Mil jaʼaboʼob ich jeetsʼelil... yéetel maʼ chéen leloʼ
Mil jaʼaboʼob ich jeetsʼelil... yéetel maʼ chéen leloʼ
«Bíin tuláakalchajak Jajal Dios tiʼ tuláakal.» (1 COR. 15:28)
¿BIX JEʼEL A TSOLIKEʼ?
¿Bix ken a wuʼuyilaba ken béeychajak le profecíaʼobaʼ?
1. ¿Baʼax ku páaʼtik le «yaʼabkach máakoʼob[oʼ]»?
JUNTÚUL rey jach yaan u páajtalil yéetel ku chʼaʼik óotsilileʼ máans ta tuukul bukaʼaj baʼaloʼob jeʼel u beetik ichil mil jaʼaboʼob yoʼolal le máaxoʼob ku gobernartikoʼ. Lelaʼ letiʼe baʼax ku páaʼtik le «yaʼabkach máakoʼob» ken tsʼoʼokok u salvarkubaʼob tiʼ le «nojoch yaayaj óolal» kun xuʼulsik le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ (Apo. 7:9, 14).
2. ¿Baʼax tsʼoʼok u yúuchul ichil le seis mil jaʼaboʼob táan u gobernar wíinikoʼ?
2 Tsʼoʼok u yantal yaʼab muʼyajil ichil le seis mil jaʼaboʼob táan u gobernartikuba tu juunal wíinikoʼ. Desde úuchjeakeʼ le Bibliaoʼ tu yaʼalaj: «Le páajtalil yaan tiʼ wíinik[oʼ] utiaʼal u beet loob tiʼ u yéet xiibil» (Ecl. 8:9). Jeʼex bejlaʼeʼ yaan baʼateltáambaloʼob yéetel uláakʼ baʼaloʼob ku beetik u muʼyaj máak jeʼex le óotsililoʼ, le kʼojaʼaniloʼ yéetel le u kʼaskúuntaʼal le Luʼumaʼ. Yaʼab máaxoʼob aʼalikeʼ jach yaan u taasik nukuch talamil wa maʼ t-kʼexik le baʼaxoʼob k-beetkoʼ.
3. ¿Baʼax kun béeytal ichil le mil jaʼaboʼoboʼ?
3 Le ken gobernarnak Jesús ichil le Mil Jaʼaboʼob yéetel le 144,000 yéeyaʼanoʼoboʼ, u Reino Dioseʼ jujunpʼíitil ken u luʼs tuláakal le baʼaxoʼob beetik u muʼyaj wíinikoʼ yéetel yaan u yutskíintik le Luʼumaʼ. Ichil le mil jaʼaboʼoboʼ yaan u béeytal le baʼax u yaʼalmaj Jéeobaaʼ: «In kaʼaj in beet junpʼéel túumben kaʼan yéetel junpʼéel túumben luʼum. Le baʼax tsʼoʼok u yúuchloʼ bíin tuʼubsaʼak, maʼ bíin kʼaʼajak tiʼ mix máakiʼ» (Isa. 65:17). ¿Baʼax túun kun úuchul teʼ kʼiinoʼoboʼ? Kex yaan baʼaloʼob maʼ k-ileʼ, le profecíaʼob yaan teʼ Bibliaoʼ ku yáantkoʼon k-il «le baʼaloʼob maʼ tu yilaʼaloʼob» teʼ kʼiinoʼobaʼ (2 Cor. 4:18).
YAAN «U BEETKOʼOB U YOTOCHOʼOB», YAAN U «PAKʼIK[OʼOB] UVA»
4. ¿Baʼax talamil ku máansik yaʼab máak bejlaʼeʼ?
4 ¿Máasaʼ tuláakal máak u kʼáat ka yanak u yotoch utiaʼal u yantal tuʼux u kajtal u familia? Baʼaleʼ bejlaʼeʼ yaʼab máak minaʼan u yotoch. Teʼ nukuch kaajoʼoboʼ jach yaʼab máaxoʼob kajaʼanoʼobiʼ, le oʼolal yaʼab máakeʼ ku yilik u kajtal jeʼel tuʼuxak kex ich óotsilileʼ. Le máakoʼobaʼ ku tuklikoʼobeʼ, chéen junpʼéel wayakʼ u yantal u yotochoʼob.
