Jéeobaeʼ u yojel u salvart u kaajal

«Yuumtsileʼ u yojel u tok tiʼ le muʼyajoʼoboʼ le máaxoʼob u kʼubmajoʼob u kuxtaloʼob tiʼ letiʼoʼ.» (2 PED. 2:9)

¿BAʼAXTEN JACH K-OJEL LE BAʼALOʼOBAʼ?

Jéeobaeʼ u yojel baʼax hora ken úuchuk le baʼaxoʼob u yaʼalmoʼ.

Jéeobaeʼ yaan u salvartik u kaajal.

Jéeobaeʼ u yojel baʼax unaj u beetik utiaʼal u béeykuntik baʼax u tukultmaj.

1. ¿Baʼaxoʼob kun ilbil tu kʼiinil le «táaj yaʼab muʼyaj[oʼ]»?

LE KEN xuʼulsaʼak tumen Dios tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaab nuʼuktaʼan tumen Satanasoʼ, yaan u beetik teʼ súutuk maʼ táan u páaʼtaʼaloʼ (1 Tes. 5:2, 3). Tu «noj kʼiinil Yuumtsil[eʼ]», le yóokʼol kaabaʼ maʼ ken u kaxt baʼax ken u beete (Sof. 1:14-17). Yaan u jach yantal talamiloʼob yéetel yaan u pʼáatal minaʼan baʼaxoʼob kʼaʼabéet tiʼ máak. Yaan u yantal muʼyajil «jeʼel bix mix juntéen yanak káajik yóokʼol kaab[eʼ]» (xokaʼak Mateo 24:21, 22).

2, 3. 1) ¿Baʼax ken u aktáant u kaajal Dios tu kʼiinil le «táaj yaʼab muʼyaj[oʼ]»? 2) ¿Baʼax kun áantkoʼon utiaʼal k-aktáantik le baʼax ku taal u kʼiinoʼ?

² Jeʼex u bin u náatsʼal u kʼiinil u tsʼoʼokol le «táaj yaʼab muʼyaj[oʼ]», yaan u líikʼil «Magog» yéetel tuláakal baʼaxoʼob yaantiʼ tu contra u kaajal Dios. Yaan u meyajtiʼ «u j-baʼateliloʼob natʼ tsíiminoʼob, [...] junpʼéel nojoch box múuyal» (Eze. 38:2, 14-16). Teʼ kʼiin jeʼeloʼ mix junpʼéel gobierno kun líikʼil utiaʼal áantkoʼon. Chéen Dios jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u páajtal k-salvartikbaeʼ. ¿Baʼax ken k-beet ken kʼuchuk u kʼiinil le xuʼulsajiloʼ?

³ Cada juntúul tiʼ toʼon táan k-meyajtik Jéeobaeʼ maʼalob ka k-tukle: «¿Jach wa tu jaajil kin creertik jeʼel u salvartiken Jéeoba tu kʼiinil le xuʼulsajiloʼ?». Kʼaʼajaktoʼon le baʼaxoʼob tu yaʼalaj apóstol Pedroaʼ: «Yuumtsileʼ u yojel u tok tiʼ le muʼyajoʼoboʼ le máaxoʼob u kʼubmajoʼob u kuxtaloʼob tiʼ letiʼoʼ, yéetel ku tsʼáaik le máaxoʼob kʼasaʼanoʼoboʼ tu yáanal jaatsʼ utiaʼal u kʼiinil le pʼis óoloʼ» (2 Ped. 2:9). Wa ka k-kʼaʼajs le bix úuchik u salvartik le máaxoʼob meyajt úuchjeakiloʼ, maas maʼ ken k-sajaktal k-aktáant le baʼax ku taal u kʼiinoʼ. Koʼoneʼex ilik óoxpʼéel baʼax eʼesik Jéeobaeʼ yaan u páajtalil utiaʼal u salvartik u kaajal, leloʼobaʼ jeʼel u muʼukʼaʼankúuntik k-fe tiʼ letiʼeʼ.

 TU SALVARTUBAʼOB KA TAAL LE BÚULKABALOʼ

4. ¿Baʼaxten jach kʼaʼanaʼan le hora u tukultmaj Dios utiaʼal le Búulkabaloʼ?

