Xeen tiʼ baʼax ku taasik

LE PAALALOʼOBOʼ TAAK U YOJÉELTIKOʼOB

¿Baʼax jeʼel in beetik wa yaʼab in tareaeʼ?

¿Baʼax jeʼel in beetik wa yaʼab in tareaeʼ?

 Davideʼ ku yaʼalik: «Jach kin kaʼanal tumen ku chukikten tak láauna áakʼab táan in beetik in tarea. Teʼ hora jeʼeloʼ jach taak in bin wenel».

 Theresaeʼ ku yaʼalik:«Yaan horaeʼ ku chukikten tak cuatro y media de la mañana táan in beetik in tarea. Kéen u yaʼal u tsʼoʼokoleʼ tsʼoʼok u yoratal in líikʼil tumen láas seis tin bin xook».

 ¿Ka wuʼuyik wa minaʼan u xuul le tareaʼob ku tsʼaʼabaltechoʼ? Wa beyoʼ yaan k-aʼaliktech jujunpʼéel baʼaxoʼob jeʼel u yáantkecheʼ.

 ¿Baʼaxten ku tsʼaʼabaltech yaʼab tarea teʼ escuelaoʼ?

 Le tareaʼob ku tsʼaʼabaltech teʼ escuelaoʼ ku yáantkech...

  •   ... a kan yaʼab baʼaloʼob.

  •   ... a beetaba responsable.

  •   ... a usart maʼalob a tiempo.

  •   ... a maas naʼat baʼax kaʼansaʼab teʼ escuelaoʼ. a

 Marieeʼ ku yaʼalik: «Le maestroʼoboʼ ku tsʼáaikoʼobtech tarea tumen u kʼáatoʼob ka pʼáatak ta pool le baʼax ku kaʼanskoʼobtechoʼ».

 Por ejemploeʼ le matemáticas yéetel le ciencias naturalesoʼ jach jeʼel u yáantkech ichil a kuxtaleʼ. Le máaxoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ le tareaʼoboʼ jach ku beetkoʼob u meyaj u tuukul máak.

 Kex wa uts ta tʼaan bey xan maʼatecheʼ, le tareaʼob ku tsʼaʼabaltech escuelaoʼ yaan u yáantkech ichil a kuxtal. Maʼ a desanimar yoʼolal le bukaʼaj tarea ku tsʼaʼabaltechoʼ, baʼaxeʼ ilawil bix jeʼel u páajtal a séeb beetkoʼobeʼ. Koʼox ilik baʼax jeʼel u yáantkecheʼ.

 Jujunpʼéel baʼaloʼob jeʼel u yáantkecheʼ

 Wa istikyaj a wilik a tsʼoʼoksik a tareaeʼ maʼ xaaneʼ kʼaʼabéet a kʼexik le bix a beetkoʼ. Ilawil jujunpʼéel baʼaloʼob jeʼel u yáantkecheʼ.

  •   1 Beet lelaʼ: Organizartaba. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le baʼax ku chʼaʼtuklik le máax sáakʼóoloʼ ku jóokʼol maʼalobil» (Proverbios 21:5). Antes u káajal a beetik a tareaeʼ láaj natsʼ baʼax kun kʼaʼabéettaltech, beyoʼ maʼ kan líikʼil láalaj hora.

     Utiaʼal a beetik a tareaeʼ kaxt junpʼéel lugar tuʼux maʼ ta distraer. Yanoʼobeʼ ku pʼáatloʼob tu yotochoʼob, yaan máaxoʼob xaneʼ ku kaxtikoʼob junpʼéel lugar tuʼux jach sáasil yéetel minaʼan ruidoiʼ. Uláakʼoʼob xaneʼ maas uts tu tʼaan u binoʼob tiʼ junpʼéel biblioteca.

     Richardeʼ ku yaʼalik: «U beetik máak junpʼéel horarioeʼ jach ku yáantaj bey xan u tsʼíibtik máak baʼax tareail yaantiʼ yéetel baʼax kʼiin unaj u kʼubik. Beyoʼ maʼ tu estresar máak».

  •   2 Beet lelaʼ: Chʼaʼtukult máakalmáak ken a yáax beetiʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Beetaʼak tuláakal baʼal tu nuʼuk yéetel tu tsoolol» (1 Corintios 14:40). Wa ka tuukul tiʼ le baʼax ku yaʼalik le tekstooʼ yaan a chʼaʼtuklik baʼax ken a yáax beete.

     Yaan máaxoʼobeʼ maas uts tu tʼaan u yáax beetkoʼob le tarea maas difíciloʼ, uláakʼoʼobeʼ maas uts tu tʼaan u yáax beetkoʼob le fáciloʼ tumen beyoʼ ku yuʼubikoʼob bey maas séeb u avanzaroʼobeʼ. Teech ken a yéey baʼax maas maʼalob a tiaʼalinte.

     Heidieʼ ku yaʼalik: «U beetaʼal junpʼéel listaeʼ jach maʼalob, tumen ku yáantkech a wil baʼaxoʼob kʼaʼabéet a beetik yéetel jeʼel u yáantkech utiaʼal maʼ a sen preocuparkabaeʼ».

