Iqiniso noma Amanga

1.   Uma unabangane abaningi, awusoze waba nesizungu.

2.   Uma uba yilungu lengosi yokuxhumana nabantu, awusoze waba nesizungu.

3.   Uma uhlale uthumelelana nabanye imiyalezo ngomakhalekhukhwini, awusoze waba nesizungu.

4.   Uma wenzela abanye izinto, awusoze waba nesizungu.

 Ngani?

•   Ukuba nabangane abaningi akuqinisekisi ukuthi awusoze waba nesizungu.

   “Ngiyabakhathalela abangane bami, kodwa ngezinye izikhathi ngiye ngibe nomuzwa wokuthi bona abangikhathaleli. Ungazizwa unesizungu esixakile lapho unabangane kodwa bebonakala bengakuthandi noma bengakudingi.”—U-Anne.

•   Ukuba yilungu lengosi yokuxhumana nabantu akusona isiqinisekiso sokuthi awusoze waba nesizungu.

   “Abanye abantu baba nenqwaba yabangane njengokungathi izinto zokuhlobisa. Kodwa ukuba nenqwaba yezinto zokuhlobisa endlini akumenzi umuntu azizwe ethandwa. Uma ungenabo ubungane obucacile, abangane obathola kuyi-Internet bayazifanela nje nezinto zokuhlobisa.”—U-Elaine.

•   Ukuthumelelana imiyalezo ngomakhalekhukhwini nothile akusona isiqinisekiso sokuthi awusoze waba nesizungu.

   “Ngezinye izikhathi lapho unesizungu udamane ubheka ucingo lwakho ukuze ubone ukuthi akekho yini kubangane bakho okuthumelele umyalezo. Uma kuwukuthi kakade isizungu sikuphethe bese uthola ukuthi akekho oke wazama ukuxhumana nawe, isizungu sivele sikubhuqabhuqe nakakhulu!”—USerena.

•   Ukwenzela abanye izinto akusona isiqinisekiso sokuthi awusoze waba nesizungu.

   “Bengilokhu ngizama ukwenzela abangane bami izinto ezithile, kodwa ngiyaqaphela ukuthi bona abenzi okufanayo kimi. Angizisoli ngokubenzela izinto, kodwa kuyaxaka ukuthi bona abazihluphi nje ngokungenzela okuthile.”—URichard.

 Iqiniso elingenakushintsha: Ngaphezu kwanoma yini enye, isizungu siyisimo sengqondo. “Sivela ngaphakathi kumuntu, hhayi ngaphandle,” kusho owesifazane osemusha, uJeanette.

 Yini ongayenza uma uzizwa ungenabangane futhi unesizungu?

Thuthukisa ukuzethemba.

 “Isizungu singabangelwa ukungazethembi. Kunzima ukwakha ubungane uma unomuzwa wokuthi awukufanele ukuthandwa omunye umuntu.”—UJeanette.

 IBhayibheli lithi: “Kumelwe uthande umakhelwane wakho njengoba uzithanda wena.” (Galathiya 5:14) Ukuze sibe nobungane obujabulisayo, kudingeka sizibheke njengababalulekile ngezinga elithile—kodwa hhayi ukuba sigcine sesiqhosha.—Galathiya 6:3, 4.

Gwema ukuzidabukela.

 “Isizungu sifana nodaka olubishayo. Lapho ubisha ngokwengeziwe, kuba nzima nakakhulu ukuphuma. Uma usivumela sibuse ukucabanga kwakho, kungakabiphi uyobe usuyinto edabukisayo kungekho muntu ofuna ukusondela kuwe.”—U-Erin.

 IBhayibheli lithi: “Uthando . . . aluzifuneli izinzuzo zalo siqu.” (1 Korinte 13:4, 5) Iqiniso liwukuthi, lapho sizicabangela kakhulu, asibi nalo uzwela ngabanye abantu futhi ngenxa yalokho akulula ukuba bafise ukuba abangane bethu. (2 Korinte 12:15) Asibhekane neqiniso: Lapho ulinganisa impumelelo yakho ngokusekelwe endleleni abanye abenza ngayo, nakanjani uzokwehluleka! Ngempela, amazwi anjengokuthi “Akekho oke angifonele” nathi “Akekho oke angimeme” enza ukuba injabulo yakho ibe sezandleni zabanye. Ukwenza kanjalo akukhona yini ukubanika amandla angaphezu kwafanele?

Ungabi umngane wanoma ubani nje.

 “Abantu abanesizungu bafuna ukunakwa futhi bangafinyelela eqophelweni lokungabi nandaba ukuthi bakuthola kubani lokho kunakwa. Inqobo nje uma kukhona onendaba nabo. Nokho, abanye abantu bakwenza uzizwe ubalulekile kubo bese besizakala ngawe. Ngemva kwalokho uzithola unesizungu ngokwedlulele.”—UBrianne.

 IBhayibheli lithi: “Ohamba nabahlakaniphile uyohlakanipha, kodwa osebenzelana neziphukuphuku kuyomhambela kabi.” (IzAga 13:20) Umuntu olambe kakhulu angadla cishe noma yini. Ngokufanayo, abantu abangenabangane bangase bafune abangane ngisho nasendaweni engafanele. Bangase ngisho bawele ezandleni zabantu abafuna ukudlala ngabo, becabanga ukuthi lobo bungane buyinto evamile futhi akufanele balindele okungaphezu kwalokho.

 Isiphetho: Wonke umuntu uyaba nesizungu ngezinye izikhathi; umahluko nje kuba izinga laleso sizungu. Nakuba isizungu singase sibe umuzwa onamandla, simane nje siwumuzwa. Ngokuvamile imizwa yethu ibangelwa yimicabango yethu, futhi singakwazi ukulawula imicabango yethu.

 Linganisela kulokho okulindele kwabanye. UJeanette, ocashunwe ngaphambili uthi: “Akuwona wonke umuntu ozoba umngane wakho omkhulu, kodwa uzobathola abantu abakukhathalelayo. Kanti ukukhathalelwa kwanele. Yikho okwenza umuntu angabi naso isizungu.”

 Ingabe udinga usizo olwengeziwe? Funda isihlokwana esithi  “Ukunqoba Ukwesaba Ukuba Nabangane.” Ungadawuniloda ne-PDF ethi “Ukulwisana Nesizungu.”