⁴ Yáaxeʼ tuukulnakoʼon tiʼ le baʼax úuch tu kʼiinil le Búulkabaloʼ. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ Dioseʼ tu yéeyaj u yorail utiaʼal u beetik le baʼax u tukultmoʼ. Táanil tiʼ u búulul tuláakaleʼ, kʼaʼabéet u beetaʼal junpʼéel nojoch arca yéetel u yoksaʼal le baʼalcheʼob ichiloʼ. Jéeobaeʼ maʼ tu páaʼtaj u tsʼoʼokol u beetaʼal utiaʼal u chʼaʼtuklik baʼax kʼiin ken u taas le Búulkabaloʼ. Maʼ pʼáat maʼ u yéeyik baʼax kʼiin tumen maʼ xaan ka xáanchajak táan u beetaʼal le arcaoʼ. Baʼaxeʼ u libroil Genesiseʼ ku yaʼalikeʼ yaʼab jaʼaboʼob táanil tiʼ u yaʼalik tiʼ Noé ka u beet le arcaoʼ, tsʼokaʼaniliʼ u tuklik baʼax kʼiin ken káajak le Búulkabaloʼ. ¿Bix k-ojéeltik?

5. ¿Baʼax ku yeʼesik le baʼax tu yaʼalaj Dios teʼ Génesis 6:3, yéetel baʼax kʼiin ka aʼalaʼabi?

⁵ Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj le tʼaanoʼob k-ilik teʼ Génesis 6:3: «Maʼ bíin in chaʼa ka kuxlak wíinik utiaʼal jaʼaboʼob minaʼan u xuuliʼ, tumen letiʼeʼ chéen bakʼ. Bey túunoʼ bíin kuxlak chéen ciento veinte jaʼaboʼob». ¿Táan wa u yaʼalik jaypʼéel jaʼaboʼob kun kuxtal wíinik? Maʼatech. Baʼaxeʼ táan u yaʼalik baʼax kʼiin ken u xuʼuls tiʼ le baʼaloʼob kʼaastak ku beetaʼal way Luʼumaʼ. * Tumen le Búulkabal taal tu jaʼabil 2370 táanil tiʼ u taal Jesusoʼ, ku yáantkoʼon k-naʼateʼ tu jaʼabil 2490 ka tu yaʼalaj. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ Noeeʼ yaan kaʼach 480 jaʼaboʼob tiʼ (Gén. 7:6). Veinte jaʼaboʼob tsʼoʼokkeʼ, tu jaʼabil 2470, síij le yáax tiʼ u yóoxtúul paalaloʼoboʼ (Gén. 5:32). Kex cien jaʼaboʼob ku bineltik u taal le Búulkabaloʼ, Jéeobaeʼ láayliʼ maʼ u yaʼal tiʼ Noé baʼax unaj u beetik utiaʼal u salvartikuba wíinikiʼ. ¿Bukaʼaj tiempo tu páaʼtaj utiaʼal u yaʼaliktiʼ?

6. ¿Baʼax kʼiin ka aʼalaʼab tiʼ Noé ka u beet le arcaoʼ?

⁶ Tuláakal lelaʼ ku yeʼesikeʼ xáanchaj ka tu yojéeltaj Noé baʼax u tukultmaj u beetik Dios. ¿Baʼax ku meyajtoʼon utiaʼal k-aʼalik lelaʼ? Letiʼe baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, tumen ku yaʼalikeʼ le ka aʼalaʼab tiʼ Noé ka u beet le arcaoʼ, tsʼoʼok u nuuktal u paalaloʼob, yéetel tsʼoʼok tak u tsʼoʼokol u beeloʼob. Jéeobaeʼ tu yaʼalaj: «Ta wéeteleʼ yaan in beetik junpʼéel núuptʼaan; tiʼ le cheemoʼ yaan u yokoloʼob ta wéeteleʼ a paalal, a watan yéetel a wiliboʼob» (Gén. 6:9-18). Le oʼolal le ka aʼalaʼab tiʼ Noé ka u beet le arcaoʼ, maʼ xaaneʼ chéen cuarenta wa cincuenta jaʼaboʼob u bin u taal le Búulkabaloʼ.

7. 1) ¿Bix úuchik u yeʼesik fe Noé yéetel u familia? 2) ¿Baʼax kʼiin ka aʼalaʼab tiʼ Noé tumen Dios jach baʼax kʼiin u taal le Búulkabaloʼ?

