kaxtkoʼob u nuʼuktajoʼ, maʼ maʼalob u jóokʼol le baʼax ku beetkoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ tumen Satanás nuʼuktik u gobierno wíinikeʼ, desde ka káaj u yantaleʼ maʼ xiʼik utsil tiʼiʼ.
5, 6. ¿Baʼaxten tu tsʼáajuba Satanás tu contra Jéeoba?
5 U suukileʼ utúul máax yaan u naʼateʼ maʼatech u yokskuba u beet upʼéel baʼal u yojel maʼ kun bin utsil tiʼ. Baʼaleʼ wa ku beetkeʼ ken tsʼoʼokkeʼ yaan u tsʼáaik cuenta maʼ maʼalob baʼax tu beetiʼ. U jaajileʼ tuláakal le baʼaxoʼob tsʼoʼok u yúuchloʼoboʼ, ku yeʼeskoʼobeʼ jach upuliʼ maʼatech u bin utsil tiʼ le máaxoʼob ku tsʼáaikubaʼob tu contra Jéeobaoʼ (xokaʼak Proverbios 21:30). Lelaʼ bey u yeʼesik le baʼax úuch tiʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ. Tu taasuba nojbaʼalileʼ ka líikʼ tu contra Jéeoba; úuchik u beetik beyoʼ joʼopʼ u bin kʼaasil tiʼ yéetel bey bíin tsʼoʼokok tiʼoʼ.
6 Ka máan yaʼab jaʼaboʼob u tsʼáauba Satanás tu contra Dioseʼ, tsʼíibtaʼab bix tu taasiluba noj baʼalil u gobernantei Babilonia, jeʼex tu beetil Satanasoʼ. Le gobernanteaʼ tu yaʼalaj: «Bin in kaʼaj naʼakal tak kaʼan; bin in kaʼaj in tsʼáa in jalaʼach kʼáancheʼ tu yóokʼol u eekʼoʼob [Dios]; bin in kaʼaj kutal tu sen náachil xaman, tu puʼukil tuʼux ku muchʼikubaʼob [diosoʼob]. Bíin in táatsʼ máans u [maas] kaʼanalil múuyaloʼob; bíin béeychajken jeʼel bix le j-kaʼaniloʼ» (Isa. 14:13-15). Baʼaleʼ tuláakal le baʼax tu tuklaj u beetkaʼ maʼ jóokʼ utsil tiʼiʼ, baʼaxeʼ jach kʼaas bix úuchik u xuʼulsaʼal tiʼ u gobierno. Bey xan kun úuchul tiʼ Satanás yéetel tiʼ u kʼasaʼan yóokʼol kaab.
¿Baʼaxten u chaʼamaj Dios u yantal uláakʼ gobiernoʼob?
7, 8. ¿Baʼax utsiloʼob tsʼoʼok u taasik le u chaʼamil Jéeoba u gobernarkuba wíinik tu juunaloʼ?
7 Yaan máaxeʼ jeʼel u yaʼalikeʼ: «¿Baʼaxten Jéeobaeʼ maʼ tu beetaj mix baʼal utiaʼal maʼ u tsʼáaikuba le yáax máakoʼob tu tséel u gobierno Satanasoʼ?». Letiʼeʼ jeʼel u páajtal kaʼach u beetkeʼ, tumen yaan tuláakal páajtalil tiʼ (Éxo. 6:3). Baʼaleʼ maʼ tu beetiʼ tumen u yojel maas yaʼab utsil jeʼel u taasik le u chaʼik u máan tiempooʼ. Tu tsʼookeʼ yaan u yilaʼaleʼ letiʼeʼ jach utúul maʼalob Rey ku yeʼesik yaabilaj yéetel jach yaʼab utsil ken u taas tiʼ wíinik le baʼax tu chʼaʼatukloʼ.
8 Wa maʼ u tsʼáaikuba kaʼach Adán yéetel Eva tu tséel Satanaseʼ bejlaʼa maʼ táan u muʼyaj wíinikeʼ. Baʼaleʼ jeʼex tsʼoʼok k-aʼalikoʼ tsʼoʼok u taasik jach yaʼab utsil le úuchik u chaʼik Jéeoba u gobernarkuba wíinik tu juunaloʼ. Yáaxeʼ yaʼab máakoʼobeʼ tsʼoʼok u yilkoʼobeʼ maas maʼalob ka u beet máak baʼax u kʼáat Dios yéetel ka u kʼub u yóol tiʼ. Jejeláas gobiernoʼob tsʼoʼok u tsʼaʼabal tumen wíinik baʼaleʼ mix upʼéel u taas utsiliʼ. Yoʼolal lelaʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ ku maas creertikoʼob chéen u gobierno Dios u maas maʼalobil. U jaajileʼ tuláakal le tiempo joʼopʼok u gobernar Satanasoʼ tsʼoʼok u jach muʼyaj wíinik tak le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. Baʼaleʼ kex tsʼoʼok u muʼyaj le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ jach yaʼab xan utsil tsʼoʼok u jóoʼskoʼob.