5, 6. 1) ¿Bix kun béeytal le baʼax ku yaʼalik Isaías 65:21 yéetel Miqueas 4:4? 2) ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-ilik u béeytal?
5 Ken gobernarnak u Reino Dioseʼ tuláakal máak kun antal u yotoch, Isaíaseʼ tu yaʼalaj: «Máaxoʼob ku beetkoʼob u yotochoʼobeʼ bíin kajlakoʼob ichiloʼob, máaxoʼob pakʼik uvaʼobeʼ bíin u jaantoʼob u yich» (Isa. 65:21). U jaajileʼ yaan máakoʼob yaan u yotochoʼob yéetel jujuntúuleʼ yaantiʼob nukuch terrenoʼob yéetel nukuch najoʼob. Baʼaleʼ saajkoʼob u peʼertikoʼob wa ka oklaʼakoʼob, wa u pʼáatal minaʼantiʼob taakʼin wa yoʼolal uláakʼ baʼal. U Reino Dioseʼ yaan u luʼsik le saajkilaʼ, profeta Miqueaseʼ tu yaʼalaj: «Bíin kajlakoʼob x-maʼ saajkil, tuláakloʼob bíin páatak u jeʼeleloʼob tu boʼoy u pakʼal uva yéetel tu boʼoy u pakʼal higo» (Miq. 4:4).
6 ¿Baʼax unaj u péeksikoʼon k-beet lelaʼ? U jaajileʼ tuláakal máak kʼaʼabéet u yotoch. Baʼaleʼ maʼ unaj k-sen pʼaxikba chéen utiaʼal u yantaltoʼon le naj k-jach tsʼíiboltikoʼ. ¿Maʼ wa maas maʼalob ka k-páaʼt le baʼaxoʼob ken u beet Jéeobaoʼ? Tak Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Le chʼomakoʼoboʼ yaan u áaktunoʼob, le chʼíichʼoʼoboʼ yaan u kʼuʼob, baʼaleʼ u Paal Máakeʼ minaʼan tuʼux u tʼalkúuntik u pool» (Luc. 9:58). Jesuseʼ jach yaan kaʼach u páajtalil tiʼ u beetik wa u manik le maas maʼalob naj jeʼel u tsʼíiboltik máakoʼ. ¿Baʼaxten maʼ tu beetiʼ? Tumen letiʼeʼ maʼ u kʼáat u tsʼáa juntséelil le Reino yoʼolal le baʼaloʼob beyoʼ. ¿Máasaʼ jach maʼalob xan ka k-kanáantba tiʼ le talamiloʼob ku taasik u bin máak tu paach le ayikʼaliloʼ? (Mat. 6:33, 34.)
LOBO «YÉETEL TAMANEʼ BÍIN MÚUL JAANKOʼOB»
7. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jéeoba tu yoʼolal wíinik yéetel baʼalcheʼob?
7 U tsʼook baʼax tu beetaj Jéeoba way Luʼumeʼ, wíinik. ¿Baʼax u tukultmaj kaʼach tu yoʼolaloʼob? Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ u yáax Paal, le máax áant u beet le baʼaloʼoboʼ: «Bejlaʼeʼ koʼox beetik wíinik. Bíin béeyak jeʼel bixoʼoneʼ, utiaʼal u yantal páajtalil tiʼ tu yóokʼol kayoʼob, chʼíichʼoʼob, alakʼtbil baʼalcheʼob, kʼáaxil baʼalcheʼob, yéetel yóokʼol le ku jíiltikubaʼob luʼumoʼ» (Gén. 1:26). Dioseʼ tu tsʼáaj le baʼalcheʼob yáanal u páajtalil Adán yéetel Evaoʼ.
8. ¿Baʼax modos suuk u yeʼesik le baʼalcheʼoboʼ?