⁷ Maʼ xaaneʼ jeʼex u bin u beetkoʼob le arcaoʼ, Noé yéetel u paalaloʼobeʼ joʼopʼ u máansik tu tuukuloʼob bix kun béeytal le baʼax u yaʼalmaj Diosoʼ yéetel baʼax kʼiin ken káajak le Búulkabaloʼ. Baʼaleʼ kex maʼ u yojloʼobeʼ tu yilaj u tsʼoʼoksikoʼob le arcaoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Noé túuneʼ tu beetaj tuláakal baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen Dios» (Gén. 6:22). Chéen siete kʼiinoʼob u bin u káajal le Búulkabal, le kʼiinoʼob kʼaʼabéet utiaʼal u yoksikoʼob le baʼalcheʼob ichil le arca, ka aʼalaʼabtiʼ jach baʼax kʼiin ken káajak le Búulkabaloʼ. Bey túunoʼ «tiʼ u kʼiinil diecisiete tiʼ le kaʼapʼéel mesoʼ, yaan kaʼach tiʼ Noé seiscientos jaʼaboʼob jach tiʼ le kʼiinoʼ», «jeʼepaj xan u kʼalabiloʼob kaʼan» (Gén. 7:1-5, 11).

8. ¿Bix u yáantkoʼon u tsikbalil le Búulkabal k-maas creert Jéeobaeʼ u yojel baʼax kʼiin unaj u salvartik le máaxoʼob meyajtikoʼ?

⁸ U tsikbalil le Búulkabaloʼ ku yeʼesikeʼ Jéeobaeʼ ku tsʼáaik u kʼiinil u beetik tuláakal baʼal yéetel ku yeʼesik yaan u páajtalil u salvartik máaxoʼob meyajtik. Cada kʼiin ku máaneʼ táan u náatsʼal u kʼiinil u xuʼulsaʼal tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, bey túunoʼ tuláakal le baʼax u tukultmaj u beetkoʼ yaan u béeytal teʼ «kʼiin wa baʼax hora» u tukultmoʼ (Mat. 24:36; xokaʼak Habacuc 2:3).

 SALVARTAʼABOʼOB TEʼ CHAK KʼÁAʼNÁABOʼ

9, 10. ¿Bix úuchik u meyaj tiʼ Jéeoba u kaajal utiaʼal u táabsik le egipcioʼoboʼ?

⁹ Tak beoraaʼ tsʼoʼok k-ilkeʼ Jéeobaeʼ ku béeykuntik tuláakal le baʼax ku yaʼalik teʼ súutuk u tukultmoʼ. Le u kaʼapʼéel baʼax ken k-iloʼ yaan u yáantkoʼon k-il uláakʼ baʼax oʼolal jeʼel u páajtal k-kʼubik k-óol yaan u salvartik u kaajaleʼ: yaan u meyaj le nojoch páajtalil yaantiʼ utiaʼal u béeykuntik le baʼax u tukultmoʼ. Le páajtalil yaantiʼ utiaʼal u salvartik le máaxoʼob meyajtikoʼ jach maʼalob, le oʼolal yaan kʼiineʼ ku meyajtiʼ le máaxoʼob meyajtik utiaʼal u beetik u lúubul le máaxoʼob pʼektikoʼoboʼ. Lelaʼ bey úuchik u beetik le ka tu jáalkʼabtaj le israelitaʼob tu luʼumil Egiptooʼ.

¹⁰ Maʼ xaaneʼ teʼ kʼiin jeʼeloʼ jóokʼ kex óoxpʼéel millones israelitaʼobiʼ. Yáanal u nuʼuktaj Jéeobaeʼ, bisaʼaboʼob tumen Moisés tiʼ junpʼéel bej utiaʼal u beetik u tuklik le Faraón saatloʼob yéetel maʼ u yojloʼob tuʼux unaj u binoʼob kaʼachoʼ (xokaʼak Éxodo 14:1-4). Bey túunoʼ, Faraoneʼ lúub teʼ léechoʼ, ka bin yéetel u soldadoʼob tu paach le máaxoʼob u palitsiltmoʼob kaʼachoʼ, maʼ xaaneʼ tu tuklaj maʼ kun púutsʼloʼob, tumen paachileʼ tiaʼanoʼob letiʼobiʼ, táanileʼ tiaʼan le Chak kʼáaʼnáaboʼ (Éxo. 14:5-10). Baʼaleʼ le israelitaʼoboʼ maʼ sajbeʼentsil yaniloʼob kaʼachiʼ. ¿Baʼaxten? Tumen Dioseʼ yaan u salvartik u kaajal.