Tu tsʼáaj u páajtalil utiaʼal u yilaʼal u nojbeʼenil Jéeoba
9, 10. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ le bix u gobernar Satanasoʼ tsʼoʼok u taasik nojbeʼenil tiʼ Jajal Dios?
9 Úuchik u chaʼik Jéeoba u yantal wíinik yáanal u núuktaj Satanás yéetel u gobernarkuba tu juunaleʼ, maʼ u kʼáat u yaʼal wa tu xúumpʼattaj u derechoi u gobernariʼ. Baʼaxeʼ ku yeʼesikeʼ wíinikeʼ maʼ tu páajtal u gobernarkuba tu juunal, jeʼex úuchik u yaʼalik Jeremiasoʼ (xokaʼak Jeremías 10:23). Tsʼoʼoleʼ yoʼolal le baʼax tu beetaj le Kʼaasilbaʼaloʼ Jéeobaeʼ páajchaj u maas eʼesik u jatsʼuts modos. ¿Bix tu yeʼesil?
10 Le baʼaloʼob kʼaastak tsʼoʼok u beetik u yantal u gobierno Satanasoʼ, tsʼoʼok u meyaj utiaʼal ka maas ilaʼak bix le jatsʼuts modos yaan tiʼ Jéeobaoʼ. Beyoʼ u nojbeʼenileʼ ku maas béeytal u yilaʼal tumen le máaxoʼob yaabiltmailoʼ. Le oʼolaleʼ, kex chan jelaʼan u yuʼubaʼaleʼ, le bix u gobernar le Kʼaasilbaʼaloʼ ku yáantaj utiaʼal ka maas ilaʼak u nojbeʼenil Dios. Ku yáantaj xan utiaʼal ka ilaʼak jach maʼalob baʼax tsʼoʼok u beetik utiaʼal u yeʼesik chéen letiʼ unaj u gobernar. Tumen maʼ patal bix u gobernar le Kʼaasilbaʼaloʼ Jéeobaeʼ anchaj u maas eʼesik u jatsʼuts modos; koʼoneʼex ilik jujumpʼéeliʼ.
11. ¿Bix tsʼoʼok u yeʼesik u yaabilaj Jéeoba?
11 Yaabilaj. Jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ «Dioseʼ yaakunaj» (1 Juan 4:8). Letiʼeʼ tu yeʼesaj u yaabilaj le ka tu beetaj le wíinikoʼoboʼ. Bey xan le ka tu tsʼáajtiʼob upʼéel wíinklil jach maʼaloboʼ yéetel le ka tu tsʼáajoʼob tiʼ upʼéel jatsʼuts kúuchil tuʼux yaan tuláakal utiaʼal u yantal kiʼimak óolal tiʼoboʼ (Gén. 1:29-31; 2:8, 9; Sal. 139:14-16). Baʼaleʼ le ka tu kʼebankúuntuba le yaʼax wíinikoʼoboʼ, Jéeobaeʼ tu kaʼa eʼesaj u yaabilaj. Le apóstol Juanoʼ tu yaʼalaj upʼéel bix úuchik u beetik le ka tu tsʼíibtaj le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Tumen Jajal Dioseʼ tu sen yaabiltaj le yóokʼol kaabaʼ, ka tu tsʼáaj u juntúuliliʼ Paal, utiaʼal tuláakal le máax ku yoksik u yóol tiʼeʼ maʼ u saʼatal, baʼaleʼ ka yanak kuxtal minaʼan u xuul tiʼ» (Juan 3:16). ¿Máasaʼ jach nojoch bix úuchik u yeʼesik u yaabilaj le ka tu túuxtaj u hijo utiaʼal u salvartik le kʼeban wíinikoʼoboʼ? (Juan 15:13.) Toʼon xaneʼ sáamsamal unaj k-ilik eʼesik yaabilaj jeʼex tu beetil Jesusoʼ (Juan 17:25, 26).
12. ¿Baʼax eʼesik jach nojoch u páajtalil Jéeoba?