8 ¿Jach wa tu jaajil jeʼel u yantal páajtalil tiʼ wíinik tu yóokʼol baʼalcheʼob yéetel u yantal jeetsʼelil ichiloʼobeʼ? Yaʼab máakeʼ yaan páajtalil tiʼob tu yóokʼol u yalakʼ peekʼoʼob, miisoʼob yéetel uláakʼ baʼalcheʼob, tsʼoʼoleʼ maʼalob u biskubaʼob. Baʼaleʼ ¿kux túun le kʼáaxil baʼalcheʼoboʼ? Junpʼéel xakʼalxook beetaʼabeʼ tu yeʼeseʼ: «Le cientificoʼob kuxlajoʼob naatsʼ tiʼ le baʼalcheʼob yéetel tu yiloʼob baʼax ku beetkoʼobeʼ tu yiloʼobeʼ le baʼalcheʼoboʼ ku yeʼeskoʼob u modosoʼob». Tuláakloʼon tsʼoʼok k-ilikeʼ le baʼalcheʼoboʼ ku chʼaʼikoʼob saajkil wa ku pʼuʼujuloʼob yoʼolal wa baʼax, baʼaleʼ ¿jeʼel wa u páajtal u yeʼeskoʼob jatsʼuts modoseʼ? Le xakʼalxook beetaʼaboʼ tu yaʼalaj xan: «Ken nojochchajkoʼobeʼ ku yeʼeskoʼob xan yaabilaj».
9. ¿Baʼax kun úuchul tiʼ le baʼalcheʼoboʼ?
9 Unaj k-creertik jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ wíinikeʼ yaan u kajtal ich jeetsʼelil yéetel le baʼalcheʼoboʼ (xokaʼak Isaías 11:6-9 yéetel 65:25). ¿Baʼaxten? Kʼaʼajaktoʼon le baʼax tu yaʼalaj Jéeoba tiʼ Noé yéetel tiʼ u familia le ka jóokʼoʼob teʼ arcaoʼ: «Tuláakal u baʼalcheʼiloʼob yóokʼol kaabeʼ yaan u kikilankiloʼob yéetel [u chʼaʼikoʼob] saajkil ta táaneʼex». Le saajkilaʼ ku kanáantik le baʼalcheʼoboʼ (Gén. 9:2, 3). Jéeobaeʼ jeʼel u páajtal u luʼsik junpʼíit wa tuláakal le saajkil yaan tiʼ le baʼalcheʼob utiaʼal u béeytal le baʼax u tukultmoʼ (Ose. 2:18). ¡Bukaʼaj wal jatsʼutsil kun kuxtal le máaxoʼob kun pʼáatloʼob way Luʼumaʼ!
YAAN U CHOʼIK «U JAʼIL U YICHOʼOB»
10. U suukileʼ, ¿baʼax oʼolal k-okʼol?
10 Ka tu yilaj «bix u yeʼetsʼel óotsiloʼob yóokʼol kaab[eʼ]», Salomoneʼ yaachaj u yóoleʼ ka tu yaʼalaj: «Tin wilaj táan u yokʼoloʼob le máaxoʼob yetsʼaʼanoʼoboʼ[,] baʼaleʼ minaʼan mix máax utiaʼal áantkoʼob» (Ecl. 4:1). Bejlaʼeʼ bey xan u beetaʼaloʼ wa maas kʼaas. ¿Máax mix juntéen okʼolnak? U jaajileʼ yaan kʼiineʼ jeʼel k-okʼol tumen kiʼimak k-óoleʼ, baʼaleʼ u suukileʼ k-okʼol tumen yaan baʼax k-muʼyajtik.
11. ¿Baʼax tsikbalil tiʼ le Biblia maas ku péeksik a wóoloʼ?