11, 12. 1) ¿Bix úuchik u salvartik Jéeoba u kaajal? 2) ¿Baʼax úuch ka tsʼoʼoki, yéetel baʼax ku kaʼansiktoʼon yoʼolal Jéeoba le baʼax úuchoʼ?

¹¹ «Le múuyal» ku bin kaʼach táanil tiʼ le israelitaʼoboʼ máan paachil tiʼob, beyoʼ maʼ tu chaʼaj u seguer u chʼaʼpachtaʼaloʼob tumen u soldadoʼob faraoniʼ yéetel pʼáat éeʼjochʼeʼen le tuʼux yanoʼoboʼ. Baʼaleʼ tu beetaj u sáasiltal le tuʼux ku bin le israelitaʼoboʼ (xokaʼak Éxodo 14:19, 20). Jéeoba túuneʼ tu beetaj u taal junpʼéel kʼaʼamkach iikʼ teʼ lakʼin utiaʼal u jeʼekʼabtik junpʼéel bej tu chúumuk le kʼáaʼnáaboʼ, bey túunoʼ tu sutaj «tikin luʼumil le kʼáaʼnáab[oʼ]». Maʼ xaaneʼ lelaʼ chan xáanchaji, tumen le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ tu túuxtaj «junpʼéel kʼaʼamkach iikʼ tuláakal le áakʼaboʼ»,  ka tsʼoʼokeʼ «tiʼ tikin luʼum chʼaakatnaj le israelitaʼob[oʼ]». Le israelitaʼoboʼ maas xaan u binoʼob tiʼ u soldadoiloʼob Egipto. Baʼaleʼ maʼ páajchaj u chukpachtaʼaloʼob tumen le soldadoʼoboʼ, tumen Jéeoba ku baʼateʼel tu yoʼolaloʼob. Letiʼeʼ «tu beetaj u yantal nojoch xaʼakʼaʼantáanbail ichiloʼob, tu kʼaskúuntaj xan u x-sutub cheʼiloʼob u bolanoʼobeʼ ka pʼáat jach xaan u binoʼob» (Éxo. 14:22-25).

¹² Le ka tsʼoʼok u láaj máanoʼob tuláakʼ juntséelil le kʼáaʼnáaboʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Moisés: «Tichʼ a kʼab tu yóokʼol le kʼáaʼnáab utiaʼal ka suunak le jaʼ u bul le egipcioʼob, yéetel u bolanoʼob bey xan tak u tsíiminoʼob». Kex tu yóotoʼob jóokʼol ichil le jaʼoʼ «buʼuloʼob ichil tumen Yuumtsil». Maʼ páajchaj u púutsʼloʼobiʼ. «Mix juntúul u j-baʼatel faraón pʼáat kuxaʼan.» (Éxo. 14:26-28.) Teʼ kʼiin jeʼeloʼ Dioseʼ tu yeʼesaj yaan u páajtalil tiʼ utiaʼal u salvartik u kaajal tiʼ jeʼel baʼaxakeʼ.

SALVARTAʼABOʼOB KA XUʼULSAʼAB TIʼ JERUSALÉN

13. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ le máaxoʼob tsaypachtikoʼ, yéetel maʼ xaaneʼ baʼax tu tukloʼob?

¹³ Jéeobaeʼ u yojel bix kun úuchul tuláakal utiaʼal u béeytal le baʼax u tukultmoʼ. Lelaʼ bey u yeʼesik le u yóoxpʼéel baʼax ken k-ilaʼ, le kʼiin ka kʼaʼal u paach Jerusalén tumen le máaxoʼob pʼekmiloʼob teʼ yáax siglooʼ. Yáanal u nuʼuktaj Jéeobaeʼ, Jesús, u Hijoeʼ, tu yaʼalaj tiʼ le cristianoʼob yanoʼob Jerusalén yéetel Judeaoʼ ka jóokʼkoʼob táanil tiʼ u xuʼulsaʼaltiʼob tu jaʼabil 70 tiʼ le yáax siglooʼ. Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼob: «[Profeta] Danieleʼ tsʼíibnaj tu yoʼolal le baʼax ku paʼapakʼ yéetel ku kʼaskúunajoʼ. Le ken a wileʼex tsʼoʼok u kʼuchul lelaʼ tak teʼ kiliʼich kúuchiloʼ, [...] le máaxoʼob túun yanoʼob Judeaoʼ unaj u púutsʼloʼob tak teʼ puʼukoʼoboʼ» (Mat. 24:15, 16). Baʼaleʼ ¿bix ken u tsʼáa cuenta le máaxoʼob tsaypachtik Jesús táan u béeytal le baʼax ku yaʼalik le profecíaaʼ?