12 Páajtalil. Jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ tiʼ Dios yaan «tuláakal páajtalil», chéen letiʼ jeʼel u páajtal u tsʼáaik kuxtaleʼ (Apo. 11:17; Sal. 36:9). Baʼaleʼ ¿baʼax ku yúuchul tiʼ máak ken kíimik? ¿Baʼax ku yúuchul yéetel le bukaʼaj baʼaxoʼob tu kanaj máak desde tu chichnil bey xan yéetel le bix u modos kaʼachoʼ? Tuláakal lelaʼ maʼatech u tuʼubul tiʼ Jéeoba, le oʼolal ken kʼuchuk u kʼiinileʼ jeʼel u páajtal u kaʼa kuxkíintik máak jach jeʼex kaʼachoʼ (Juan 5:28, 29). Bey túunoʼ, kex Dios maʼ u kʼáat kaʼach ka yanak le kíimiloʼ, le u béeytal u kaʼa kuxkíintik máakoʼ ku tsʼáaik tuʼux u yeʼesik bukaʼaj nojchil u páajtalil. Jach tu jaajileʼ, chéen tiʼ letiʼ yaan «tuláakal páajtalil».
13. ¿Bix úuchik u yeʼesik Dios u justicia le ka tu tsʼáaj u Hijo t-oʼolaloʼ?
13 Justicia. Jéeobaeʼ maʼatech u tuus yéetel jach maʼalob tuláakal baʼax ku beetik (Deu. 32:4; Tito 1:2). Letiʼeʼ bey u beetik kex ka yanak u muʼyaj (Rom. 8:32). Bukaʼaj wal úuchik u yaatal tu yóol ka tu yilaj u kíimsaʼal u Hijo chʼuykíintaʼan tiʼ upʼéel cheʼ, jeʼex u beetaʼal kaʼach tiʼ le kʼasaʼan máakoʼoboʼ. Baʼaleʼ ¿baʼaxten tu chaʼaj u kíimsaʼal u Hijo beyoʼ? Tumen u yaabiltmaj wíinik, tsʼoʼoleʼ u kʼáat xan u beet baʼax toj (xokaʼak Romailoʼob 5:18-21). Bey túunoʼ, le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ tsʼoʼok u tsʼáaik tiʼ Jéeoba u páajtalil u yeʼesikeʼ letiʼeʼ utúul Dios jach justo yéetel minaʼan uláakʼ jeʼex letiʼeʼ.
14, 15. ¿Bix tsʼoʼok u yeʼesik Jéeoba u nojoch naʼat yéetel u chúukaʼan óolal?
14 Naʼatil. Le ka kʼebanchaj Adán yéetel Evaeʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj bix ken u yutskíint le baʼax tu kʼaskúuntoʼob le ka tu tsʼáajubaʼob tu contraoʼ (Gén. 3:15). Le úuchik u jáan ilik bix ken u yutskíintil le baʼax kʼaskúuntaʼaboʼ yéetel le úuchik u tsʼáaik u yojéelt le máaxoʼob meyajtik bix ken u beetiloʼ, tu yeʼesaj letiʼeʼ utúul Dios jach yaan u naʼat (Rom. 11:33). Letiʼeʼ jach u yojel bix jeʼel u yutskíintaʼal tuláakal baʼaleʼ. Teʼ yóokʼol kaab tuʼux jach ku beetaʼal baʼaloʼob kʼaastak, tuʼux jach yaan baʼatelil, maʼatech u yuʼubaʼal tʼaan, jach yaʼab u beetaʼal loob, tuʼux chéen u yutsil le máakoʼob ku kaxtkoʼoboʼ, Jéeobaeʼ tsʼoʼok u yeʼesik máakalmáak le naʼat maas maʼaloboʼ. Le disipulo Santiagooʼ tu yaʼalaj bix le naʼat ku taal tiʼ Diosoʼ: «Máaxoʼob yaan le kaʼanilbeʼen naʼat tiʼoboʼ yáax táanileʼ yaan jumpʼéel kiliʼich kuxtal tiʼob; ku tsʼoʼokoleʼ yaan suuk óolal tiʼob; uts u puksiʼikʼaloʼob yéetel toj u tuukuloʼob. Ku chʼaʼikoʼob óotsilil yéetel ku beetikoʼob uts; ku yaʼalikoʼob baʼal jaaj yéetel minaʼan kaʼapʼéel ichil tiʼob» (Sant. 3:17).
15 Chúukaʼan óolal. Maʼ kun kʼuchul ilbil le nojoch chúukaʼan óolal yaan tiʼ Jéeoba wa maʼ u tratar kaʼach yéetel le kʼeban wíinkoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ tsʼoʼok u máan u milesi jaʼaboʼob joʼopʼok u yeʼesik u nojoch chúukaʼan óolal tiʼ wíinkoʼob. U jaajileʼ, jach maʼalob ka k-tsʼáa nib óolal tiʼ, yéetel jeʼex tu yaʼalil Pedroeʼ, unaj k-ilik «le chúukaʼan óolal yaan tiʼ k-Yuumtsiloʼ utiaʼal [k-salvación]» (2 Ped. 3:9, 15).