11 Koʼoneʼex ilik jujunpʼéel tsikbaloʼob tiʼ le Biblia ku yeʼesik baʼaxten yaan kʼiin ku yokʼol máak. Jeʼex ka kíim Sara, yaan 127 jaʼaboʼob tiʼeʼ, «Abrahaneʼ okʼolnaj tu yoʼolal» (Gén. 23:1, 2). Le ka tu yaʼalaj Noemí ka pʼaʼatak tumen le kaʼatúul u yiliboʼob kimen u yíichamoʼoboʼ, «letiʼob túuneʼ joʼopʼ u yokʼoloʼob» (Rut 1:9, 14). Le ka kʼojaʼanchaj rey Ezequías yéetel tu yojéeltaj yaan u kíimileʼ, payalchiʼinaj tiʼ Dios yéetel «yaayaj okʼolnaji», maʼ xaaneʼ le oʼolal chʼaʼab óotsil tiʼ tumen Jéeoba (2 Rey. 20:1-5). Bey xan le ka tu yaʼalaj Pedro maʼ u kʼaj óol Jesuseʼ, kʼaaynaj juntúul tʼeeleʼ ka «yaayaj okʼolnaji» (Mat. 26:75).
12. ¿Baʼax ken u beet le Reino tu yoʼolal wíinikoʼ?
12 Tuláakloʼoneʼ jejeláas baʼaloʼob k-muʼyajtik, yéetel ku kʼaʼabéettal u líiʼsaʼal k-óol. Lelaʼ letiʼe baʼax ken u beet Jesús tiʼ tuláakal le máaxoʼob kun kuxtal yáanal u páajtalil, ichil le Mil Jaʼaboʼob kun gobernaroʼ, le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Dioseʼ yaan u «choʼik tuláakal u jaʼil u yichoʼob, maʼ [kun] yantal kíimil, mix okʼol, mix yaj óolal, mix kʼiʼinamil» (Apo. 21:4). Jach ku kiʼimaktal k-óol k-ojéeltik yaan u xuʼulul u yaatal u yóol máak, u yokʼol yéetel u muʼyaj. Baʼaleʼ maʼ chéen leloʼ, Dioseʼ u yaʼalmaj tak le kíimil ken u xuʼulsoʼ. ¿Bix ken u beetil?
«TULÁAKAL LE KIMENOʼOBOʼ [...] BÍIN JÓOKʼKOʼOB TIʼ LE MUKNALOʼOBOʼ»
13. ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik le kíimil desde ka kʼebanchaj Adanoʼ?
13 Desde ka kʼebanchaj Adaneʼ, le kíimiloʼ tsʼoʼok u gobernar tu yóokʼol wíinik jeʼex juntúul enemigo mix máak ku púutsʼul tiʼeʼ, jach ku lúuʼsik u yóol máak yéetel ku beetik u muʼyaj (Rom. 5:12, 14). Jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ u millonesil máakeʼ, «yoʼolal u saajkiloʼob tiʼ le kíimiloʼ», «beyoʼob palitsil [...] tuláakal u kuxtaloʼo[beʼ]» (Heb. 2:15).
14. ¿Baʼax kun úuchul ken «xuʼuls[aʼak]» le kíimiloʼ?
14 Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «u tsʼook baʼax kun xuʼulsbileʼ letiʼ le kíimiloʼ» (1 Cor. 15:26). Lelaʼ kaʼa jaats máakoʼob kun kʼamik u yutsil. Yáaxeʼ le «yaʼabkach máakoʼob» kuxaʼanoʼob bejlaʼaʼ yaan u páajtal u yookloʼob teʼ túumben luʼumoʼ yéetel mix bikʼin kun kíimloʼob. Tsʼoʼoleʼ u millonesil máakoʼob tsʼoʼok u kíimloʼoboʼ yaan u páajtal u kaʼa kuxtaloʼob. Chéen tukult bix ken u yuʼubiluba le «yaʼabkach máakoʼob» ken u kʼamoʼob le máaxoʼob kun kaʼa kuxkíintbiloʼ. Utiaʼal k-naʼatikeʼ, koʼoneʼex xokik teʼ Biblia bix kaʼa kuxkíintaʼabik jujuntúul máakoʼoboʼ (xokaʼak Marcos 5:38-42 yéetel Lucas 7:11-17).
15. ¿Bix ken a wuʼuyilaba ken kaʼa kuxkíintaʼak le máaxoʼob a yaabiltmoʼ?