  •   3 Beet lelaʼ: Maʼ a pʼatik tu tsʼook hora. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tsʼáa a wóoleʼex meyaj, maʼ a maʼakʼóoltaleʼex» (Romanos 12:11). Kex uts ta wich a beetik uláakʼ baʼaloʼobeʼ maʼ a chaʼik u sen náayal a wóol ka tak pʼáatak minaʼantech tiempo utiaʼal a beetik a tarea.

     Le máaxoʼob suuk u pʼatkoʼob tuláakal baʼal tu tsʼook horaoʼ maases maʼ tu tsʼoʼoksikoʼob yéetel maʼatech u kʼubkoʼob tu yorail, tsʼoʼoleʼ maʼ tu jach kaanbaloʼob yéetel maʼ jach maʼalob u jóokʼol le tarea ku beetkoʼoboʼ. Utiaʼal maʼ u yúuchultech leloʼ ilawil a séeb káajsik a beetik a tarea. Leloʼ yaan u yáantkech utiaʼal maʼ a sen preocuparkaba.

     Serinaeʼ ku yaʼalik: «Chéen pʼelak in kʼuchul tin wotocheʼ kin jáan beetik in tarea. Beyoʼ maas tranquila in wuʼuyikinba yéetel ku yantalten tiempo utiaʼal in beetik uláakʼ baʼaloʼob».

     Ilawil a beetik lelaʼ: Tsʼáa u yorail a beetik a tarea sáamsamal, leloʼ yaan u yáantkech a beetaba responsable.

  •   4 Beet lelaʼ: Maʼ a chaʼik u náayal a wóol. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Mantatsʼ unaj a chʼikik a paakat táanil» (Proverbios 4:25). Wa ka beetik baʼax ku yaʼalik le tekstooʼ mix baʼal ken u beet u náayal a wóol, mix a celular wa uláakʼ baʼaloʼob.

     Wa le táan a beetik a tarea táan a túuxtik mensajeʼob wa táan a wilik uláakʼ baʼaloʼob ich Interneteʼ maʼ kan séeb tsʼoʼokol. Baʼaleʼ wa ka tsʼáaik a wóol a beet a tareaeʼ maas séeb ken a tsʼoʼokse. Maʼ kan estresar yéetel yaan u yantaltech tiempo utiaʼal a beetik uláakʼ baʼaloʼob.

     Joeleʼ ku yaʼalik: «Wa naatsʼ yaan le videojuegoʼob, le computadora, le celular yéetel le televisiónoʼ jach istikyaj u concentrarkuba máak. Teneʼ kin tupik le celularoʼ yéetel kin desconectartik tuláakal baʼal jeʼel u náaysik in wóoleʼ».

  •   5 Beet lelaʼ: Tsʼáa u pʼiis. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tuláakal máak unaj u yojéeltik bukaʼaj utsil a puksiʼikʼaleʼex» (Filipenses 4:5). Kéen a wuʼuy tsʼoʼok a kaʼanaleʼ pʼat le baʼax ka beetkoʼ, jóokʼen a tsʼáa junpʼéel vuelta yóoʼ bicicleta, beet ejercicio, xíimbalnen wa áalkabnen.

     Wa ka wuʼuyik láayliʼ maʼ tu páajtal a tsʼoʼoksik le bukaʼaj tareaʼob yaantechoʼ tʼaanen yéetel a maestroʼoboʼ. Wa ku yilkoʼob jach tu jaajil táan a beetik tuláakal le ku páajtaleʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u kaxtikoʼob u formail u yáantkechoʼobeʼ.

     Juliaeʼ ku yaʼalik: «Maʼ a chaʼik u sen estresarkech le tareaʼob ka tak pʼáatak maʼ kiʼimak a wóoliʼ. Beet tuláakal le ku páajtal utiaʼal a tsʼoʼoksikoʼob, chéen baʼaleʼ kʼaʼajaktecheʼ maʼ unaj a chaʼik u beetik u chiʼibal a pooliʼ».

 Tuukulnen tiʼ le preguntaʼobaʼ:

  •   ¿Baʼaxoʼob kun meyajten utiaʼal in beetik in tarea?

  •   ¿Baʼax hora maas tranquiloʼen utiaʼal in beetik in tarea?

  •   ¿Yaan wa junpʼéel lugar tuʼux ku páajtal in concentrarkinba?

  •   ¿Baʼax jeʼel in beetik utiaʼal maʼ in pʼatik in tarea tu tsʼook horaeʼ?

  •   ¿Bey baʼaxoʼob jeʼel u beetik u náayal in wóoleʼ?

  •   ¿Baʼax jeʼel in beetik utiaʼal maʼ u náayal in wóol yéetel le celular wa uláakʼ baʼaloʼoboʼ?

  •   ¿Baʼax jeʼel in beetik utiaʼal maʼ in estresar yéetel le tareaʼoboʼ?

 MAʼ U TUʼUBULTECH LELAʼ: Asegurartaba tiʼ bix unaj a beetik le tarea tsʼaʼabtechoʼ. Wa maʼ ta naʼataj jach bixeʼ, aʼal tiʼ a maestro ka u kaʼa tsoltech.

a Lelaʼ bey u yaʼalik le libro School Power, tiʼ Jeanne Schumm.