16. ¿Baʼaxten ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-ojéeltik ku chʼaʼiktoʼon óotsilil Jéeoba?
16 Chʼaʼa óotsilil. Tuláakloʼon kʼeban wíinkoʼon, le oʼolal yaan kʼiineʼ k-beetik baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ (Sant. 3:2; 1 Juan 1:8, 9). Baʼaleʼ kex síijoʼon ich kʼeban yéetel kex k-beetik baʼax maʼ maʼalobeʼ, jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-ojéeltik Jéeobaeʼ jeʼel u perdonarkoʼoneʼ (Sal. 51:5, 9, 17; Isa. 55:7). Tsʼoʼoleʼ k-ilik ichil k-kuxtal bix u chʼaʼiktoʼon óotsilil Jéeoba, lelaʼ ku péekskoʼon k-yaabilte yéetel ka k-chʼaʼa xan óotsilil tiʼ k-éet máakil (xokaʼak Colosailoʼob 3:13).
¿Baʼaxten yaj yanil le yóokʼol kaabaʼ?
17, 18. ¿Baʼaxoʼob eʼesik maʼ xiʼik utsil tiʼ u gobierno Satanasiʼ?
17 Le yóokʼol kaab yaan yáanal u nuʼuktaj Satanasoʼ upuliʼ maʼ xiʼik utsil tiʼiʼ. Tu jaʼabil 1991, utúul periodistaeʼ tu tsʼíibtaj: «¿Yaj wa yanil le yóokʼol kaabaʼ? U jaajileʼ jach yaj yanil, baʼaleʼ tiʼ wíinik yaan u culpai, maʼ tiʼ Diosiʼ» (The European). Jach jaaj le baʼax tu yaʼalaj le máakaʼ. K-yáax taataʼobeʼ péeksaʼaboʼob tumen le Kʼaasilbaʼal utiaʼal ka u yiloʼob maas maʼalob u gobierno wíinik tiʼ u gobierno Dios. Bey úuchik u káajal u yantal jejeláas gobiernoʼob maʼ patloʼoboʼ. Bey túunoʼ tuláakal baʼax ku muʼyajtaʼaleʼ, ku yeʼeskeʼ u gobierno wíinikeʼ jach táan u náatsʼal u kʼiinil u xuʼulul.
18 Satanaseʼ ku tsʼáaik tu tuukul le máaxoʼob ku gobernartikoʼ ka u kaxtoʼob chéen u yutsiloʼob. Lelaʼ jach jelaʼan tiʼ bix u gobernar Jéeoba, tumen letiʼeʼ ku péeksik máak utiaʼal ka u yeʼes yaabilaj maʼ chéen utiaʼal ka u kaxt u yutsiliʼ. Satanaseʼ maʼ páatchajak u beetik u yantal jeetsʼelil, kiʼimak óolal yéetel mix ka xiʼik utsil tiʼ le máaxoʼob ku gobernartikoʼ. U jaajileʼ, u gobierno Jéeobaeʼ letiʼe u maas maʼalobiloʼ. Teʼ kʼiinoʼobaʼ, ¿baʼaxoʼob eʼesik jach jaaj le baʼax k-aʼalikaʼ? Lelaʼ letiʼe ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ.
¿Kʼajaʼan wa tech?
¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon...
• ...Romailoʼob 13:1, 2 yoʼolal bix unaj k-ilik le gobiernoʼoboʼ?
• ...Proverbios 21:30 yoʼolal le máaxoʼob ku tsʼáaikubaʼob tu contra Jéeobaoʼ?
• ...Jeremías 10:23 yoʼolal u gobiernoʼob wíinik?
• ...Colosailoʼob 3:13 yoʼolal le chʼaʼa óotsilil ku yeʼesik Jéeobaoʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 25]
U gobierno Satanaseʼ maʼ u taas utsil tiʼ wíinikiʼ
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 25]
U.S. Army photo
Foto utiaʼal OMS, chʼaʼan tumen P. Almasy
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 26]
Jéeobaeʼ yaan u yeʼesik u nojoch páajtalil ken u kaʼa kuxkíint máak
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 27]
Jéeobaeʼ tu yeʼesaj u justicia yéetel u yaabilaj le ka tu tsʼáaj u Hijo t-oʼolaloʼ