15 Tuukulnakoʼon tiʼ le baʼax tu yaʼalaj le tekstoʼob t-xokoʼ: «jach jakʼaʼan u yóoloʼob» yéetel «joʼopʼ u kiʼikiʼtʼantikoʼob Jajal Dios». Wa tiaʼanoʼon teʼ súutukiloʼob jeʼeloʼ, maʼ xaaneʼ tsʼoʼok xan u jaʼakʼal k-óoleʼ. U jaajileʼ jach yaan u kiʼimaktal k-óol ken k-il u kaʼa kuxtal le máaxoʼob k-yaabiltmoʼ. Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Bíin kʼuchuk u kʼiinil le ken uʼuyaʼak u tʼaan tumen tuláakal le kimenoʼoboʼ yéetel bíin jóokʼkoʼob tiʼ le muknaloʼoboʼ» (Juan 5:28, 29). Kex le u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼob tiaʼan ichil «le baʼaloʼob maʼ tu yilaʼaloʼob» bejlaʼaʼ, ken úuchkeʼ maʼ kun tuʼubsbil mix bikʼin.
«BÍIN TULÁAKALCHAJAK JAJAL DIOS TIʼ TULÁAKAL»
16. 1) ¿Baʼaxten yéetel kiʼimak óolal unaj k-tʼaan tiʼ «le baʼaloʼob maʼ tu yilaʼaloʼob[oʼ]»? 2) Apóstol Pabloeʼ, ¿bix tu líiʼsil u yóol le sukuʼunoʼob yaan Corintooʼ?
16 Le máaxoʼob kun chúukpajal u yóoloʼob tiʼ Jéeoba teʼ talam kʼiinoʼobaʼ yaan u kʼamkoʼob yaʼab utsiloʼob. Kex bejlaʼaʼ maʼ táan k-ilik le utsiloʼobaʼ, wa mantatsʼ kʼajaʼantoʼoneʼ yaan k-chʼíikil beet baʼax maʼalob yéetel maʼ ken u jóoʼsoʼon tiʼ u kaajal Dios le baʼaxoʼob yaan way yóokʼol kaabeʼ (Luc. 21:34; 1 Tim. 6:17-19). Yéetel kiʼimak óolal unaj k-tsikbaltik le baʼax táan k-páaʼtik ken yanaktoʼon le adoración ich familiaoʼ, ken tsikbalnakoʼon yéetel le sukuʼunoʼoboʼ bey xan ken k-tsʼáa xook wa ken jóokʼkoʼon kʼaʼaytaj. Beyoʼ maʼ kun tuʼubultoʼon yéetel mantatsʼ kun yantal ichil k-puksiʼikʼal. Apóstol Pabloeʼ bey tu líiʼsil u yóol u sukuʼunoʼoboʼ, tu yaʼalajtiʼob ka u tukultoʼob bix le kuxtal ken tsʼoʼokok u gobernar Jesús ichil le Mil Jaʼaboʼoboʼ. K-invitartikech tuukul tiʼ le baʼax tu tsʼíibtaj tiʼ 1 Corintoiloʼob 15:24, 25 yéetel 28 (xokaʼak).
17, 18. 1) ¿Baʼaxten le maʼ kʼebanchajak wíinikoʼ ku yaʼalaʼal «tuláakalchaj[aʼan] Jajal Dios tiʼ tuláakal»? 2) ¿Baʼax ken u beet Jesús utiaʼal u yutstal?
17 Jach maʼalob tu yaʼalil Pablo bix le kʼiinoʼob jeʼeloʼ, tumen tu yaʼalaj «bíin tuláakalchajak Jajal Dios tiʼ tuláakal». ¿Baʼax tu yóotaj u yaʼale? Adán yéetel Evaeʼ tiaʼanoʼob kaʼach ichil u familia Dioseʼ, kuxaʼanoʼob jeʼex uts tu tʼaaneʼ yéetel yaantiʼob jeetsʼelil tu yéetel. Tumen Jéeoba u Reyil tuláakal baʼaleʼ, letiʼ gobernartik kaʼach angeloʼob yéetel wíinikoʼob. Ku páajtal kaʼach u adorartikoʼob yéetel u tsikbaloʼob tu yéetel, tsʼoʼoleʼ ku yáantaʼaloʼob kaʼach tumen Jéeoba. Jach beyoʼ «tuláakalchaja[ʼan] Jajal Dios tiʼ tuláakal» kaʼachi.