14. ¿Bix úuchik u naʼataʼal le baʼax tu yaʼalaj Jesús yoʼolal le baʼaxoʼob úuchoʼ?

¹⁴ Le baʼaxoʼob úuchoʼ tu yeʼesaj baʼax tu yóotaj u yaʼal Jesús. Tu jaʼabil 66, u soldadoiloʼob Roma nuʼuktaʼanoʼob tumen Cestio Galoeʼ tu bakʼoʼob u paach Jerusalén, tumen le judíoboʼ maʼ taak u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Romaiʼ. Le máaxoʼob maʼ tu yuʼuboʼob tʼaanoʼ, kʼaj óoltaʼaboʼob bey celoteʼobeʼ, letiʼobeʼ bin u taʼakubaʼob ichil le templooʼ, le romailoʼob túunoʼ joʼopʼ u páankoʼob yáanal u pakʼiloʼob le templooʼ. Le cristianoʼob maʼ naayal u yóoloʼoboʼ tu tsʼáajoʼob cuenta táan u béeytal le baʼax aʼalaʼanoʼ: «le baʼax ku paʼapakʼ yéetel ku kʼaskúunajoʼ» (u soldadoiloʼob Roma yéetel u diosoʼob ku biskoʼob tu banderaʼob) tiaʼan teʼ «kiliʼich kúuchil[oʼ]» (u pakʼiloʼob le templooʼ). Bey túunoʼ u súutukil «u púutsʼloʼob tak teʼ puʼukoʼoboʼ». Baʼaleʼ ¿bix jeʼel u púutsʼloʼob wa tiaʼan le soldadoʼob tu baʼpach le kaajoʼ? Le soldadoʼob yanoʼoboʼ tu beetoʼob junpʼéel baʼal maʼ táan u páaʼtaʼaliʼ.

15, 16. 1) ¿Baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesús unaj u beetaʼal, yéetel baʼaxten jach kʼaʼabéet u beetaʼal kaʼach tumen u disipuloʼob jeʼex úuchik u yaʼalikoʼ? 2) ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-salvartikba?

 ¹⁵ Cestio Galo yéetel u soldadoʼobeʼ chéen ka lukʼoʼobiʼ, ka chʼaʼpachtaʼaboʼob tumen le celoteʼoboʼ. Bey túunoʼ, yanchaj u páajtalil u púutsʼul le máaxoʼob tsaypachtik Cristooʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼobeʼ unaj u pʼatkoʼob tuláakal le baʼaxoʼob yaantiʼob utiaʼal u séeb púutsʼloʼoboʼ (xokaʼak Mateo 24:17, 18). ¿Jach wa unaj u séeb jóokʼloʼob? Lelaʼ jach séeb úuchik u yojéeltikoʼob. Maʼ xáanchajeʼ le celoteʼoboʼ suunajoʼob ka joʼopʼ u obligartikoʼob u kajnáaliloʼob Jerusalén yéetel Judea utiaʼal ka u tsʼáaubaʼob tu tséeloʼob. Yoʼolal le talamil yanchaj tiʼ le celoteʼob yéetel le judíoʼoboʼ, séebaʼan úuchik u pʼáatal jach talam u kuxtal máakiʼ. Pʼáat jach talam u jóokʼol máakiʼ, baʼaleʼ le ka suunaj le romailoʼob tu jaʼabil 70, pʼáat jach junpuliʼ maʼ tu páajtal u jóokʼol mix máakiʼ (Luc. 19:43). Le máaxoʼob maʼ séeb jóokʼoʼoboʼ tiʼ pʼáatoʼobiʼ. Baʼaleʼ le cristianoʼob binoʼob teʼ puʼukoʼob, jeʼex úuchik u yaʼalik Jesusoʼ tu salvartaj u kuxtaloʼob. Letiʼobeʼ tu yiloʼob Jéeobaeʼ jach tu jaajil ku salvartik le máaxoʼob meyajtikoʼ. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax úuchaʼ?

¹⁶ Tu kʼiinil le nojoch muʼyaj, le ken joʼopʼok u yúuchul le baʼaxoʼob aʼalaʼanoʼ, yaan k-beetik le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ bey xan le ku yaʼalik u kaajal Diosoʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Unaj u púutsʼloʼob tak teʼ puʼukoʼoboʼ». Kex yaan u beetaʼal bey teʼ kʼiinoʼobaʼ, u jaajileʼ maʼ k-ojel bix ken k-púutsʼuliʼ. * Baʼaleʼ k-ojel Jéeobaeʼ yaan u yáantkoʼon k-naʼat jeʼex u bin u náatsʼal u kʼiiniloʼ. Tumen kʼaʼabéet k-beetik baʼax ku yaʼalaʼaltoʼon utiaʼal k-salvartikbaeʼ, maʼalob ka k-tukle: «¿Bix in wilik le baʼax ku yaʼalik Jéeoba unaj u beetaʼal bejlaʼa tumen le máaxoʼob meyajtikoʼ? ¿Kin beetik wa tu séebaʼanil, wa kin tuklik kaʼatéen?» (Sant. 3:17).

DIOSEʼ KU YÁANTKOʼON UTIAʼAL K-AKTÁANTIK LE BAʼAX KU TAAL U KʼIINOʼ

17. ¿Baʼax ku yeʼesik u profecíail Habacuc yoʼolal le chʼaʼpachtajil ken u muʼyajt u kaajal Diosoʼ?

¹⁷ Tuukulnakoʼon tu kaʼatéen tiʼ le baʼax ken u beet Gog t-aʼalaj tu káajbaloʼ. U profecíail Habacukeʼ ku yaʼalik baʼax kun úuchul, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Le ka tin wuʼuyaj tuláakal lelaʼ sajakchajen. Joʼopʼ u kikilaankil u bóoxeloʼob in chiʼ, lúublaʼaj u muukʼ in wookoʼob, tuláakal in wíinklil pʼáat minaʼan u muukʼ. Kex beyoʼ bíin in páaʼt joomol in wóol le u kʼiinil bíin u beet Dios u yantaloʼob ichil okʼom óolal u j-baʼateloʼob máaxoʼob yetsʼikoʼon» (Hab. 3:16). Jeʼex túun k-ilkoʼ, chéen úuchik u yojéeltik le baʼax ken u muʼyajt u kaajal Diosoʼ, tu woʼoltuba u nakʼ, joʼopʼ u kikilankil u chiʼ yéetel lúub u muukʼ. Le baʼax úuch tiʼ Habacukoʼ ku yáantkoʼon tuukul tiʼ bix ken k-uʼuyikba le ken líikʼik t-contra Gog yéetel le máaxoʼob yanoʼob tu tséeloʼ. Baʼaleʼ jeʼex úuchik u beetik le profetaoʼ, kʼaʼabéet k-kʼubik k-óol tiʼ Jéeoba, tumen k-ojel letiʼeʼ yaan u salvartik u kaajal le ken kʼuchuk u noj kʼiinil (Hab. 3:18, 19).

18. 1) ¿Baʼaxten maʼ unaj k-sajaktal yoʼolal le baʼax ku taal u kʼiinoʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il tuláakʼ semanaoʼ?

¹⁸ Le óoxpʼéel baʼaloʼob tsʼoʼok k-ilkaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ u yojel u salvart u kaajal. Jach junpuliʼ maʼ kun pʼáatal wa maʼ u béeytal le baʼax u tukultmoʼ. Tuláakal baʼax u yaʼalmeʼ yaan u béeykuntik. Wa k-kʼáat k-il bix ken u béeykuntileʼ, unaj u chúukpajal k-óol k-meyajt mantatsʼ. Baʼaleʼ ¿bix u yáantkoʼon Jéeoba utiaʼal ka chúukpajak k-óol k-meyajt teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ? Lelaʼ letiʼe baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ.

[Tsolajiloʼob]

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[Foto yaan teʼ táan juʼun 24]

¿Yaan wa kaʼach u beetaʼal loob tiʼ le israelitaʼob tumen u soldadoʼob Faraonoʼ?