18 Lelaʼ kʼaschaj ka tuʼus wíinik tumen Satanás yéetel ka tu tsʼáajuba tu contra u gobernación Jéeoba. Baʼaleʼ desde tu jaʼabil 1914, le Reinooʼ táan u beetik jujunpʼéel baʼaloʼob utiaʼal u yutstal (Efe. 1:9, 10). Ken gobernarnak Jesús ichil le Mil Jaʼaboʼoboʼ yaan u béeytal «le baʼaloʼob maʼ tu yilaʼaloʼob» bejlaʼaʼ. Letiʼe ken taalak «u xuul», wa u tsʼoʼokbal u reinar Jesús ichil le Mil Jaʼaboʼoboʼ. ¿Baʼax kun úuchul ken tsʼoʼokok? Kex tsʼaʼan tiʼ Jesús «tuláakal páajtalil kaʼan yéetel luʼum[eʼ]», maʼ tu tuklik u jeelintik Jéeoba, tumen maʼatech u tsʼíiboltik baʼax maʼ u tiaʼaliʼ. Baʼaxeʼ yéetel kabal óolal ken «u kʼub le [reino] tiʼ Jajal Dios [u] Yuum[oʼ]», bey túunoʼ le nojoch páajtalil yaan tiʼ Jesusoʼ ku meyaj «utiaʼal u nojbeʼenil Jajal Dios» (Mat. 28:18; Fili. 2:9-11).
19, 20. 1) ¿Bix ken u yeʼesil le máaxoʼob yaan yáanal le Reino ku tsʼáaikubaʼob tu tséel u gobernación Jéeobaoʼ? 2) ¿Baʼax nojoch utsil k-páaʼtik?
19 Teʼ kʼiinoʼoboʼ yaan u pʼáatal maʼ kʼeban le máaxoʼob yanoʼob yáanal le Reinooʼ. Jeʼex tu beetil Jesuseʼ yéetel kabal óolal ken u tsʼáaubaʼob yáanal u gobernación Jéeoba. Lelaʼ yaan u yeʼeskoʼob, tumen yaan u aktáantkoʼob u tsʼook táabsajil (Apo. 20:7-10). Ken tsʼoʼokkeʼ yaan u xuʼulsaʼal le kʼasaʼan angeloʼob bey xan le wíinikoʼob yanoʼob tu contra Diosoʼ. Teʼ kʼiinoʼ jach yaan u kiʼimaktal u yóol máak. Tuláakal le angeloʼob yéetel wíinikoʼoboʼ yéetel kiʼimak óolal ken u adorartoʼob Jéeoba, tumen letiʼeʼ bíin «tuláakalchajak [...] tiʼ tuláakal» (xokaʼak Salmo 99:1-3).
20 ¿Baʼax ken u péeksech a beet le baʼaxoʼob taʼaytak u beetik le Reinooʼ? ¿Yaan wa a chʼíikil a beet baʼax uts tu tʼaan Dios? ¿Yaan wa a chaʼik u táabsikech le baʼaloʼob ku tsʼáaik u kʼasaʼan yóokʼol kaab Satanasaʼ? ¿Yaan wa u yáantkech a maas tsʼáaba tu tséel u gobernación Jéeoba? Wa beyoʼ eʼes taak a beetik utiaʼal mantatsʼ. Beyoʼ yaan u yantaltech jeetsʼelil ich mil jaʼaboʼob... yéetel maʼ chéen leloʼ.
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[Fotoʼob yaan teʼ táan juʼun 11]
Ken tsʼoʼokok le baʼaxoʼob unaj u beetik bey Reyiloʼ, Jesuseʼ yaan u sutik le Reino tiʼ u Taataoʼ
